Baştağ — binanın girişində, yuxarı hissəsində xüsusi fiqurlar və ya yazı elementləri ilə qapanan mütənasib biçimli memarlıq elementi.
Çağlar memarlıqda girişin iki növü formalaşmışdı: baştağlar və portallar. Portalların ən bitkin növünə qədim , baştağlara isə qədim rast gəlinir.
Memarlıq alimi Rayihə Əmənzadə XI əsrdən sonra Azərbaycanda milli memarlıq məktəblərinin formalaşdığı dövrdə yaranan baştağları 8 qrupa bölüb: taxça, üz, haşiyə, həcm-məkan, ayrıca dayanan, eyvan, balaxana ilə birləşdirilən və darvaza baştağlar.
Azərbaycan memarlığında baştağlar
Azərbaycan memarlığında haşiyə ilə çevrələnmiş dərin taxça quruluşlu baştağlar XII əsr abidələrində qeydə alınıb, XIV əsrdə Naxçıvandakı, sonralar Bakı və Ərdəbil, Təbriz və Bərdədəki abidələrdə özünü göstərib. Üz baştağların klassik örnəklərinin yaradılması memar Əcəmi Naxçıvaninin adı ilə bağlıdır. Bu nümunələrə Naxçıvan, Marağa, Qəbələ abidələrində rast gəlmək olur. Haşiyə baştağlar işğal altında olan Cəbrayıl, Zəngilan, Ağdam, Füzuli rayonlarında qalan tarixi abidələrdə daha çoxdur.
Həcm-məkan baştağlar
Həcm-məkan baştağlara Bakıda Şirvanşahlar sarayını, Şamaxı abidələrini göstərmək olar. Ayrıca dayanan baştağlardan Naxçıvandakı Qarabağlar kompleksini, Güney Azərbaycanın Sultaniyyə və Təbriz abidələrini, Bakıda Şirvanşahlar sarayının Şərq darvazasını, Gəncədə , turbəni memarlar daha yüksək dəyərləndirilər.
Eyvan baştağlar
Eyvan baştağlar yenə Şirvanşahlar sarayı məscidində, Qusar, Quba rayonlarındakı türbələrdə, Nardaranda, Gəncədəki qədim tikililərdə özünü göstərir. Balaxana ilə birləşdirilmiş baştağlara Bakıda, Ordubadda, Qubada, Ramanada, Səngəçalda qorunan abidələrdə rast gəlinir.
Darvaza baştağlar
Darvaza baştağlardan Şuşa, Şamaxı, Gəncə, Ordubad bölgələrinin memarlığında daha çox istifadə olunub.
Bakının İstiqlaliyyət küçəsində İsmailiyyə binasının, Ədəbiyyat Muzeyi binalarındakı baştağlar bu binaların möhtəşəm görünüşündə mühüm rol oynayır.
İstinadlar
- "Milli memarlıq elementləri: Baştağlar". 2021-10-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-09.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bastag binanin girisinde yuxari hissesinde xususi fiqurlar ve ya yazi elementleri ile qapanan mutenasib bicimli memarliq elementi Caglar memarliqda girisin iki novu formalasmisdi bastaglar ve portallar Portallarin en bitkin novune qedim bastaglara ise qedim rast gelinir Memarliq alimi Rayihe Emenzade XI esrden sonra Azerbaycanda milli memarliq mekteblerinin formalasdigi dovrde yaranan bastaglari 8 qrupa bolub taxca uz hasiye hecm mekan ayrica dayanan eyvan balaxana ile birlesdirilen ve darvaza bastaglar Azerbaycan memarliginda bastaglarAzerbaycan memarliginda hasiye ile cevrelenmis derin taxca quruluslu bastaglar XII esr abidelerinde qeyde alinib XIV esrde Naxcivandaki sonralar Baki ve Erdebil Tebriz ve Berdedeki abidelerde ozunu gosterib Uz bastaglarin klassik orneklerinin yaradilmasi memar Ecemi Naxcivaninin adi ile baglidir Bu numunelere Naxcivan Maraga Qebele abidelerinde rast gelmek olur Hasiye bastaglar isgal altinda olan Cebrayil Zengilan Agdam Fuzuli rayonlarinda qalan tarixi abidelerde daha coxdur Hecm mekan bastaglar Hecm mekan bastaglara Bakida Sirvansahlar sarayini Samaxi abidelerini gostermek olar Ayrica dayanan bastaglardan Naxcivandaki Qarabaglar kompleksini Guney Azerbaycanin Sultaniyye ve Tebriz abidelerini Bakida Sirvansahlar sarayinin Serq darvazasini Gencede turbeni memarlar daha yuksek deyerlendiriler Eyvan bastaglar Eyvan bastaglar yene Sirvansahlar sarayi mescidinde Qusar Quba rayonlarindaki turbelerde Nardaranda Gencedeki qedim tikililerde ozunu gosterir Balaxana ile birlesdirilmis bastaglara Bakida Ordubadda Qubada Ramanada Sengecalda qorunan abidelerde rast gelinir Darvaza bastaglar Darvaza bastaglardan Susa Samaxi Gence Ordubad bolgelerinin memarliginda daha cox istifade olunub Bakinin Istiqlaliyyet kucesinde Ismailiyye binasinin Edebiyyat Muzeyi binalarindaki bastaglar bu binalarin mohtesem gorunusunde muhum rol oynayir Istinadlar Milli memarliq elementleri Bastaglar 2021 10 21 tarixinde Istifade tarixi 2014 10 09 Hemcinin baxPortal memarliq Atabeyler Memarliq Kompleksi