Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Baş Kəldək — Azərbaycan Respublikasının Şəki rayonunun Baş Kəldək kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.
| Baş Kəldək | |
|---|---|
 | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Rayon | Şəki rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 873 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi | 1.053 nəfər |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Baş Kəldək kəndi Şəki rayonu ərazisində yerləşən ən qədim kəndlərdən biridir. Bu faktı təkcə kənd ərazisində yerləşən 4 qəbiristanlıq sübut edir ki, burada insan məskənlərinin kökləri çox qədimlərə gedir. Küngüt çayının sahilindədir. Keçmiş adı Kəldək olmuşdur. Kənd Baş Kəldək və Aşağı Kəldək inzibati ərazi vahidlərindən ibarətdir. Kəndin adının qarşısındakı "Baş" sözü kəndin Baş Qafqaz sıra dağlarının ətəklərində yerləşməsi ilə "Aşağı" sözü isə Şəki rayonunun aran-qışlaq ərazisində yerləşməsi ilə əlaqədardır. Aşağı Kəldək yaşayış məntəqəsinin də tarixi çox qədimlərə gedir və burada çox saylı insanların yaşadığına dair kənd ərazisində bir çox sübutlar var ancaq rəvayətə görə təbii fəlakət nəticəsində kənd dağılmışdır. Aşağı Kəldək İsmayıllı Qaraməryəm Şəki magistral yolundan 10 km cənubda yerləşir.
Aşağı Kəldəyin qədimliyini sübuta yetirən daha bir fakta M. F. Axundovun komediya əsərindəki adı çəkilən "Mola İbrahim Xəlil Kimyagər" bədii obrazıdır ki bu şəxs reallıqda bu kəndin sakini olub. Baş Kəldək kəndi sakinlərinə məxsus əkinə yararlı pay torpaq sahələri məhz bu ərazidə; Aşağı Kəldək ətrfinda yerləşir. Baş Kəldək ərazisində "Ağ Məscid" deyilən yer varki bununda tarixi çox qədimdir; halhazirda kənd sakinlərinin ziyarətgah yeridir. Bundan əlavə kəndə yaxin dağliq ərazidə " Küngüt qalası" adlı tarixi abidə var ki buda b.e. 4–5 əsirlərində mudafiə məqsədilə inşa edilib ve kənd sakinləri arasında " Həzrəti Əli" qalası kimi qəbul edilir ki maraqlı tariçəsi var:Bu faktda özluyundə bu ərazidə insan yaşayış məskənlərinin İslamdan çox əvvələrə getdiyini sübut edir. Həmdə coğrafi mövqeyinə görə həmişə Dağıstana gedib gələnlərin duşərgə yeri olub. Tarixi qaynaqlarda Baş Kəldək variantında da qeydə alınmışdır. Azərbaycan toponimiyasında kəldək "daşlı sahə", gəldək "məhsuldar yer", "dincə qoyulmuş torpaq sahəsi" kimi izah olunur. Oykonim "yuxarı Kəldək kəndi" mənasındadır.
Baş Kəldək Şəkidən təqribən 32 km şərqdə yerləşir. Kənd hər tərəfdən sıra dağlar ilə əhatə olunmuşdur və Şimalda dağıstanla həmsərhəddir. Baş Kəldək həmçinin Oraban, Bideyiz və Baş Küngüt kəndləri ilə qonşudur. Baş Küngütlə sərhəddə Küngüt çayı axır və güclü yağışlar zamanı kəndə ziyan vururdu. Bunun qarşısını almaq üçün 2012-ci ildə kəndin kənarında ümumi uzunluğu 900 m olan bəndlər tikilmişdir.
Kənddə mavi yanacaq olmadığından oduncaq yandırırlar ki, bu da təbiətə mənfi təsir göstərir. Yaxın zamanlarda kəndin yolunun asfaltlaşdırılması və mavi yanacağın verilməsi gözlənilir.
Kənd 2000-ci ildə ayrılaraq müstəqil formada İcra Nümayəndəliyi təsis etmişdir. " Xudayar Bəy " ləqəbi ilə tanınan Bəybala Mirzəyev (MAQBALA XATUN)adlı şəxs ilk nümayəndə təyin olunmuşdur və bu tarixdən etibarən kəndi " Danabaş Kəndi " üsuli-idarəsi ilə idarə etmişdir ancaq bu 2011-ci ilə kimi davam etmişdir sonda iflasa uğramışdır.
Son illər kəndin turizim potensialı artmışdır. xüsusi ilədə Ovçuluq- dağçılıq turizimi. Kənd ərazisində Ovçular evi fəaliyyət göstərir.
Coğrafiyası və iqlimi
Relyefi dağlıq, iqlimi isə mülayimdir. Ümumilikdə mülayim iqlim qurşağında yerləşir. Kənd coğrafi mövqeyinə görə Küngüt Çayının sağ sahilində Baş Qafqaz sıra dağlarından ayrılan silsilənin qırağında yayla tipli düzənlik ərazidə yerləşir.
Əhalisi
Kəndin əhalisi 1053 nəfər təşkil edir ki, onun da 549 nəfəri kişi, 504 nəfəri isə qadındır. Əhalisinin əsas məşğuliyyəti əkinçilik, maldarlıq, dağçılıq və ovçuluqdur. Kənddə 250-dən çox ev təsərrüfat var. Kəndin əkinə yararlı 600 ha torpaq sahəsi var(Bələdiyyə və kənd sakinlərinə məxsus torpaq).
Din
Kənddə Baş Kəldək kənd məscidi dini icması fəaliyyət göstərir.
Görüntülər
İstinadlar
- Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı" (PDF) (az.). stat.gov.az. 2019. 2020-04-16 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-09-29.
- "Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti". İki cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007.
- MÜSƏLMAN DİNİ İCMALAR — 2015-ci ildə qeydiyyatdan keçənlər 2022-06-26 at the Wayback Machine. scwra.gov.az (az.)
 | Şəki rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
 | Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bas Keldek Azerbaycan Respublikasinin Seki rayonunun Bas Keldek kend inzibati erazi dairesinde kend Bas Keldek41 10 sm e 47 20 s u Olke AzerbaycanRayon Seki rayonuTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 873 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 1 053 neferXeriteni goster gizle Bas Keldek Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiBas Keldek kendi Seki rayonu erazisinde yerlesen en qedim kendlerden biridir Bu fakti tekce kend erazisinde yerlesen 4 qebiristanliq subut edir ki burada insan meskenlerinin kokleri cox qedimlere gedir Kungut cayinin sahilindedir Kecmis adi Keldek olmusdur Kend Bas Keldek ve Asagi Keldek inzibati erazi vahidlerinden ibaretdir Kendin adinin qarsisindaki Bas sozu kendin Bas Qafqaz sira daglarinin eteklerinde yerlesmesi ile Asagi sozu ise Seki rayonunun aran qislaq erazisinde yerlesmesi ile elaqedardir Asagi Keldek yasayis menteqesinin de tarixi cox qedimlere gedir ve burada cox sayli insanlarin yasadigina dair kend erazisinde bir cox subutlar var ancaq revayete gore tebii felaket neticesinde kend dagilmisdir Asagi Keldek Ismayilli Qarameryem Seki magistral yolundan 10 km cenubda yerlesir Asagi Keldeyin qedimliyini subuta yetiren daha bir fakta M F Axundovun komediya eserindeki adi cekilen Mola Ibrahim Xelil Kimyager bedii obrazidir ki bu sexs realliqda bu kendin sakini olub Bas Keldek kendi sakinlerine mexsus ekine yararli pay torpaq saheleri mehz bu erazide Asagi Keldek etrfinda yerlesir Bas Keldek erazisinde Ag Mescid deyilen yer varki bununda tarixi cox qedimdir halhazirda kend sakinlerinin ziyaretgah yeridir Bundan elave kende yaxin dagliq erazide Kungut qalasi adli tarixi abide var ki buda b e 4 5 esirlerinde mudafie meqsedile insa edilib ve kend sakinleri arasinda Hezreti Eli qalasi kimi qebul edilir ki maraqli taricesi var Bu faktda ozluyunde bu erazide insan yasayis meskenlerinin Islamdan cox evvelere getdiyini subut edir Hemde cografi movqeyine gore hemise Dagistana gedib gelenlerin duserge yeri olub Tarixi qaynaqlarda Bas Keldek variantinda da qeyde alinmisdir Azerbaycan toponimiyasinda keldek dasli sahe geldek mehsuldar yer dince qoyulmus torpaq sahesi kimi izah olunur Oykonim yuxari Keldek kendi menasindadir Bas Keldek Sekiden teqriben 32 km serqde yerlesir Kend her terefden sira daglar ile ehate olunmusdur ve Simalda dagistanla hemserheddir Bas Keldek hemcinin Oraban Bideyiz ve Bas Kungut kendleri ile qonsudur Bas Kungutle serhedde Kungut cayi axir ve guclu yagislar zamani kende ziyan vururdu Bunun qarsisini almaq ucun 2012 ci ilde kendin kenarinda umumi uzunlugu 900 m olan bendler tikilmisdir Kendde mavi yanacaq olmadigindan oduncaq yandirirlar ki bu da tebiete menfi tesir gosterir Yaxin zamanlarda kendin yolunun asfaltlasdirilmasi ve mavi yanacagin verilmesi gozlenilir Kend 2000 ci ilde ayrilaraq musteqil formada Icra Numayendeliyi tesis etmisdir Xudayar Bey leqebi ile taninan Beybala Mirzeyev MAQBALA XATUN adli sexs ilk numayende teyin olunmusdur ve bu tarixden etibaren kendi Danabas Kendi usuli idaresi ile idare etmisdir ancaq bu 2011 ci ile kimi davam etmisdir sonda iflasa ugramisdir Son iller kendin turizim potensiali artmisdir xususi ilede Ovculuq dagciliq turizimi Kend erazisinde Ovcular evi fealiyyet gosterir Cografiyasi ve iqlimiBas Keldek kendinin ormanlari Relyefi dagliq iqlimi ise mulayimdir Umumilikde mulayim iqlim qursaginda yerlesir Kend cografi movqeyine gore Kungut Cayinin sag sahilinde Bas Qafqaz sira daglarindan ayrilan silsilenin qiraginda yayla tipli duzenlik erazide yerlesir EhalisiKendin ehalisi 1053 nefer teskil edir ki onun da 549 neferi kisi 504 neferi ise qadindir Ehalisinin esas mesguliyyeti ekincilik maldarliq dagciliq ve ovculuqdur Kendde 250 den cox ev teserrufat var Kendin ekine yararli 600 ha torpaq sahesi var Belediyye ve kend sakinlerine mexsus torpaq DinKendde Bas Keldek kend mescidi dini icmasi fealiyyet gosterir GoruntulerIstinadlarAzerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Inzibati erazi bolgusu tesnifati PDF az stat gov az 2019 2020 04 16 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 09 29 Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti Iki cildde I cild Baki Serq Qerb 2007 MUSELMAN DINI ICMALAR 2015 ci ilde qeydiyyatdan kecenler 2022 06 26 at the Wayback Machine scwra gov az az Vikianbarda Bas Keldek ile elaqeli mediafayllar var Seki rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin