Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bayterek (qaz. Baiterek) — Qazaxıstanın paytaxtı Astanada yerləşən abidə. Şəhərin ən əhəmiyyətli və tanınan simvoludur.
 | |
| Ölkə |  Qazaxıstan |
| Şəhər | Astana |
| Memarı | Ağmurza Rüstəmbəyov |
| Banisi | Nursultan Nazarbayev |
| Tikilmə tarixi | 30.08.2002 |
| İnşası | 25.10.1996—30.08.2002 illər |
Quruluşu
Layihənin ideya müəllifi Qazaxıstan Respublikasının Prezidenti Nursultan Nazarbayev olmuşdur. Məhz onun təşəbbüsü ilə memar Ağmurza Rüstəmbəyov layihənin icrasına başlamışdır..
Tikinti zamanı torpaq işlərinin həcmi 8600 m³, beton - 2900 m³, metal konstruksiyalar - 1 kiloton, günbəz şüşəsi - 1555 m² təşkil etmişdir.
Layihəni bitirmək, mühəndislik və xüsusi işlər üçün 23 subpodratçı cəlb edilmişdir. Metal işlərinin və şüşələrin təxmini dəyəri təxminən 6 milyon dollardır. Obyekt 2003-cü ildə Dövlət Komissiyasının aktı ilə istismara verilib.
Abidənin hündürlüyü 105 metr, ağırlığı isə 1000 tondur. Şarın diametri 22 metrdir. Bu dünyada 22 metr diametri, 300 ton ağırlığı olan, beş dirək üzərində dayanan və günəş şüalarının təsiri ilə tez-tez rəngini dəyişən şüşədən hazırlanan yeganə şardır.
Abidənin dörd yarım metr yeraltında kafelər, akvariumlar və "Bayterek" mini qalereyasının yerləşir. Oradan da liftlə ən üst səviyyəyə çıxmaq olar. Ən üst səviyyədə içərisində bar və panoram olan şar yerləşir.
Ziyarətçilər üçün gəzinti turları qazax, rus və digər dillərdə aparılır.
2016-cı ildə ümumi dəyəri 400 milyon təngə olan tikilinin təmir edilməsinə ehtiyac olduğuna dair bir qərar qəbul edildi.
Simvolik mənası
Abidə 1997-ci ildə paytaxtın Almatıdan Akmolaya köçürülməsinin bir simvolu olaraq inşa edilmişdir. "Bayterek"in qazax xalqının həyatında yeni bir mərhələnin simvolu kimi əhəmiyyətini, prezidentin sağ əlinin izi ilə "Ayalı alakan" (qaz. Аялы алақан - "qayğıkeş əllər") bədii kompozisiyası, 97 metr hündürlükdə yerləşmişdir ki, bu da 1997-ci il - Astananın dövlətin yeni paytaxtı elan olunduğu il və buna görə ölkə tarixində yeni bir başlanğıc nöqtəsidir.
97 metr yüksəklikdə şəhərin panoramasını seyr etmək üçün rəsədxana yerləşir. Buradan paytaxtı əlinizin içi kimi görə bilərsiniz. Ora qalxmaq üçün liftdən istifadə olunur. Burda bütün dinlərin birliyini simvolizə edən, dünyanın 17 dininin nümayəndələrinin imzaları olan taxta bir kürə var..
Abidənin maraqlı fəlsəfəsi var. "Bayterek" sözünün mənası hündür qovaq ağacı deməkdir. Belə ki, "Bayterek" yeri və kompozisiya quruluşu ilə Dünya çayının dünyalar qovşağında axan əfsanələrinə görə qədim köçərilərin kosmogonik fikirlərini ifadə edir. Sahilində yer üzünü kökləri ilə tutan və tacı ilə göyə sayrışan Bayterek (qaz. Бәйтерек - "qovaq", eyni zamanda "dayaq, qoruyucu") ağacıdır. Bu ağacın kökləri sırasıyla yeraltı dünyadadır, ağacın özü, gövdəsi dünyadadır və tac göydədir.
Hər il ağacın tacında müqəddəs quş Simruq (qaz. Самрук) yumurta qoyur. Əjdaha (qaz. Айдахар) tərəfindən udulan Günəş, həyat ağacının ətəyində yaşayır, bu simvolik olaraq yay və qışın, günün və gecənin dəyişməsi yəni Xeyir və Şər arasındakı mübarizə deməkdir.
"Bayterek" gənc, möhkəm, böyüyən bir ağac deməkdir, tarixi köklərini qoruyub saxlayan, möhkəm dayağı və gələcək rifahı arzusunda olan bir dövləti simvolizə edir.
Şəhərin mərkəzindəki Bayterek abidəsinin ətrafındakı böyük park sahələrindən müxtəlif tədbir və hadisələr üçün mütəmadi istifadə olunur. 2010-cu ildə, bələdiyyə rəhbərliyinin dəvəti ilə Berlindən gələn United Buddy Bearsin (ayıların ittifaqı) beynəlxalq sərgisi təşkil edildi. Bunun sayəsində dünyanın hər yerindən ustalar tərəfindən yaradılan 125 misilsiz sənət əsəri bir-biri ilə dinc bir qonşuluqda nümayiş olundu.
Surətləri
- 27 May 2010-cu ildə Şərqi Qazaxıstan vilayətinin Öskemen şəhərində abidənin kiçik surəti quraşdırılmışdır. Onun hündürlüyü 28,5 metr, çəkisi 22 tondur..
- Ekibastuzda, şəhərin 50 illiyi parkında abidənin kiçildilmiş surəti quraşdırılmışdır.
- Şimali Qazaxıstan vilayətində, Astana parkındakı Novoişimskoye kəndində abidənin kiçilmiş surəti quraşdırılmışdır.
- Birinci Prezidentin bayramı münasibətilə Qazaxıstanının, sərvətinin və əzəmətinin qürurunu ifadə edən gələcək müstəqillik "Bayterek"in simvolu olaraq abidənin kiçilmiş surəti quraşdırılmışdır. Hündürlüyü 3 metrdir.
- Karaqanda vilayətinin Karkaralinsk şəhərində abidənin mini surəti quraşdırılmışdır.
- 2018-ci ildə, Qostanay vilayətinin Lisakovsk şəhərində, abidənin mini surəti quraşdırılmışdır. Surətin hündürlüyü 15 metrdir.
- Karaqanda vilayətində şəhər tipli qəsəbə olan Şaxanda Mədəniyyət Evinin meydanında Bayterek abidəsinin bir surəti quraşdırılmışdır.
Şəkillər
-
![image]()
Astananın 10 illiyi münasibətilə buraxılmış xatirə 50 tenge üzərində abidənin təsviri -
![image]()
10000 tenge əskinas üzərində Bayterek
İstinadlar
- Торгын НУРСЕИТОВА. . 2012-09-15. 2017-10-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-12.
- "10 современных казахстанских архитекторов". 2013-05-17. 2017-09-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-12-12.
- "Байтерек". Mustvisit. İstifadə tarixi: 2016-10-21.[ölü keçid]
- "Байтерек, Астана-Байтерек". 2010-04-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-08.
- Байтерек сказка-быль 2013-02-20 at the Wayback Machine
- "Монтаж за одну ночь (+фото) www.yk.kz". 2010-06-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-08.
Xarici keçidlər
- Виртуальный тур 3D Google Maps Street Vew — [1] [2] [3] [4]
- Сферические панорамы с www.360cities.net: [www.360cities.net/image/bayterek вид вблизи], [www.360cities.net/image/polosatik вид с запада] и [www.360cities.net/image/bayterek-monument вид c востока].
- Вид на Байтерек (монумент) на сервисе ru:Яндекс.Панорамы.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bayterek qaz Baiterek Qazaxistanin paytaxti Astanada yerlesen abide Seherin en ehemiyyetli ve taninan simvoludur Bayterek qaz BәjterekGoydelenlerin ehatesinde BayterekGoydelenlerin ehatesinde BayterekOlke QazaxistanSeher AstanaMemari Agmurza RustembeyovBanisi Nursultan NazarbayevTikilme tarixi 30 08 2002Insasi 25 10 1996 30 08 2002 illerQurulusuLayihenin ideya muellifi Qazaxistan Respublikasinin Prezidenti Nursultan Nazarbayev olmusdur Mehz onun tesebbusu ile memar Agmurza Rustembeyov layihenin icrasina baslamisdir Tikinti zamani torpaq islerinin hecmi 8600 m beton 2900 m metal konstruksiyalar 1 kiloton gunbez susesi 1555 m teskil etmisdir Layiheni bitirmek muhendislik ve xususi isler ucun 23 subpodratci celb edilmisdir Metal islerinin ve suselerin texmini deyeri texminen 6 milyon dollardir Obyekt 2003 cu ilde Dovlet Komissiyasinin akti ile istismara verilib Abidenin hundurluyu 105 metr agirligi ise 1000 tondur Sarin diametri 22 metrdir Bu dunyada 22 metr diametri 300 ton agirligi olan bes direk uzerinde dayanan ve gunes sualarinin tesiri ile tez tez rengini deyisen suseden hazirlanan yegane sardir Abidenin dord yarim metr yeraltinda kafeler akvariumlar ve Bayterek mini qalereyasinin yerlesir Oradan da liftle en ust seviyyeye cixmaq olar En ust seviyyede icerisinde bar ve panoram olan sar yerlesir Ziyaretciler ucun gezinti turlari qazax rus ve diger dillerde aparilir 2016 ci ilde umumi deyeri 400 milyon tenge olan tikilinin temir edilmesine ehtiyac olduguna dair bir qerar qebul edildi Simvolik menasiAbide 1997 ci ilde paytaxtin Almatidan Akmolaya kocurulmesinin bir simvolu olaraq insa edilmisdir Bayterek in qazax xalqinin heyatinda yeni bir merhelenin simvolu kimi ehemiyyetini prezidentin sag elinin izi ile Ayali alakan qaz Ayaly alakan qaygikes eller bedii kompozisiyasi 97 metr hundurlukde yerlesmisdir ki bu da 1997 ci il Astananin dovletin yeni paytaxti elan olundugu il ve buna gore olke tarixinde yeni bir baslangic noqtesidir 97 metr yukseklikde seherin panoramasini seyr etmek ucun resedxana yerlesir Buradan paytaxti elinizin ici kimi gore bilersiniz Ora qalxmaq ucun liftden istifade olunur Burda butun dinlerin birliyini simvolize eden dunyanin 17 dininin numayendelerinin imzalari olan taxta bir kure var Abidenin maraqli felsefesi var Bayterek sozunun menasi hundur qovaq agaci demekdir Bele ki Bayterek yeri ve kompozisiya qurulusu ile Dunya cayinin dunyalar qovsaginda axan efsanelerine gore qedim kocerilerin kosmogonik fikirlerini ifade edir Sahilinde yer uzunu kokleri ile tutan ve taci ile goye sayrisan Bayterek qaz Bәjterek qovaq eyni zamanda dayaq qoruyucu agacidir Bu agacin kokleri sirasiyla yeralti dunyadadir agacin ozu govdesi dunyadadir ve tac goydedir Her il agacin tacinda muqeddes qus Simruq qaz Samruk yumurta qoyur Ejdaha qaz Ajdahar terefinden udulan Gunes heyat agacinin eteyinde yasayir bu simvolik olaraq yay ve qisin gunun ve gecenin deyismesi yeni Xeyir ve Ser arasindaki mubarize demekdir Bayterek genc mohkem boyuyen bir agac demekdir tarixi koklerini qoruyub saxlayan mohkem dayagi ve gelecek rifahi arzusunda olan bir dovleti simvolize edir Seherin merkezindeki Bayterek abidesinin etrafindaki boyuk park sahelerinden muxtelif tedbir ve hadiseler ucun mutemadi istifade olunur 2010 cu ilde belediyye rehberliyinin deveti ile Berlinden gelen United Buddy Bearsin ayilarin ittifaqi beynelxalq sergisi teskil edildi Bunun sayesinde dunyanin her yerinden ustalar terefinden yaradilan 125 misilsiz senet eseri bir biri ile dinc bir qonsuluqda numayis olundu Suretleri27 May 2010 cu ilde Serqi Qazaxistan vilayetinin Oskemen seherinde abidenin kicik sureti qurasdirilmisdir Onun hundurluyu 28 5 metr cekisi 22 tondur Ekibastuzda seherin 50 illiyi parkinda abidenin kicildilmis sureti qurasdirilmisdir Simali Qazaxistan vilayetinde Astana parkindaki Novoisimskoye kendinde abidenin kicilmis sureti qurasdirilmisdir Birinci Prezidentin bayrami munasibetile Qazaxistaninin servetinin ve ezemetinin qururunu ifade eden gelecek musteqillik Bayterek in simvolu olaraq abidenin kicilmis sureti qurasdirilmisdir Hundurluyu 3 metrdir Karaqanda vilayetinin Karkaralinsk seherinde abidenin mini sureti qurasdirilmisdir 2018 ci ilde Qostanay vilayetinin Lisakovsk seherinde abidenin mini sureti qurasdirilmisdir Suretin hundurluyu 15 metrdir Karaqanda vilayetinde seher tipli qesebe olan Saxanda Medeniyyet Evinin meydaninda Bayterek abidesinin bir sureti qurasdirilmisdir SekillerAstananin 10 illiyi munasibetile buraxilmis xatire 50 tenge uzerinde abidenin tesviri 10000 tenge eskinas uzerinde BayterekIstinadlarTorgyn NURSEITOVA 2012 09 15 2017 10 14 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 12 12 10 sovremennyh kazahstanskih arhitektorov 2013 05 17 2017 09 06 tarixinde Istifade tarixi 2013 12 12 Bajterek Mustvisit Istifade tarixi 2016 10 21 olu kecid Bajterek Astana Bajterek 2010 04 03 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 08 Bajterek skazka byl 2013 02 20 at the Wayback Machine Montazh za odnu noch foto www yk kz 2010 06 11 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 08 Xarici kecidlerVirtualnyj tur 3D Google Maps Street Vew 1 2 3 4 Sfericheskie panoramy s www 360cities net www 360cities net image bayterek vid vblizi www 360cities net image polosatik vid s zapada i www 360cities net image bayterek monument vid c vostoka Vid na Bajterek monument na servise ru Yandeks Panoramy