Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Batori ailəsi — klanına daxil macar zadəgan nəsli. Ailə orta əsrlər dövründə Mərkəzi Avropada vacib rol oynamış, ailənin nümayəndələri Macarıstan krallığının ali hərbi, inzibati və dini vəzifələrində çalışmışdır. Yeni dövrün əvvəllərində ailə bir neçə Transilvaniya şahzadəsi, bir Polşa kralı və bəxş etmişdir.
Ailənin kökü onların ailə qəsrlərinin yerləşdiyi şəhərindən başlayır. Qəsr XIII əsrdə Mikloş Batori tərəfindən tikdirilmiş və 1319-cu ildə ilk dəfə olaraq bu qəsr barədə məlumatlara rast gəlinmişdir. 1592-ci ildə Batori ailəsi şəhərdə özlərinə malikanə tikdirdikdən sonra qəsr baxımsız vəziyyətdə qalmış və hal-hazırda xarabalığa çevrilmişdir.
Batorilərin sonun nümayəndəsi XVII əsrin əvvəllərində Reç Pospolitada yaşamışdır. sonuncu Batoru nümayəndəsi qrafinya Sofya Dyörd II Rakoçinin həyat yoldaşı olmuşdur. Qrafinya 1680-ci ildə Palanok qəsrində dünyasını dəyişmişdir.
Mənşəyi
Ailə macar zadəganlarının daxil olduğu Qutkelid klanına məxsus idi. Qutkelid klanı Şvabiyadan olan Qut və Kelad qardaşlarının Macarıstanın venesiya əsilli ikinci kralı hakimiyyəti dövründə Ştof qəsrindən (çox güman və ya yerləşən qəsrindən) Macarıstana immiqrasiya etmişdilər.
Batori nəsli başlanğıcını 1250-ci ildə xatırlanan Rakomazdan olan Keçəl Andraşdan götürmüşdür. O, bu məlumatlarda Şarvar monastrının himayədarı kimi göstərilmişdir. 1279-cu ildə kral IV Laslo Andraşın qardaşları Xodaşı və Andraşın oğulları Dyörd (1307-ci ildə ölüb), Benedikt (1321-ci ildə ölüb) və Bereki (1322-ci ildə ölüb) hərbi xidmətləri müqabilində Bator qəsri ilə təltif etmişdir. Bator həmin dövrdə Andraşın qohumu ilə evlənmiş Lanqoşun oğlu olan Vaydanın tabeçiliyində idi. Lakin onun bu izdivacdan heç bir davamçısı olmamışdır. 1310-cu ildə Berek Bator qəsrinin tamhüquqlu sahibinə çevrilir. O vaxtdan sonra onun nəslinin davamçıları özlərini Batori adlandırmağa başlayırlar.
Qolları
Ailə Briçiusun oğulları və nəvələrindən törəyən iki əsas qola ayrılmışdır:
- Ailənin böyük qolu olan Batori-Şomyö Briçiusun ilk oğulu olan Satmar qrafı İohanndan və Ladislavdan törəmişdir. Ladislav Anna Meqqesi ilə evlilik nəticəsomdə Şömyö qəsrini almışdır. Ladislausun kiçik qardaşı II Corc isə Şimolin nəslinin əcdadı sayılır. Sonradan bu nəsil Batori Şimolin adlandırılacaq. Sonradan ailənin qollara ayrılması Laslonun nəticələri olan Yanoş və İştvanın dövründə baş vermişdir. Onların nəsilləri müvafiq olaraq, Batori-Sanislefi adlanmışdr. Mikloş isə Batori-Şamyp xəttini davam etdirmişdir.
- Ailənin kiçik qolu Batori Eskid qolu isə Briçiusun kiçik oğlu Lukadan gəlmişdir. Luka Satmarda geniş ərazilərə sahib idi və Macarıstan kralı Karl Robert tərəfindən ona Eskid kəndi bağışlanmışdır. Orada o, Hüseg (tərcümədə "sadiqlik" deməkdir) qəsrini ucaltmışdır. Bu qolun sahibləri Bator qəsrini rəhbərliyi əlində saxladıqlarından onları Bator və ya Yeni Bator adlandırırdılar.
Əfsanə və gerb
Əfsanəyə görö, nəslin ilk nümayəndələrindən olan Vitus Qutkeledi göldə məskunlaşan və yerli əhalini öz ovuna çevirən əjdahanı öldürmək üçün çağırırlar. Vitus nizəsinin üç zərbəsilə əjdahanı öldürür və mükafat olaraq qəsri alır. Razı qalan əhali onu "Bator" (macar dilindən tərcümədə "cəsarətli, igid") və "animus magnamimus "adlandırır. 1325-ci ildə Berekin oğulları bu əfsanə ilə birbaşa bağlılığı olan gerb əldə edirlər. Gerbdə boynunu quyruğuna sarıyan və qalxanı tutmuş üfüqi şəkildə təsvir olunmuş üç əjdaha dişini görə bilərik. Öz boynunu quyruğuna sarıyan əjdaha də simvoludur.
Sonrakı tarixi
1526-cı ildə Osmanlılara qarşı baş vermiş Macarıstan kralı II Layöş həlak olur. Bu amansız döyüşdə aldığı məğlubiyyətdən sonra Macarıstan krallıq uğrunda rəqabət aparan iddialı ailələrin məskəninə çevrilir. Ailənin iki qolu münaqişədə bir-birinə əks tərəflərdən çıxış edirlər. Eskid qolu tərəfində idi. VII Ştefan döyüşdə həlak olmuş II Layoşun dul arvadı ilə Bratislavaya qaçaraq Avstriyalı I Ferdinandın Macarıstan kralı kimi seçilməsində iştirak etmişdir. Qısa müddət ərzində Ferdinand Transilvaniyaya nəzarəti ələ alır. 1551-ci ildə o, Ştefanın bacısı oğlu Bonaventuranı leytenant təyin edərək oranın idarəsini ona tapşırır.
Ailənin üzvləri olan Corc və Anna Batori nəslin ən rüsvay edəcək adamı Yelizaveta Batorini dünyaya gətirirlər. Dul qadın olan Yelizaveta çoxlu sayda gənc qızın öldürülməsinə görə həbsə salınmışdır. Bir sıra alimlər məhz onun irland yazıçısı Brem Stokerə "Drakula" romanını yazmaq üçün təsir etdiyini iddia edirlər. Lakin bunu sübut edəcək kifayət qədər dəlil yoxdur.
İstinadlar
- Simon Kezai, Lázló Veszprémy, Frank Schaer (ed.), Gesta Hungarorum: The Deeds of the Hungarians (Central European Medieval Texts). Central European University Press, 1999.
- Hados was the ancestor of the Szokolvi family, see Marek, Miroslav. "A genealogy of the Szokoly branch". Genealogy.EU. 2021-04-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-07-09.. He is sometimes reckoned among the sons of Andrew.
- Moritz Wertner, "Urgeschlechter in Siebenbürgen.", in Archiv des Vereins für siebenbürgische Landeskunde. Neue Folge, Bd. 29, Heft 1 (1899), Hermannstadt 1899, pp. 156-235 - also excerpted in Farin, Heroine des Grauens, p. 356-358.
- Marek, Miroslav. "A genealogy of the Ecsed branch". Genealogy.EU. 2008-06-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-07-09.
- Christian von Stramberg, Das Haus Báthory in seinen Verzweigungen bis auf den heutigen Tag, Berlin: Manuscript für Freunde des Hauses, 1853 - quoted in Farin, Heroine des Grauens, p. 354-356, 359-362.
- Elizabeth Miller, "Bram Stoker, Elizabeth Bathory and Dracula" 2011-05-17 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Batori ailesi klanina daxil macar zadegan nesli Aile orta esrler dovrunde Merkezi Avropada vacib rol oynamis ailenin numayendeleri Macaristan kralliginin ali herbi inzibati ve dini vezifelerinde calismisdir Yeni dovrun evvellerinde aile bir nece Transilvaniya sahzadesi bir Polsa krali ve bexs etmisdir Batori ailesinin gerbi Ailenin koku onlarin aile qesrlerinin yerlesdiyi seherinden baslayir Qesr XIII esrde Miklos Batori terefinden tikdirilmis ve 1319 cu ilde ilk defe olaraq bu qesr barede melumatlara rast gelinmisdir 1592 ci ilde Batori ailesi seherde ozlerine malikane tikdirdikden sonra qesr baximsiz veziyyetde qalmis ve hal hazirda xarabaliga cevrilmisdir Batorilerin sonun numayendesi XVII esrin evvellerinde Rec Pospolitada yasamisdir sonuncu Batoru numayendesi qrafinya Sofya Dyord II Rakocinin heyat yoldasi olmusdur Qrafinya 1680 ci ilde Palanok qesrinde dunyasini deyismisdir MenseyiAile macar zadeganlarinin daxil oldugu Qutkelid klanina mexsus idi Qutkelid klani Svabiyadan olan Qut ve Kelad qardaslarinin Macaristanin venesiya esilli ikinci krali hakimiyyeti dovrunde Stof qesrinden cox guman ve ya yerlesen qesrinden Macaristana immiqrasiya etmisdiler Batori nesli baslangicini 1250 ci ilde xatirlanan Rakomazdan olan Kecel Andrasdan goturmusdur O bu melumatlarda Sarvar monastrinin himayedari kimi gosterilmisdir 1279 cu ilde kral IV Laslo Andrasin qardaslari Xodasi ve Andrasin ogullari Dyord 1307 ci ilde olub Benedikt 1321 ci ilde olub ve Bereki 1322 ci ilde olub herbi xidmetleri muqabilinde Bator qesri ile teltif etmisdir Bator hemin dovrde Andrasin qohumu ile evlenmis Lanqosun oglu olan Vaydanin tabeciliyinde idi Lakin onun bu izdivacdan hec bir davamcisi olmamisdir 1310 cu ilde Berek Bator qesrinin tamhuquqlu sahibine cevrilir O vaxtdan sonra onun neslinin davamcilari ozlerini Batori adlandirmaga baslayirlar QollariAile Briciusun ogullari ve nevelerinden toreyen iki esas qola ayrilmisdir Ailenin boyuk qolu olan Batori Somyo Briciusun ilk ogulu olan Satmar qrafi Iohanndan ve Ladislavdan toremisdir Ladislav Anna Meqqesi ile evlilik neticesomde Somyo qesrini almisdir Ladislausun kicik qardasi II Corc ise Simolin neslinin ecdadi sayilir Sonradan bu nesil Batori Simolin adlandirilacaq Sonradan ailenin qollara ayrilmasi Laslonun neticeleri olan Yanos ve Istvanin dovrunde bas vermisdir Onlarin nesilleri muvafiq olaraq Batori Sanislefi adlanmisdr Miklos ise Batori Samyp xettini davam etdirmisdir Ailenin kicik qolu Batori Eskid qolu ise Briciusun kicik oglu Lukadan gelmisdir Luka Satmarda genis erazilere sahib idi ve Macaristan krali Karl Robert terefinden ona Eskid kendi bagislanmisdir Orada o Huseg tercumede sadiqlik demekdir qesrini ucaltmisdir Bu qolun sahibleri Bator qesrini rehberliyi elinde saxladiqlarindan onlari Bator ve ya Yeni Bator adlandirirdilar Samyo qesrinin xarabaliqlariEfsane ve gerbEfsaneye goro neslin ilk numayendelerinden olan Vitus Qutkeledi golde meskunlasan ve yerli ehalini oz ovuna ceviren ejdahani oldurmek ucun cagirirlar Vitus nizesinin uc zerbesile ejdahani oldurur ve mukafat olaraq qesri alir Razi qalan ehali onu Bator macar dilinden tercumede cesaretli igid ve animus magnamimus adlandirir 1325 ci ilde Berekin ogullari bu efsane ile birbasa bagliligi olan gerb elde edirler Gerbde boynunu quyruguna sariyan ve qalxani tutmus ufuqi sekilde tesvir olunmus uc ejdaha disini gore bilerik Oz boynunu quyruguna sariyan ejdaha de simvoludur Sonraki tarixi1526 ci ilde Osmanlilara qarsi bas vermis Macaristan krali II Layos helak olur Bu amansiz doyusde aldigi meglubiyyetden sonra Macaristan kralliq ugrunda reqabet aparan iddiali ailelerin meskenine cevrilir Ailenin iki qolu munaqisede bir birine eks tereflerden cixis edirler Eskid qolu terefinde idi VII Stefan doyusde helak olmus II Layosun dul arvadi ile Bratislavaya qacaraq Avstriyali I Ferdinandin Macaristan krali kimi secilmesinde istirak etmisdir Qisa muddet erzinde Ferdinand Transilvaniyaya nezareti ele alir 1551 ci ilde o Stefanin bacisi oglu Bonaventurani leytenant teyin ederek oranin idaresini ona tapsirir Ailenin uzvleri olan Corc ve Anna Batori neslin en rusvay edecek adami Yelizaveta Batorini dunyaya getirirler Dul qadin olan Yelizaveta coxlu sayda genc qizin oldurulmesine gore hebse salinmisdir Bir sira alimler mehz onun irland yazicisi Brem Stokere Drakula romanini yazmaq ucun tesir etdiyini iddia edirler Lakin bunu subut edecek kifayet qeder delil yoxdur IstinadlarSimon Kezai Lazlo Veszpremy Frank Schaer ed Gesta Hungarorum The Deeds of the Hungarians Central European Medieval Texts Central European University Press 1999 Hados was the ancestor of the Szokolvi family see Marek Miroslav A genealogy of the Szokoly branch Genealogy EU 2021 04 03 tarixinde Istifade tarixi 2017 07 09 He is sometimes reckoned among the sons of Andrew Moritz Wertner Urgeschlechter in Siebenburgen in Archiv des Vereins fur siebenburgische Landeskunde Neue Folge Bd 29 Heft 1 1899 Hermannstadt 1899 pp 156 235 also excerpted in Farin Heroine des Grauens p 356 358 Marek Miroslav A genealogy of the Ecsed branch Genealogy EU 2008 06 07 tarixinde Istifade tarixi 2017 07 09 Christian von Stramberg Das Haus Bathory in seinen Verzweigungen bis auf den heutigen Tag Berlin Manuscript fur Freunde des Hauses 1853 quoted in Farin Heroine des Grauens p 354 356 359 362 Elizabeth Miller Bram Stoker Elizabeth Bathory and Dracula 2011 05 17 at the Wayback Machine