Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Balxaş gölü (köhnə Türkcə: Terinğ köl; qaz. Balqaş Köli) Cənub-şərq Asiyada Balxaş-Alakul çökəkliyində yerləşən göl. Cəmi su hövzəsi 413,000 km²dir. Qazaxıstan sərhədləri içərisində olan, maksimum uzunluq 605 km, maksimum genişlik isə şərqdə 74 km, qərbdə 19 kmdir. Sahə 16.996 km²dir. Ən dərin nöqtəsi 25,6 metr ikən ortalama dərinlik 5,8 metrdir. Cəmi sahillərinin uzunluğu 2.385 kmdir. Dənizdən yüksəkliyi 341,4 metrdir.
Balxaş | |
---|---|
qaz. Balkaş | |
| |
Ümumi məlumatlar | |
Mütləq hündürlüyü | 340 m |
Eni | 9 km – 74 km |
Uzunluğu | 605 km |
Sahil uzunluğu | 2 385 km |
Sahəsi | 16 km² |
Həcmi | 112 km³ |
Dərin yeri | 26 m |
Orta dərinliyi | 5,8 m |
Axan çay | yoxdur |
Şəffaflığı | 1-5,5 m |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Qazaxıstan |
| |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Balxaş gölü iki hissəyə ayrılır. Qərb hissəsi dayaz və enli, sahilləri çox parçalanmışdır. Suyu şirindir. Şərq hissəsi nisbətən dar, sahilləri az girintili-çıxıntılıdır. Burada su bir qədər şordur. balxaş gölünü şimal sahilləri hündür və sıldırımlı, cənub sahilləri alçaq və hamardır. Gölə İli çayı, Qaratal, Aksu, Lepsa və s. çaylar tökülür. Səhra iqlimi var. Orta temperatur iyulda təqribən 24°C, yanvarda isə —8°C-dir. Noyabrdan aprelin ortalarınadək donmuş olur. Suyun temperaturu dekabrda 0°C, iyulda 28°C olur. İllik yağıntının miqdarı təqribən 180 mm-dir.
Balxaş gölünün heyvanlar aləmi az inkişaf etmişdir. Suf, marinka və xanı balığı tutulur. Çəki balığı, Aral nərəsi və s. yetişdirilir. Su quşları çoxdur. Bu göl gəmiçiliyə yararlıdır. Burılbaytal və Burli-Tobe mühüm əhəmiyyət kəsb edən limanlarıdır. Balxaş şəhərindəki mədən-metallurgiya kombinatında gölün suyundan istifadə edilir.
Gölün tarixi
Göl uzun illər boyunca Çin hakimiyyətində idi, Çinin cənub-şərqdəki ən uc sərhədini təşkil edirdi. Lakin 1864də Çinlilərin "Haqsız Andlaşma" dedikləri razılaşma ilə Balxaş gölü Rusiyaya buraxıldı. SSRİ-nin dağılması ilə göl rəsmi olaraq Qazaxıstan sərhədləri içində qaldı.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun meqalenin muzakire sehifesine diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Balxas golu kohne Turkce Tering kol qaz Balqas Koli Cenub serq Asiyada Balxas Alakul cokekliyinde yerlesen gol Cemi su hovzesi 413 000 km dir Qazaxistan serhedleri icerisinde olan maksimum uzunluq 605 km maksimum genislik ise serqde 74 km qerbde 19 kmdir Sahe 16 996 km dir En derin noqtesi 25 6 metr iken ortalama derinlik 5 8 metrdir Cemi sahillerinin uzunlugu 2 385 kmdir Denizden yuksekliyi 341 4 metrdir Balxasqaz BalkasBalxas goluUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 340 mEni 9 km 74 kmUzunlugu 605 kmSahil uzunlugu 2 385 kmSahesi 16 km Hecmi 112 km Derin yeri 26 mOrta derinliyi 5 8 mAxan cay yoxdurSeffafligi 1 5 5 mYerlesmesi46 32 27 sm e 74 52 44 s u Olke QazaxistanBalxasBalxasBalxas golu Vikianbarda elaqeli mediafayllar Balxas golu iki hisseye ayrilir Qerb hissesi dayaz ve enli sahilleri cox parcalanmisdir Suyu sirindir Serq hissesi nisbeten dar sahilleri az girintili cixintilidir Burada su bir qeder sordur balxas golunu simal sahilleri hundur ve sildirimli cenub sahilleri alcaq ve hamardir Gole Ili cayi Qaratal Aksu Lepsa ve s caylar tokulur Sehra iqlimi var Orta temperatur iyulda teqriben 24 C yanvarda ise 8 C dir Noyabrdan aprelin ortalarinadek donmus olur Suyun temperaturu dekabrda 0 C iyulda 28 C olur Illik yagintinin miqdari teqriben 180 mm dir Balxas golunun heyvanlar alemi az inkisaf etmisdir Suf marinka ve xani baligi tutulur Ceki baligi Aral neresi ve s yetisdirilir Su quslari coxdur Bu gol gemiciliye yararlidir Burilbaytal ve Burli Tobe muhum ehemiyyet kesb eden limanlaridir Balxas seherindeki meden metallurgiya kombinatinda golun suyundan istifade edilir Golun tarixiGol uzun iller boyunca Cin hakimiyyetinde idi Cinin cenub serqdeki en uc serhedini teskil edirdi Lakin 1864de Cinlilerin Haqsiz Andlasma dedikleri razilasma ile Balxas golu Rusiyaya buraxildi SSRI nin dagilmasi ile gol resmi olaraq Qazaxistan serhedleri icinde qaldi