Balamir (?-378) — Avropa Hun İmperiyasının hökmdarı.
Balamir | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 313 |
Vəfat tarixi | 378 |
Fəaliyyəti | qəbilə lideri[d] |
Həyatı
Balamir (Balambər), adı bilinən ilk Qərb Hun Türk hökmdarıdır (IV yüzilın ikinci yarısı). Balamir, Oğuzların atasıdır. Adı "Balam-ber" yəni oğul verən (Oğul törədən) anlamına gəlir. Çiçi yabqunun dokuzuncu, Mete xaqanın 15-ci göbəkdən nəvəsi, Hun xaqanı, Hayluntur tayfasının da rəis idi.
Şimal Hun dövlətinin yıxılmasının ardından dağılan və qərbə çəkilən hunlar, Ural və İdil çayları arasına yerləşmişdilər. Ardından hunlar, bu bölgədəki Türk boylarını itaətləri altına almışdır. IV yüzilın ortalarında Aral gölü ilə Xəzər dənizinin şimalındaki Alan ölkəsini ələ keçirdikdən sonra, 374-cü ildə Balamir xan başçılığında İdil çayı yaxalarında görünmüşlər, Qaradənizin şimalındakı düzənliklərdə yaşayan Ostroqotları və Viziqotları yenilgiyə uğratmışdılar. 375-ci ildə ostroqotlar və viziqotlar, hunların hücumlarından dolayı qərbə doğru yönəlmişdilər. Beləcə "Tayfalar köçü" başlamışdır.
Balamir, cəsur, intizamlı və zəhmli bir hökmdardı. 10 tümən əsgəri vardı. (bugünkü 100 min əsgər bərabər). Hun sərkərdəsi Balamir idarəsindəki böyük təərrüz, öncə şərqi qotlarına çarpdı və bu dövləti yıxtı (374), Şərq və Qərb qotları ortadan qaldırdı. Hun torpaqlarını genişlətdi.
Qafqazın şimalında yaşayan alanları, Volqa-Don bölgəsindəki Sarmat və İskitləri buyruğu altına aldı. Daha sonra şərqi qot imperatorluğuyla savaşdı və onları yendi (373–374 arası). Hun torpaqlarını genişlətdi. Dayanacaq gücü qalmayan qot kralı Ermanarik, intihar etdi. Balamir, düşmana bu səfər çox yaxşı davrandı. Məmləkətlərində qalmalarına izin verdi. Özlərinə kral seçmələrini istədi. Yeni kral Vithimir, Şərq Qot İmperatorluğunu əski halına gətirmək üçün çalışdı. Qonşu tayfalara hücum etdi. Balamir, buna əngəl oldu. Vithimir öldürüldü. Xalqı isə Qərb qotlara sığındı. Fəqət bir gecə ay işığında çayı keçən Balamir, qotları yaxaladı və məğlubiyyətə uğratdı. Volqadan, Aşağı Dunaya uzanan bir Hun imperatorluğu qurdu.
Balamirdən sonra 378-ci ildə Alipbi, Hun imperatoru olmuşdur. 378-ci ildə hunlar, Dunay çayını keçmişlər və Trakyaya qədər irəliləmişdilər. Hunlar, Trakyaya qədər irəliləmələrinə baxmayaraq Roma imperatorluğundan bir dirəniş görməmişdilər. Hunların basqısı altındaki barbar tayfalar, Roma imperatorluğunu zorlamağa başlamışdılar. Roma imperatoru I Thəodosiusun 17 dekabr 395-ci il tarixində ölməsi üzərinə hunlar təkrar hərəkətə keçmişdilər.
Həmçinin bax
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Balamir 378 Avropa Hun Imperiyasinin hokmdari BalamirSexsi melumatlarDogum tarixi 313Vefat tarixi 378Fealiyyeti qebile lideri d HeyatiBalamir Balamber adi bilinen ilk Qerb Hun Turk hokmdaridir IV yuzilin ikinci yarisi Balamir Oguzlarin atasidir Adi Balam ber yeni ogul veren Ogul toreden anlamina gelir Cici yabqunun dokuzuncu Mete xaqanin 15 ci gobekden nevesi Hun xaqani Hayluntur tayfasinin da reis idi Simal Hun dovletinin yixilmasinin ardindan dagilan ve qerbe cekilen hunlar Ural ve Idil caylari arasina yerlesmisdiler Ardindan hunlar bu bolgedeki Turk boylarini itaetleri altina almisdir IV yuzilin ortalarinda Aral golu ile Xezer denizinin simalindaki Alan olkesini ele kecirdikden sonra 374 cu ilde Balamir xan basciliginda Idil cayi yaxalarinda gorunmusler Qaradenizin simalindaki duzenliklerde yasayan Ostroqotlari ve Viziqotlari yenilgiye ugratmisdilar 375 ci ilde ostroqotlar ve viziqotlar hunlarin hucumlarindan dolayi qerbe dogru yonelmisdiler Belece Tayfalar kocu baslamisdir Balamir cesur intizamli ve zehmli bir hokmdardi 10 tumen esgeri vardi bugunku 100 min esger beraber Hun serkerdesi Balamir idaresindeki boyuk teerruz once serqi qotlarina carpdi ve bu dovleti yixti 374 Serq ve Qerb qotlari ortadan qaldirdi Hun torpaqlarini genisletdi Qafqazin simalinda yasayan alanlari Volqa Don bolgesindeki Sarmat ve Iskitleri buyrugu altina aldi Daha sonra serqi qot imperatorluguyla savasdi ve onlari yendi 373 374 arasi Hun torpaqlarini genisletdi Dayanacaq gucu qalmayan qot krali Ermanarik intihar etdi Balamir dusmana bu sefer cox yaxsi davrandi Memleketlerinde qalmalarina izin verdi Ozlerine kral secmelerini istedi Yeni kral Vithimir Serq Qot Imperatorlugunu eski halina getirmek ucun calisdi Qonsu tayfalara hucum etdi Balamir buna engel oldu Vithimir olduruldu Xalqi ise Qerb qotlara sigindi Feqet bir gece ay isiginda cayi kecen Balamir qotlari yaxaladi ve meglubiyyete ugratdi Volqadan Asagi Dunaya uzanan bir Hun imperatorlugu qurdu Balamirden sonra 378 ci ilde Alipbi Hun imperatoru olmusdur 378 ci ilde hunlar Dunay cayini kecmisler ve Trakyaya qeder irelilemisdiler Hunlar Trakyaya qeder irelilemelerine baxmayaraq Roma imperatorlugundan bir direnis gormemisdiler Hunlarin basqisi altindaki barbar tayfalar Roma imperatorlugunu zorlamaga baslamisdilar Roma imperatoru I Theodosiusun 17 dekabr 395 ci il tarixinde olmesi uzerine hunlar tekrar herekete kecmisdiler Hemcinin baxAvropa Hun ImperiyasiIstinadlar