Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Balaca qara balıq — Kitabları bir çox dillərə tərcümə olunmuş İranda şah rejiminə qarşı müxalif olan və rejimin qurbanına çevrilən azərbaycanlı yazıçı Səməd Behrənginin ən məşhur əsəridir.
| Balaca qara balıq | |
|---|---|
| azərb. Balaca qara balıq fars. ماهی سیاه کوچولو | |
 Kitabın ilk nəşr olunmuş versiyasının üz qabığı. | |
| Müəllif | Səməd Behrəngi |
| Janr | Siyasi alleqoriya |
| Orijinalın dili | Fars dili |
| Ölkələr |  İran |
| Orijinalın nəşr ili | 1967 |
| Rəssam | Fərşid Mesğali |
| Nəşr | 1967 |
Haqqında
Yazıçı Səməd Behrəngi əsərlərində xalqımızın azadlıq, birlik arzularını əks etdirmiş, insanları zülmə, istibdada qarşı mübarizə aparmağa çağırmışdır. Siyasi alleqoriya janrında olan "Balaca qara balıq" hekayəsində müəllif öz azadlıq arzularını balaca balığın dili ilə ifadə edir. Kitab ilk dəfə 1967-ci ildə İmamverdi Samani tərəfindən Azərbaycan türkcəsinə çevrilərək şeir halında yayımlanıb.
Sonradan isə Fərşid Mesğalinin illustrasiyaları ilə zənginləşdirilmiş kitab 1967-ci ildə farsca çap olunmuşdur. Fərşid Mesğalinin həmin illüstrasiyaları müxtəlif illərdə mükafatlarla təltif edilmiş, o cümlədən 1974-cü ildə Hans Xristian Andersen mükafatına layiq görülmüşdür.
Səməd Behrənginin müəmmalı ölümündən sonra onun əsərləri və xüsusən də "Balaca qara balıq" əsəri daha da məşhurlaşır və mübarizənin, inqilabın rəmzinə çevrilir. Məhz buna görə də əsər Türkiyədə dövründə və İslam inqilabına qədərki İranda qadağan olunmuşdu. Əsər Adana Dövlət Teatrları Baş İdarəsi tərəfindən Mehmet Şekip Taşpınarın rəhbərliyi ilə 2008/2009-cu il teatr mövsümündə səhnələşdirilmişdir.
Məzmunu
Balaca Qara Balığın dünyaya göz açdığı mühit Səməd Behrənginin yaşadığı cəmiyyətin oxşarıdır. Burada cəhalət hökm sürür. Ətrafdakı balıqlar heç nə ilə maraqlanmır, yeknəsəq həyat yaşayırlar. Onların düşüncəsinə görə həyat yalnız yeməkdən, yatmaqdan, arxda mənasız vaxt keçirməkdən ibarətdir.
Lakin gəncliyin təmsilçisi olan Balaca Qara Balıq belə həyat tərzi ilə barışmır. O, arxdan çıxmaq, böyük dünyaya qovuşmaq istəyir. Ətrafdakı mühafizəkar balıqlar isə onun bu istəyini əsla anlamır və bir ağızdan deyirlər: — Başqa dünya yoxdur! Dünya elə gördüyün bu dünyadan ibarətdir.
Balaca Qara Balıq nə anasının yalvarışlarına, nə də qonşularının tənələrinə məhəl qoymayaraq, ətalət mühitini tərk etməyə özündə cəsarət tapır. Onun bu hərəkəti digər balaca balıqları da cəsarətləndirir. Onlar Balaca Qara Balığın arxasınca deyirlər: "Sən bizi qəflət yuxusundan oyatdın".
Genişliyə, yeni dünyaya doğru gedən yolda Balaca Qara Balıq çox çətinliklərlə üzləşir. Yolda onun qarşısını müxtəlif qüvvələr kəsmək istəyir. Şaqqa balıq, balıqudan buna nümunədir. Şaqqa balıq kiçik balıqların arasına ədavət salır, onların qüvvələrini parçalayır və sonra da asanlıqla "qurt" eləyib udur. Balıqudan da balaca balıqların qənimidir. Lakin bu və ya digər xeyir qüvvələr Balaca Qara Balığa həmişə kömək olurlar. O, çətinliklərdən qurtularaq irəliyə doğru yolunu davam etdirir və nəhayət, gədib dənizə çıxır. Bu, onun arzuladığı geniş, azad dünyadır.
Yazıçı əsəri nikbin sonluqla tamamlamaqla gəncliyin yenilməz qüvvə olduğunu nəzərə çarpdırmaq istəmişdir. Gənclər təcrübəsiz olsalar da, daim axtarışdadırlar, heç bir vəchlə köhnəliklə barışmırlar. Əsərdə Balaca Qara Balığın gəlib çatdığı genişlik gəncliyin arzuladığı yeni, azad həyatın rəmzidir.
Kitabdan hissələr
 | Yox, ana, mən belə gəzintilərdən yorulmuşam. Buradan uzaqlaşmaq və başqa yerlərdə nələr olduğunu bilmək istəyirəm. Birdən zənn edərsən ki, bunları mənə kimsə öyrədib, yox, ana, çoxdan bu fikrə düşmüşəm. Əlbəttə, ondan-bundan çox şeylər öyrənmişəm. Məsələn, bunu başa düşmüşəm ki, balıqların çoxu həyatlarını boşu-boşuna keçirdiklərindən gileylənirlər. Daim ah-nalə edir, hər şeydən şikayətlənirlər. Bilmək istəyirəm görüm, həyat elə bir qarış yerdə o yana-bu yana gedib qayıtmaqdanmı, qocalıb heç nə görməməkdənmi ibarətdir, yoxsa başqa dünya da mövcuddur! |  |
| | Ölüm hər an məni yaxalaya bilər. Ancaq mən bacardığım qədər yaşamalı, ölümdən qaçmalıyam. Ancaq ölümlə qarşılaşa da bilərəm. Önəmli deyil, önəmli olan budur ki, mənim həyatım və ya ölümüm başqalarının həyatına necə təsir göstərəcəkdir. | |
Qazandığı mükafatlar
- 1968-ci ildə İtaliyanın Bolonya şəhərində keçirilən "Bolonya Uşaq Kitab Sərgisi"-ndə birinci yerə layiq görülmüşdür.
- 1968-ci ildə "Bratislava Biennialı"-nda mükafatlandırılıb.
- 1969-cu ildə ən yaxşı uşaq kitabı adını alır.
- 1974-cü ildə uşaq ədəbiyyatı sahəsində verilən "Hans Xristian Andersen" mükafatına layiq görülür.
- 2015-ci ildə "Tiny Owl" çap evi tərəfindən ingilis dilinə tərcümə edilərək orijinal illustrasiyalarla yenidən çap olunan kitab "The Guardian" qazeti tərəfindən ən yaxşı uşaq nağılı adına layiq görülmüşdür.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Balaca qara balıq nağılın səsləndirilməsi
- Kitabı oxumaq və ya yükləmək üçün keçid
İstinadlar
- Səməd Behrəngi[ölü keçid]
- "Dünyanın ən inqilabçı balığı". 2018-08-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-09-06.
- ""Balaca Qara Balıq" hekayəsi barədə düşüncələr". 2021-04-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-09-06.
- "Рассказ "Маленькая черная рыбка" опубликован в Хорватии". 2021-04-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-09-06.
- "David Cadji Newby's top 10 quests in children's books". 2021-04-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-09-06.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Balaca qara baliq Kitablari bir cox dillere tercume olunmus Iranda sah rejimine qarsi muxalif olan ve rejimin qurbanina cevrilen azerbaycanli yazici Semed Behrenginin en meshur eseridir Balaca qara baliqazerb Balaca qara baliq fars ماهی سیاه کوچولو Kitabin ilk nesr olunmus versiyasinin uz qabigi Muellif Semed BehrengiJanr Siyasi alleqoriyaOrijinalin dili Fars diliOlkeler IranOrijinalin nesr ili 1967Ressam Fersid MesgaliNesr 1967HaqqindaYazici Semed Behrengi eserlerinde xalqimizin azadliq birlik arzularini eks etdirmis insanlari zulme istibdada qarsi mubarize aparmaga cagirmisdir Siyasi alleqoriya janrinda olan Balaca qara baliq hekayesinde muellif oz azadliq arzularini balaca baligin dili ile ifade edir Kitab ilk defe 1967 ci ilde Imamverdi Samani terefinden Azerbaycan turkcesine cevrilerek seir halinda yayimlanib Sonradan ise Fersid Mesgalinin illustrasiyalari ile zenginlesdirilmis kitab 1967 ci ilde farsca cap olunmusdur Fersid Mesgalinin hemin illustrasiyalari muxtelif illerde mukafatlarla teltif edilmis o cumleden 1974 cu ilde Hans Xristian Andersen mukafatina layiq gorulmusdur Semed Behrenginin muemmali olumunden sonra onun eserleri ve xususen de Balaca qara baliq eseri daha da meshurlasir ve mubarizenin inqilabin remzine cevrilir Mehz buna gore de eser Turkiyede dovrunde ve Islam inqilabina qederki Iranda qadagan olunmusdu Eser Adana Dovlet Teatrlari Bas Idaresi terefinden Mehmet Sekip Taspinarin rehberliyi ile 2008 2009 cu il teatr movsumunde sehnelesdirilmisdir Mezmunu1999 cu ilde Turkiyede cap olunmus kitabin uz qabigi Uz qabigindaki sekli Mehmet Sonmez cekib Balaca Qara Baligin dunyaya goz acdigi muhit Semed Behrenginin yasadigi cemiyyetin oxsaridir Burada cehalet hokm surur Etrafdaki baliqlar hec ne ile maraqlanmir yekneseq heyat yasayirlar Onlarin dusuncesine gore heyat yalniz yemekden yatmaqdan arxda menasiz vaxt kecirmekden ibaretdir Lakin gencliyin temsilcisi olan Balaca Qara Baliq bele heyat terzi ile barismir O arxdan cixmaq boyuk dunyaya qovusmaq isteyir Etrafdaki muhafizekar baliqlar ise onun bu isteyini esla anlamir ve bir agizdan deyirler Basqa dunya yoxdur Dunya ele gorduyun bu dunyadan ibaretdir Balaca Qara Baliq ne anasinin yalvarislarina ne de qonsularinin tenelerine mehel qoymayaraq etalet muhitini terk etmeye ozunde cesaret tapir Onun bu hereketi diger balaca baliqlari da cesaretlendirir Onlar Balaca Qara Baligin arxasinca deyirler Sen bizi qeflet yuxusundan oyatdin Genisliye yeni dunyaya dogru geden yolda Balaca Qara Baliq cox cetinliklerle uzlesir Yolda onun qarsisini muxtelif quvveler kesmek isteyir Saqqa baliq baliqudan buna numunedir Saqqa baliq kicik baliqlarin arasina edavet salir onlarin quvvelerini parcalayir ve sonra da asanliqla qurt eleyib udur Baliqudan da balaca baliqlarin qenimidir Lakin bu ve ya diger xeyir quvveler Balaca Qara Baliga hemise komek olurlar O cetinliklerden qurtularaq ireliye dogru yolunu davam etdirir ve nehayet gedib denize cixir Bu onun arzuladigi genis azad dunyadir Yazici eseri nikbin sonluqla tamamlamaqla gencliyin yenilmez quvve oldugunu nezere carpdirmaq istemisdir Gencler tecrubesiz olsalar da daim axtarisdadirlar hec bir vechle kohnelikle barismirlar Eserde Balaca Qara Baligin gelib catdigi genislik gencliyin arzuladigi yeni azad heyatin remzidir Kitabdan hisselerYox ana men bele gezintilerden yorulmusam Buradan uzaqlasmaq ve basqa yerlerde neler oldugunu bilmek isteyirem Birden zenn edersen ki bunlari mene kimse oyredib yox ana coxdan bu fikre dusmusem Elbette ondan bundan cox seyler oyrenmisem Meselen bunu basa dusmusem ki baliqlarin coxu heyatlarini bosu bosuna kecirdiklerinden gileylenirler Daim ah nale edir her seyden sikayetlenirler Bilmek isteyirem gorum heyat ele bir qaris yerde o yana bu yana gedib qayitmaqdanmi qocalib hec ne gormemekdenmi ibaretdir yoxsa basqa dunya da movcuddur Olum her an meni yaxalaya biler Ancaq men bacardigim qeder yasamali olumden qacmaliyam Ancaq olumle qarsilasa da bilerem Onemli deyil onemli olan budur ki menim heyatim ve ya olumum basqalarinin heyatina nece tesir gosterecekdir Qazandigi mukafatlar1968 ci ilde Italiyanin Bolonya seherinde kecirilen Bolonya Usaq Kitab Sergisi nde birinci yere layiq gorulmusdur 1968 ci ilde Bratislava Bienniali nda mukafatlandirilib 1969 cu ilde en yaxsi usaq kitabi adini alir 1974 cu ilde usaq edebiyyati sahesinde verilen Hans Xristian Andersen mukafatina layiq gorulur 2015 ci ilde Tiny Owl cap evi terefinden ingilis diline tercume edilerek orijinal illustrasiyalarla yeniden cap olunan kitab The Guardian qazeti terefinden en yaxsi usaq nagili adina layiq gorulmusdur Hemcinin baxSemed BehrengiXarici kecidlerBalaca qara baliq nagilin seslendirilmesi Kitabi oxumaq ve ya yuklemek ucun kecidIstinadlarSemed Behrengi olu kecid Dunyanin en inqilabci baligi 2018 08 18 tarixinde Istifade tarixi 2018 09 06 Balaca Qara Baliq hekayesi barede dusunceler 2021 04 09 tarixinde Istifade tarixi 2018 09 06 Rasskaz Malenkaya chernaya rybka opublikovan v Horvatii 2021 04 18 tarixinde Istifade tarixi 2018 09 06 David Cadji Newby s top 10 quests in children s books 2021 04 08 tarixinde Istifade tarixi 2018 09 06