Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bal pətəyi və ya Bal şanı — bal və yumurtalarını saxlamaq üçün arıların mumdan hazırladığı yuvacıqlar.
Bal pətəyinin qəribə memarlığı tarix boyunca insanların marağına səbəb olmuşdur. Yan-yana altıbucaqlılardan təşkil olunan bu quruluş, son dərəcə dəqiq olub ortalama divar qalınlıqları 0.1 mm-dir. Bu orta rəqəmdən fərqlənmə isə, ən çox 0.002 mm-ə qədərdir. Pətəklərin inşasında həndəsə qaydalarına ideal şəkildə riayət olunur.
Dairə, müəyyən bir sabit sahəni əhatə edən ən qısa kənar uzunluğuna malik həndəsi formadır. Məsələn, sahəsi 10 sm² olan kvadrat və dairənin çevrə uzunluqları müqayisə edildikdə dairənin çevrəsinin daha qısa olduğunu görərik. Ancaq bal pətəyinin inşasında vəziyyət heç də belə deyil. Burada bal pətəyinin geniş çərçivəsi, bərabər və daha kiçik sahələrə bölünəcəkdir və bölmə əməliyyatında ən az çevrə uzunluğuna malik quruluş istifadə ediləcəkdir. Çərçivəni, bərabər sahələrə malik kiçik dairələr şəklindəki pətəklərə bölmək istəsək, yuxarıda ifadə edildiyi kimi ən qısa kənar xüsusiyyəti təmin edəcək, fəqət dairələrin kənarları arasında qalan boşluqlar üçün daha çox mum sərf edilmiş olacaqdır.
Halbuki bu məsələni ən qısa kənar uzunluğu və ən az material ilə (mum) həll etmək üçün həndəsə prinsiplərinə müraciət etdikdə, pətəklərin bölünməsində çoxbucaqlıların istifadə edilməsinin lazım olduğu məlum olacaqdır. Bucaq sayısı n olan eyni sahəyə malik çoxbucaqlılar fərz edək. Bunların içərisində ən qısa çevrə uzunluğuna sahib olanı düz n-bucaqlıdır. Düz dedikdə, bütün xarici və daxili bucaqları bərabər olan çoxbucaqlı nəzərdə tutulur. Belə bir çoxbucaqlı, hər zaman bir dairənin içinə çəkilə bilər və çoxbucaqlının kənarları çevrənin sahəsinin üstündədir. Belə bir quruluş ideal dairə formasına yaxın olduğu üçün çevrə uzunluğu ən az olmaqdadır. Məsələn, bərabər sahəli üçbucaqlılar arasında ən qısa çevrə uzunluğu bərabər üçbucaqlıda, dördbucaqlılar arasında ən qısa çevrə uzunluğu isə kvadratdadır. Bunun kimi beşbucaqlı və altıbucaqlılar arasında müqayisə aparılsa, ən qısa çevrə uzunluğu düz beşbucaqlı və altıbucaqlıda əldə olunur.
Həmçinin bax
İstinadlar
- . 2009-11-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-04-17.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bal peteyi ve ya Bal sani bal ve yumurtalarini saxlamaq ucun arilarin mumdan hazirladigi yuvaciqlar Bal peteyiAri yumurtalari saxlanilan bal peteyiBal olan ari peteyi Bal peteyinin qeribe memarligi tarix boyunca insanlarin maragina sebeb olmusdur Yan yana altibucaqlilardan teskil olunan bu qurulus son derece deqiq olub ortalama divar qalinliqlari 0 1 mm dir Bu orta reqemden ferqlenme ise en cox 0 002 mm e qederdir Peteklerin insasinda hendese qaydalarina ideal sekilde riayet olunur Daire mueyyen bir sabit saheni ehate eden en qisa kenar uzunluguna malik hendesi formadir Meselen sahesi 10 sm olan kvadrat ve dairenin cevre uzunluqlari muqayise edildikde dairenin cevresinin daha qisa oldugunu gorerik Ancaq bal peteyinin insasinda veziyyet hec de bele deyil Burada bal peteyinin genis cercivesi beraber ve daha kicik sahelere bolunecekdir ve bolme emeliyyatinda en az cevre uzunluguna malik qurulus istifade edilecekdir Cerciveni beraber sahelere malik kicik daireler seklindeki peteklere bolmek istesek yuxarida ifade edildiyi kimi en qisa kenar xususiyyeti temin edecek feqet dairelerin kenarlari arasinda qalan bosluqlar ucun daha cox mum serf edilmis olacaqdir Halbuki bu meseleni en qisa kenar uzunlugu ve en az material ile mum hell etmek ucun hendese prinsiplerine muraciet etdikde peteklerin bolunmesinde coxbucaqlilarin istifade edilmesinin lazim oldugu melum olacaqdir Bucaq sayisi n olan eyni saheye malik coxbucaqlilar ferz edek Bunlarin icerisinde en qisa cevre uzunluguna sahib olani duz n bucaqlidir Duz dedikde butun xarici ve daxili bucaqlari beraber olan coxbucaqli nezerde tutulur Bele bir coxbucaqli her zaman bir dairenin icine cekile biler ve coxbucaqlinin kenarlari cevrenin sahesinin ustundedir Bele bir qurulus ideal daire formasina yaxin oldugu ucun cevre uzunlugu en az olmaqdadir Meselen beraber saheli ucbucaqlilar arasinda en qisa cevre uzunlugu beraber ucbucaqlida dordbucaqlilar arasinda en qisa cevre uzunlugu ise kvadratdadir Bunun kimi besbucaqli ve altibucaqlilar arasinda muqayise aparilsa en qisa cevre uzunlugu duz besbucaqli ve altibucaqlida elde olunur Hemcinin baxAri PetekIstinadlar 2009 11 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 04 17