Bakı Həmkarlar İttifaqları Şurası (BHİŞ) — könüllü ictimai təşkilat.
Yaradılması
Əsası 1917 il martın 24-də qoyulmuşdur. Həmin tarixdə Bakı şəhəri həmkarlar ittifaqları nümayəndələrinin yığıncağı özünü təsis yığıncağı elan etmmiş və Azərbaycanda ilk ittifaqlararası təşkilat olan Həmkarlar İttifaqlarının Mərkəzi Bürosunu seçmişdir. III Ümumrusiya konfrasnsının qərarına əsasən, mərkəzi büro 1917 il 6 iyul tarixli iclasında Bakı Həmkarlar İttifaqları Şurasına çevrildi.
1918 il mayın 23-də BHİŞ-in yeni rəyasət heyəti seçilmişdir. Onun ilk tədbirlərində biri sənayenin milliləşdirilməsində həmkarlar ittifaqlarının iştirakı məsələsinin həlli və bütün həmkarlar ittifaqları nümayəndələrinin ümumbakı konfransını çağırmaq olmuşdur. 22 həmkarlar ittifaqının idarə heyətlərinin iclaslarından birində — 1918 il iyulun 9-da həmkarlar ittifaqlarının nümunəvi nizamnaməsi qəbul edilmişdir.
Fəaliyyəti
1919 il noyabrın 1-nə olan məlumata görə, BHİŞ-ə 16 həmkarlar ittifaqı daxil idi. Şura eser-menşeviklərin təsiri altında idi. Bakı Xalq Komissarları Sovetinin (BXKS) hakimiyyəti dövründə Şuraya rəhbərlik bolşeviklərin əlinə keçdi. BXKS-nin süqutundan sonra həmkarlar ittifaqlarına nəzarət etmək uğrunda bolşeviklərlə eser-menşeviklər arasında mübarizə yenidən qızışdı. Bu mübarizə 1919 ilin yazında bolşeviklərin həmkarlar ittifaqları üzərində tam nəzarəti ilə nəticələndi. Sentyabrda bolşeviklər sağ sosialistlərin son dayağı olan BHİŞ-i ələ keçirdilər. Bolşeviklərin bu quruma rəhbərliyi həmkarlar ittifaqlarını Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hakimiyyətinə qarşı mübarizədə mürtəce alətə çevrildi.
BHİŞ Bakı proletariatının kollektiv müqavilənin bağlanması uğrunda mübarizəsində, mədənzavod komissiyalarının təşkilində mühüm rol oynamışdır. O sahibkarların qanunsuz hərəkətlərinə qarşı həmkarlar ittifaqlarının mübarizəsində fəal təşkilatçılıq işi görür, əmək haqqının artırılması, əməkçilərin müxtəlif kateqoriyaları üçün sabir əmək haqqı dərəcələrinin işlənib hazırlanmasında, həbs olunmuş rəhbərlərin azad edilməsində, həmkarlar ittifaqlarının fəaliyyətinin leqallaşdırılmasında fəhlələrin tələblərini dəstəkləyirdi.
1920 ilin iyununda vahid respublika orqanının — Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Şurasının yaradılmasından sonra BHİŞ ləğv edilmişdir.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- BAKI HƏMKARLAR İTTİFAQLARI ŞURASI (BHİŞ)
Mənbə
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, I cild, "Lider nəşriyyat", Bakı-2004, səh. 215–216
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Baki Hemkarlar Ittifaqlari Surasi BHIS konullu ictimai teskilat YaradilmasiEsasi 1917 il martin 24 de qoyulmusdur Hemin tarixde Baki seheri hemkarlar ittifaqlari numayendelerinin yigincagi ozunu tesis yigincagi elan etmmis ve Azerbaycanda ilk ittifaqlararasi teskilat olan Hemkarlar Ittifaqlarinin Merkezi Burosunu secmisdir III Umumrusiya konfrasnsinin qerarina esasen merkezi buro 1917 il 6 iyul tarixli iclasinda Baki Hemkarlar Ittifaqlari Surasina cevrildi 1918 il mayin 23 de BHIS in yeni reyaset heyeti secilmisdir Onun ilk tedbirlerinde biri senayenin millilesdirilmesinde hemkarlar ittifaqlarinin istiraki meselesinin helli ve butun hemkarlar ittifaqlari numayendelerinin umumbaki konfransini cagirmaq olmusdur 22 hemkarlar ittifaqinin idare heyetlerinin iclaslarindan birinde 1918 il iyulun 9 da hemkarlar ittifaqlarinin numunevi nizamnamesi qebul edilmisdir Fealiyyeti1919 il noyabrin 1 ne olan melumata gore BHIS e 16 hemkarlar ittifaqi daxil idi Sura eser menseviklerin tesiri altinda idi Baki Xalq Komissarlari Sovetinin BXKS hakimiyyeti dovrunde Suraya rehberlik bolseviklerin eline kecdi BXKS nin suqutundan sonra hemkarlar ittifaqlarina nezaret etmek ugrunda bolseviklerle eser mensevikler arasinda mubarize yeniden qizisdi Bu mubarize 1919 ilin yazinda bolseviklerin hemkarlar ittifaqlari uzerinde tam nezareti ile neticelendi Sentyabrda bolsevikler sag sosialistlerin son dayagi olan BHIS i ele kecirdiler Bolseviklerin bu quruma rehberliyi hemkarlar ittifaqlarini Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti hakimiyyetine qarsi mubarizede murtece alete cevrildi BHIS Baki proletariatinin kollektiv muqavilenin baglanmasi ugrunda mubarizesinde medenzavod komissiyalarinin teskilinde muhum rol oynamisdir O sahibkarlarin qanunsuz hereketlerine qarsi hemkarlar ittifaqlarinin mubarizesinde feal teskilatciliq isi gorur emek haqqinin artirilmasi emekcilerin muxtelif kateqoriyalari ucun sabir emek haqqi derecelerinin islenib hazirlanmasinda hebs olunmus rehberlerin azad edilmesinde hemkarlar ittifaqlarinin fealiyyetinin leqallasdirilmasinda fehlelerin teleblerini destekleyirdi 1920 ilin iyununda vahid respublika orqaninin Azerbaycan Hemkarlar Ittifaqlari Surasinin yaradilmasindan sonra BHIS legv edilmisdir Hemcinin baxHemkarlar ittifaqi Azerbaycan Xalq CumhuriyyetiXarici kecidlerBAKI HEMKARLAR ITTIFAQLARI SURASI BHIS MenbeAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi I cild Lider nesriyyat Baki 2004 seh 215 216