Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
"Baburnamə" (fars. بابر نامہ; "Baburun kitabı" və ya "Baburun məktubu") — Moğol imperiyasının banisi və Əmir Teymurun nəticəsi Zəhirəddin Məhəmməd Baburun (1483-1530) yazdığı əsər. "Baburnamə" türk və İslam ədəbiyyatında memuar janrında yazılmış ilk əsərdir.
"Baburnamə"nin mənası "Baburun kitabı" deməkdir və əsər öz adını hər iki anlamda, həm "Babur haqqında yazılmış kitab", həm də "Baburun yazdığı kitab" kimi doğruldur. Türk və islam ədəbiyyatı tarixində memuar janrında yazılmış ilk əsər olan "Baburnamə" 1494-1529-cu illər ərzində Mərkəzi Asiya, Əfqanıstan və Hindistanda baş vermiş bütün mühüm hadisələri, müəllifin özünün, eləcə də dövrün ən ünlü siyasi xadimlərinin, elm və sənət adamlarının həyat və fəaliyyəti, əsil-nəsəbi, xarakteri, hətta zahiri görkəmi haqqında dəqiq və ətraflı məlumat verməklə region ölkələrinin tarixi, coğrafiyası, təbiəti, xalqları, etnoqrafiyası barədə ən zəruri bilikləri əhatə edir. Bu baxımdan "Baburnamə" təkcə ədəbi yox, həm də haqlı olaraq nüfuzlu elmi-tarixi mənbə kimi qiymətləndirilir.
Baburnamə, müəllifin həyat və fəaliyyətinin mərhələlərinə müvafiq olaraq, üç hissədən ibarətdir:
- "Fərqanə" adlanan birinci hissə 10 iyun 1494-cü ildən 14 iyun 1504-cu ilə qədər;
- "Kabil" adlanan ikinci hissə 14 iyun 1504-cü ildən 12 dekabr 1520-ci ilə qədər;
- "Hindistan" adlanan üçüncü hissə isə 8 oktyabr 1526-cı ildən 5 sentyabr 1529-cu ilə qədər olan dövrləri əhatə edir.
Baburun bu xatirələri necə və nə zaman yazdığı barədə dəqiq məlumat yoxdur. Məlum olan budur ki, memuarlar müəllifin illər uzunu müntəzəm olaraq yazdığı xüsusi gündəlik əsasında qələmə alınmışdır.
"Baburnamə" 1589-cu ildə Baburun doğma çağatay dilindən fars dilinə tərcümə edilib.
Avropa alimləri Baburun memuarı ilə XIX əsrin əvvəllərində tanış olublar. Bundan sonra 1826-cı ildə kitab çağatay dilindən ingilis dilinə, 1871-ci ildə isə əsər fransız dilinə tərcümə edilib.
İstinadlar
- Heydər Əliyev Mərkəzində 57 miniatürdən ibarət sərgi açılıb 2021-09-17 at the Wayback Machine. modern.az, 26.12.2015 (az.)
- ""Baburun kitabı" Azərbaycan dilində". 2020-12-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-07-20.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Baburname fars بابر نامہ Baburun kitabi ve ya Baburun mektubu Mogol imperiyasinin banisi ve Emir Teymurun neticesi Zehireddin Mehemmed Baburun 1483 1530 yazdigi eser Baburname turk ve Islam edebiyyatinda memuar janrinda yazilmis ilk eserdir Baburname nin menasi Baburun kitabi demekdir ve eser oz adini her iki anlamda hem Babur haqqinda yazilmis kitab hem de Baburun yazdigi kitab kimi dogruldur Turk ve islam edebiyyati tarixinde memuar janrinda yazilmis ilk eser olan Baburname 1494 1529 cu iller erzinde Merkezi Asiya Efqanistan ve Hindistanda bas vermis butun muhum hadiseleri muellifin ozunun elece de dovrun en unlu siyasi xadimlerinin elm ve senet adamlarinin heyat ve fealiyyeti esil nesebi xarakteri hetta zahiri gorkemi haqqinda deqiq ve etrafli melumat vermekle region olkelerinin tarixi cografiyasi tebieti xalqlari etnoqrafiyasi barede en zeruri bilikleri ehate edir Bu baximdan Baburname tekce edebi yox hem de haqli olaraq nufuzlu elmi tarixi menbe kimi qiymetlendirilir Baburname muellifin heyat ve fealiyyetinin merhelelerine muvafiq olaraq uc hisseden ibaretdir Ferqane adlanan birinci hisse 10 iyun 1494 cu ilden 14 iyun 1504 cu ile qeder Kabil adlanan ikinci hisse 14 iyun 1504 cu ilden 12 dekabr 1520 ci ile qeder Hindistan adlanan ucuncu hisse ise 8 oktyabr 1526 ci ilden 5 sentyabr 1529 cu ile qeder olan dovrleri ehate edir Baburun bu xatireleri nece ve ne zaman yazdigi barede deqiq melumat yoxdur Melum olan budur ki memuarlar muellifin iller uzunu muntezem olaraq yazdigi xususi gundelik esasinda qeleme alinmisdir Baburname 1589 cu ilde Baburun dogma cagatay dilinden fars diline tercume edilib Avropa alimleri Baburun memuari ile XIX esrin evvellerinde tanis olublar Bundan sonra 1826 ci ilde kitab cagatay dilinden ingilis diline 1871 ci ilde ise eser fransiz diline tercume edilib IstinadlarHeyder Eliyev Merkezinde 57 miniaturden ibaret sergi acilib 2021 09 17 at the Wayback Machine modern az 26 12 2015 az Baburun kitabi Azerbaycan dilinde 2020 12 02 tarixinde Istifade tarixi 2011 07 20