Bəyazid Cəlayır (ərəb. بايزيد بن أويس) — Cəlairi hökmdarı. 1382-1384-cü illərddə Cəlairilər sultanlığının ərazilərinin bir qisminində hakimiyyətdə olmuşdur.
Bəyazid Cəlayır | |
---|---|
Bəyazid ibn Üveys ərəb. بايزيد بن أويس | |
1382 – 1384 | |
Əvvəlki | Əhməd Cəlayır |
Sonrakı | Əhməd Cəlayır |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | naməlum |
Vəfat tarixi | naməlum |
Atası | Üveys Cəlayır |
Dini | İslam |
Həyatı
Sultan Üveys Cəlayırın 5 övladından biridir. Qardaşı sultan Hüseyn Cəlayırın hakimiyyətinin son dövrlərində Təbrizdə yaşamışdır. Daha sonra 1382-ci ildə sultan Hüseyni devirən digər qardaşı Əhməd Cəlayırın dövründə Təbrizdən ayrılaraq Sultaniyə hakimi, əmirəl-üməra sığınmış və onun tərəfindən "sultan" elan edilmişdir.
Əhməd Cəlayır və Bəyazid arasında bir neçə dəfə toqquşma olsa da və Təbriz əl dəyişdirsə də, tərəflərdən heç biri digərinə qarşı tam üstünlük əldə edə bilmədi. Şirvanşah Huşəng qardaşlar arasında sülhə nail oldu. Sülhün şərtlərinə görə Azərbaycan sultan Əhmədə, Əcəm İraqı Bəyazidə, Ərəb İraqı isə sultan Əhmədlə əmir Adilin ortaq hakimiyyətinə verildi. Sülhdən bir müddət sonra əmir Adil Ərəb İraqının tamamilə ələ keçirmək üçün qardaşı oğlu Dursunu Bağdada göndərdi. Sultan Əhməd də Bağdada doğru yürüşə başladı və şəhərə daxil oldu, Dursun öldürüldü. Dursunun ölümü ilə tərəflər arasında qarşıdurma yenidən başladı və Əmir Adil sultan Əhmədə qarşı yürüşə başladı. Marağada Neylan adlı yerdə tərəflər arasında döyüş baş verdi. Lakin döyüş nəticəsiz oldu.
Sultan Əhmədin hakimiyyətini möhkəmləndirməsi və güclənməsi əmir Adili Müzəffəri hökmdarı Şah Şüca ilə ittifaq bağlamağa məcbur etdi. Lakin sultan Əhməd onların ittifaqını pozaraq, Şah Şücanı öz tərəfinə cəlb etdi. Sultaniyəyə hərəkət edən sultan Əhməd, 1384-cü ildə şəhəri döyüşsüz ələ keçirdi və Bəyazidi əsir alaraq özü ilə Təbrizə apardı.
İstinadlar
- Azərbaycan Tarixi, III cild, 2007. səh. 30
- Azərbaycan Tarixi, III cild, 2007. səh. 31
- Nimet Yıldırım, 1991. səh. 12
- Veyis Değirmençay, 2021. səh. 18
Ədəbiyyat
- Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası, A. Bakıxanov adına Tarix İnstitutu (məsul redaktor: Oqtay Əfəndiyev). Azərbaycan tarixi. Yeddi cilddə. III cild (XIII-XVIII əsrlər) (PDF). Bakı: Elm. 2007. ISBN . 07.10.2024 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
- Nimet Yıldırım. Sultan Ahmed Celayir ve «Kitabu'l-Mukaddime» adlı divan (PDF). İstanbul: T.C. Yükseköğretim Kurulu Dökümantasyon Merkezi. 1991. 13.07.2024 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
- Veyis Değirmençay. Sultan Ahmed Celayir "Kitabu'l-Garbiyyat" (Altıncı Divan). Ərzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınevi. 2021. 09.10.2024 tarixində arxivləşdirilib.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Beyazid Celayir ereb بايزيد بن أويس Celairi hokmdari 1382 1384 cu illerdde Celairiler sultanliginin erazilerinin bir qismininde hakimiyyetde olmusdur Beyazid CelayirBeyazid ibn Uveys ereb بايزيد بن أويس Celairi sultani Sultaniye ve Ecem Iraqi 1382 1384EvvelkiEhmed CelayirSonrakiEhmed CelayirSexsi melumatlarDogum tarixi namelumVefat tarixi namelumAtasi Uveys CelayirDini IslamHeyatiSultan Uveys Celayirin 5 ovladindan biridir Qardasi sultan Huseyn Celayirin hakimiyyetinin son dovrlerinde Tebrizde yasamisdir Daha sonra 1382 ci ilde sultan Huseyni deviren diger qardasi Ehmed Celayirin dovrunde Tebrizden ayrilaraq Sultaniye hakimi emirel umera siginmis ve onun terefinden sultan elan edilmisdir Ehmed Celayir ve Beyazid arasinda bir nece defe toqqusma olsa da ve Tebriz el deyisdirse de tereflerden hec biri digerine qarsi tam ustunluk elde ede bilmedi Sirvansah Huseng qardaslar arasinda sulhe nail oldu Sulhun sertlerine gore Azerbaycan sultan Ehmede Ecem Iraqi Beyazide Ereb Iraqi ise sultan Ehmedle emir Adilin ortaq hakimiyyetine verildi Sulhden bir muddet sonra emir Adil Ereb Iraqinin tamamile ele kecirmek ucun qardasi oglu Dursunu Bagdada gonderdi Sultan Ehmed de Bagdada dogru yuruse basladi ve sehere daxil oldu Dursun olduruldu Dursunun olumu ile terefler arasinda qarsidurma yeniden basladi ve Emir Adil sultan Ehmede qarsi yuruse basladi Maragada Neylan adli yerde terefler arasinda doyus bas verdi Lakin doyus neticesiz oldu Sultan Ehmedin hakimiyyetini mohkemlendirmesi ve guclenmesi emir Adili Muzefferi hokmdari Sah Suca ile ittifaq baglamaga mecbur etdi Lakin sultan Ehmed onlarin ittifaqini pozaraq Sah Sucani oz terefine celb etdi Sultaniyeye hereket eden sultan Ehmed 1384 cu ilde seheri doyussuz ele kecirdi ve Beyazidi esir alaraq ozu ile Tebrize apardi IstinadlarAzerbaycan Tarixi III cild 2007 seh 30 Azerbaycan Tarixi III cild 2007 seh 31 Nimet Yildirim 1991 seh 12 Veyis Degirmencay 2021 seh 18 Edebiyyat Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi A Bakixanov adina Tarix Institutu mesul redaktor Oqtay Efendiyev Azerbaycan tarixi Yeddi cildde III cild XIII XVIII esrler PDF Baki Elm 2007 ISBN 978 9952 448 39 9 07 10 2024 tarixinde arxivlesdirilib PDF Nimet Yildirim Sultan Ahmed Celayir ve Kitabu l Mukaddime adli divan PDF Istanbul T C Yuksekogretim Kurulu Dokumantasyon Merkezi 1991 13 07 2024 tarixinde arxivlesdirilib PDF Veyis Degirmencay Sultan Ahmed Celayir Kitabu l Garbiyyat Altinci Divan Erzurum Ataturk Universitesi Yayinevi 2021 09 10 2024 tarixinde arxivlesdirilib