Quşçu Qalası (gürc. გაგის ციხე; Gagis tsixe) — Gürcüstanın Marneuli rayonunun yaxınlığında yerləşən qədim qala.
Quşçu qalası | |
---|---|
Ölkə | |
Vəziyyəti | dağılmış |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Qalanın tarixi çox qədimlərə gedib çıxır. Qalanın Tərəkəmə xanlarından biri tərəfindən tikildiyi güman edilir.Qala sonuncu dəfə Ağa Məhəmməd şah Qacarın yürüşü zamanı dağıdılmışdır. Qalanın yaxınlığındakı bölgədəki ən qədim kəndlərdən biridir.
Bəzi mənbələrdə adı Ağcaqala kimi göstərilir. Qeyd edilir ki, Quşçu kəndi yaxınlığında, Dəbəd / Borçalı çayının aşağı axarı boyunda yerləşən qalanı 1488-ci ildə Ağqoyunlu hökmdarı Sultan Yaqubun tapşırığı ilə Xəlil bəy tikdirmişdi. Xəlil bəy Ağcaqalanı özünə iqamətgah, dayaq nöqtəsi seçmiş, buradan bütün Borçalıya, Kartliyə, Tiflisə nəzarət etmişdi. Digər mənbədə isə Quşçu kəndi yaxınındakı Ağcaqalanın əvvəlki Qurdbasar qalasının yerində 1488-ci ildə Ağqoyunlu sərkərdəsi Xəlil bəyin tikdirdiyi, sonra Səfəvi hakimi Şah İsmayılın şenləndirdiyi Ağcaqala böyük dairəvi bürcləri, ikimərtəbəli qüllələrilə, daş, saxsı qırıntılarından bəzək laylarıyla maraqlı olması göstərilir.
“Tiflisskiye vedomosti”nin 1830-cu il saylarında “Zaqafqaziya diyarı ilə səyahət” rubrikasında rus publisisti D. Y. Zubaryovun Borçalı tarixi abidələrindən Sınıq körpüyə həsr olunmuş “Qırmızı körpü” (Krasnıy Most) və Ağcaqalaya həsr olunmuş “Bozqala” (Serıy Zamok) məqalələri dərc edilmişdir (Tiflisskiye vedomosti, 1830: № 71; Tiflisskiye vedomosti, 1830: № 87]. «Bozqala» məqaləsində müəllif Borçalının Quşçu kəndi yaxınlığındakı Ağcaqalanın əsasının XV əsrin sonlarında Ağqoyunlu hökmdarı Sultan Yaqub tərəfindən qoyulduğunu, Borçalı Osmanlı tabeliyinə keçəndə Ağcaqalada Musa Paşanın, Kartli-Qaxet çarlığının tərkibində olanda Borçalı idarəçilərinin, XVIII əsrin axırlarında şahzadə Georginin (sonralar Kartli-Qaxet hökmdarı oldu) yaşadığını, bu məqalənin çap olunduğu dövrdə isə qalanın Borçalı baş pristavlarının qış malikanəsi olduğunu yazır və onun ruslar tərəfindən Bozqala adlanmasının inşa edildiyi daşların rəngi ilə əlaqəli olduğunu ehtimal edirdi. XVIII əsr gürcü tarixçisi Vaxuşti Baqrationi Ağcaqala qalasının 1488-ci ildə Yaqub şahın göndərdiyi sərkərdə Xəlil bəy tərəfindən inşa olunduğunu yazırdı
Həmçinin bax
İstinadlar
- Bagrationi, 1976: 14). Fahri Valehoğlu / Gürcistan’daki Türk Maddi-Kültürel Mirası Hakkında / A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi – Sayı: 50 – s, 246-247)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Quscu Qalasi gurc გაგის ციხე Gagis tsixe Gurcustanin Marneuli rayonunun yaxinliginda yerlesen qedim qala Quscu qalasi41 20 14 sm e 44 53 00 s u Olke GurcustanVeziyyeti dagilmis Vikianbarda elaqeli mediafayllar Qalanin tarixi cox qedimlere gedib cixir Qalanin Terekeme xanlarindan biri terefinden tikildiyi guman edilir Qala sonuncu defe Aga Mehemmed sah Qacarin yurusu zamani dagidilmisdir Qalanin yaxinligindaki bolgedeki en qedim kendlerden biridir Bezi menbelerde adi Agcaqala kimi gosterilir Qeyd edilir ki Quscu kendi yaxinliginda Debed Borcali cayinin asagi axari boyunda yerlesen qalani 1488 ci ilde Agqoyunlu hokmdari Sultan Yaqubun tapsirigi ile Xelil bey tikdirmisdi Xelil bey Agcaqalani ozune iqametgah dayaq noqtesi secmis buradan butun Borcaliya Kartliye Tiflise nezaret etmisdi Diger menbede ise Quscu kendi yaxinindaki Agcaqalanin evvelki Qurdbasar qalasinin yerinde 1488 ci ilde Agqoyunlu serkerdesi Xelil beyin tikdirdiyi sonra Sefevi hakimi Sah Ismayilin senlendirdiyi Agcaqala boyuk dairevi burcleri ikimertebeli qullelerile das saxsi qirintilarindan bezek laylariyla maraqli olmasi gosterilir Quscu kendinde qala Tiflisskiye vedomosti nin 1830 cu il saylarinda Zaqafqaziya diyari ile seyahet rubrikasinda rus publisisti D Y Zubaryovun Borcali tarixi abidelerinden Siniq korpuye hesr olunmus Qirmizi korpu Krasniy Most ve Agcaqalaya hesr olunmus Bozqala Seriy Zamok meqaleleri derc edilmisdir Tiflisskiye vedomosti 1830 71 Tiflisskiye vedomosti 1830 87 Bozqala meqalesinde muellif Borcalinin Quscu kendi yaxinligindaki Agcaqalanin esasinin XV esrin sonlarinda Agqoyunlu hokmdari Sultan Yaqub terefinden qoyuldugunu Borcali Osmanli tabeliyine kecende Agcaqalada Musa Pasanin Kartli Qaxet carliginin terkibinde olanda Borcali idarecilerinin XVIII esrin axirlarinda sahzade Georginin sonralar Kartli Qaxet hokmdari oldu yasadigini bu meqalenin cap olundugu dovrde ise qalanin Borcali bas pristavlarinin qis malikanesi oldugunu yazir ve onun ruslar terefinden Bozqala adlanmasinin insa edildiyi daslarin rengi ile elaqeli oldugunu ehtimal edirdi XVIII esr gurcu tarixcisi Vaxusti Baqrationi Agcaqala qalasinin 1488 ci ilde Yaqub sahin gonderdiyi serkerde Xelil bey terefinden insa olundugunu yazirdiHemcinin baxIstinadlarBagrationi 1976 14 Fahri Valehoglu Gurcistan daki Turk Maddi Kulturel Mirasi Hakkinda A U Turkiyat Arastirmalari Enstitusu Dergisi Sayi 50 s 246 247