Üzeyir Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri — SSRİ-də yaranmış ilk orkestrlardan biri.
Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri | |
---|---|
Əsas məlumatlar | |
Üslub | klassik musiqi |
Fəaliyyət illəri | 1920-ci ildən |
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Bakı |
Heyət | Baş dirijor: Şükür Səmədov |
Haqqında
Dövlət Simfonik Orkestri 1920-ci ildə Üzeyir Hacıbəyovun təşəbbüsü ilə yaradılmışdır. Yeni yaradıldığı vaxtlarda dahi bəstəkar Bethovenin 150 illiyinə həsr olunmuş yubiley konsertlərində böyük proqramla çıxış etmişdir. Həmin konsertlərdə Bethovenin 1-ci, 3-cü və 9-cu simfoniyaları, fortepiano və orkestr üçün 5-ci konserti, "Leonora 3" uvertürası səsləndi. Müxtəlif illərdə dövlət simfonik orkestri ilə M. Çernyaxovski, U. Qoldşteyn, A. Stolerman və başqa dirijorlar işləmişlər.
1922–23-cü il mövsümünün konsert proqramlarında Çaykovskinin Altıncı simfoniyası, "Françeska da Rimini" uvertürası, skripka və fortepiano üçün konsertləri, violonçel və orkestr üçün "Rokoko mövzusuna variasiyalar", "Italyan kapriççiosu", Rimski-Korsakovun "Şəhrizadə" simfonik süitası, Borodinin "Bahadır" simfoniyası, Şubertın "Tamamlanmamış simfoniya"sı, Bethovenin 7-ci simfoniyası və s. orkestr tərəfindən ifa olunmuşdur.
Orkestrin formalaşmasında R. Baton (Fransa), O. Klemperer (Almaniya), F. Ştidri (Avstriya), N. Qolovanov (Rusiya) yaxından iştirak etmişlər. 1945–1948-ci illərdə orkestrin baş dirijoru vəsifəsində təcrübəli musiqiçi, tanınmış dirijor, professor Leo Ginzburq çalışmışdır.
Niyazi 1946-cı ildə Leninqradda dirijorların Ümumittifaq baxışında iştirak edərək Dmitri Şostakoviçin başçılıq etdiyi münsiflər heyətinin qərarı ilə müsabiqənin laureatı adını qazanır. 1948-ci ildən isə simfonik orkestrin baş dirijoru və bədii rəhbəri təyin olunur. Orkestr ən yüksək peşəkarlıq səviyyəsinə Niyazinin rəhbərliyi dövründə çatmışdır. Niyazinin adı milli musiqi sənətində "qızıl mərhələ"nin simvoluna çevrilmişdir.
1944-cü ildə Tiflisdə Zaqafqaziya respublikalarının musiqi dekadası ərəfəsində 1940-cı ildən buraxılmış simfonik orkestr Ü. Hacıbəyovun təşəbbüsü ilə yenidən formalaşdırılır. İlk məşqdən sonra orkestr ifaçıları kollektivə Üzeyir Hacıbəyovun adının verilməsi fikrini irəli sürürlər. 1944-cü ildən başlayaraq Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri Üzeyir Hacıbəyovun adını daşıyır.
Dirijorlar
Təsisçi
Baş dirijorlar
- Üzeyir Hacıbəyov (1920–1938)
- Niyazi Hacıbəyov (1938–1984)
- Rauf Abdullayev (1984–1991; 1997–2023)
- Yalçın Adıgözəlov (1991–1997)
- Fuad İbrahimov (2023)
Dirijorlar
Orkestrin musiqilərinin ifa edildiyi filmlər
- Bəxtiyar (film, 1955) (dirijor Tofiq Quliyev)
- Qətl günü (film, 1990) (dirijor Rauf Abdullayev)
- Arxada qalmış gələcək (film, 2004) (dirijor Rauf Abdullayev)
- Biz qayıdacağıq (film, 2007) (dirijor Yalçın Adıgözəlov)
- Məhkumlar (film, 2007) (dirijor Rauf Abdullayev)
- Cavad xan (film, 2009) (dirijor Rauf Abdullayev)
- Ölüm növbəsi (film, 2009) (dirijor Rauf Abdullayev)
- Tərsinə çevrilən dünya (film, 2011) (dirijor Rauf Abdullayev)
- Sübhün səfiri (film, 2012) (dirijor Rauf Abdullayev)
İstinadlar
- "Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri". anl.az. 2016-06-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-20.
- Энциклопедия Азербайджанского Мугама. Баку: "Шарг-Гарб". 2012. səh. 211.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Uzeyir Hacibeyov adina Azerbaycan Dovlet Simfonik Orkestri SSRI de yaranmis ilk orkestrlardan biri Azerbaycan Dovlet Simfonik OrkestriEsas melumatlarUslub klassik musiqiFealiyyet illeri 1920 ci ildenOlke AzerbaycanSeher BakiHeyet Bas dirijor Fuad Ibrahimov 2023 Dirijorlar Mustafa Mehmandarov Direktor Sukur SemedovHaqqindaDovlet Simfonik Orkestri 1920 ci ilde Uzeyir Hacibeyovun tesebbusu ile yaradilmisdir Yeni yaradildigi vaxtlarda dahi bestekar Bethovenin 150 illiyine hesr olunmus yubiley konsertlerinde boyuk proqramla cixis etmisdir Hemin konsertlerde Bethovenin 1 ci 3 cu ve 9 cu simfoniyalari fortepiano ve orkestr ucun 5 ci konserti Leonora 3 uverturasi seslendi Muxtelif illerde dovlet simfonik orkestri ile M Cernyaxovski U Qoldsteyn A Stolerman ve basqa dirijorlar islemisler 1922 23 cu il movsumunun konsert proqramlarinda Caykovskinin Altinci simfoniyasi Franceska da Rimini uverturasi skripka ve fortepiano ucun konsertleri violoncel ve orkestr ucun Rokoko movzusuna variasiyalar Italyan kapricciosu Rimski Korsakovun Sehrizade simfonik suitasi Borodinin Bahadir simfoniyasi Subertin Tamamlanmamis simfoniya si Bethovenin 7 ci simfoniyasi ve s orkestr terefinden ifa olunmusdur Orkestrin formalasmasinda R Baton Fransa O Klemperer Almaniya F Stidri Avstriya N Qolovanov Rusiya yaxindan istirak etmisler 1945 1948 ci illerde orkestrin bas dirijoru vesifesinde tecrubeli musiqici taninmis dirijor professor Leo Ginzburq calismisdir Niyazi 1946 ci ilde Leninqradda dirijorlarin Umumittifaq baxisinda istirak ederek Dmitri Sostakovicin basciliq etdiyi munsifler heyetinin qerari ile musabiqenin laureati adini qazanir 1948 ci ilden ise simfonik orkestrin bas dirijoru ve bedii rehberi teyin olunur Orkestr en yuksek pesekarliq seviyyesine Niyazinin rehberliyi dovrunde catmisdir Niyazinin adi milli musiqi senetinde qizil merhele nin simvoluna cevrilmisdir 1944 cu ilde Tiflisde Zaqafqaziya respublikalarinin musiqi dekadasi erefesinde 1940 ci ilden buraxilmis simfonik orkestr U Hacibeyovun tesebbusu ile yeniden formalasdirilir Ilk mesqden sonra orkestr ifacilari kollektive Uzeyir Hacibeyovun adinin verilmesi fikrini ireli sururler 1944 cu ilden baslayaraq Azerbaycan Dovlet Simfonik Orkestri Uzeyir Hacibeyovun adini dasiyir DirijorlarTesisci Uzeyir Hacibeyov Bas dirijorlar Uzeyir Hacibeyov 1920 1938 Niyazi Hacibeyov 1938 1984 Rauf Abdullayev 1984 1991 1997 2023 Yalcin Adigozelov 1991 1997 Fuad Ibrahimov 2023 Dirijorlar Tofiq Quliyev Fexreddin Kerimov Mustafa MehmandarovOrkestrin musiqilerinin ifa edildiyi filmlerBextiyar film 1955 dirijor Tofiq Quliyev Qetl gunu film 1990 dirijor Rauf Abdullayev Arxada qalmis gelecek film 2004 dirijor Rauf Abdullayev Biz qayidacagiq film 2007 dirijor Yalcin Adigozelov Mehkumlar film 2007 dirijor Rauf Abdullayev Cavad xan film 2009 dirijor Rauf Abdullayev Olum novbesi film 2009 dirijor Rauf Abdullayev Tersine cevrilen dunya film 2011 dirijor Rauf Abdullayev Subhun sefiri film 2012 dirijor Rauf Abdullayev Istinadlar Azerbaycan Dovlet Simfonik Orkestri anl az 2016 06 25 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 20 Enciklopediya Azerbajdzhanskogo Mugama Baku Sharg Garb 2012 seh 211