Atbasar — Akmola vilayətində şəhər. çayının (İşim çayının qolu) sağ sahilində, Nur-Sultandan 229 km qərb-şimal-qərbdə və Kokşetau regional mərkəzindən 196 km cənubda yerləşir.
Atbasar | |
---|---|
Атбасар | |
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Əsası qoyulub | 1845 |
İlk məlumat | 1830 |
Sahəsi |
|
Mərkəzin hündürlüyü | 282 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Poçt indeksi | 020400 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası
Coğrafi olaraq, Atbasar xəttin kəsişməsində 51 dərəcə 49 dəqiqə şimal enlemi və 68 dərəcə 21 dəqiqə şərq uzunluğu, dəniz səviyyəsindən 290 m yüksəklikdə (şəhər mərkəzi) mərkəzində Akmola bölgəsinin qərb hissəsində Şimali Qazaxıstan.
- Atbasarda əsl günorta saat 13.26-da (UTC + 6) baş verir, yəni cari vaxtla yerli günəş saatı arasındakı uyğunsuzluq +1 saat 26 dəqiqədir. Müqayisə üçün, əsl günorta olur: Ust-Kamenogorskda 12.30, Nur-Sultanda - 13.14, Kokshetauda - 13.22, Kostanayda - 13.46.
- Son tam günəş tutulması Atbasarda 31 İyul 1981 və 29 Mart 2006 tarixlərində müşahidə edildi.
- Son tam ay tutulması 27 iyuldan 28 iyul 2018-ci il gecə Atbasarda baş verdi.
- Atbasarda 1 iyun 2030-cu il tarixdə günəş tutulması müşahidə edilə bilər.
- Növbəti tam günəş tutulmaları Qazaxıstan ərazisində 11 iyun 2048 (Aktau), 30 aprel 2060 (Çimkent) və 20 aprel 2061 (Uralsk, Aktobe) tarixlərində müşahidə edilə bilər.
Tarixi
1843-cü ildə Qərbi Sibir general qubernatoru Qorçakov istehkam nöqtəsi yerinə Atbasar kəndinin tikilməsini təklif etdi. Elə həmin ilin mart ayında qubernatorun təklifi I Nikolay tərəfindən bəyənildi. Bu möhkəmləndirilmiş post daim sel suları ilə dolmuşdu, buna görə kəndin inşası əsnasında üç mil cənub-qərbdə geri çəkilmək lazım idi. 1845-ci ilin yazında ikinci dərəcəli çavuş Vasili Furaevin rəhbərliyi ilə yeni kəndin inşaat sahəsinə 29 nəfərlik sənətkar inşaat işçilərindən ibarət bir qrup gəldi. İnşaatçılar ilk maaşlarını 6 iyun 1845-ci ildə aldılar. Bu tarix Atbasarın xronologiyasının başlanğıcıdır (hərçənd ədəbiyyatda tez-tez 1846 - onsuz da qurulmuş kəndin təntənəli açılış tarixi göstərilir). 1845-ci ilin payızına qədər Sibir kazak ordusunun 413 kazağı kəndə köçdü.
1980-ci illərin sonunda, Almanların, 1991-ci ildən sonra Slavyan əhalinin mühacirəti başladı. İş yerlərinin dayandırılması, mərkəzi meydanda və əsas küçələrdə belə tərk edilmiş özəl və çoxmərtəbəli binalar şəhər üçün tanış mənzərə halına gəldi. İnfrastruktur və kommunal xidmətlər pis vəziyyətdədir. Yalnız bir neçə şəhər küçəsi qar və dağıntılardan təmizlənmişdir. Yollar əngəl sahəsinə çevrilib, avtomobil yolçuları asfaltdakı çuxurlar arasında manevr edir və davamlı olaraq qarşıdakı zolağa sürülür. Səkilərin demək olar ki, tamamilə olmaması səbəbindən piyadalar həyatlarını təhlükəyə ataraq yolun kənarına çıxmaq məcburiyyətində qalırlar. Qaranlıqda əhali yolu işıqlandırmaq üçün cib məşəllərindən istifadə edir. Naməlum səbəblərdən parklar və meydanlar kəsilir. Çoxsaylı dukenlər (satış qadınlarının müştərilərə qarşı çox vaxt kobud davrandıqları və Polyus mağazasında olduğu kimi ticarət qaydalarını kobud şəkildə pozduqları kiçik mağazalar), özəl otellər və ucuz yeməkxanalar (məsələn, ödəniş tələb etməklə müştəriləri həyasızcasına aldatdıqları BystroEshka) meydana çıxdı. menyuda göstəriləndən yüksək yeməklər). Vağzal meydanında kiçik bir bazar yerində, yerli hakimiyyətin bir neçə dəfə bağlamaq üçün uğursuz çalışdığı “Şirak” bazarı böyüdü.
İstinadlar
- "Численность населения Республики Казахстан по полу в разрезе областей, городов, районов, районных центров и посёлков на 1 октября 2018 года". Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан. 2018-11-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-04.
- "Погода и Климат - Климатический монитор: погода в Атбасаре". www.pogodaiklimat.ru. 2016-03-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29.
Ədəbiyyat
- Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907. //
Xarici keçidlər
- Узкоколейная железная дорога Атбасар — Шантобе на «Сайте о железной дороге» Сергея Болашенко Arxivləşdirilib 2014-01-28 at Archive.today
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Atbasar Akmola vilayetinde seher cayinin Isim cayinin qolu sag sahilinde Nur Sultandan 229 km qerb simal qerbde ve Koksetau regional merkezinden 196 km cenubda yerlesir AtbasarAtbasar51 49 sm e 68 22 s u Olke QazaxistanTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1845Ilk melumat 1830Sahesi 68 7 km Merkezin hundurluyu 282 mSaat qursagi UTC 06 00EhalisiEhalisi 29 733 nef 2014 Reqemsal identifikatorlarPoct indeksi 020400Xeriteni goster gizle Atbasar Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiCografi olaraq Atbasar xettin kesismesinde 51 derece 49 deqiqe simal enlemi ve 68 derece 21 deqiqe serq uzunlugu deniz seviyyesinden 290 m yukseklikde seher merkezi merkezinde Akmola bolgesinin qerb hissesinde Simali Qazaxistan Atbasarda esl gunorta saat 13 26 da UTC 6 bas verir yeni cari vaxtla yerli gunes saati arasindaki uygunsuzluq 1 saat 26 deqiqedir Muqayise ucun esl gunorta olur Ust Kamenogorskda 12 30 Nur Sultanda 13 14 Kokshetauda 13 22 Kostanayda 13 46 Son tam gunes tutulmasi Atbasarda 31 Iyul 1981 ve 29 Mart 2006 tarixlerinde musahide edildi Son tam ay tutulmasi 27 iyuldan 28 iyul 2018 ci il gece Atbasarda bas verdi Atbasarda 1 iyun 2030 cu il tarixde gunes tutulmasi musahide edile biler Novbeti tam gunes tutulmalari Qazaxistan erazisinde 11 iyun 2048 Aktau 30 aprel 2060 Cimkent ve 20 aprel 2061 Uralsk Aktobe tarixlerinde musahide edile biler TarixiMuzey 1843 cu ilde Qerbi Sibir general qubernatoru Qorcakov istehkam noqtesi yerine Atbasar kendinin tikilmesini teklif etdi Ele hemin ilin mart ayinda qubernatorun teklifi I Nikolay terefinden beyenildi Bu mohkemlendirilmis post daim sel sulari ile dolmusdu buna gore kendin insasi esnasinda uc mil cenub qerbde geri cekilmek lazim idi 1845 ci ilin yazinda ikinci dereceli cavus Vasili Furaevin rehberliyi ile yeni kendin insaat sahesine 29 neferlik senetkar insaat iscilerinden ibaret bir qrup geldi Insaatcilar ilk maaslarini 6 iyun 1845 ci ilde aldilar Bu tarix Atbasarin xronologiyasinin baslangicidir hercend edebiyyatda tez tez 1846 onsuz da qurulmus kendin tenteneli acilis tarixi gosterilir 1845 ci ilin payizina qeder Sibir kazak ordusunun 413 kazagi kende kocdu 1980 ci illerin sonunda Almanlarin 1991 ci ilden sonra Slavyan ehalinin muhacireti basladi Is yerlerinin dayandirilmasi merkezi meydanda ve esas kucelerde bele terk edilmis ozel ve coxmertebeli binalar seher ucun tanis menzere halina geldi Infrastruktur ve kommunal xidmetler pis veziyyetdedir Yalniz bir nece seher kucesi qar ve dagintilardan temizlenmisdir Yollar engel sahesine cevrilib avtomobil yolculari asfaltdaki cuxurlar arasinda manevr edir ve davamli olaraq qarsidaki zolaga surulur Sekilerin demek olar ki tamamile olmamasi sebebinden piyadalar heyatlarini tehlukeye ataraq yolun kenarina cixmaq mecburiyyetinde qalirlar Qaranliqda ehali yolu isiqlandirmaq ucun cib mesellerinden istifade edir Namelum sebeblerden parklar ve meydanlar kesilir Coxsayli dukenler satis qadinlarinin musterilere qarsi cox vaxt kobud davrandiqlari ve Polyus magazasinda oldugu kimi ticaret qaydalarini kobud sekilde pozduqlari kicik magazalar ozel oteller ve ucuz yemekxanalar meselen odenis teleb etmekle musterileri heyasizcasina aldatdiqlari BystroEshka meydana cixdi menyuda gosterilenden yuksek yemekler Vagzal meydaninda kicik bir bazar yerinde yerli hakimiyyetin bir nece defe baglamaq ucun ugursuz calisdigi Sirak bazari boyudu Istinadlar Chislennost naseleniya Respubliki Kazahstan po polu v razreze oblastej gorodov rajonov rajonnyh centrov i posyolkov na 1 oktyabrya 2018 goda Komitet po statistike Ministerstva nacionalnoj ekonomiki Respubliki Kazahstan 2018 11 23 tarixinde Istifade tarixi 2018 12 04 Pogoda i Klimat Klimaticheskij monitor pogoda v Atbasare www pogodaiklimat ru 2016 03 06 tarixinde Istifade tarixi 2016 02 29 EdebiyyatAtbasar Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Xarici kecidlerUzkokolejnaya zheleznaya doroga Atbasar Shantobe na Sajte o zheleznoj doroge Sergeya Bolashenko Arxivlesdirilib 2014 01 28 at Archive today