Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Ser Artur Konan Doyl (ing. Sir Arthur Ignatius Conan Doyle; 22 may 1859 – 7 iyul 1930) — Şotlandiyada doğulmuş ingilis yazıçı, Şerlok Holms və kimi obrazların yaradıcısı.
| Artur Konan Doyl | |
|---|---|
| ing. Sir Arthur Ignatius Conan Doyle | |
 | |
| Doğum adı | Arthur Ignatius Conan Doyle |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Edinburq, Şotlandiya |
| Vəfat tarixi | (71 yaşında) |
| Vəfat yeri | , Böyük Britaniya |
| Vəfat səbəbi | ürək tutması[d] |
| Fəaliyyəti | həkim, həkim-yazıçı[d], roman yazıçısı, esseist, dramaturq, ssenarist, fantastika yazıçısı[d], uşaq ədəbiyyatı yazıçısı, detektiv yazıçısı[d], yazıçı, hekayə yazıçısı[d], tarixçi |
| Əsərlərinin dili | ingilis dili |
| Janrlar | cinayət janrı[d], elmi fantastika, tarixi roman[d] |
| Mükafatları |     |
 | |
| conandoyleestate.com | |
 Artur Konan Doyl Vikimənbədə | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Artur Konan Doyl 22 may 1859-cu ildə Şotlandiyanın Edinburq şəhərində doğulmuşdur. Atası ingilis Çarlz Altamont Doyl, anası isə irlandiyalı Meri Foley idi. Soyadı "Konan Doyl" olsa da, bu mürəkkəb soyadın mənşəyi bilinmir. Mənbələrdən birində Artur və bacısı Annetanın mürəkkəb soyadlarını böyük əmiləri olan jurnalist Maykl Konandan götürdüyü qeyd olunur. 1885-ci ildə evinin çölündəki düyü lövhədə və həkim kitabçasındakı imzada adının "A. Konan Doyl" olaraq yazıldığını bildirir. Lakin 1901-ci il əhali siyahıyaalması kimi digər qaynaqlar Konan Doylun soyadının "Doyl" olduğunu və ancaq illər sonra "Konan Doyl" olaraq istifadə etdiyini xəbər verir.
Konan Doylun qardaşları da atası kimi rəssam idi. Konan Doyl, doqquz yaşındaykən Müqəddəs Meri Hell Katolik Cizvit Stonyhurst hazırlıq məktəbinə göndərildi. Daha sonra Stonyhurst Kollecində təhsilinə davam etdi, lakin xristianlığı rədd edərək 1875-ci ildə aqnostik oldu. 1876-cı ildən 1881-ci ilə qədər Edinburq Universitetində tibb təhsili gördü, bu təhsilin bir qisimində indi Birminhemin bir parçası olan Aston şəhərində çalışdı. Təhsil aldığı dövrdə qısa hekayələr yazmağa başladı; "Chambers's Edinburq Journal" adlı jurnalda ilk hekayəsi nəşr olunanada onun 20 yaşı yox idi. Universiteti bitirdikdən sonra Qərbi Afrika sahillərində gəmi həkimi olaraq çalışırdı. 1882-ci ildə isə Plymouth şəhərində öz müayinəxanasını açdı. 1885-ci ildə "Tabes Dorsalis" mövzusunda doktorluq işi müdafiə etmişdir.
Yaradıcılığı
1882-ci ildə Portsmouthda həkim kimi fəaliyyətə başladı. İlk dövrlərdə peşəsində çox müvəffəqiyyətli deyildi; otağında xəstə gözləyərkən təkrar hekayələr yazmağa başladı. İlk əhəmiyyətli əsəri, 1887-ci ildə "Beeton's Christmas Annual"da basılmış olan "Al-qırmızı etüd" adlı hekayə idi. Bu hekayə Şerlok Holmsun ilk dəfə göründüyü hekayə olma xüsusiyyətini daşımaqdadır və xarakter qismən universitetdəki professorlarından biri olan Cozef Bellə bənzəməkdədir. Şerlok Holmsun göründüyü digər hekayələr Strand adlı jurnalda basılacaqdı. Qəribə bir şəkildə, İngilis yazar Rudyard Kipling də müvəffəqiyyətlərindən ötəri Konan Doylsi qeyd etdi və "Görəsən bu xarakter yoldaşım Joe ola bilərmi?" deyə soruşdu. Cozef Bellə olan bənzərlik gözündən qaçmamışdı. Lakin Şerlok Holms üçün, Belldən çox, Edgar Allan Poenin xarakteri C. Auguste Dupini model götürmüşdü. Southsea şəhərində iqamət etməkdəykən Portsmouth Futbol Klubu adlı həvəskar bir futbol komanda futbol oynadı.
1885-ci ildə Luisə Hawkins ilə evləndi. "Touie" deyə xitab etdiyi Luisə vərəmə tutuldu və 4 iyul 1906-da vəfat etdi. 1907 də, 1897-ci ildə tanış olub aşiq olduğu lakin yoldaşına olan sədaqətindən ötəri hisslərini açıla bilmədiyi Jean Leckie ilə evləndi. Konan Doylun ikisi ilk yoldaşından, üçü ikinci yoldaşından beş uşağı oldu. O, Londonda bir müayinəxana açdı. Avtobioqrafiyasında tək bir xəstənin belə qapısına gəlmədiyini yazacaqdı. Bu onun yazıçılığa daha çox zaman ayırmasına fürsət verdi; 1891-ci ilin noyabrında anasına, "Holmesi öldürməyi düşünürəm… hekayə bitsin getsin istəyirəm. Ağlıma daha yaxşı şeylər gəlir," deyə yazacaqdı. Anası belə yazdı: "Sənə necə ürəyinə yatırsa elə et, amma insanlar bunu çox xoş qarşılamayacaq." 1893 də, daha "əhəmiyyətli" əsərlərə (məsələn tarixi romanlarını yazmaq üçün) başladı.
"Son Problem" adlı hekayədə Holmes və əzəli düşməni Professor Moriarty bir şəlalədən birlikdə düşərək ölürdülər. Xarakterin ölməsinə üsyan edən oxucuları dinləyərək Sherlocku təkrar həyata çevirdi; Holmes, "Boş Ev Macərası" adlı hekayədə geri dönürdü, verilən şərh isə yalnız Moriartyın düşdüyü, amma Holmesin digər təhlükəli düşmənləri də olduğundan özünü də ölmüş kimi göstərdiyi idi. Holmes cəmdə 56 qısa hekayə və 4 Konan Doyl romanında iştirak etməkdədir (bu müddətdən sonra bir çox dəfə digər yazarların hekayə və kitablarında da görünmüşdür). Cənub Afrikadakı İkinci Boer Döyüşünü 20. əsrin başlarında, Birləşmiş Krallığın bölgədə olan idarəsinə olan tənqidlərə cavab olaraq Konan Doyl, Krallığın Boer Döyüşündəki rolunu haqlı çıxardan qısa bir kitabça yazdı və nəşr etdi. "The War in South Africa: Its Cause and Conduct (Cənub Afrikadakı Döyüş: Səbəbi və İdarəsi)" adlı bu kitabça bir çox dilə çevriləcəkdi.
Konan Doyl, 1902-ci ildə cəngavər və Surreyin "Deputy Lieutenant" (Leytenant Vəkili) olaraq elan edilməsinin səbəbinin bu kitabça olduğunu düşünməkdə idi. 1900-cü ildə daha uzun bir kitab olan "Böyük Boer Döyüşü" adlı kitabı da yazmışdı. 20. əsrin başlarında Ser Artur Parlamentə iki dəfə namizəd oldu, diqqətə dəyər səs verər götürmüş olsa da ikisində də seçilə bilmədi. Konan Doyl, başını jurnalist E. D. Morel və diplomat Rocer Keysmentin çəkdiyi Konqonun Azadlaşdırılması Kampaniyasına dəstək verirdi. 1909-cu ildə Konqodakı dəhşəti yerdən yerə vurduğu "Konqodakı Cinayət" adlı uzun bir kitabça yazdı. Morel və Keysment ilə yoldaş oldu, 1912-ci ildəki "İtkin Dünya" adlı kitabındakı baş xarakterlərdən ikisi üçün onlardan ilham götürəcəkdi. İkisiylə də yoldaşlıq bağları daha sonra qopdu: Son fikirləri olan Morel I Dünya müharibəsi zamanında pasifist hərəkətin liderlərindən biriydi, Keysment isə İrlandiya milliyyətçiliyinə görə həbsxanadaydı və İngiltərəyə xəyanət etmişdi. Konan Doyl Keysmentin dəli olduğunu söyləyərək onu ölüm cəzasından qurtarmağa çalışdı, lakin müvəffəqiyyətsiz oldu.
Konan Doyl ədalət müdafiəçisi idi, iki iddianı şəxsən araşdırdı. Sayəsində bu iki iddiada məhkum edilmiş iki adam sərbəst buraxıldı. İlk iddianın şübhəlini 1906 da iddiaya görə təhdid dolu məktublar yazan və heyvanlara işgəncə etdiyi deyilən yarı-İngilis, yarı-Hindli Corc Edalji adlı bir vəkil idi. Polis Edaljini həbsə saldı halbuki heyvanların gördüyü işgəncə şübhəlinin həbsə girməsindən sonra da davam etmişdi Apelyasiya məhkəməsində bu iddiadan çıxan qərar 1907 də qüvvəyə girdiyində Konan Doyl yalnız Corc Edaljiyə kömək etmiş olmurdu, işləri ədalətin müvəffəqiyyətsiz olduğu digər nöqtələri düzəltməkdə də böyük rol oynadı. Julian Barnesin 2005 də yazdığı roman "Artur & Corc"da Konan Doyl və Edaljinin hekayəsinə dolaysı yolla olsa da izah edilməkdədir.
İkinci iddianın şübhəlisi 1908 də Glasgowda 82 yaşında bir qadını çubuqla döyməkdən həpsdə olan olan Alman Yəhudi qumarxana administratoru Oscar Slater idi. İddia mövqesinin qarşıya qoyduğu tezisdəki əsassızlıq və birinin onu xəbərləmiş olduğu hissi Konan Doyldə maraq oyandırmışdı. Kingsley Doyl, 1916-cı ildəki faciəvi Somma döyüşü zamanı yaralandıqdan sonra 1917-ci ilin oktyabrında sətəlcəmdən öldü. Ata Doyl Ruhaniyet ilə elə maraqlanmışdı ki xarakteri Professor Challengerin bir romanı olan "Sis Diyarı" tamamilə bu mövzu haqqında idi. Bu dövrdəki həyatının qəribə nümunələrindən bir dənəsi də "Pərilərin Gəlişi" (1921) adlı kitab idi. Cottingley pəriləri fotoşəkil çəkərinin həqiqətinə elə inanmışdı ki, bunlara və ayrıca pərilərin və ruhların təbiətləri və varlığı mövzusunda təqdim etdiyi nəzəriyyələrə kitabında yer verəcəkdi. Bu mövzuda yazmış olduğu yazılar qısa hekayə antologiyalarından biri olan Şerlok Holmsun Macəralarının 1929 da Sovetlər Birliyində qadağan edilmiş olmasının səbəblərindən biriydi. Bu qadağan daha sonra qalxacaqdı. Rus aktyor Qəyyumlu Livanov, Şerlok Holmsi müvəffəqiyyətli bir şəkildə canlandırmasından ötəri İngilis İmperatorluğu Nişanına layiq görüləcəkdi. Konan Doyl bir müddət amerikalı sehrbaz Harry Houdini ilə yoldaş oldu; 1920də anasının ölümündən sonra Houdini də Ruhani hərəkətin qabaqcıl əleyhdarlarından biri olmuşdu. Houdini, Ruhani kahinlərin nömrə etdiyində israrçı olmasına baxmayaraq, Konan Doyl Houdininin özünün də fövqəltəbii güclərə sahib olduğunu düşünməkdə idi; bu fikrini "The Edge of the Unknown" adlı kitabında yazacaqdı. Houdini, etdiklərinin alt tərəfi sehrbazlıq nömrəsi olduğuna Konan Doylsi razısalma edə bilmədi. Bu da iki yoldaş arasında hər kəsin bildiyi mənasız söz söhbətlərə səbəb oldu. Doyl, Houdini baş barmağını çıxarıb təkrar yerinə qoyduğunda qarışıqlığına maneə ola bilməmişdi.
Amerikalı bir elm tarixçisi olan Richard Milner, Konan Doylun 1912-ci ildə ortalığı sıxıb qovuran Piltdown Adamı aldatmacasını başladan adam ola biləcəyini iddia etdi. Bu saxta hominid qalığı elm dünyasını 40 il boyunca aldatmışdı. Milner, Konan Doylun ən sevdiyi kahinlərdən birinin adının ləkələnilməsindən ötəri intiqam axtarışında olduğunu və yazıçının bu aldatmacadakı rolunun "İtkin Dünya" əsərində fərq edilə biləcəyini söyləməkdə idi.
Samuel Rosenberg, 1974 tarixli kitabı "Naked his the Best Disguise (Çılpaqlıq Ən Yaxşı Kamuflajdır)"da Konan Doylun yazıları sayəsində ağıl sağlamlığının basdırılmış və gizli istiqamətlərinə necə açıq ipucları buraxdığını yazmaqdadır.
7 iyul 1930-da Konan Doyl ailə bağçasında əlini sinəsinə tutmuş və özündən getmişdir. Dərhal sonra infarktdan öldü və Hempşirdə Minsteddəki kilsənin bağçasında dəfn olundu. Son sözlərini həyat yoldaşına demişdi: "Sən möcüzəsən." Məzar daşında bu sözlər yazılmışdır:
STEEL TRUE
BLADE STRAIGHT
ARTHUR CONAN DOYLE
KNIGHT
PATRIOT, PHYSICIAN & MAN OF LETTERS
Polad kimi dürüst
Bıçaq kimi iti
Artur Konan Doyl
Cəngavər
Vətənpərvər, həkim və ədib
Londonun cənubunda Hindheddə Konan Doylun tikdiyi ev Anderşouda həyat azı on il daha davam etdi, sonra 1924-cü ildən 2004-cü ilədək otel və restoran olaraq işlədildi. Daha sonra bir varlı tərəfindən satın alındı. Konan Doyl pərəstişkarları buranın qorunması üçün çalışırlar. Ev hal-hazırda boşdur.
Şərqi Sasseksdə, Krouborodakı Krouboro kilsəsində ser Artur Konan Doylun şərəfinə bir heykəl ucaldıldı. Ser Artur burada 23 il yaşamışdı. Edinburqda Konan Doylun doğulduğu evə yaxın Pikardi Sarayında Şerlok Holmsun da heykəli var.
Filmoqrafiya
- Baskervillərin iti (film, 1959) / The Hound of the Baskervilles
İstinadlar
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Ser Artur Konan Doyl ing Sir Arthur Ignatius Conan Doyle 22 may 1859 7 iyul 1930 Sotlandiyada dogulmus ingilis yazici Serlok Holms ve kimi obrazlarin yaradicisi Artur Konan Doyling Sir Arthur Ignatius Conan DoyleDogum adi Arthur Ignatius Conan DoyleDogum tarixi 22 may 1859Dogum yeri Edinburq SotlandiyaVefat tarixi 7 iyul 1930 71 yasinda Vefat yeri Boyuk BritaniyaVefat sebebi urek tutmasi d Fealiyyeti hekim hekim yazici d roman yazicisi esseist dramaturq ssenarist fantastika yazicisi d usaq edebiyyati yazicisi detektiv yazicisi d yazici hekaye yazicisi d tarixciEserlerinin dili ingilis diliJanrlar cinayet janri d elmi fantastika tarixi roman d Mukafatlariconandoyleestate comArtur Konan Doyl Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiArtur Konan Doyl 22 may 1859 cu ilde Sotlandiyanin Edinburq seherinde dogulmusdur Atasi ingilis Carlz Altamont Doyl anasi ise irlandiyali Meri Foley idi Soyadi Konan Doyl olsa da bu murekkeb soyadin menseyi bilinmir Menbelerden birinde Artur ve bacisi Annetanin murekkeb soyadlarini boyuk emileri olan jurnalist Maykl Konandan goturduyu qeyd olunur 1885 ci ilde evinin colundeki duyu lovhede ve hekim kitabcasindaki imzada adinin A Konan Doyl olaraq yazildigini bildirir Lakin 1901 ci il ehali siyahiyaalmasi kimi diger qaynaqlar Konan Doylun soyadinin Doyl oldugunu ve ancaq iller sonra Konan Doyl olaraq istifade etdiyini xeber verir Konan Doylun qardaslari da atasi kimi ressam idi Konan Doyl doqquz yasindayken Muqeddes Meri Hell Katolik Cizvit Stonyhurst hazirliq mektebine gonderildi Daha sonra Stonyhurst Kollecinde tehsiline davam etdi lakin xristianligi redd ederek 1875 ci ilde aqnostik oldu 1876 ci ilden 1881 ci ile qeder Edinburq Universitetinde tibb tehsili gordu bu tehsilin bir qisiminde indi Birminhemin bir parcasi olan Aston seherinde calisdi Tehsil aldigi dovrde qisa hekayeler yazmaga basladi Chambers s Edinburq Journal adli jurnalda ilk hekayesi nesr olunanada onun 20 yasi yox idi Universiteti bitirdikden sonra Qerbi Afrika sahillerinde gemi hekimi olaraq calisirdi 1882 ci ilde ise Plymouth seherinde oz muayinexanasini acdi 1885 ci ilde Tabes Dorsalis movzusunda doktorluq isi mudafie etmisdir Yaradiciligi1882 ci ilde Portsmouthda hekim kimi fealiyyete basladi Ilk dovrlerde pesesinde cox muveffeqiyyetli deyildi otaginda xeste gozleyerken tekrar hekayeler yazmaga basladi Ilk ehemiyyetli eseri 1887 ci ilde Beeton s Christmas Annual da basilmis olan Al qirmizi etud adli hekaye idi Bu hekaye Serlok Holmsun ilk defe gorunduyu hekaye olma xususiyyetini dasimaqdadir ve xarakter qismen universitetdeki professorlarindan biri olan Cozef Belle benzemekdedir Serlok Holmsun gorunduyu diger hekayeler Strand adli jurnalda basilacaqdi Qeribe bir sekilde Ingilis yazar Rudyard Kipling de muveffeqiyyetlerinden oteri Konan Doylsi qeyd etdi ve Goresen bu xarakter yoldasim Joe ola bilermi deye sorusdu Cozef Belle olan benzerlik gozunden qacmamisdi Lakin Serlok Holms ucun Bellden cox Edgar Allan Poenin xarakteri C Auguste Dupini model goturmusdu Southsea seherinde iqamet etmekdeyken Portsmouth Futbol Klubu adli heveskar bir futbol komanda futbol oynadi 1885 ci ilde Luise Hawkins ile evlendi Touie deye xitab etdiyi Luise vereme tutuldu ve 4 iyul 1906 da vefat etdi 1907 de 1897 ci ilde tanis olub asiq oldugu lakin yoldasina olan sedaqetinden oteri hisslerini acila bilmediyi Jean Leckie ile evlendi Konan Doylun ikisi ilk yoldasindan ucu ikinci yoldasindan bes usagi oldu O Londonda bir muayinexana acdi Avtobioqrafiyasinda tek bir xestenin bele qapisina gelmediyini yazacaqdi Bu onun yaziciliga daha cox zaman ayirmasina furset verdi 1891 ci ilin noyabrinda anasina Holmesi oldurmeyi dusunurem hekaye bitsin getsin isteyirem Aglima daha yaxsi seyler gelir deye yazacaqdi Anasi bele yazdi Sene nece ureyine yatirsa ele et amma insanlar bunu cox xos qarsilamayacaq 1893 de daha ehemiyyetli eserlere meselen tarixi romanlarini yazmaq ucun basladi Krouboroda Artur Konan Doylun heykeli Son Problem adli hekayede Holmes ve ezeli dusmeni Professor Moriarty bir selaleden birlikde duserek olurduler Xarakterin olmesine usyan eden oxuculari dinleyerek Sherlocku tekrar heyata cevirdi Holmes Bos Ev Macerasi adli hekayede geri donurdu verilen serh ise yalniz Moriartyin dusduyu amma Holmesin diger tehlukeli dusmenleri de oldugundan ozunu de olmus kimi gosterdiyi idi Holmes cemde 56 qisa hekaye ve 4 Konan Doyl romaninda istirak etmekdedir bu muddetden sonra bir cox defe diger yazarlarin hekaye ve kitablarinda da gorunmusdur Cenub Afrikadaki Ikinci Boer Doyusunu 20 esrin baslarinda Birlesmis Kralligin bolgede olan idaresine olan tenqidlere cavab olaraq Konan Doyl Kralligin Boer Doyusundeki rolunu haqli cixardan qisa bir kitabca yazdi ve nesr etdi The War in South Africa Its Cause and Conduct Cenub Afrikadaki Doyus Sebebi ve Idaresi adli bu kitabca bir cox dile cevrilecekdi Konan Doyl 1902 ci ilde cengaver ve Surreyin Deputy Lieutenant Leytenant Vekili olaraq elan edilmesinin sebebinin bu kitabca oldugunu dusunmekde idi 1900 cu ilde daha uzun bir kitab olan Boyuk Boer Doyusu adli kitabi da yazmisdi 20 esrin baslarinda Ser Artur Parlamente iki defe namized oldu diqqete deyer ses verer goturmus olsa da ikisinde de secile bilmedi Konan Doyl basini jurnalist E D Morel ve diplomat Rocer Keysmentin cekdiyi Konqonun Azadlasdirilmasi Kampaniyasina destek verirdi 1909 cu ilde Konqodaki dehseti yerden yere vurdugu Konqodaki Cinayet adli uzun bir kitabca yazdi Morel ve Keysment ile yoldas oldu 1912 ci ildeki Itkin Dunya adli kitabindaki bas xarakterlerden ikisi ucun onlardan ilham goturecekdi Ikisiyle de yoldasliq baglari daha sonra qopdu Son fikirleri olan Morel I Dunya muharibesi zamaninda pasifist hereketin liderlerinden biriydi Keysment ise Irlandiya milliyyetciliyine gore hebsxanadaydi ve Ingiltereye xeyanet etmisdi Konan Doyl Keysmentin deli oldugunu soyleyerek onu olum cezasindan qurtarmaga calisdi lakin muveffeqiyyetsiz oldu Minstedde Ingiltere ser Artur Konan Doylun qebri Konan Doyl edalet mudafiecisi idi iki iddiani sexsen arasdirdi Sayesinde bu iki iddiada mehkum edilmis iki adam serbest buraxildi Ilk iddianin subhelini 1906 da iddiaya gore tehdid dolu mektublar yazan ve heyvanlara isgence etdiyi deyilen yari Ingilis yari Hindli Corc Edalji adli bir vekil idi Polis Edaljini hebse saldi halbuki heyvanlarin gorduyu isgence subhelinin hebse girmesinden sonra da davam etmisdi Apelyasiya mehkemesinde bu iddiadan cixan qerar 1907 de quvveye girdiyinde Konan Doyl yalniz Corc Edaljiye komek etmis olmurdu isleri edaletin muveffeqiyyetsiz oldugu diger noqteleri duzeltmekde de boyuk rol oynadi Julian Barnesin 2005 de yazdigi roman Artur amp Corc da Konan Doyl ve Edaljinin hekayesine dolaysi yolla olsa da izah edilmekdedir Ikinci iddianin subhelisi 1908 de Glasgowda 82 yasinda bir qadini cubuqla doymekden hepsde olan olan Alman Yehudi qumarxana administratoru Oscar Slater idi Iddia movqesinin qarsiya qoydugu tezisdeki esassizliq ve birinin onu xeberlemis oldugu hissi Konan Doylde maraq oyandirmisdi Kingsley Doyl 1916 ci ildeki facievi Somma doyusu zamani yaralandiqdan sonra 1917 ci ilin oktyabrinda setelcemden oldu Ata Doyl Ruhaniyet ile ele maraqlanmisdi ki xarakteri Professor Challengerin bir romani olan Sis Diyari tamamile bu movzu haqqinda idi Bu dovrdeki heyatinin qeribe numunelerinden bir denesi de Perilerin Gelisi 1921 adli kitab idi Cottingley perileri fotosekil cekerinin heqiqetine ele inanmisdi ki bunlara ve ayrica perilerin ve ruhlarin tebietleri ve varligi movzusunda teqdim etdiyi nezeriyyelere kitabinda yer verecekdi Bu movzuda yazmis oldugu yazilar qisa hekaye antologiyalarindan biri olan Serlok Holmsun Maceralarinin 1929 da Sovetler Birliyinde qadagan edilmis olmasinin sebeblerinden biriydi Bu qadagan daha sonra qalxacaqdi Rus aktyor Qeyyumlu Livanov Serlok Holmsi muveffeqiyyetli bir sekilde canlandirmasindan oteri Ingilis Imperatorlugu Nisanina layiq gorulecekdi Konan Doyl bir muddet amerikali sehrbaz Harry Houdini ile yoldas oldu 1920de anasinin olumunden sonra Houdini de Ruhani hereketin qabaqcil eleyhdarlarindan biri olmusdu Houdini Ruhani kahinlerin nomre etdiyinde israrci olmasina baxmayaraq Konan Doyl Houdininin ozunun de fovqeltebii guclere sahib oldugunu dusunmekde idi bu fikrini The Edge of the Unknown adli kitabinda yazacaqdi Houdini etdiklerinin alt terefi sehrbazliq nomresi olduguna Konan Doylsi razisalma ede bilmedi Bu da iki yoldas arasinda her kesin bildiyi menasiz soz sohbetlere sebeb oldu Doyl Houdini bas barmagini cixarib tekrar yerine qoydugunda qarisiqligina manee ola bilmemisdi Amerikali bir elm tarixcisi olan Richard Milner Konan Doylun 1912 ci ilde ortaligi sixib qovuran Piltdown Adami aldatmacasini basladan adam ola bileceyini iddia etdi Bu saxta hominid qaligi elm dunyasini 40 il boyunca aldatmisdi Milner Konan Doylun en sevdiyi kahinlerden birinin adinin lekelenilmesinden oteri intiqam axtarisinda oldugunu ve yazicinin bu aldatmacadaki rolunun Itkin Dunya eserinde ferq edile bileceyini soylemekde idi Samuel Rosenberg 1974 tarixli kitabi Naked his the Best Disguise Cilpaqliq En Yaxsi Kamuflajdir da Konan Doylun yazilari sayesinde agil saglamliginin basdirilmis ve gizli istiqametlerine nece aciq ipuclari buraxdigini yazmaqdadir 7 iyul 1930 da Konan Doyl aile bagcasinda elini sinesine tutmus ve ozunden getmisdir Derhal sonra infarktdan oldu ve Hempsirde Minsteddeki kilsenin bagcasinda defn olundu Son sozlerini heyat yoldasina demisdi Sen mocuzesen Mezar dasinda bu sozler yazilmisdir STEEL TRUE BLADE STRAIGHT ARTHUR CONAN DOYLE KNIGHT PATRIOT PHYSICIAN amp MAN OF LETTERS Polad kimi durust Bicaq kimi iti Artur Konan Doyl Cengaver Vetenperver hekim ve edib Londonun cenubunda Hindhedde Konan Doylun tikdiyi ev Andersouda heyat azi on il daha davam etdi sonra 1924 cu ilden 2004 cu iledek otel ve restoran olaraq isledildi Daha sonra bir varli terefinden satin alindi Konan Doyl perestiskarlari buranin qorunmasi ucun calisirlar Ev hal hazirda bosdur Serqi Sasseksde Krouborodaki Krouboro kilsesinde ser Artur Konan Doylun serefine bir heykel ucaldildi Ser Artur burada 23 il yasamisdi Edinburqda Konan Doylun doguldugu eve yaxin Pikardi Sarayinda Serlok Holmsun da heykeli var FilmoqrafiyaBaskervillerin iti film 1959 The Hound of the BaskervillesIstinadlarThe New York Times ing J Kahn Manhattan NYC New York Times Company A G Sulzberger 1851 ed size 443000 ISSN 0362 4331 1553 8095 1542 667XXarici kecidler