Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Arran adası (şot.kelt Eilean Arainn ("uzaq ada"); ing. Arran) — Şotlandiyanın qərbində, Fert-of-Klayd körfəzində yerləşən ada. Sahəsinə görə ölkənin yeddinci böyük adası Şimali Eyrşir əyalətinin tərkibinə daxildir. Ərazisi dağlıq olan bu ada geoloqlar üçün "cənnət" hesab olunur. 1787-ci ildə adaya gələn geoloq Ceyms Hatton burada olan süxurların yatım formasına və tərkibinə əsasən sonradan geologiya elmində yeni nəzəriyyənin — əsasını qoydu.
| Arran adası | |
|---|---|
| ing. Arran, şot.kelt Eilean Arain | |
 Adanın sputnikdən görünüşü | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Sahəsi | 432 km² |
| Hündür nöqtəsi | 874 m |
| Əhalisi | 5.058 nəfər (2001-ci il) |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  Böyük Britaniya |
| Rayon | |
| Şəhər | |
| Akvatoriya | |
| | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Təbiəti və iqlimi
Geologi baxımdan Şotlandiyanın ərazisi iki fərqli hissəyə bölünür: Dağlıq şimal və düzənlik cənub hissə. Bu geoloji bölgü xətti həmdə Arranı iki hissəyə bölür. Adanın şimal hissəsi yüksək dağlardan və dərin dərələrdən, cənub hissəsi isə bunun əksi olaraq bataqlıq, çaylar və meşəlikdən ibarətdir. Sanki bütün Şotlandiyaya məxsus cəhətlər bu adada toplanmış. Dağları şimal Qrampian dağları kimi çox yüksək deyil. Arranın ən yüksək zirvəsi olan Qotfell (874 m) şimal-qərbdə yerləşir. Adanın ən geniş vadisi onun qərbində yerləşir. Bu Glen Lorsa vadisidir.
İqlimi yümşaq dəniz iqlimidir. Qolfstrim cərəyanı adanın iqlimin formalaşmaqda böyük rol oynayır. Qış aylar çox soyuq olmur, qış aylarının orta temperatura müsbətdir. Yayı isə sərin — nadir hallarda temperatura + 20 °C-dən yuxarıya qalxır. Adanın fauna və florası çox zəngindir.
Tarixi
Adada ilk məskunlaşma izləri neolit dövrünə təsadüf edir. Əsas məşğuliyyəti əkinçilik və heyvandarlıq olan bu tayfaların adada 4 min öncə mövcud olması ehtimal olunur. Daha çox diqqət cəlb edən tarixi abidələrdən biri Maxri kəndi yaxınlığında olan şaquli formada duran iri daş parçalarıdır. Bu daşların nə məqsədlə qoyulması hal hazırdada mübahisə mövzusudur.
E.ə. I minillikdə kelt tayfalarının Avropanın materik hissəsindən Biritaniya adalarına məskunlaşması başlanıldı. I əsrin əvvəlində adada britt tayfaları məskunlaşdılar. VI əsrdə Arrana skott-irland tayflarının axını artdı. VIII əsrdən sonra adaya vikinqlər gəldilər və Arran yüz illər boyu Norveçin bir hissəsi oldu. II Robertin zamanında (1371) Arran Şotlandiyanı tərkibinə daxil edildi.
Şəkillər
- perrow="4"
-
![image]()
Arran qürub çağı. -
![image]()
Milport körfəzi -
![image]()
Korri oteli və pivə bağı -
![image]()
Lox Lorsa gölü
Xarici keçidlər
İstinadlar
- Haswell-Smith 2004, p. 13
- Плутонизм[ölü keçid]
- . 2015-08-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-07.
- . 2015-04-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-07.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Arran adasi sot kelt Eilean Arainn uzaq ada ing Arran Sotlandiyanin qerbinde Fert of Klayd korfezinde yerlesen ada Sahesine gore olkenin yeddinci boyuk adasi Simali Eyrsir eyaletinin terkibine daxildir Erazisi dagliq olan bu ada geoloqlar ucun cennet hesab olunur 1787 ci ilde adaya gelen geoloq Ceyms Hatton burada olan suxurlarin yatim formasina ve terkibine esasen sonradan geologiya elminde yeni nezeriyyenin esasini qoydu Arran adasiing Arran sot kelt Eilean ArainAdanin sputnikden gorunusuUmumi melumatlarSahesi 432 km Hundur noqtesi 874 mEhalisi 5 058 nefer 2001 ci il Yerlesmesi55 34 sm e 5 14 q u Olke Boyuk BritaniyaRayonSeherAkvatoriya Atlantik okeanIrland deniziArran adasiArran adasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarTebieti ve iqlimiGeologi baximdan Sotlandiyanin erazisi iki ferqli hisseye bolunur Dagliq simal ve duzenlik cenub hisse Bu geoloji bolgu xetti hemde Arrani iki hisseye bolur Adanin simal hissesi yuksek daglardan ve derin derelerden cenub hissesi ise bunun eksi olaraq bataqliq caylar ve meselikden ibaretdir Sanki butun Sotlandiyaya mexsus cehetler bu adada toplanmis Daglari simal Qrampian daglari kimi cox yuksek deyil Arranin en yuksek zirvesi olan Qotfell 874 m simal qerbde yerlesir Adanin en genis vadisi onun qerbinde yerlesir Bu Glen Lorsa vadisidir Iqlimi yumsaq deniz iqlimidir Qolfstrim cereyani adanin iqlimin formalasmaqda boyuk rol oynayir Qis aylar cox soyuq olmur qis aylarinin orta temperatura musbetdir Yayi ise serin nadir hallarda temperatura 20 C den yuxariya qalxir Adanin fauna ve florasi cox zengindir TarixiDas sutunlar Adada ilk meskunlasma izleri neolit dovrune tesaduf edir Esas mesguliyyeti ekincilik ve heyvandarliq olan bu tayfalarin adada 4 min once movcud olmasi ehtimal olunur Daha cox diqqet celb eden tarixi abidelerden biri Maxri kendi yaxinliginda olan saquli formada duran iri das parcalaridir Bu daslarin ne meqsedle qoyulmasi hal hazirdada mubahise movzusudur E e I minillikde kelt tayfalarinin Avropanin materik hissesinden Biritaniya adalarina meskunlasmasi baslanildi I esrin evvelinde adada britt tayfalari meskunlasdilar VI esrde Arrana skott irland tayflarinin axini artdi VIII esrden sonra adaya vikinqler geldiler ve Arran yuz iller boyu Norvecin bir hissesi oldu II Robertin zamaninda 1371 Arran Sotlandiyani terkibine daxil edildi Sekillerperrow 4 Arran qurub cagi Milport korfezi Korri oteli ve pive bagi Lox Lorsa goluXarici kecidlerhttp www visitarran com IstinadlarHaswell Smith 2004 p 13 Plutonizm olu kecid 2015 08 12 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 03 07 2015 04 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 03 07