Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aniran (fars. انیران) və ya Aneran (pəhl. 𐭠𐭭𐭩𐭥𐭠𐭭) —"qeyri-iranlı " və ya "qeyri-İran " (qeyri-ari) mənasını verən etnolinqvistik termin. Beləliklə, ümumi mənada "Aniran" İran dillərinin danışılmadığı əraziləri ifadə edir. Alçaldıcı mənada "İranın və zərdüştiliyin siyasi və dini düşməni" deməkdir.
"Aniran" termini Pəhləvi dilində "aneran" sözündən gəlir. Bu, öz növbəsində ya xalqı, ya da Sasani imperiyasını ifadə edən "Eran"ın antonimi idi. Bununla belə, "zərdüşti ədəbiyyatında və ola bilsin ki, Sasanilərin siyasi fikrində də bu terminin həm də nəzərəçarpacaq dərəcədə dini mənası var". "Aner" şəxs sadəcə qeyri-iranlı deyil, xüsusilə də qeyri-zərdüşti hesab olunurdu. Bu söz həmçinin, divlərə ibadət edənləri və ya başqa dinlərin tərəfdarlarını nəzərdə tutur. IX–XII əsrlərə aid bu mətnlərdə "ərəblər və türklər, ümumiyyətlə müsəlmanlar kimi, ikincisi də örtülü şəkildə aner adlanır".
Əlyazma və folklorda
IX–XII əsr zərdüşti mətnlərində, xüsusən də "Zənd-i Vəhmən yəsn" əsərində Əhrimənin iranlılara qarşı qoyduğu varlıqlar arasında əfsanəvi Turan şahı və hərbi sərkərdəsi Əfrasiyab (Zəhhak və İskəndər ilə birlikdə) ən nifrət etdiyi şəxsdir.
Firdovsi üçün turanlılar və ya aniranlılar (çox vaxt bir-birini əvəz edirlər) şübhəsiz ki, əsərin caniləridir. Onların iranlılarla münaqişəsi "Şahnamə"nin əsas mövzusudur və mətnin yarıdan çoxunu təşkil edir. Qəhrəmanların və digər təqdirəlayiq şəxsiyyətlərin ölümləri çox vaxt turanlılara aid edilir. Beləliklə, burada Tur-Baratur adlı bir Turan basqınçının Bəlxdə 77 yaşlı Zərdüştü öldürdüyü nəql edilir.
İstinadlar
- Anērān Arxivləşdirilib 2019-09-28 at the Wayback Machine at Encyclopædia Iranica
- Ērān, Ērānšahr Arxivləşdirilib 2017-03-13 at the Wayback Machine at Encyclopædia Iranica.
- Afrāsīāb Arxivləşdirilib 2018-03-30 at the Wayback Machine at Encyclopædia Iranica.
- Williams Jackson, A.V., Zoroaster, the prophet of ancient Iran, New York: Columbia UP, 1899, 130–131.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aniran fars انیران ve ya Aneran pehl 𐭠𐭭𐭩𐭥𐭠𐭭 qeyri iranli ve ya qeyri Iran qeyri ari menasini veren etnolinqvistik termin Belelikle umumi menada Aniran Iran dillerinin danisilmadigi erazileri ifade edir Alcaldici menada Iranin ve zerdustiliyin siyasi ve dini dusmeni demekdir Aniran termini Pehlevi dilinde aneran sozunden gelir Bu oz novbesinde ya xalqi ya da Sasani imperiyasini ifade eden Eran in antonimi idi Bununla bele zerdusti edebiyyatinda ve ola bilsin ki Sasanilerin siyasi fikrinde de bu terminin hem de nezerecarpacaq derecede dini menasi var Aner sexs sadece qeyri iranli deyil xususile de qeyri zerdusti hesab olunurdu Bu soz hemcinin divlere ibadet edenleri ve ya basqa dinlerin terefdarlarini nezerde tutur IX XII esrlere aid bu metnlerde erebler ve turkler umumiyyetle muselmanlar kimi ikincisi de ortulu sekilde aner adlanir Elyazma ve folklordaIX XII esr zerdusti metnlerinde xususen de Zend i Vehmen yesn eserinde Ehrimenin iranlilara qarsi qoydugu varliqlar arasinda efsanevi Turan sahi ve herbi serkerdesi Efrasiyab Zehhak ve Iskender ile birlikde en nifret etdiyi sexsdir Firdovsi ucun turanlilar ve ya aniranlilar cox vaxt bir birini evez edirler subhesiz ki eserin canileridir Onlarin iranlilarla munaqisesi Sahname nin esas movzusudur ve metnin yaridan coxunu teskil edir Qehremanlarin ve diger teqdirelayiq sexsiyyetlerin olumleri cox vaxt turanlilara aid edilir Belelikle burada Tur Baratur adli bir Turan basqincinin Belxde 77 yasli Zerdustu oldurduyu neql edilir IstinadlarAneran Arxivlesdirilib 2019 09 28 at the Wayback Machine at Encyclopaedia Iranica Eran Eransahr Arxivlesdirilib 2017 03 13 at the Wayback Machine at Encyclopaedia Iranica Afrasiab Arxivlesdirilib 2018 03 30 at the Wayback Machine at Encyclopaedia Iranica Williams Jackson A V Zoroaster the prophet of ancient Iran New York Columbia UP 1899 130 131