Andropov rayonu (rus. Андроповский район) — Rusiya Federasiyası, Stavropol diyarının tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi kəndidir.
Andropov rayonu | |||||
---|---|---|---|---|---|
Андроповский муниципальный район | |||||
| |||||
| |||||
Ölkə |
| ||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Yaradılıb | 1924 | ||||
Sahəsi |
| ||||
Hündürlük | 392 m | ||||
Saat qurşağı |
| ||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
Telefon kodu | 86556 | ||||
Avtomobil nömrəsi | 26, 126 | ||||
Rəsmi sayt | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası
Coğrafi yerləşmə
Rayon Stavropol diyarının cənub-qərb hissəsində yerləşir. Şimalda Qraçevski rayonu, şərqdə Aleksandrovski və Mineralovodski rayonları ilə, cənubda Priqorodnı rayonu və Qaraçay-Çərkəz Respublikası, qərbdə Koçubevski və Şpakovski rayonları ilə həmsərhəddir. Ərazisi şimaldan cənuba 75 km, qərbdən şərqə 60 km-dir. Ərazinin ümumi sahəsi 2388 km²-dir. Bu göstəriciyə görə Andropov rayonu Stavropol diyarının 26 rayonu arasında 12-ci yeri tutur.
"Qafqaz" federal magistral yolu, Şimali Qafqaz dəmir yolu xəttinin "Nevinnomısskaya — Mineralnıye Vodı" xətti, "Malqobek — Tixoretsk" neft kəməri rayon ərazisindən keçir.
Hidroqrafiyası
Andropov rayonunun əsas çayları Kalaus, Surkul, Bolşoy Yankuldur. Onlardan ən böyüyü Kalaus — Kuban, Terek və Kumadan sonra bölgənin dördüncü ən uzun çaydır. Brık dağının cənub yamacından başlayır və cənubdan şimala Stavropol dağlarını keçir. Çayın uzunluğu 436 km, hövzənin sahəsi 9 800 km²-dir. Rayon yeraltı mineral bulaqlar ilə təmsil olunur ("Yessentuki № 4" və "Yessentuki № 17" kimi mineral su yataqları daxil olmaqla) . Rayon ərazisində Bolşoy Stavropol, Şirokiy və Barsuçkovı kanalları, habelə bölgənin ən böyük su anbarlarından biri "Krasnoe" vardır.
İqlim
Rayonun ərazisi mülayim rütubətli iqlim zonasına daxildir. Yanvar ayının orta temperaturu 9 °C; iyul ayının orta temperaturu + 27 °C-dir. Orta illik yağıntının miqdarı 557,1 mm; ən çox yağıntının miqdarı (70%) adətən aprel-oktyabr aylarına düşür. Rayon az qar, qeyri-sabit qış və isti, quru yay ilə xarakterizə olunur. Qış-payız dövründə tez-tez dumanlar müşahidə olunur. Qarlı dövrün müddəti 63 gün, şaxtasız dövr 190 gündür.
Tarixi
Andropov rayonu 20 fevral 1924-cü ildə Stavropol diyarının keçmiş Aleksandrovski qəzasına daxil olan volost və kəndlərdən qurulmuşdur.
10 iyul 1931-ci ildə Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsi Rəyasət Heyətinin Fərmanı ilə Batalpaşinski rayonu ləğv edilir. Eyni zamanda, Oveçkinski kənd sovetliyindən olan Novo-Xopyorski xutoru Kursavski rayonuna verilir.
1934-cü ildə Şimali Qafqaz diyarı Azov-Qara dəniz diyarı (mərkəzi Rostov-na-Donu şəhərində yerləşirdi) və Şimali Qafqaz diyarına (mərkəzi Pyatiqorsk şəhərində yerləşirdi) bölünür. Sonunculara Kursavski rayonu da daxil olmaqla keçmiş Stavropol və Tersk dairələrinin 17 rayonu daxil idi.
17 yanvar 1943-cü ildə Kursavski rayonu alman faşist işğalçılarından azad edilir.
20 avqust 1953-cü ildə Naqutski rayonu ləğv edilir. Ərazisi Kursavski rayonuna verilir.
1963-cü ildə rayon ləğv edilir, lakin RSFSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyətinin 11 dekabr 1970-ci il tarixli Fərmanı ilə yenidən bərpa edilir. Buraya əvvəllər digər rayonlara verilmiş kənd sovetlikləri, 29 yaşayış məntəqəsi olan cəmi 8 kənd sovetliyi daxil idi.
15 mart 1984-cü ildə Kursavski rayonu Andropov rayonu olaraq adlandırılır (Yuri Andropovun şərəfinə).
16 mart 2020-ci il tarixindən etibarən Stavropol diyarının 31 yanvar 2020-ci il tarixli 2-kz qanununa əsasən Andropov bələdiyyəsinin bütün bələdiyyələri birləşərək Andropov bələdiyyəsinin vahid bələdiyyə quruluşuna çevrilir.
Ərazi vahidi öz statusunu qoruyur.
Əhali
1 yanvar 2017-ci il tarixinə Andropov rayonunda əhalinin sıxlığı 14,5 nəfər/km² olmuşdur.
- Demoqrafiya Federal Dövlət Statistika Xidmətinin "Bələdiyyə formalaşdırma pasportu" bazasında verilən məlumata görə, 2011-ci ildə rayonda 406 nəfər dünyaya gəlmiş (ölü doğulmadan başqa), 402 nəfər ölmüşdür. 2017-ci ilin yanvar-sentyabr aylarında Stavropolstatdan alınan ilkin məlumatlara görə, rayonda doğuşların sayı 249 nəfər, ölənlərin sayı 290 nəfər olmuşdur.
- Cins tərkibi
2010-cu il Ümumrusiya əhalisinin siyahıyaalınmasının nəticələrinə görə, bölgədə 16 842 kişi (47.53%) və 18.595 qadın (52.47%) yaşayırdı.
- Milli tərkib 2010-cu il əhalinin siyahıyaalınmasının nəticələrinə görə rayonda aşağıdakı millətlərin nümayəndələri yaşayırdı
Millət | Say | % |
---|---|---|
Ruslar | 26 289 | 74,19 |
Ermənilər | 1944 | 5,49 |
Darginlər | 1638 | 4,62 |
Yunanlar | 1078 | 3,04 |
Çeçenlər | 1060 | 2,99 |
Avarlar | 559 | 1,58 |
Digərləri | 2869 | 8,10 |
Ümumi | 35 437 | 100,00 |
İstinadlar
- http://docs.cntd.ru/document/461506269.
- http://www.gks.ru/free_doc/2016/oktmo/tom4_oktmo.rar.
- http://stavstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/stavstat/resources/0b99810047c561dc854aa5ed3bc4492f/АТУ_МТУ_на_2015г.htm.
- Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года.
- http://docs.cntd.ru/document/901815383.
- "Андроповский муниципальный район". Портал органов государственной власти Ставропольского края. 2017-07-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-12-26.
- "Паспорт района". Официальный сайт администрации Андроповского муниципального района. 2017-12-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-04.
- "Территория районов Ставропольского края на 1 января 2017 года : экспресс-информация" (PDF). Сайт Ставропольстата. 2017-12-26 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-06.
- "Памятные даты по Ставропольскому краю на 2019 год. Февраль". Сайт Ставропольской краевой универсальной научной библиотеки им. М. Ю. Лермонтова. 2019-02-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-10-04.
- "Краткая справка по административно-территориальному делению Ставропольского края с 1920 по 1992 год". Официальный сайт комитета Ставропольского края по делам архивов. 2018-09-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-10-06.
- "Календарь государственных праздников Российской федерации, памятных дат и знаменательных событий Ставропольского края на 2011 год". 2015-01-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-01-17.
- "Социально-экономическое положение Андроповского района. Основные итоги 2016 года и 9 месяцев 2017 года : оперативная статистическая информация" (PDF). Сайт Ставропольстата. 2018-01-01 tarixində arxivləşdirilib.
- "Всероссийская перепись населения 2010 года на территории Ставропольского края. Том 3 книга 1 «Национальный состав и владение языками, гражданство»". Сайт Ставропольстата. 2015-04-05 tarixində arxivləşdirilib.
- abazinlər (138), abxazlar (6), ağullar (98), azərbaycanlılar (133), balkarlar (12), başqıırdlar (11), belaruslar (72), gürcülər (47), inquşlar (15), kabardinlər (28), qaraçaylar (341), Kumıklar (259), laklar (17), ləzgilər (222), moldovanlar (19), mordvalılar (13), almanlar (40), noqarlar (32), osetinlər (135), farslar (5), polyaklar (8), rutullar (12), tabasaranlılar (322), taciklər (5), tatarlar (56), türkmənlər (11), udmurdlar (12), özbəklər (15), ukraynalılar (290), qaraçılar (242), çərkəzlər (8), çuvaşlar (7), estonlar (54), digər millətlərin nümayəndələri (44), milliyətini bildirməyənlər (140)
Mənbə
- "Официальный сайт администрации Андроповского муниципального района Ставропольского края".
- "Андроповский муниципальный район". Портал органов государственной власти Ставропольского края.
- "Официальный сайт органов местного самоуправления Андроповского муниципального района Ставропольского края" (#bad_url).
- "Сайт Андроповской межпоселенческой центральной районной библиотеки".
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Andropov rayonu rus Andropovskij rajon Rusiya Federasiyasi Stavropol diyarinin terkibinde inzibati erazi vahidi Inzibati merkezi kendidir Andropov rayonuAndropovskij municipalnyj rajonBayraq d Gerb d Gerb44 27 36 sm e 42 29 43 s u Olke Rusiya Tarixi ve cografiyasiYaradilib 1924Sahesi 2 388 km Hundurluk 392 mSaat qursagi UTC 03 00Moskva vaxti d EhalisiEhalisi 33 526 nef 2023 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 86556Avtomobil nomresi 26 126Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiCografi yerlesme Rayon Stavropol diyarinin cenub qerb hissesinde yerlesir Simalda Qracevski rayonu serqde Aleksandrovski ve Mineralovodski rayonlari ile cenubda Priqorodni rayonu ve Qaracay Cerkez Respublikasi qerbde Kocubevski ve Spakovski rayonlari ile hemserheddir Erazisi simaldan cenuba 75 km qerbden serqe 60 km dir Erazinin umumi sahesi 2388 km dir Bu gostericiye gore Andropov rayonu Stavropol diyarinin 26 rayonu arasinda 12 ci yeri tutur Qafqaz federal magistral yolu Simali Qafqaz demir yolu xettinin Nevinnomisskaya Mineralniye Vodi xetti Malqobek Tixoretsk neft kemeri rayon erazisinden kecir Hidroqrafiyasi Andropov rayonunun esas caylari Kalaus Surkul Bolsoy Yankuldur Onlardan en boyuyu Kalaus Kuban Terek ve Kumadan sonra bolgenin dorduncu en uzun caydir Brik daginin cenub yamacindan baslayir ve cenubdan simala Stavropol daglarini kecir Cayin uzunlugu 436 km hovzenin sahesi 9 800 km dir Rayon yeralti mineral bulaqlar ile temsil olunur Yessentuki 4 ve Yessentuki 17 kimi mineral su yataqlari daxil olmaqla Rayon erazisinde Bolsoy Stavropol Sirokiy ve Barsuckovi kanallari habele bolgenin en boyuk su anbarlarindan biri Krasnoe vardir Iqlim Rayonun erazisi mulayim rutubetli iqlim zonasina daxildir Yanvar ayinin orta temperaturu 9 C iyul ayinin orta temperaturu 27 C dir Orta illik yagintinin miqdari 557 1 mm en cox yagintinin miqdari 70 adeten aprel oktyabr aylarina dusur Rayon az qar qeyri sabit qis ve isti quru yay ile xarakterize olunur Qis payiz dovrunde tez tez dumanlar musahide olunur Qarli dovrun muddeti 63 gun saxtasiz dovr 190 gundur TarixiAndropov rayonu 20 fevral 1924 cu ilde Stavropol diyarinin kecmis Aleksandrovski qezasina daxil olan volost ve kendlerden qurulmusdur 10 iyul 1931 ci ilde Umumrusiya Merkezi Icraiyye Komitesi Reyaset Heyetinin Fermani ile Batalpasinski rayonu legv edilir Eyni zamanda Oveckinski kend sovetliyinden olan Novo Xopyorski xutoru Kursavski rayonuna verilir 1934 cu ilde Simali Qafqaz diyari Azov Qara deniz diyari merkezi Rostov na Donu seherinde yerlesirdi ve Simali Qafqaz diyarina merkezi Pyatiqorsk seherinde yerlesirdi bolunur Sonunculara Kursavski rayonu da daxil olmaqla kecmis Stavropol ve Tersk dairelerinin 17 rayonu daxil idi 17 yanvar 1943 cu ilde Kursavski rayonu alman fasist isgalcilarindan azad edilir 20 avqust 1953 cu ilde Naqutski rayonu legv edilir Erazisi Kursavski rayonuna verilir 1963 cu ilde rayon legv edilir lakin RSFSR Ali Sovetinin Reyaset Heyetinin 11 dekabr 1970 ci il tarixli Fermani ile yeniden berpa edilir Buraya evveller diger rayonlara verilmis kend sovetlikleri 29 yasayis menteqesi olan cemi 8 kend sovetliyi daxil idi 15 mart 1984 cu ilde Kursavski rayonu Andropov rayonu olaraq adlandirilir Yuri Andropovun serefine 16 mart 2020 ci il tarixinden etibaren Stavropol diyarinin 31 yanvar 2020 ci il tarixli 2 kz qanununa esasen Andropov belediyyesinin butun belediyyeleri birleserek Andropov belediyyesinin vahid belediyye qurulusuna cevrilir Erazi vahidi oz statusunu qoruyur Ehali1 yanvar 2017 ci il tarixine Andropov rayonunda ehalinin sixligi 14 5 nefer km olmusdur Demoqrafiya Federal Dovlet Statistika Xidmetinin Belediyye formalasdirma pasportu bazasinda verilen melumata gore 2011 ci ilde rayonda 406 nefer dunyaya gelmis olu dogulmadan basqa 402 nefer olmusdur 2017 ci ilin yanvar sentyabr aylarinda Stavropolstatdan alinan ilkin melumatlara gore rayonda doguslarin sayi 249 nefer olenlerin sayi 290 nefer olmusdur Cins terkibi 2010 cu il Umumrusiya ehalisinin siyahiyaalinmasinin neticelerine gore bolgede 16 842 kisi 47 53 ve 18 595 qadin 52 47 yasayirdi Milli terkib 2010 cu il ehalinin siyahiyaalinmasinin neticelerine gore rayonda asagidaki milletlerin numayendeleri yasayirdiMillet Say Ruslar 26 289 74 19Ermeniler 1944 5 49Darginler 1638 4 62Yunanlar 1078 3 04Cecenler 1060 2 99Avarlar 559 1 58Digerleri 2869 8 10Umumi 35 437 100 00Istinadlarhttp docs cntd ru document 461506269 http www gks ru free doc 2016 oktmo tom4 oktmo rar http stavstat gks ru wps wcm connect rosstat ts stavstat resources 0b99810047c561dc854aa5ed3bc4492f ATU MTU na 2015g htm Chislennost naseleniya Rossijskoj Federacii po municipalnym obrazovaniyam na 1 yanvarya 2023 goda http docs cntd ru document 901815383 Andropovskij municipalnyj rajon Portal organov gosudarstvennoj vlasti Stavropolskogo kraya 2017 07 28 tarixinde Istifade tarixi 2017 12 26 Pasport rajona Oficialnyj sajt administracii Andropovskogo municipalnogo rajona 2017 12 26 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 10 04 Territoriya rajonov Stavropolskogo kraya na 1 yanvarya 2017 goda ekspress informaciya PDF Sajt Stavropolstata 2017 12 26 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 10 06 Pamyatnye daty po Stavropolskomu krayu na 2019 god Fevral Sajt Stavropolskoj kraevoj universalnoj nauchnoj biblioteki im M Yu Lermontova 2019 02 25 tarixinde Istifade tarixi 2020 10 04 Kratkaya spravka po administrativno territorialnomu deleniyu Stavropolskogo kraya s 1920 po 1992 god Oficialnyj sajt komiteta Stavropolskogo kraya po delam arhivov 2018 09 14 tarixinde Istifade tarixi 2020 10 06 Kalendar gosudarstvennyh prazdnikov Rossijskoj federacii pamyatnyh dat i znamenatelnyh sobytij Stavropolskogo kraya na 2011 god 2015 01 16 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 01 17 Socialno ekonomicheskoe polozhenie Andropovskogo rajona Osnovnye itogi 2016 goda i 9 mesyacev 2017 goda operativnaya statisticheskaya informaciya PDF Sajt Stavropolstata 2018 01 01 tarixinde arxivlesdirilib Vserossijskaya perepis naseleniya 2010 goda na territorii Stavropolskogo kraya Tom 3 kniga 1 Nacionalnyj sostav i vladenie yazykami grazhdanstvo Sajt Stavropolstata 2015 04 05 tarixinde arxivlesdirilib abazinler 138 abxazlar 6 agullar 98 azerbaycanlilar 133 balkarlar 12 basqiirdlar 11 belaruslar 72 gurculer 47 inquslar 15 kabardinler 28 qaracaylar 341 Kumiklar 259 laklar 17 lezgiler 222 moldovanlar 19 mordvalilar 13 almanlar 40 noqarlar 32 osetinler 135 farslar 5 polyaklar 8 rutullar 12 tabasaranlilar 322 tacikler 5 tatarlar 56 turkmenler 11 udmurdlar 12 ozbekler 15 ukraynalilar 290 qaracilar 242 cerkezler 8 cuvaslar 7 estonlar 54 diger milletlerin numayendeleri 44 milliyetini bildirmeyenler 140 Menbe Oficialnyj sajt administracii Andropovskogo municipalnogo rajona Stavropolskogo kraya Andropovskij municipalnyj rajon Portal organov gosudarstvennoj vlasti Stavropolskogo kraya Oficialnyj sajt organov mestnogo samoupravleniya Andropovskogo municipalnogo rajona Stavropolskogo kraya bad url Sajt Andropovskoj mezhposelencheskoj centralnoj rajonnoj biblioteki