Anatoli Qleboviç Zaqorodnı (ukr. Анатолій Глібович Загородній;29 yanvar 1951, Velikaya Baqaçka[d], Poltava vilayəti) — Ukrayna Milli Elmlər Akademiyasının prezidenti, Ukrayna Milli Elmlər Akademiyasının Nəzəri Fizika İnstitutunun Plazma proseslərinin nəzəriyyəsi və modelləşdirilməsi şöbəsinin direktoru və müdiri, Ukrayna Milli Elmlər Akademiyasının akademiki (2006-cı ildən), Rusiya Elmlər Akademiyasının xarici üzvü (2011-ci ildən, 8 mart 2022-ci ildə Rusiya Elmlər Akademiyasının xarici üzvlərindən çıxmaq üçün ərizə verib).
Anatoli Zaqorodnı | |
---|---|
ukr. Загородній Анатолій Глібович | |
Doğum tarixi | 29 yanvar 1951 (73 yaş) |
Doğum yeri |
|
Elm sahəsi | fizika |
Elmi dərəcəsi | |
Elmi adı |
|
İş yerləri |
|
Təhsili | |
Üzvlüyü |
|
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Professor, fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, Taras Şevçenko adına Kiyev Milli Universitetinin professoru, Ukrayna Milli Elmlər Akademiyasının akademik Vladimir Vernadskinin elmi irsi üzrə komissiyasının sədri.
Həyatı
Anatoli Zaqorodnı 29 yanvar 1951-ci ildə Poltava vilayətində anadan olub. 1972-ci ildə V.N.Karazin adına Xarkov Dövlət Universitetinin radiofizika fakültəsini bitirib. Bitirdiyi ildən bu günə qədər Ukrayna Milli Elmlər Akademiyasının N.N.Boqolyubov adına Nəzəri Fizika İnstitutunda işləyir.
Elmi fəaliyyəti
Anatoli Zaqorodnı İ.P.Yakimenko və Y.L.Klimontoviçlə birlikdə məkan baxımından məhdud plazma-molekulyar sistemlərin statistik nəzəriyyəsini işləyib hazırlayıbla. Onlar bu kəşfin əsasında plazma və molekulyar altsistemlərin qarşılıqlı təsirinin belə sistemlərdə elektromaqnit dalğalanmalarına təsirini tədqiq ediblər.
O, plazma-molekulyar sistemlərdə bremsstrahlung nəzəriyyəsini işləyib hazırlayıb. Bu nəzəriyyədə yüklü hissəciklər və molekulların iştirakı ilə bütün mümkün səpilmə prosesləri, eləcə də elektronların və molekulların kollektiv dalğalanmalara səpilməsi nəzərə alınır.
Plazma-molekulyar sistemlərin statistik nəzəriyyəsinə dair silsilə işlərinə görə həmmüəlliflərlə birlikdə o, Ukrayna Milli Elmlər Akademiyasının K.D.Sinelnikov adına mükafata layiq görülüb. A.Q.Sitenko ilə birlikdə o, sabit stasionar plazmada dalğalanmalar nəzəriyyəsini maye tipli diffuz-drift hərəkətləri olan turbulent plazma vəziyyətinə ümumiləşdirib. Anatoli Zaqorodnı tozlu plazmanın kinetik nəzəriyyəsini, çıxarılan mikroskopik tənlikləri və belə bir plazma üçün Boqolyubov tənlikləri zəncirini işləyib hazırlayır ki, bu da yeni fiziki hadisələrin geniş sinfini izah etməyə imkan verib. Onun tərəfindən xüsusilə, eksperimentlərdə ölçülən toz hissəciklərinin temperaturunun plazma mühitinin temperaturunu nə üçün əhəmiyyətli dərəcədə üstələyə biləcəyi izah edildi.
Zaqorodnı multiplikativ səslə Lanqevin tənliyindən istifadə edərək toz hissəciklərinin Broun hərəkəti nəzəriyyəsini inkişaf etdirdi. Nəticələrdən biri plazmadakı toz dənələrinin və adi kolloidlərdəki hissəciklərin qeyri-trivial sürət paylanmasının kəşfi idi. Onun tədqiqatları doymuş turbulentlik vəziyyətində idarə olunan termonüvə birləşmələrində yaranan zona axınlarının diffuziya əmsallarına təsirini qiymətləndirməyə imkan verdi.
A.Q.Zaqorodnının plazma fizikası üzrə əsərləri 2005-ci ildə elm və texnika sahəsində Ukrayna Dövlət Mükafatına layiq görülüb. O, dəfələrlə plazma fizikası üzrə nüfuzlu konfranslarda plenar məruzələrlə çıxış edib. Müxtəlif ölkələrdə keçirilən beynəlxalq konfransların proqram və təşkilat komitələrinin üzvüdür. Plazma Fizikası üzrə Beynəlxalq Konqresin təşkilat komitəsinin sədri (2004-2006) olub. 200-dən çox nəşrin, o cümlədən məşhur “Plazma-molekulyar sistemlərin statistik nəzəriyyəsi” monoqrafiyasının müəllifidir.
İctimai fəaliyyəti və üzvülükləri
O, elmi və pedaqoji işə çox vaxt ayırır. Taras Şevçenko adına Kiyev Milli Universitetinin professorudur, həm də “Kiyev-Moqilyan Akademiyası” Milli Universitetinin professoru olub. Zaqorodnı bir sıra elmi şura və komitələrə rəhbərlik edir. Elmi proqramlara, xüsusilə də “Şəbəkə texnologiyalarının tətbiqi və tətbiqi üzrə 2009-2013-cü illər üçün Dövlət Məqsədli Elmi-Texniki Proqramı”na rəhbərliyi uğurlu alınıb. O, uzun müddət Ukrayna Dövlət Fundamental Tədqiqatlar Fondunun Elmi Şurasının üzvü olub.
Ukrayna Milli Elmlər Akademiyasının Akademik Vladimir Vernadskinin elmi irsi üzrə Komissiyasının yeni sədri (bu vəzifədə akademik K. M.Sıtniki əvəz edib) kimi o, böyük alimin 150 illik yubileyinə böyük hazırlıq proqramına rəhbərlik edib. Zaqorodnı xüsusilə, onun əsərlərinin çoxcildlik akademik toplusunun nəşrinin təşəbbüskarı da olub. "V.İ.Vernadskinin yaradıcılıq irsi elmin tədqiqində və onun təşkilində: keçmişdən indiyə qədər gələcəyə” mövzusunda XXV Kiyev Beynəlxalq Elm və Elm Tarixi Simpoziumunun proqram komitəsinin və təşkilat komitəsinin sədridir (Ukrayna, Kiyev, 18-19 oktyabr 2012).
Zaqorodnını 2011-ci ildə Rusiya Elmlər Akademiyasının, 2012-ci ildə Avstriya Elmlər Akademiyasının əcnəbi müxbir üzvü seçilib.. 2022-ci ildə Zaqorodnı Rusiya Elmlər Akademiyasının əcnəbi üzvləri siyahısından çıxmaq üçün ərizə ilə müraciət edib.
"Ukrainian Physical Journal"ın baş redaktoru, Ukrayna Milli Elmlər Akademiyasının bülleteni və "Kondensasiya olunmuş Materiya Fizikası" beynəlxalq jurnalının redaksiya şuralarının üzvüdür.
2020-ci ilin martında Ukrayna Milli Elmlər Akademiyasının prezidenti vəzifəsinə namizədliyi irəli sürülüb. Onun namizədliyi ölümündən bir müddət əvvəl A.Zaqorodnını potensial varisi adlandıran Boris Paton tərəfindən dəstəklənib.. 7 oktyabr 2020-ci ildə Ukrayna Milli Elmlər Akademiyasının prezidenti seçilib.
İstinadlar
- ORCID Public Data File 2020. 2020. doi:10.23640/07243.13066970.V1
- ORCID Public Data File 2020. 2020. doi:10.23640/07243.13066970.V1
- ORCID Public Data File 2020. 2020. doi:10.23640/07243.13066970.V1
- ORCID Public Data File 2020. 2020. doi:10.23640/07243.13066970.V1
- https://www.oeaw.ac.at/en/m/zagorodny-anatoly-g.
- Прес-служба НАН Украины. "Коллективное заявление в президиум Российской академии наук от членов НАН Украины – иностранных членов РАН". НАН Украины (rus). 8 марта 2022 года. 2022-03-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-03-26.
- "Международный симпозиум". 2022-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-04-02.
- Информация 2018-08-19 at the Wayback Machine на сайте ИС АРАН
- "Академик Анатолий Загородний избран в Австрийскую академию наук". 2018-08-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-08-19.
- "Президент НАНУ Патон видит своим преемником вице-президента академии Загороднего". 2020-08-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-20.
- Сніжана МАЗУРЕНКО. "Президент НАН України академік Борис Патон розповів «Урядовому кур'єру» про своє бачення процесів, які нині відбуваються в академії". «Урядовий кур’єр» (ukrayna). 7/07/2020. 2021-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-05.
- "Національна академія наук України обрала нового Президента". 2020-10-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-10-14.
- "Заместитель Патона и научный представитель Украины в CERN. Что известно о новом президенте Академии наук". НВ (rus). Издательский дом «МЕДИА-ДК». 7 октября 2020. 2020-12-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-05.
Xarici keçidlər
- Загородний Анатолий Глебович Arxiv surəti 25 fevral 2021 tarixindən (Wayback Machine) saytında. Сайт НАН Украины.
- Интервью вице-президента НАН Украины «Мы живём в крошечной вселенной» Arxiv surəti 14 may 2018 tarixindən (Wayback Machine) saytında
- Вісник НАН України. — 2011. — N 1
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Anatoli Qlebovic Zaqorodni ukr Anatolij Glibovich Zagorodnij 29 yanvar 1951 Velikaya Baqacka d Poltava vilayeti Ukrayna Milli Elmler Akademiyasinin prezidenti Ukrayna Milli Elmler Akademiyasinin Nezeri Fizika Institutunun Plazma proseslerinin nezeriyyesi ve modellesdirilmesi sobesinin direktoru ve mudiri Ukrayna Milli Elmler Akademiyasinin akademiki 2006 ci ilden Rusiya Elmler Akademiyasinin xarici uzvu 2011 ci ilden 8 mart 2022 ci ilde Rusiya Elmler Akademiyasinin xarici uzvlerinden cixmaq ucun erize verib Anatoli Zaqorodniukr Zagorodnij Anatolij GlibovichDogum tarixi 29 yanvar 1951 1951 01 29 73 yas Dogum yeri Velikaya Baqacka d Poltava vilayeti Ukrayna SSR SSRIElm sahesi fizikaElmi derecesi fizika riyaziyyat elmleri doktoruElmi adi professor d Is yerleri Xarkov Universiteti Ukrayna Milli Elmler Akademiyasi 2011 Ukrayna Milli Elmler Akademiyasi N N Boqolyubov adina Nezeri Fizika Institutu d 2002 Ukrayna Milli Elmler Akademiyasi 2009 2011 Ukrayna Milli Elmler Akademiyasi N N Boqolyubov adina Nezeri Fizika Institutu d 1977 2002 Tehsili Xarkov UniversitetiUzvluyu Ukrayna Milli Elmler Akademiyasi 2006 Avstriya Elmler Akademiyasi 2012 Rusiya Elmler Akademiyasi 2011 2022 Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllar Professor fizika riyaziyyat elmleri doktoru Taras Sevcenko adina Kiyev Milli Universitetinin professoru Ukrayna Milli Elmler Akademiyasinin akademik Vladimir Vernadskinin elmi irsi uzre komissiyasinin sedri HeyatiAnatoli Zaqorodni 29 yanvar 1951 ci ilde Poltava vilayetinde anadan olub 1972 ci ilde V N Karazin adina Xarkov Dovlet Universitetinin radiofizika fakultesini bitirib Bitirdiyi ilden bu gune qeder Ukrayna Milli Elmler Akademiyasinin N N Boqolyubov adina Nezeri Fizika Institutunda isleyir Elmi fealiyyeti Anatoli Zaqorodni I P Yakimenko ve Y L Klimontovicle birlikde mekan baximindan mehdud plazma molekulyar sistemlerin statistik nezeriyyesini isleyib hazirlayibla Onlar bu kesfin esasinda plazma ve molekulyar altsistemlerin qarsiliqli tesirinin bele sistemlerde elektromaqnit dalgalanmalarina tesirini tedqiq edibler O plazma molekulyar sistemlerde bremsstrahlung nezeriyyesini isleyib hazirlayib Bu nezeriyyede yuklu hissecikler ve molekullarin istiraki ile butun mumkun sepilme prosesleri elece de elektronlarin ve molekullarin kollektiv dalgalanmalara sepilmesi nezere alinir Plazma molekulyar sistemlerin statistik nezeriyyesine dair silsile islerine gore hemmuelliflerle birlikde o Ukrayna Milli Elmler Akademiyasinin K D Sinelnikov adina mukafata layiq gorulub A Q Sitenko ile birlikde o sabit stasionar plazmada dalgalanmalar nezeriyyesini maye tipli diffuz drift hereketleri olan turbulent plazma veziyyetine umumilesdirib Anatoli Zaqorodni tozlu plazmanin kinetik nezeriyyesini cixarilan mikroskopik tenlikleri ve bele bir plazma ucun Boqolyubov tenlikleri zencirini isleyib hazirlayir ki bu da yeni fiziki hadiselerin genis sinfini izah etmeye imkan verib Onun terefinden xususile eksperimentlerde olculen toz hisseciklerinin temperaturunun plazma muhitinin temperaturunu ne ucun ehemiyyetli derecede usteleye bileceyi izah edildi Zaqorodni multiplikativ sesle Lanqevin tenliyinden istifade ederek toz hisseciklerinin Broun hereketi nezeriyyesini inkisaf etdirdi Neticelerden biri plazmadaki toz denelerinin ve adi kolloidlerdeki hisseciklerin qeyri trivial suret paylanmasinin kesfi idi Onun tedqiqatlari doymus turbulentlik veziyyetinde idare olunan termonuve birlesmelerinde yaranan zona axinlarinin diffuziya emsallarina tesirini qiymetlendirmeye imkan verdi A Q Zaqorodninin plazma fizikasi uzre eserleri 2005 ci ilde elm ve texnika sahesinde Ukrayna Dovlet Mukafatina layiq gorulub O defelerle plazma fizikasi uzre nufuzlu konfranslarda plenar meruzelerle cixis edib Muxtelif olkelerde kecirilen beynelxalq konfranslarin proqram ve teskilat komitelerinin uzvudur Plazma Fizikasi uzre Beynelxalq Konqresin teskilat komitesinin sedri 2004 2006 olub 200 den cox nesrin o cumleden meshur Plazma molekulyar sistemlerin statistik nezeriyyesi monoqrafiyasinin muellifidir Ictimai fealiyyeti ve uzvulukleriO elmi ve pedaqoji ise cox vaxt ayirir Taras Sevcenko adina Kiyev Milli Universitetinin professorudur hem de Kiyev Moqilyan Akademiyasi Milli Universitetinin professoru olub Zaqorodni bir sira elmi sura ve komitelere rehberlik edir Elmi proqramlara xususile de Sebeke texnologiyalarinin tetbiqi ve tetbiqi uzre 2009 2013 cu iller ucun Dovlet Meqsedli Elmi Texniki Proqrami na rehberliyi ugurlu alinib O uzun muddet Ukrayna Dovlet Fundamental Tedqiqatlar Fondunun Elmi Surasinin uzvu olub Ukrayna Milli Elmler Akademiyasinin Akademik Vladimir Vernadskinin elmi irsi uzre Komissiyasinin yeni sedri bu vezifede akademik K M Sitniki evez edib kimi o boyuk alimin 150 illik yubileyine boyuk hazirliq proqramina rehberlik edib Zaqorodni xususile onun eserlerinin coxcildlik akademik toplusunun nesrinin tesebbuskari da olub V I Vernadskinin yaradiciliq irsi elmin tedqiqinde ve onun teskilinde kecmisden indiye qeder geleceye movzusunda XXV Kiyev Beynelxalq Elm ve Elm Tarixi Simpoziumunun proqram komitesinin ve teskilat komitesinin sedridir Ukrayna Kiyev 18 19 oktyabr 2012 Zaqorodnini 2011 ci ilde Rusiya Elmler Akademiyasinin 2012 ci ilde Avstriya Elmler Akademiyasinin ecnebi muxbir uzvu secilib 2022 ci ilde Zaqorodni Rusiya Elmler Akademiyasinin ecnebi uzvleri siyahisindan cixmaq ucun erize ile muraciet edib Ukrainian Physical Journal in bas redaktoru Ukrayna Milli Elmler Akademiyasinin bulleteni ve Kondensasiya olunmus Materiya Fizikasi beynelxalq jurnalinin redaksiya suralarinin uzvudur 2020 ci ilin martinda Ukrayna Milli Elmler Akademiyasinin prezidenti vezifesine namizedliyi ireli surulub Onun namizedliyi olumunden bir muddet evvel A Zaqorodnini potensial varisi adlandiran Boris Paton terefinden desteklenib 7 oktyabr 2020 ci ilde Ukrayna Milli Elmler Akademiyasinin prezidenti secilib IstinadlarORCID Public Data File 2020 2020 doi 10 23640 07243 13066970 V1 ORCID Public Data File 2020 2020 doi 10 23640 07243 13066970 V1 ORCID Public Data File 2020 2020 doi 10 23640 07243 13066970 V1 ORCID Public Data File 2020 2020 doi 10 23640 07243 13066970 V1 https www oeaw ac at en m zagorodny anatoly g Pres sluzhba NAN Ukrainy Kollektivnoe zayavlenie v prezidium Rossijskoj akademii nauk ot chlenov NAN Ukrainy inostrannyh chlenov RAN NAN Ukrainy rus 8 marta 2022 goda 2022 03 24 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 26 Mezhdunarodnyj simpozium 2022 04 01 tarixinde Istifade tarixi 2022 04 02 Informaciya 2018 08 19 at the Wayback Machine na sajte IS ARAN Akademik Anatolij Zagorodnij izbran v Avstrijskuyu akademiyu nauk 2018 08 19 tarixinde Istifade tarixi 2018 08 19 Prezident NANU Paton vidit svoim preemnikom vice prezidenta akademii Zagorodnego 2020 08 21 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 20 Snizhana MAZURENKO Prezident NAN Ukrayini akademik Boris Paton rozpoviv Uryadovomu kur yeru pro svoye bachennya procesiv yaki nini vidbuvayutsya v akademiyi Uryadovij kur yer ukrayna 7 07 2020 2021 04 15 tarixinde Istifade tarixi 2021 04 05 Nacionalna akademiya nauk Ukrayini obrala novogo Prezidenta 2020 10 21 tarixinde Istifade tarixi 2020 10 14 Zamestitel Patona i nauchnyj predstavitel Ukrainy v CERN Chto izvestno o novom prezidente Akademii nauk NV rus Izdatelskij dom MEDIA DK 7 oktyabrya 2020 2020 12 16 tarixinde Istifade tarixi 2021 04 05 Xarici kecidlerZagorodnij Anatolij Glebovich Arxiv sureti 25 fevral 2021 tarixinden Wayback Machine saytinda Sajt NAN Ukrainy Intervyu vice prezidenta NAN Ukrainy My zhivyom v kroshechnoj vselennoj Arxiv sureti 14 may 2018 tarixinden Wayback Machine saytinda Visnik NAN Ukrayini 2011 N 1