Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ananiy Zayonçkovski (pol. Ananiasz Zayączkowski; 12 noyabr 1903, Trakay, Vilen quberniyası[d] – 6 aprel 1970, Roma) — türk əslilli polyak alimi, şərqşünas, türkoloq, Polşa Elmlər Akademiyasının (PEA) akademiki (1952), Varşava Universitetinin professoru (1935-ci ildən). Polşa Karaimlər Birliyinin sədri.
| Ananiy Zayonçkovski | |
|---|---|
| pol. Ananiasz Zajączkowski | |
 | |
| Doğum tarixi | 12 noyabr 1903 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 6 aprel 1970(66 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri |
|
| Milliyyəti | Karaim türkü |
| Elm sahələri | şərqşünaslıq, türkologiya |
| Elmi dərəcəsi | |
| İş yeri | |
| Təhsili | |
| Elmi rəhbəri | Tadeuş Yan Kovalski |
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları |    |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bioqrafiyası
Ananiy Zayonçkovski 12 noyabr 1903-cü ildə Vilna (indiki Vilnüs) şəhərində anadan olmuşdur. Valideynləri əslən Trakay karaimləri olan Akhiezer (Aleksandr) Zayonçkovski və Emiliya Bezekoviçdir. Ananiy iki il Vilnadakı Siqmund Avqust gimnaziyasında oxumuşdur. 1915-ci ildə, Birinci Dünya Müharibəsi zamanı, almanların Litvanı işğalı təhlükəsi yarananda Zayonçkovskilər ailəsi Krıma, doğma ata-baba yurduna köçürlər. Həmin dövrdə valideynləri Ananiyi Simferopol gimnaziyasına göndərirlər. Orta məktəbdə oxuyanda teatr gənc oğlanı o qədər özünə cəlb edirdi ki, yay tətillərində öz tamaşaları ilə bütün Cənub Sahilini gəzən həvəskar truppa təşkil edirdi. Anani bu tamaşalarda Otello, Onegin və Çatski rollarını canlandırırdı. Vətəndaş müharibəsi sona çatanda Zaionçkovskilər ailəsi müstəqillik əldə etmiş Litvaya qayıdır. Simferopolda verilən məzuniyyət şəhadətnaməsi natamam hesab edildiyinə görə Zayonçkovski bir neçə il də oxumağa davam etməli və təhsilini Ziqmunt Avqust adına Vilna Gimnaziyasında başa vurmalı olur. 1929-cu ildə Ananiy Axiezeroviç Yagellon Universitetində doktorluq dissertasiyasını müdafiə edir. Görkəmli alim 1970-ci il aprelin 6-da Romada vəfat etmişdir. Həmin gün o, Romadan Neapola yola düşməli idi, lakin vaqonda infarkt keçirir. O, Varşavada yerləşən Karaim məzarlığında dəfn edilmişdir.
Elmi irsi
Ananiy Zajonçkovskinin ictimai və elmi fəaliyyəti çoxşaxəlidir: o, Varşava Universitetində türkologiya kafedrasına rəhbərlik etmiş, 1953–1968-ci illərdə PEA Şərqşünaslıq İnstitutunun direktoru vəzifəsində çalışmış, iranşünaslıq və ərəbşünaslıq üzrə silsilə kurslar aparmış, məşhur "Myśl Karaimska" dərgisinin redaktoru olmuşdur. Ananiy Zayonçkovski türk xalqlarının dilinə, tarix və mədəniyyətinə dair bir sıra əsərlərin müəllifidir. Ən mühüm tədqiqatları Məmlük dövlətinin, Xəzər xaqanlığının, Qızıl Ordanın etnik tərkibinin təhlilinə, o cümlədən türk xalqlarının məskunlaşma formalarına, qədim Osmanlı ədəbi abidələrinin və türk paleoqrafiyasının öyrənilməsinə həsr edilmişdir. Bununla yanaşı, onun yaradıcılığında ən mühüm yeri karaimlərin tarixinə, dininə və mədəni irsinə həsr olunmuş əsərlər tutur. A. Zayonçkovskinin "Polşada karaimlər" (Varşava-Paris, 1961, ingiliscə) fundamental tədqiqatını isə əsl ensiklopediya hesab otmək olar. XVI əsr Venesiya erkən çapını və 1730-cu illərdən başlayaraq Çufut-Kaledə çap olunan karaim abidələrini təsvir edən "Karaim ədəbiyyatı" (1926) biblioqrafik oçerki isə xüsusi vurğulanmağa layiqdir. Alim həmçinin Krım tatarlarının və Volınya karaimlərinin tarixini də araşdırmışdır.
1926-cı ildə məşhur polyak şərqşünası Tadeuş Kovalski gənc alimlərə odlu-alovlu nitqlə müraciət edir:
 | “Karaim dili hələ də lazımınca öyrənilməyib, hər bir halda, öz elmi əhəmiyyəti nöqteyi-nəzərindən layiqli şəkildə tədqiq olunmayıb. Bu tapşırığın öhdəsindən uşaqlıqdan dili bilən, əsilli-köklü karaim daha yaxşı gələ bilərdi, lakin buna bir halda nail olmaq mümkündür: gərək o adam, lazımi şəkildə hazırlansın və öz işində elmi metodlara əsaslansın. Bu tapşırığın yerinə yetirilməsi öz xalqımız qarşısında şərəf borcumuzdur. Ola bilsin ki, indi valideynlərindən onlara qalan mirasın qorunub saxlanılması, artırılması üçün bu qədər qızğın mübarizə aparan karaim gəncləri arasında bu sözləri ürəyinə yaxın hesab edən biri tapılacaq.” |  |
Bu çağırışa cavab verənlər arasında 23 yaşlı Ananiy Zayonçkovski də var idi. O, 1929–1931-ci illərdə Berlin, İstanbul və Paris kitabxanalarına baş çəkir, orada saxlanılan karaim kitablarını öyrənir. Ananiy Zayonçkovski "Karaimcə-rusca-polyakca" akademik lüğətinin həmmüəllifi, "Karaim dili qrammatikası"nın müəllifidir.
Əsərləri
- Baskakov N. A., Zaionçkovski A., Şapşal S. M. Karaime-Rus-Polşa lüğəti — Moskva, 1974. — 688 s.
- Türk mənbələrinə əsaslanan strategiyalar və hərbi hiylələr haqqında // Cənub-Şərqi və Mərkəzi Avropa xalqlarının tarixinə dair Şərq mənbələri. III cild. M., 1974.
- Słownik arabsko-kipczacki…, Warszawa, cz. 1, 1958, cz. 2, 1954.
- Najstarsza wersja turecka "Hüsräv u Širin" Qutba, cz. 1–3, Varşava, 1958–1961.
- Turecka versja Šah-nāme z Egiptu Mameluckiego, Varşava, 1965.
- Sto sentencji i apoftegmatów arabskich Kalifa Ali'ego w parafrazie mamelucko-tureckiej, Warszawa, 1968.
Ədəbiyyat
- Reichman J. Son illərdə Polşada şərqşünaslıq // Polşa şərqşünaslarının ünsiyyəti — M., 1961;
- Skladanek B. Ananiaş Zayonçkovski // "Asiya və Afrika xalqları", 1963, № 6.
- Baskakov N. A., Zayonçkovskinin xatirəsinə // "Asiya və Afrika xalqları", 1970, № 5.
İstinadlar
- Ananiasz Zajączkowski // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Bibliothèque nationale de France Ananiasz Zajączkowski // BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- http://czlonkowie.pan.pl/czlonkowie/sites/WynikiWyszukiwania.html?s=ZAJ%C4%84CZKOWSKI,%20Ananiasz%20.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ananiy Zayonckovski pol Ananiasz Zayaczkowski 12 noyabr 1903 Trakay Vilen quberniyasi d 6 aprel 1970 Roma turk eslilli polyak alimi serqsunas turkoloq Polsa Elmler Akademiyasinin PEA akademiki 1952 Varsava Universitetinin professoru 1935 ci ilden Polsa Karaimler Birliyinin sedri Ananiy Zayonckovskipol Ananiasz ZajaczkowskiDogum tarixi 12 noyabr 1903 1903 11 12 Dogum yeri Trakay Vilen quberniyasi d Rusiya imperiyasiVefat tarixi 6 aprel 1970 1970 04 06 66 yasinda Vefat yeri Roma Roma eyaleti d Latsio ItaliyaDefn yeri Varsavadaki Karaim qebiristanligi d Milliyyeti Karaim turkuElm saheleri serqsunasliq turkologiyaElmi derecesi elmler doktoruIs yeri Varsava UniversitetiTehsili Varsava Universiteti Yagellon UniversitetiElmi rehberi Tadeus Yan KovalskiUzvluyu Polsa Elmler Akademiyasi d Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyasiAnaniy Zayonckovski 12 noyabr 1903 cu ilde Vilna indiki Vilnus seherinde anadan olmusdur Valideynleri eslen Trakay karaimleri olan Akhiezer Aleksandr Zayonckovski ve Emiliya Bezekovicdir Ananiy iki il Vilnadaki Siqmund Avqust gimnaziyasinda oxumusdur 1915 ci ilde Birinci Dunya Muharibesi zamani almanlarin Litvani isgali tehlukesi yarananda Zayonckovskiler ailesi Krima dogma ata baba yurduna kocurler Hemin dovrde valideynleri Ananiyi Simferopol gimnaziyasina gonderirler Orta mektebde oxuyanda teatr genc oglani o qeder ozune celb edirdi ki yay tetillerinde oz tamasalari ile butun Cenub Sahilini gezen heveskar truppa teskil edirdi Anani bu tamasalarda Otello Onegin ve Catski rollarini canlandirirdi Vetendas muharibesi sona catanda Zaionckovskiler ailesi musteqillik elde etmis Litvaya qayidir Simferopolda verilen mezuniyyet sehadetnamesi natamam hesab edildiyine gore Zayonckovski bir nece il de oxumaga davam etmeli ve tehsilini Ziqmunt Avqust adina Vilna Gimnaziyasinda basa vurmali olur 1929 cu ilde Ananiy Axiezerovic Yagellon Universitetinde doktorluq dissertasiyasini mudafie edir Gorkemli alim 1970 ci il aprelin 6 da Romada vefat etmisdir Hemin gun o Romadan Neapola yola dusmeli idi lakin vaqonda infarkt kecirir O Varsavada yerlesen Karaim mezarliginda defn edilmisdir Elmi irsi Ananiy Zajonckovskinin ictimai ve elmi fealiyyeti coxsaxelidir o Varsava Universitetinde turkologiya kafedrasina rehberlik etmis 1953 1968 ci illerde PEA Serqsunasliq Institutunun direktoru vezifesinde calismis iransunasliq ve erebsunasliq uzre silsile kurslar aparmis meshur Mysl Karaimska dergisinin redaktoru olmusdur Ananiy Zayonckovski turk xalqlarinin diline tarix ve medeniyyetine dair bir sira eserlerin muellifidir En muhum tedqiqatlari Memluk dovletinin Xezer xaqanliginin Qizil Ordanin etnik terkibinin tehliline o cumleden turk xalqlarinin meskunlasma formalarina qedim Osmanli edebi abidelerinin ve turk paleoqrafiyasinin oyrenilmesine hesr edilmisdir Bununla yanasi onun yaradiciliginda en muhum yeri karaimlerin tarixine dinine ve medeni irsine hesr olunmus eserler tutur A Zayonckovskinin Polsada karaimler Varsava Paris 1961 ingilisce fundamental tedqiqatini ise esl ensiklopediya hesab otmek olar XVI esr Venesiya erken capini ve 1730 cu illerden baslayaraq Cufut Kalede cap olunan karaim abidelerini tesvir eden Karaim edebiyyati 1926 biblioqrafik ocerki ise xususi vurgulanmaga layiqdir Alim hemcinin Krim tatarlarinin ve Volinya karaimlerinin tarixini de arasdirmisdir 1926 ci ilde meshur polyak serqsunasi Tadeus Kovalski genc alimlere odlu alovlu nitqle muraciet edir Karaim dili hele de laziminca oyrenilmeyib her bir halda oz elmi ehemiyyeti noqteyi nezerinden layiqli sekilde tedqiq olunmayib Bu tapsirigin ohdesinden usaqliqdan dili bilen esilli koklu karaim daha yaxsi gele bilerdi lakin buna bir halda nail olmaq mumkundur gerek o adam lazimi sekilde hazirlansin ve oz isinde elmi metodlara esaslansin Bu tapsirigin yerine yetirilmesi oz xalqimiz qarsisinda seref borcumuzdur Ola bilsin ki indi valideynlerinden onlara qalan mirasin qorunub saxlanilmasi artirilmasi ucun bu qeder qizgin mubarize aparan karaim gencleri arasinda bu sozleri ureyine yaxin hesab eden biri tapilacaq Bu cagirisa cavab verenler arasinda 23 yasli Ananiy Zayonckovski de var idi O 1929 1931 ci illerde Berlin Istanbul ve Paris kitabxanalarina bas cekir orada saxlanilan karaim kitablarini oyrenir Ananiy Zayonckovski Karaimce rusca polyakca akademik lugetinin hemmuellifi Karaim dili qrammatikasi nin muellifidir EserleriBaskakov N A Zaionckovski A Sapsal S M Karaime Rus Polsa lugeti Moskva 1974 688 s Turk menbelerine esaslanan strategiyalar ve herbi hiyleler haqqinda Cenub Serqi ve Merkezi Avropa xalqlarinin tarixine dair Serq menbeleri III cild M 1974 Slownik arabsko kipczacki Warszawa cz 1 1958 cz 2 1954 Najstarsza wersja turecka Husrav u Sirin Qutba cz 1 3 Varsava 1958 1961 Turecka versja Sah name z Egiptu Mameluckiego Varsava 1965 Sto sentencji i apoftegmatow arabskich Kalifa Ali ego w parafrazie mamelucko tureckiej Warszawa 1968 EdebiyyatReichman J Son illerde Polsada serqsunasliq Polsa serqsunaslarinin unsiyyeti M 1961 Skladanek B Ananias Zayonckovski Asiya ve Afrika xalqlari 1963 6 Baskakov N A Zayonckovskinin xatiresine Asiya ve Afrika xalqlari 1970 5 IstinadlarAnaniasz Zajaczkowski Brockhauz Ensiklopediyasi alm Bibliotheque nationale de France Ananiasz Zajaczkowski BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 http czlonkowie pan pl czlonkowie sites WynikiWyszukiwania html s ZAJ C4 84CZKOWSKI 20Ananiasz 20 Xarici kecidler