Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Amerika quşarmudu (lat. Sorbus americana) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin quşarmudu cinsinə aid bitki növü.
| Amerika quşarmudu | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Amerika quşarmudu | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
Vətəni Şimali Amerikanın şərq hissəsi, Şərqi Kanada, ABŞ-nın şimal-şərq və mərkəzi hissəsidir. Quron gölü və Yuxarı gölün şimal sahillərində Amerika quşarmudunun ən böyük nümunələri bitir.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 12 m çatan (40 fut) çoxillik ağacdır. Qabığı açıq boz, hamar, çıxıntılıdır. Yarpaqları mürəkkəb, qeyri-bərabər lələkvari, uzunluğu 6-dan 10 düymadək (15-25 sm), nazik, tünd yaşıl və ya qırmızı saplaqlıdır. Yarpaqcıqları 13-17 ədəd, lansetvari və ya uzun, oval, uzunluğu ikidən üç düymadək, qeyri-bərabər pazşəkilli və ya bünövrəsində yumrulanmış, kənarları dişli, ucu biz, oturaqdır. Tumurcuqdan tükcüklü çıxır, sonradan hamarlanır, yuxarısı tünd yaşıl, alt tərəfi açıqdır. Qönçələri tünd qırmızı, itidir. İçəri pulcuqları boy atan zoğlarla birgə böyüyür. Yalançı zoğları yarpaqvari, töküləndir. May-iyunda çiçəkləyir. Çiçəkləri ağdır. Çiçək altlıqları iti, xırdadır. Kasaçığı tükcüklü, beş pərli, kənarları qısa, itidir. Çıçək tacının ləçəkləri beş, krem rəngli-ağ, yumrudur. Erkəkcikləri iyirmi-otuz, sapvari, tozluqları iki hüceyrəli, kəsiyinə açılır. Meyvəsi şarşəkilli, parlaq qırmızı, oktyabrda yetişir, dadı turşdur Toxumları açıq qonur, uzunsov, yığcam, yüngül, yumşaq, ləpələri ətlidir.
Ekologiyası
Rütubətli torpaqlarda, bataqlıqlarda, qayalıqlarda, çay kənarlarında bitir. İstisevən, günəşədavamlı bitkidir.
Azərbaycanda yayılması
Azərbaycanın bir çox rayonlarında mədəni şəraitdə becərilir.
İstifadəsi
Dekrativ bitkidir. Tək və qrup əkinlərində, canlı çəpərlərin salınmasında istifadəsi məqsədyönlüdür.
İstinadlar
- The Plant List (ing.). 2010.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Amerika qusarmudu lat Sorbus americana bitkiler aleminin gulcicekliler destesinin gulciceyikimiler fesilesinin qusarmudu cinsine aid bitki novu Amerika qusarmuduElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste GulciceklilerFesile GulciceyikimilerYarimfesile GavalikimilerTriba Yarimtriba Cins QusarmuduNov Amerika qusarmuduBeynelxalq elmi adiSorbus americana Marshall 1785Sekil axtarisiITIS 25319NCBI 193310EOL 242805Tebii yayilmasiVeteni Simali Amerikanin serq hissesi Serqi Kanada ABS nin simal serq ve merkezi hissesidir Quron golu ve Yuxari golun simal sahillerinde Amerika qusarmudunun en boyuk numuneleri bitir Botaniki tesviriHundurluyu 12 m catan 40 fut coxillik agacdir Qabigi aciq boz hamar cixintilidir Yarpaqlari murekkeb qeyri beraber lelekvari uzunlugu 6 dan 10 duymadek 15 25 sm nazik tund yasil ve ya qirmizi saplaqlidir Yarpaqciqlari 13 17 eded lansetvari ve ya uzun oval uzunlugu ikiden uc duymadek qeyri beraber pazsekilli ve ya bunovresinde yumrulanmis kenarlari disli ucu biz oturaqdir Tumurcuqdan tukcuklu cixir sonradan hamarlanir yuxarisi tund yasil alt terefi aciqdir Qonceleri tund qirmizi itidir Iceri pulcuqlari boy atan zoglarla birge boyuyur Yalanci zoglari yarpaqvari tokulendir May iyunda cicekleyir Cicekleri agdir Cicek altliqlari iti xirdadir Kasacigi tukcuklu bes perli kenarlari qisa itidir Cicek tacinin lecekleri bes krem rengli ag yumrudur Erkekcikleri iyirmi otuz sapvari tozluqlari iki huceyreli kesiyine acilir Meyvesi sarsekilli parlaq qirmizi oktyabrda yetisir dadi tursdur Toxumlari aciq qonur uzunsov yigcam yungul yumsaq lepeleri etlidir EkologiyasiRutubetli torpaqlarda bataqliqlarda qayaliqlarda cay kenarlarinda bitir Istiseven gunesedavamli bitkidir Azerbaycanda yayilmasiAzerbaycanin bir cox rayonlarinda medeni seraitde becerilir IstifadesiDekrativ bitkidir Tek ve qrup ekinlerinde canli ceperlerin salinmasinda istifadesi meqsedyonludur IstinadlarThe Plant List ing 2010 Hemcinin bax