Amazonlar (yun. "amazones") — yunan mifologiyasında Kiçik Asiyada, Qafqaz dağlarının ətəklərində və ya Azov dənizi ətrafında məskunlaşmış döyüşkən qadınlar qəbiləsi. Amazon" adı, guya, kamandan ox atmağın asan olması üçün qızların sol döşlərinin yandırılması adətindən meydana gəlib. Amazonlar bütün vaxtlarını döyüşlərdə keçirir, ox-kaman, döyüş baltası, yüngül qalxanla silahlanır, özlərinə də dəbilqə və paltarlar düzəldirmişlər. Amazonlar qonşu tayfaların kişiləri ilə nəsli davam etdirmək naminə nikaha girir və bu zaman doğulan oğlanları öldürür (ya da atalarına verir), qızları isə özlərinə götürürmüşlər. Tarixçilərin fikrincə, amazonlar haqqındakı əfsanələrdə və onların Olimpiya qəhrəmanları (Herakl və b.) ilə mübarizələrində matriarxat dövrü əks olunmuşdur. Roma tarixçilərinin söylədiklərinə görə, e.ə. 65-ci ildə Pompeyin başçılığı ilə romalıların Kozisin başçılıq etdiyi albanlara qarşı savaşında albanların tərəfində həm də alban qadınları iştirak edirdilər. Əsir götürülmüş alban döyüşçüləri arasında çoxlu yaralı qadın da var idi. Alban qadınlarının igidliyi romalıları heyran etmişdi. Məhz bu qadınların cəsurluğu romalılar arasında Qafqaz Albaniyasının şimalındakı dağlarda döyüşkən amazon tayfalarının yaşaması və albanların Romaya qarşı savaşında onlara kömək etmələri haqqında əfsanənin yaranmasına səbəb olmuşdur.
Herodot Amazonkaların şimali Qara dəniz hövzəsində skiflərlə qonşuluqda yaşadığını göstərirdi. Amazonkaların Azərbaycanda yaşamaları haqqında əsas məlumatları isə Strabon "Coğrafiya" əsərində verib. Strabon bu haqda yazır:" Albaniyanın yuxarı dağlarında amazonkalar yaşayır. Pompeyi yürüşdə müşayət edən və Albaniyaya gələn Feofan söyləyir ki, skif tayfaları olan Hell və Lehlər Amazonkalar və Albanlar arasında yaşayırlar. Bu ölkədə həmin tayfalar ilə Amazonkalar arasında Mermodalida çayı axır. Bu yerlərlə yaxşı tanış olan başqa yazıçılar, onların içərisində Skepsiyalı Metrodor və Qipsikart iddia edirlər ki, Amazonkalar Qafqaz dağlarının Keravn adlanan Şimal ətəklərində Qarqarlarla qonşuluqda yaşayırlar. Amazonkalar bütün vaxtlarını özləri üçün istifadə edirlər, yer şumlayır, bağçılıq, mal-qara, xüsusilə, atlara qulluq etmək kimi mühüm işlər görürlər. Amazonkalar at belində ovla və hərbi təlimlə məşğul olurlar. Onların sağ döşlərini uşaq vaxtı yandırırlar ki, hər iş görəndə xüsusilə nizə atanda rahat olsun. Onlar həmçinin ox, yay, yüngül qalxan və balta da işlədirlər. Onlar vəhşi heyvan dərisindən bürünəcək, dəbilqə və kəmər hazırlayırlar. Yazdakı iki xüsusi ayda onları Qarqarlardan ayıran qonşu dağa qalxırlar. Çox qədim bir mərasimə görə Qarqarlar da həmin dağa qalxırlar ki, qadınlarla birgə qurban verib, uşaq doğmaları üçün onlarla yaşasınlar; kim kimlə düşdü, onlar xəlvət, qaranlıqda görüşürlər qadınları hamilə edərək Qarqarlar onları evlərinə buraxırlar. Qadın cinsindən olan bütün uşaqları Amazonkalar özlərində saxlayırlar, kişi cinsindən olanları isə Qarqarlara verirlər. Hər bir Qarqar onlara gətirilən körpəni oğlu bilib böyütməlidir".
İstinadlar
Mənbə
- Strabon-Coğrafiya(XI;5)
- Süleyman Əliyarlı-Azərbaycan Tarixi üzrə qaynaqlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Amazonlar yun amazones yunan mifologiyasinda Kicik Asiyada Qafqaz daglarinin eteklerinde ve ya Azov denizi etrafinda meskunlasmis doyusken qadinlar qebilesi Amazon adi guya kamandan ox atmagin asan olmasi ucun qizlarin sol doslerinin yandirilmasi adetinden meydana gelib Amazonlar butun vaxtlarini doyuslerde kecirir ox kaman doyus baltasi yungul qalxanla silahlanir ozlerine de debilqe ve paltarlar duzeldirmisler Amazonlar qonsu tayfalarin kisileri ile nesli davam etdirmek namine nikaha girir ve bu zaman dogulan oglanlari oldurur ya da atalarina verir qizlari ise ozlerine gotururmusler Tarixcilerin fikrince amazonlar haqqindaki efsanelerde ve onlarin Olimpiya qehremanlari Herakl ve b ile mubarizelerinde matriarxat dovru eks olunmusdur Roma tarixcilerinin soylediklerine gore e e 65 ci ilde Pompeyin basciligi ile romalilarin Kozisin basciliq etdiyi albanlara qarsi savasinda albanlarin terefinde hem de alban qadinlari istirak edirdiler Esir goturulmus alban doyusculeri arasinda coxlu yarali qadin da var idi Alban qadinlarinin igidliyi romalilari heyran etmisdi Mehz bu qadinlarin cesurlugu romalilar arasinda Qafqaz Albaniyasinin simalindaki daglarda doyusken amazon tayfalarinin yasamasi ve albanlarin Romaya qarsi savasinda onlara komek etmeleri haqqinda efsanenin yaranmasina sebeb olmusdur Yunanlarin amazonkalarla vurusmasiHerakl ve amazonkalar Herodot Amazonkalarin simali Qara deniz hovzesinde skiflerle qonsuluqda yasadigini gosterirdi Amazonkalarin Azerbaycanda yasamalari haqqinda esas melumatlari ise Strabon Cografiya eserinde verib Strabon bu haqda yazir Albaniyanin yuxari daglarinda amazonkalar yasayir Pompeyi yurusde musayet eden ve Albaniyaya gelen Feofan soyleyir ki skif tayfalari olan Hell ve Lehler Amazonkalar ve Albanlar arasinda yasayirlar Bu olkede hemin tayfalar ile Amazonkalar arasinda Mermodalida cayi axir Bu yerlerle yaxsi tanis olan basqa yazicilar onlarin icerisinde Skepsiyali Metrodor ve Qipsikart iddia edirler ki Amazonkalar Qafqaz daglarinin Keravn adlanan Simal eteklerinde Qarqarlarla qonsuluqda yasayirlar Amazonkalar butun vaxtlarini ozleri ucun istifade edirler yer sumlayir bagciliq mal qara xususile atlara qulluq etmek kimi muhum isler gorurler Amazonkalar at belinde ovla ve herbi telimle mesgul olurlar Onlarin sag doslerini usaq vaxti yandirirlar ki her is gorende xususile nize atanda rahat olsun Onlar hemcinin ox yay yungul qalxan ve balta da isledirler Onlar vehsi heyvan derisinden burunecek debilqe ve kemer hazirlayirlar Yazdaki iki xususi ayda onlari Qarqarlardan ayiran qonsu daga qalxirlar Cox qedim bir merasime gore Qarqarlar da hemin daga qalxirlar ki qadinlarla birge qurban verib usaq dogmalari ucun onlarla yasasinlar kim kimle dusdu onlar xelvet qaranliqda gorusurler qadinlari hamile ederek Qarqarlar onlari evlerine buraxirlar Qadin cinsinden olan butun usaqlari Amazonkalar ozlerinde saxlayirlar kisi cinsinden olanlari ise Qarqarlara verirler Her bir Qarqar onlara getirilen korpeni oglu bilib boyutmelidir IstinadlarMenbeStrabon Cografiya XI 5 Suleyman Eliyarli Azerbaycan Tarixi uzre qaynaqlarHemcinin bax