Almaqulağı döyüşü 21 iyun 1503 cü ildə Səfəvilər dövləti və Ağqoyunlu dövləti arasında baş verən döyüş Bu döyüşdən sonra

Almaqulağı döyüşü — 21 iyun 1503-cü ildə Səfəvilər dövləti və Ağqoyunlu dövləti arasında baş verən döyüş. Bu döyüşdən sonra Ağqoyunluların ikinci qolu süqut etdi.

Almaqulağı döyüşü

Səfəvi-Ağqoyunlu münasibətləri

Tarix

21 iyun 1503 (24 zilhiccə 908)

Yeri

Almaqulağı, Həmədan

Səbəbi

Səfəvi-Ağqoyunlu münasibətləri

Nəticəsi

Səfəvilər dövləti qalib gəldi

Münaqişə tərəfləri

Səfəvilər dövləti

Ağqoyunlu dövləti

Komandan(lar)

I İsmayıl
Əmir Bayram xan Qaramanlı
Lələ Hüseyn bəy
Dədə bəy Talış
Məhəmməd bəy Ustaclı
Bayram bəy Qaramanlı
Sarı Əli

Sultan Murad
Əli bəy Türkman
Murad bəy
İslamış bəy ☪
Gözəl Əhməd Bayandur ☪

Tərəflərin qüvvəsi

12000

70000

Döyüş ərəfəsi

1503-cü ilin yazında I Şah İsmayıl Qənbər ağa adlı müridini məktubla Sultan Muradın yanına göndərib, ondan itaət etməsini tələb etdi. Səfəvilərlə Ağqoyunluların qohumluq əlaqələrini xatırladan qızılbaş rəhbəri onun hakimiyyətini tanıdığı təqdirdə İraqi-Əcəmin bir hissəsini Sultan Murada təklif edirdi. Sultan Muradın cavabı mənfi oldu. Belə olduqda İsmayıl 12 min nəfərlik qoşunla Təbrizdən çıxaraq, Qızılüzən çayını keçdi və cənuba – Həmədana doğru hərəkət etdi. Sultan Murad 70 min nəfərlik böyük qoşun topladı.

Döyüşün gedişatı

Şah İsmayıl tərəfindən Xüləfa bəy və Mənsur bəy Qıpçaği irəlidə hərəkət etmək üçün başçı təyin edildilər. Qarapiri bəy Qacar isə 1500 süvari ilə ehtiyatda saxlanıldı. Qalan qızılbaş əmirləıri – Dədə bəy Talış (Əbdüləli bəy Dədə də odur), Hüseyn bəy Lələ, Məhəmməd bəy Ustaclı, Bayram bəy Qaramanlı, Əbdi bəy Şamlı, Yeqan bəy Təkəli, Sarı Əli (möhrdar) cinahlarda, İsmayıl özü isə mərkəzdə mövqe tutdular. Qarşı tərəfdə Sultan Murad Əli bəy Türkmanı sağ, Murad bəyi isə sol cinaha təyin etdi. Qum hakimi İslamış bəy düşmənin irəlidə gedən dəstəsinə başçılıq edirdi. O, başlanan döyüşdə qızılbaş ön dəstəsinin hücumunu müvəffəqiyyətlə dəf edərək, onu mərkəzə doğru geri çəkilməyə məcbur etdi. Lakin bu vaxt Qara Piri bəy qacar ona hücum etdi. İslamış bəy ələ keçirildi, onun dəstəsi isə tamamilə məhv edildi. Şah İsmayıl döyüşə girərək, şəxsən çoxlu düşmən öldürdü. Ağqoyunlu qoşunu darmadağın olundu. Əli bəy Türkman 10 min nəfərlik dəstəsi ilə məhv edildi. Eybə Sultanın qardaşı , həmçinin İslamış bəy və başqaları əsir düşdülər, qətlə yetirildilər. Sultan Murad isə Yəzdə qaçdı.

Nəticə

Almaqulağı döyüşü nəticəsində Fars və İraqi-Əcəmin böyük bir hissəsi qızılbaşların əlinə keçdi və Ağqoyunlu dövlətinə son qoyuldu.

Mənbə

Oqtay Əfəndiyev. "Azərbaycan Səfəvilər dövləti". Bakı. "Şərq-Qərb". 2007. səh. 54–55.

İstinadlar

Həsən bəy Rumlu, "Əhsən ət-Təvarix", səh. 278
Şərəfnamə, c. 2, səh. 188
Həsən bəy Rumlu, "Əhsən ət-Təvarix", səh. 398
Təkmilət əl-Əxbar, vər. 274a
Tarix-i Cahan-ara, səh. 303
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 1-ci cild: A – Argelander (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2009. səh. 343. ISBN .

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

[1] Həsən bəy Rumlu, "Əhsən ət-Təvarix", səh. 278

[2] Şərəfnamə, c. 2, səh. 188

[3] Həsən bəy Rumlu, "Əhsən ət-Təvarix", səh. 398

[4] Təkmilət əl-Əxbar, vər. 274a

[5] Tarix-i Cahan-ara, səh. 303

[6] Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 1-ci cild: A – Argelander (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2009. səh. 343. ISBN .