Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Abdal bəy Talış (XV əsr – XVI əsr) — daha çox Dədə bəy Talış adı ilə bilinir.
| Abdal bəy Talış | |
|---|---|
| Dədə bəy Talış | |
| 1506 – 1509 | |
| Əvvəlki | təsis edilib |
| Sonrakı | Yaxan bəy Təkəli |
  | |
| ? – 1509 | |
| Əvvəlki | ? |
| Sonrakı | Zeynal xan Şamlı |
| |
| 1510 – 1513 | |
| Əvvəlki | Şeybani idarəçiliyi |
| Sonrakı | Div sultan Rumlu |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | XV əsr |
| Vəfat tarixi | XVI |
| Milliyyəti | talış |
| Hərbi xidmət | |
| Mənsubiyyəti | general |
| Rütbəsi | general |
Həyatı
Talış kökənli Qızılbaş əmiridir. Səfəvi hakimiyyətinin qurulmasında mühüm rollardan birini oynamışdır. Ölüm tarixi dəqiq olaraq bilinmir. Mənbələrdə haqqında ən son məlumata 1513-cü il hadisələrindən danışılarkən rast gəlinir.
Sultanəlinin ölümündən sonra o, kiçik qardaşı, Səfəvi ordeninin sonuncu və təyin olunmuş başçısı İsmayılla birlikdə Lahicana getdi və orada Ağqoyunlu hökmdarlarının təqiblərindən sığındı. Abdal bəy Lahicanda yerləşən on üç yaşlı İsmayılın üsyanında, Şirvanda və Əlvənd Ağqoyunluya qarşı döyüşlərində iştirak etmişdir. O, 907/1501-ci ildə I İsmayıl Təbrizdə taxta çıxanda və bununla da Səfəvilər sülaləsinin əsasını qoyanda orada idi.
Mənbələr Abdal bəyin tutduğu vəzifə və funksiyaları dəqiq müəyyən etmir, onun təyinat və vəzifədən azad olunma tarixləri dəqiq məlum deyil. İsmayılın Mahmudabaddakı qış evində ilk hökumət təyinatlarından sonra (906/1500) Abdal bəy əmir əl-Ömərətin qərargahında Hüseyn bəy Lalın ortağı idi. 1505–1506-cı illərdə qorçubaşı kimi İsmayılın atası Şeyx Heydərin öldürüldüyü döyüşdə iştirak edənləri təqib etmək tapşırıldı; ona görə də çox güman ki, Abdal həmin dövrün dini qarşıdurmalarında iştirak etmişdir. 1509-cu ildə heç bir izahat verilmədən əmir rütbəsi ondan alındı, onun dəstəsi (laşkar) və Qəzvin, Xvar və Rey feodal əraziləri Zeynal bəy Şamlıya verildi. Demək olar ki, eyni zamanda İsmayıla uşaqlıqdan dəstək olan və ən böyük gücə malik olan digər sadiq qızılbaş əmiri Hüseyn bəy Lələ də vəzifə və mülklərini itirdi. Onun ölüm tarixi məlum deyil; 1513-cü ildən sonra qeyd olunmur.
İstinadlar
Ədəbiyyat
- Glassen, E. (1982), Abdal Beg
- Roger Savori, İran Səfəvi hakimiyyəti altında
- Helmut Braun, Aḥvāl-e Šāh Esmāʿīl, eine unerschlossene Darstellung des Lebens des ersten Safawidenschahs, unpublished dissertation, Göttingen, 1947.
- A. Montaẓer Ṣāḥeb, ed., ʿĀlamārā-ye Šāh Esmāʿīl, Tehran, 1349 Š./1970, pp. 33, 170, 303.
- R. M. Savory, "The Principal Officers of the Ṣafawid State during the Reign of Ismāʿīl I (907–30/1501–24), " BSOAS 23, 1960, pp. 91–105.
- Glassen, E. (1985). "ABDĀL BEG".In Yarshater, Ehsan (ed.). Encyclopædia Iranica. I. London: Routledge and Kegan Paul. pp. 174–175. .
- Nasiri, Mirza Naqi (2008). Floor, Willem (ed.) Titles & Emoluments in Safavid Iran: A Third Manual of Safavid Administration.Translated by Willem Floor. Washington, D.C.: Mage Publishers. .
- Reid, James J. (1983). Tribalism and Society in Islamic Iran, 1500–1629.Malibu, California: Undena Publications. .
- Savory, Roger (1980). Iran Under the Safavids. Cambridge:Cambridge University Press. .
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Abdal bey Talis XV esr XVI esr daha cox Dede bey Talis adi ile bilinir Abdal bey TalisDede bey TalisQorcubasi1506 1509Evvelkitesis edilibSonrakiYaxan bey TekeliQezvin Rey Savucbulaq Xvar beylerbeyi 1509Evvelki SonrakiZeynal xan SamliMerv beylerbeyi1510 1513EvvelkiSeybani idareciliyiSonrakiDiv sultan RumluSexsi melumatlarDogum tarixi XV esrVefat tarixi XVIMilliyyeti talisHerbi xidmetMensubiyyeti generalRutbesi generalHeyatiTalis kokenli Qizilbas emiridir Sefevi hakimiyyetinin qurulmasinda muhum rollardan birini oynamisdir Olum tarixi deqiq olaraq bilinmir Menbelerde haqqinda en son melumata 1513 cu il hadiselerinden danisilarken rast gelinir Sultanelinin olumunden sonra o kicik qardasi Sefevi ordeninin sonuncu ve teyin olunmus bascisi Ismayilla birlikde Lahicana getdi ve orada Agqoyunlu hokmdarlarinin teqiblerinden sigindi Abdal bey Lahicanda yerlesen on uc yasli Ismayilin usyaninda Sirvanda ve Elvend Agqoyunluya qarsi doyuslerinde istirak etmisdir O 907 1501 ci ilde I Ismayil Tebrizde taxta cixanda ve bununla da Sefeviler sulalesinin esasini qoyanda orada idi Menbeler Abdal beyin tutdugu vezife ve funksiyalari deqiq mueyyen etmir onun teyinat ve vezifeden azad olunma tarixleri deqiq melum deyil Ismayilin Mahmudabaddaki qis evinde ilk hokumet teyinatlarindan sonra 906 1500 Abdal bey emir el Omeretin qerargahinda Huseyn bey Lalin ortagi idi 1505 1506 ci illerde qorcubasi kimi Ismayilin atasi Seyx Heyderin oldurulduyu doyusde istirak edenleri teqib etmek tapsirildi ona gore de cox guman ki Abdal hemin dovrun dini qarsidurmalarinda istirak etmisdir 1509 cu ilde hec bir izahat verilmeden emir rutbesi ondan alindi onun destesi laskar ve Qezvin Xvar ve Rey feodal erazileri Zeynal bey Samliya verildi Demek olar ki eyni zamanda Ismayila usaqliqdan destek olan ve en boyuk guce malik olan diger sadiq qizilbas emiri Huseyn bey Lele de vezife ve mulklerini itirdi Onun olum tarixi melum deyil 1513 cu ilden sonra qeyd olunmur IstinadlarEdebiyyatGlassen E 1982 Abdal Beg Roger Savori Iran Sefevi hakimiyyeti altinda Helmut Braun Aḥval e Sah Esmaʿil eine unerschlossene Darstellung des Lebens des ersten Safawidenschahs unpublished dissertation Gottingen 1947 A Montaẓer Ṣaḥeb ed ʿAlamara ye Sah Esmaʿil Tehran 1349 S 1970 pp 33 170 303 R M Savory The Principal Officers of the Ṣafawid State during the Reign of Ismaʿil I 907 30 1501 24 BSOAS 23 1960 pp 91 105 Glassen E 1985 ABDAL BEG In Yarshater Ehsan ed Encyclopaedia Iranica I London Routledge and Kegan Paul pp 174 175 ISBN 0 710090 99 4 Nasiri Mirza Naqi 2008 Floor Willem ed Titles amp Emoluments in Safavid Iran A Third Manual of Safavid Administration Translated by Willem Floor Washington D C Mage Publishers ISBN 1 933823 23 2 Reid James J 1983 Tribalism and Society in Islamic Iran 1500 1629 Malibu California Undena Publications ISBN 0 890031 25 8 Savory Roger 1980 Iran Under the Safavids Cambridge Cambridge University Press ISBN 0 521224 83 7 Xarici kecidler 1 2