Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Alla Cəlilova (d. 8 (21) noyabr 1908, Tiflis – 12 aprel 1992, Moskva) — Sovet aktrisası və müəllimi, Bolşoy Teatrın balet solisti (1927-1951), ilk Dağıstan balerinası. Dağıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının əməkdar artisti (1951).
| Alla Cəlilova | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 8 (21) noyabr 1908 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 12 aprel 1992 (83 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | balerina, balerina |
Bioqrafiyası
Alla Cəlilovanın atası Abdulqay Abduloviç, inqilabdan əvvəlki dövrlərdə ali təhsil alan azsaylı axtılılardan biri olmuşdur. Axtı məktəbini bitirdikdən sonra Stavropol gimnaziyasına (Puşkinin bitirdiyi məktəb) oxumağa başlayır. Orada Sofiya Nikolaevna Zaiçevskaya ilə tanış olur. 1900-cü ildə Abdulqay Moskva Universitetinin hüquq fakültəsinə daxil olur. 1903-cü ildə Abdulqay Kare (indiki Türkiyə) şəhərinə işləməyə gedir. Daha sonra Moskvaya gələn Sofya Zaiçevskaya ilə evlənir. 1908-ci ildə qızı Alla Tiflisdə dünyaya gəlir. Onların Bak adlı bir oğlu və Aişə adlı qızları da dünyaya gəlir.
Allanın atası klarnetdə möhtəşəm ifa edirdi. Allanın valideynləri onun rəqs etmə cazibəsini görərək, qızın musiqi və vokal qabiliyyətini inkişaf etdirmək qərarınma gəlirlər. Dağ lezginkasının hamar hərəkətlərini öyrətmək üçün hər şeyi edirlər.
Üçüncü sinfi bitirdikdən sonra valideynlər qızlarını Moskvaya aparırlar. Burada əvvəlcə Bolşoy Teatrını ziyarət etmək imkanı qazanır. 1920-ci ildə Alla Cəlilova Moskva Xoreoqrafiya Məktəbinə daxil olur. Sonra Bolşoy Teatrının balet məktəbinə qəbul edilir və burada səylərini milli rəqslərə yönəldir. İlk dərslərini Aleksandr Qorski və Olqa Nekrasovadan alır. Sonra Vasili Tixomirovun tələbkarlığı və qayğısı sayəsində gənc balerinanın bacarıqlarını mükəmməlləşir və inkişaf edir.
Bolşoy Teatrında çalışır. 1933-cü ildən balet rəqqasəsinin işini tədris fəaliyyəti ilə birləşdirir. 20 ildən artıq SSRİ Bolşoy Teatrının balet məktəbində dərs deyir. SSRİ Elmlər Akademiyası Rəyasət Heyətinin elmi katibi, Enerji İnstitutunun termohidrodinamik laboratoriyasının müdiri, texnika elmləri doktoru, professor Sergey İvanoviç Kosterinlə evli olmuşdur. Zarafatla adlandırıldığı kimi "Qafqaz kürəkəni"-nin iştirakı ilə SSRİ Elmlər Akademiyasının Dağıstan bazası SSRİ Elmlər Akademiyasının Dağıstan şöbəsinə çevrilir. Onun övladı olmamışdır.
O, 1992 -ci ildə dünuyasını dəyişir. Domodedovodakı Müsəlman qəbiristanlığında dəfn edilir. O, 3 əsrlik Bolşoy Teatrının səhnəsində bütün mövcudluq tarixində oynayan ilk və yeganə Dağıstanlı qadındır.
SSRİ Bolşoy Teatrının və Balet Ensiklopediyasının yubiley nəşrinin bütün səhifələri ona həsr olunmuşdur.
Tədris fəaliyyəti
Alla Cəlilova yalnız istedadlı balerina deyil, həm də əla müəllim idi. O, yüzdən çox balet artisti yetişdirmişdir. 1933-cü ildən Bolşoy Balet Məktəbində dərs demişdir.
Tələbələri arasında Alma-Ata Opera və Balet Teatrının fəxrinə çevrilən bir qrup Qazax balet rəqqasları da vardı. Onun birbaşa iştirakı ilə Dağıstan və Şimali Qafqazın digər respublikaları üçün bir neçə sənətçi qrupu hazırlanmışdır.
Alla Cəlilova Dağıstanda bir balet məktəbi təşkil etmək və gələcəkdə Dağıstan Opera və Balet Teatrı qurmaq arzusunda idi.
Mükafatları
DMSSR -in əməkdar artisti;
"Şərəf nişanı" ordeni.
Xatirəsi
9 Aprel 2015-ci il tarixində millətlər evində Böyük Teatrın məşhur balerinası Alla Cəlilova və Dağıstanın ilk kino aktrisası, səssiz kino ulduzu Safiyat Əsgərovaya həsr olunmuş anım gecəsi keçirilir. Tədbir "Dağıstanın məşhur qadınları" layihəsi çərçivəsində keçirilib.
İstinadlar
- Мечтой исполненный полет // Дагестанская правда. — 21.11.2008. — № 361—362
- Зарубин В. И. Большой театр: первые постановки опер на русской сцене, 1825-1993. — Эллис Лак, 1994. — С. 221. — 319 с.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Alla Celilova d 8 21 noyabr 1908 Tiflis 12 aprel 1992 Moskva Sovet aktrisasi ve muellimi Bolsoy Teatrin balet solisti 1927 1951 ilk Dagistan balerinasi Dagistan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin emekdar artisti 1951 Alla CelilovaDogum tarixi 8 21 noyabr 1908Dogum yeri Tiflis Tiflis quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 12 aprel 1992 1992 04 12 83 yasinda Vefat yeri Moskva RusiyaFealiyyeti balerina balerinaBioqrafiyasiAlla Celilovanin atasi Abdulqay Abdulovic inqilabdan evvelki dovrlerde ali tehsil alan azsayli axtililardan biri olmusdur Axti mektebini bitirdikden sonra Stavropol gimnaziyasina Puskinin bitirdiyi mekteb oxumaga baslayir Orada Sofiya Nikolaevna Zaicevskaya ile tanis olur 1900 cu ilde Abdulqay Moskva Universitetinin huquq fakultesine daxil olur 1903 cu ilde Abdulqay Kare indiki Turkiye seherine islemeye gedir Daha sonra Moskvaya gelen Sofya Zaicevskaya ile evlenir 1908 ci ilde qizi Alla Tiflisde dunyaya gelir Onlarin Bak adli bir oglu ve Aise adli qizlari da dunyaya gelir Allanin atasi klarnetde mohtesem ifa edirdi Allanin valideynleri onun reqs etme cazibesini gorerek qizin musiqi ve vokal qabiliyyetini inkisaf etdirmek qerarinma gelirler Dag lezginkasinin hamar hereketlerini oyretmek ucun her seyi edirler Ucuncu sinfi bitirdikden sonra valideynler qizlarini Moskvaya aparirlar Burada evvelce Bolsoy Teatrini ziyaret etmek imkani qazanir 1920 ci ilde Alla Celilova Moskva Xoreoqrafiya Mektebine daxil olur Sonra Bolsoy Teatrinin balet mektebine qebul edilir ve burada seylerini milli reqslere yoneldir Ilk derslerini Aleksandr Qorski ve Olqa Nekrasovadan alir Sonra Vasili Tixomirovun telebkarligi ve qaygisi sayesinde genc balerinanin bacariqlarini mukemmellesir ve inkisaf edir Bolsoy Teatrinda calisir 1933 cu ilden balet reqqasesinin isini tedris fealiyyeti ile birlesdirir 20 ilden artiq SSRI Bolsoy Teatrinin balet mektebinde ders deyir SSRI Elmler Akademiyasi Reyaset Heyetinin elmi katibi Enerji Institutunun termohidrodinamik laboratoriyasinin mudiri texnika elmleri doktoru professor Sergey Ivanovic Kosterinle evli olmusdur Zarafatla adlandirildigi kimi Qafqaz kurekeni nin istiraki ile SSRI Elmler Akademiyasinin Dagistan bazasi SSRI Elmler Akademiyasinin Dagistan sobesine cevrilir Onun ovladi olmamisdir O 1992 ci ilde dunuyasini deyisir Domodedovodaki Muselman qebiristanliginda defn edilir O 3 esrlik Bolsoy Teatrinin sehnesinde butun movcudluq tarixinde oynayan ilk ve yegane Dagistanli qadindir SSRI Bolsoy Teatrinin ve Balet Ensiklopediyasinin yubiley nesrinin butun sehifeleri ona hesr olunmusdur Tedris fealiyyetiAlla Celilova yalniz istedadli balerina deyil hem de ela muellim idi O yuzden cox balet artisti yetisdirmisdir 1933 cu ilden Bolsoy Balet Mektebinde ders demisdir Telebeleri arasinda Alma Ata Opera ve Balet Teatrinin fexrine cevrilen bir qrup Qazax balet reqqaslari da vardi Onun birbasa istiraki ile Dagistan ve Simali Qafqazin diger respublikalari ucun bir nece senetci qrupu hazirlanmisdir Alla Celilova Dagistanda bir balet mektebi teskil etmek ve gelecekde Dagistan Opera ve Balet Teatri qurmaq arzusunda idi MukafatlariDMSSR in emekdar artisti Seref nisani ordeni Xatiresi9 Aprel 2015 ci il tarixinde milletler evinde Boyuk Teatrin meshur balerinasi Alla Celilova ve Dagistanin ilk kino aktrisasi sessiz kino ulduzu Safiyat Esgerovaya hesr olunmus anim gecesi kecirilir Tedbir Dagistanin meshur qadinlari layihesi cercivesinde kecirilib IstinadlarMechtoj ispolnennyj polet Dagestanskaya pravda 21 11 2008 361 362 Zarubin V I Bolshoj teatr pervye postanovki oper na russkoj scene 1825 1993 Ellis Lak 1994 S 221 319 s