Əli İzzətbəyoviç (bosn. Alija Izetbegović; 8 avqust 1925[…], Şamats, Yuqoslaviya krallığı – 19 oktyabr 2003, Sarayevo, Bosniya və Herseqovina) — Bosniyalı siyasətçi və Bosniya və Herseqovinanın ilk prezidenti (1990–1996) və Prezident Şurasının üzvü (1996–2000).
Aliya İzzetbeqoviç | |
---|---|
bosn. Alija Izetbegović | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 8 avqust 1925[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 19 oktyabr 2003(78 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | ürək-damar xəstəliyi[d] |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | vəkil, filosof, siyasətçi, yazıçı, siyasi komissar |
Dini | sünni islam |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Atası bosniyalı, anası türk olan Əli 1925-ci il 8 avqustda Samaçda dünyaya gəlib, 1927-ci ildə ailəsi ilə birlikdə Sarayevoya köçmüşdür.
Əli İzzətbəyoviç gənc yaşlarından etibarən siyasətlə məşğul idi. Hələ 16 yaşında olarkən "Gənc müsəlmanlar" təşkilatının üzvü olmuş, bu səbəbdən İkinci dünya müharibəsindən sonra həbs edilərək,1949-cu ildə beş il azadlıqdan məhrumetmə cəzasına məhkum edilmişdir. Həbsdən çıxdıqdan sonra hüquq və kənd təsərrüfatı üzrə təhsil almışdır. Bu dövrdə eyni zamanda inşaat şirkətində əmək fəaliyyətinə başlamışdır. "Gənc müsəlmanlar" təşkilatının verdiyi qərara əsasən dini təhsil almağa başlayan İzzətbəyoviç Yuqoslaviyada nəşr edilən bir çox qəzet və jurnalda və eyni zamanda İslam dünyasının digər yerlərindəki mətbu orqanlarda yazılarını nəşr etdirdi.
İzzətbəyoviç 1970-ci ildə bütün dünyada böyük əks-sədaya səbəb olan "İslam Manifesti" əsərini , 1980-ci ildə isə "Şərq və Qərb arasında İslam"ı tamamlamışdır.
"İslam Manifesti" kitabına görə 1983-cü ildə həbs edilərək 14 il azadlıqdan məhrum edilsə də, sonradan cəzası əvvəlcə 11, sonra isə 9 ilə qədər azaldılmışdır. Günahını etiraf etməyi əvəzində azad edilməsi təklifini isə qəti olaraq rədd etmişdir. İzzətbəyoviç beynəlxalq ictimaiyyətin təzyiqi ilə 1989-cu ildə cəzadan azad edilmişdir. Hələ həbsdə ikən kommunist blokunun dağılacağını bildirən İzzətbəyoviç bu sistemi tənqid etmişdir. Həbsdən çıxdıqdan bir müddət sonra dostları ilə Demokratik Hərəkat Partiyasını (Stranka Demokratske Aksiye, "SDA") qurdular. Yekdilliklə partiyanın sədri seçilən Əli İzzətbəyoviç vəfat edənə qədər bu vəzifədə çalışmışdır.
Bosniya əsilli yazıçı Camaləddin Latiç onun haqqında belə yazır:
Hər zaman sinəsini irəli verərək İslamçı olduğunu, bu yol uğrunda həbslərdə yatdığını söyləyirdi. Ayağında zəncirlər daş karxanalarında işlədi, ancaq heç zaman ideallarından dönmədi. |
"Həyat qısa deyil. Mənə o çox uzun gəlir" deyən Əli İzzətbəyoviç 19 oktyabr 2003-cü ildə 78 yaşında vəfat etmişdir.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Alija Izetbegović // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Alija Izetbegovic // Munzinger Personen (alm.).
- İzzətbəyoviç, Əli. Bəkiroğlu, B. (redaktor). İslam və müasirlik. Mehdiyev, A. tərəfindən tərcümə olunub. Bakı. 1997.
Xarici keçidlər
- Azerimuslims.com
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Eli Izzetbeyovic bosn Alija Izetbegovic 8 avqust 1925 Samats Yuqoslaviya kralligi 19 oktyabr 2003 Sarayevo Bosniya ve Herseqovina Bosniyali siyasetci ve Bosniya ve Herseqovinanin ilk prezidenti 1990 1996 ve Prezident Surasinin uzvu 1996 2000 Aliya Izzetbeqovicbosn Alija IzetbegovicSexsi melumatlarDogum tarixi 8 avqust 1925 1925 08 08 Dogum yeri Samats Yuqoslaviya kralligiVefat tarixi 19 oktyabr 2003 2003 10 19 78 yasinda Vefat yeri Sarayevo Bosniya ve HerseqovinaVefat sebebi urek damar xesteliyi d Tehsili Sarayevo UniversitetiFealiyyeti vekil filosof siyasetci yazici siyasi komissarDini sunni islam Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiAtasi bosniyali anasi turk olan Eli 1925 ci il 8 avqustda Samacda dunyaya gelib 1927 ci ilde ailesi ile birlikde Sarayevoya kocmusdur Eli Izzetbeyovic genc yaslarindan etibaren siyasetle mesgul idi Hele 16 yasinda olarken Genc muselmanlar teskilatinin uzvu olmus bu sebebden Ikinci dunya muharibesinden sonra hebs edilerek 1949 cu ilde bes il azadliqdan mehrumetme cezasina mehkum edilmisdir Hebsden cixdiqdan sonra huquq ve kend teserrufati uzre tehsil almisdir Bu dovrde eyni zamanda insaat sirketinde emek fealiyyetine baslamisdir Genc muselmanlar teskilatinin verdiyi qerara esasen dini tehsil almaga baslayan Izzetbeyovic Yuqoslaviyada nesr edilen bir cox qezet ve jurnalda ve eyni zamanda Islam dunyasinin diger yerlerindeki metbu orqanlarda yazilarini nesr etdirdi Izzetbeyovic 1970 ci ilde butun dunyada boyuk eks sedaya sebeb olan Islam Manifesti eserini 1980 ci ilde ise Serq ve Qerb arasinda Islam i tamamlamisdir Islam Manifesti kitabina gore 1983 cu ilde hebs edilerek 14 il azadliqdan mehrum edilse de sonradan cezasi evvelce 11 sonra ise 9 ile qeder azaldilmisdir Gunahini etiraf etmeyi evezinde azad edilmesi teklifini ise qeti olaraq redd etmisdir Izzetbeyovic beynelxalq ictimaiyyetin tezyiqi ile 1989 cu ilde cezadan azad edilmisdir Hele hebsde iken kommunist blokunun dagilacagini bildiren Izzetbeyovic bu sistemi tenqid etmisdir Hebsden cixdiqdan bir muddet sonra dostlari ile Demokratik Herekat Partiyasini Stranka Demokratske Aksiye SDA qurdular Yekdillikle partiyanin sedri secilen Eli Izzetbeyovic vefat edene qeder bu vezifede calismisdir Bosniya esilli yazici Camaleddin Latic onun haqqinda bele yazir Her zaman sinesini ireli vererek Islamci oldugunu bu yol ugrunda hebslerde yatdigini soyleyirdi Ayaginda zencirler das karxanalarinda isledi ancaq hec zaman ideallarindan donmedi Heyat qisa deyil Mene o cox uzun gelir deyen Eli Izzetbeyovic 19 oktyabr 2003 cu ilde 78 yasinda vefat etmisdir IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Alija Izetbegovic Brockhauz Ensiklopediyasi alm Alija Izetbegovic Munzinger Personen alm Izzetbeyovic Eli Bekiroglu B redaktor Islam ve muasirlik Mehdiyev A terefinden tercume olunub Baki 1997 Xarici kecidlerVikianbarda Aliya Izzetbeqovic ile elaqeli mediafayllar var Azerimuslims com Siyasetci ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin