Aleksi "Ali" Aaltonen (2 avqust 1884, Yyamsa[d], Mərkəzi Finlandiya – avqust 1918, Lahti[d])- Fin jurnalist və 1917-ci ilin noyabrından 1918-ci il yanvar ayının sonuna qədər Finlandiya birinci ordu komandiri olmuş keçmiş Rusiya İmperator Ordusu leytenantı. O, Finlandiya vətəndaş müharibəsindən sonra, 1918-ci ilin mayında edam edilmişdir.
Ali Aaltonen | |
---|---|
fin Ali (Aleksi) Aaltonen | |
Şəxsi məlumatlar | |
Ləqəbi | Ali Aaltonen |
Doğum adı | Aleksi Aaltonen |
Doğum tarixi | 2 avqust 1884 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | avqust 1918 |
Vəfat yeri |
|
Vəfat səbəbi | güllə yarası[d] |
Vətəndaşlığı | |
Hərbi fəaliyyəti | |
Mənsubiyyəti | Rusiya imperiyası |
Rütbəsi | Leytenant |
Döyüşlər | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Erkən illər
Aaltonen Yyamsada kasıb torpaq işçisi ailəsində dünyaya gəlmişdir. 1897-ci ildə Aaltonen Yivyaskilyada ibtidai sinif müəlliməsinin hesabına orta məktəbə daxil olmuşdur. Aaltonen 1903-cü ildə orta təhsilini yarımçıq qoymuş və Rusiya Ordusuna yazılmışdır. 1904-05-ci illərdə o, rus-yapon müharibəsində leytenant olaraq xidmət etmiş və daha sonra 1905-ci il Rusiya inqilabının sosialist qrupları ilə birləşmişdi. İnqilab uğursuz olduqda Aaltonen Moskvada həbs edildi və hərbidən sürgün olundu. Sərbəst buraxıldıqdan sonra Aaltonen Finlandiyaya qayıtdı və Turku, və işçi mətbuatında işləməyə başladı. Qəzet məqalələrinə əlavə olaraq, o, şeirlər və qısa hekayələr yazdı ancaq onlar heç vaxt kitab halında nəşr olunmadı. Çox nadir hallarda Aaltonen Ali Baba təxəllüsü ilə yazırdı. O, həmçinin, Sosial Demokrat Partiyasının partiya rəsmisi olaraq işləmişdi.
Finlandiya vətəndaş müharibəsində
1917-ci ilin oktyabrında Aaltonen tezliklə Qırmızı Qaravullara çevriləcək olan İşçilərin Nizam Qaravullarının təşkilatlanmasında iştirak etmək üçün Helsinkidə idi. Noyabrdakı ümumi tətillərdən sonra o, rədd etdiyi üçün Nizam Qaravullarının baş komandanı seçilmişdi. Bu, onun Rusiyadakı hərbi təcrübəsinə görə idi. 1918 yanvar ayının əvvəllərində Aaltonen Qırmızı Qaravullara silah almaq üçün səyahət etdi. Ancaq o, burada içməyə başladı və Finlandiyadakı Qırmızıların onun harada olmasıyla bağlı heç bir məlumatı yox idi. 13 yanvar tarixində Qırmızı Qaravulların ümumi heyəti onun boş qalan vəzifəsini ən qısa zamanda doldurmağa qərar verdi. Aaltonen Sant Petersburqda bu qədər çox içməyinə baxmayaraq çox böyük miqdarda silah və hərbi sursatı bolşeviklərdən ala bilmişdi. Nəhayət o, 28 yanvarda Eero Haapalaynenlə əvəzlənildi. Bir gün əvvəl vətəndaş müharibəsi başlamışdı.
Aaltonen indi ümumi heyətə gətirilmişdi. Rus polkovnik birlikdə o Qırmızı Qaravulların hərbi əməliyyat planını təşkil etdi. Bu plan 30 yanvarda hazırlandı və əsas hücum 10 gün sonra başladı. Aaltonen Hyame cəbhəsi heyətində, Sveçnikov, Hüqo Salmela və komandanlığı altında xidmət etdiyi Tampereyə göndərildi. Mart ayının əvvəlində, Aaltonen və Sveçnikov Qırmızıların hücumu üçün başqa bir əməliyyat planı hazırladı. Hyame cəbhəsinin şimaldakı çöküşündən sonra, Aaltonen son günündə qəsəbəni tərk etdi. 5-6 aprel arasındalı gecədə Aaltonen düşmənin basqınından çıxmaq və Nyasiryarvi gölünün buzu üzərindən qaçmaq üçün qurulan birliyə rəhbərlik etdi.
Tampere yaxınlığındakı bəzi toqquşmalardan sonra Aaltonen və onun adamları şərqə doğru yolları üzərində olan Qırmızılardan ibarət, sayı on minlərlə olan qaçqın karvanına qoşuldular. Aprelin sonunda onlar yaxınlığında yerləşən Nastola kəndindəki alman qoşunlarıyla yaxınlaşdılar. Aaltonen tutuldu və götürüldü. Burada o, 1918-ci ilin mayında polkovnik Hans Kalm tərəfindən güllələndi. O, minlərlə Qırmızı əskərin basdırıldığı kütləvi məzarlıqda dəfn edildi.
İstinadlar
- Smele J. D. Historical Dictionary of the Russian Civil Wars (ing.). Rowman & Littlefield, 2015. 1470 p.
- Smele, Jonathan D. Historical Dictionary of the Russian Civil Wars, 1916–1926. Lanham, MD: Rowman & Littlefield. 2015. 83. ISBN .
- "Aleksi (Ali) Aaltonen". Museo 24 (fin). 26 October 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 13 April 2017.
- Rislakki, Jukka D. Neljä väkivallan kuukautta Jämsässä 1918. Jyväskylä: Gummerus. 2008. 19–21. ISBN .
- Hautamäki, Kirsi. . University of Tampere (fin). 1997. 1 December 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2017.
- "Kronologia: Tammikuu". Svinhufvud – Suomen itsenäisyyden vaiheet ja tekijät (fin). 2016. 22 October 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 13 April 2017.
- "Punaisten pakoretki 6.4. Näsijärven kautta". Punainen Pispala (fin). 23 October 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 13 April 2017.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aleksi Ali Aaltonen 2 avqust 1884 Yyamsa d Merkezi Finlandiya avqust 1918 Lahti d Fin jurnalist ve 1917 ci ilin noyabrindan 1918 ci il yanvar ayinin sonuna qeder Finlandiya birinci ordu komandiri olmus kecmis Rusiya Imperator Ordusu leytenanti O Finlandiya vetendas muharibesinden sonra 1918 ci ilin mayinda edam edilmisdir Ali Aaltonenfin Ali Aleksi AaltonenSexsi melumatlarLeqebi Ali AaltonenDogum adi Aleksi AaltonenDogum tarixi 2 avqust 1884 1884 08 02 Dogum yeri Yyamsa d Merkezi Finlandiya FinlandiyaVefat tarixi avqust 1918Vefat yeri Lahti d Pyayat Hame FinlandiyaVefat sebebi gulle yarasi d Vetendasligi Finlandiya Rusiya imperiyasiHerbi fealiyyetiMensubiyyeti Rusiya imperiyasiRutbesi LeytenantDoyusler Rus yapon muharibesi Birinci Rusiya inqilabi Finlandiya vetendas muharibesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiErken iller Aaltonen Yyamsada kasib torpaq iscisi ailesinde dunyaya gelmisdir 1897 ci ilde Aaltonen Yivyaskilyada ibtidai sinif muellimesinin hesabina orta mektebe daxil olmusdur Aaltonen 1903 cu ilde orta tehsilini yarimciq qoymus ve Rusiya Ordusuna yazilmisdir 1904 05 ci illerde o rus yapon muharibesinde leytenant olaraq xidmet etmis ve daha sonra 1905 ci il Rusiya inqilabinin sosialist qruplari ile birlesmisdi Inqilab ugursuz olduqda Aaltonen Moskvada hebs edildi ve herbiden surgun olundu Serbest buraxildiqdan sonra Aaltonen Finlandiyaya qayitdi ve Turku ve isci metbuatinda islemeye basladi Qezet meqalelerine elave olaraq o seirler ve qisa hekayeler yazdi ancaq onlar hec vaxt kitab halinda nesr olunmadi Cox nadir hallarda Aaltonen Ali Baba texellusu ile yazirdi O hemcinin Sosial Demokrat Partiyasinin partiya resmisi olaraq islemisdi Finlandiya vetendas muharibesinde 1917 ci ilin oktyabrinda Aaltonen tezlikle Qirmizi Qaravullara cevrilecek olan Iscilerin Nizam Qaravullarinin teskilatlanmasinda istirak etmek ucun Helsinkide idi Noyabrdaki umumi tetillerden sonra o redd etdiyi ucun Nizam Qaravullarinin bas komandani secilmisdi Bu onun Rusiyadaki herbi tecrubesine gore idi 1918 yanvar ayinin evvellerinde Aaltonen Qirmizi Qaravullara silah almaq ucun seyahet etdi Ancaq o burada icmeye basladi ve Finlandiyadaki Qirmizilarin onun harada olmasiyla bagli hec bir melumati yox idi 13 yanvar tarixinde Qirmizi Qaravullarin umumi heyeti onun bos qalan vezifesini en qisa zamanda doldurmaga qerar verdi Aaltonen Sant Petersburqda bu qeder cox icmeyine baxmayaraq cox boyuk miqdarda silah ve herbi sursati bolseviklerden ala bilmisdi Nehayet o 28 yanvarda Eero Haapalaynenle evezlenildi Bir gun evvel vetendas muharibesi baslamisdi Aaltonen indi umumi heyete getirilmisdi Rus polkovnik birlikde o Qirmizi Qaravullarin herbi emeliyyat planini teskil etdi Bu plan 30 yanvarda hazirlandi ve esas hucum 10 gun sonra basladi Aaltonen Hyame cebhesi heyetinde Svecnikov Huqo Salmela ve komandanligi altinda xidmet etdiyi Tampereye gonderildi Mart ayinin evvelinde Aaltonen ve Svecnikov Qirmizilarin hucumu ucun basqa bir emeliyyat plani hazirladi Hyame cebhesinin simaldaki cokusunden sonra Aaltonen son gununde qesebeni terk etdi 5 6 aprel arasindali gecede Aaltonen dusmenin basqinindan cixmaq ve Nyasiryarvi golunun buzu uzerinden qacmaq ucun qurulan birliye rehberlik etdi Tampere yaxinligindaki bezi toqqusmalardan sonra Aaltonen ve onun adamlari serqe dogru yollari uzerinde olan Qirmizilardan ibaret sayi on minlerle olan qacqin karvanina qosuldular Aprelin sonunda onlar yaxinliginda yerlesen Nastola kendindeki alman qosunlariyla yaxinlasdilar Aaltonen tutuldu ve goturuldu Burada o 1918 ci ilin mayinda polkovnik Hans Kalm terefinden gullelendi O minlerle Qirmizi eskerin basdirildigi kutlevi mezarliqda defn edildi IstinadlarSmele J D Historical Dictionary of the Russian Civil Wars ing Rowman amp Littlefield 2015 1470 p ISBN 978 1 4422 5281 3 Smele Jonathan D Historical Dictionary of the Russian Civil Wars 1916 1926 Lanham MD Rowman amp Littlefield 2015 83 ISBN 978 1442252806 Aleksi Ali Aaltonen Museo 24 fin 26 October 2021 tarixinde Istifade tarixi 13 April 2017 Rislakki Jukka D Nelja vakivallan kuukautta Jamsassa 1918 Jyvaskyla Gummerus 2008 19 21 ISBN 978 951 20748 6 0 Hautamaki Kirsi University of Tampere fin 1997 1 December 2017 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 13 April 2017 Kronologia Tammikuu Svinhufvud Suomen itsenaisyyden vaiheet ja tekijat fin 2016 22 October 2021 tarixinde Istifade tarixi 13 April 2017 Punaisten pakoretki 6 4 Nasijarven kautta Punainen Pispala fin 23 October 2021 tarixinde Istifade tarixi 13 April 2017