Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aleksandriya Pravoslav Kilsəsi — Misirdə yerləşən avtokefal pravoslav kilsə. Kilsə Afrikanı əhatə edir. kilsənin indiki patriarxıdır.
| Aleksandriya Pravoslav Kilsəsi | |
|---|---|
| Πατριαρχεῖον Ἀλεξανδρείας καὶ πάσης Ἀφρικῆς | |
| Din | şərqi ortodoks xristianlıq |
| Mərkəzi | |
| Rəsmi dili | |
| patriarchateofalexandria.com | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
İsgəndəriyyə Patriarxlığının tarixinə Kilsənin ən böyük və ən tanınmış atalarından bəziləri, xüsusən də müvafiq olaraq Nikea və Efes ekumenik şuralarında İsgəndəriyyə patriarxları olan Afanasius və Kirilin tarixləri daxildir. 451-ci ildə Xalkedon Şurasında siyasi və Xristoloji mübahisələr nəticəsində yaranan parçalanmada İsgəndəriyyə Kilsəsi iki yerə bölündü. Yerli (yəni Kopt) əhalinin əksəriyyəti Şərq Pravoslav Birliyinin Miafizit Xristologiyasına sadiq qalaraq Xalsedon Şurasına qoşulmadı və Kopt Pravoslav Kilsəsi kimi tanındı. İsgəndəriyyə Kilsəsinin kiçik bir hissəsi Kalsedon Xristologiyasını izlədi və bu, Yunanıstanı liturgik dil olaraq istifadə etdiyi üçün İsgəndəriyyə Yunan Pravoslav Kilsəsi adlanır. Bu Yunan Kalsedon möminləri Şərqi Roma İmperatoruna sadiq idilər. Bölgəni Bizans İmperiyasından daimi olaraq ayıran VII əsrdə ərəblərin Misiri zəbt etməsindən sonra Yunan Kalsedonları hətta xristianlar arasında da bölgədə təcrid olunmuş azlığa çevrildilər və kilsə əsrlər boyu kiçik olaraq qaldı. Bu İskəndəriyyə Xristianları adlarını diptiklərində qeyd edən Konstantinopol Patriarxı ilə, həm də Roma Papası ilə kilsə birliyində qaldılar. Əslində, Səlib yürüşləri zamanı onlar da Roma ilə parçalanmaya dair heç bir işarə vermədilər, çünki İsgəndəriyyə Yunan Patriarxı Latın tacirləri və məhbusları üçün müqəddəs birliyi idarə etdi və Latın kahinlərinə öz ritual kitablarından istifadə etməyə icazə verdi. Patriarx I Nikolay Latın ayininə kahin təyin etdi və Dördüncü Lateran Şurasına nümayəndə göndərdi. Parçalanmanın ilk qeydə alınmış əlaməti Roma yepiskopu tərəfindən 1310-cu ildə İsgəndəriyyəyə Latın Patriarxı təyin edilməsi idief>Steven Runciman. The Eastern Schism. (Oxford, 1955). p. 99-100.</ref>.
XIX əsrdə Diasporun böyüməsi
XIX əsrdə Afrikada pravoslavlıq yenidən böyüməyə başladı. XIX əsrdə bunu dəyişdirən bir şey pravoslav diasporası idi. Xüsusilə Yunanıstan, Suriya və Livandan olan insanlar Afrikanın müxtəlif bölgələrinə getmiş, bəziləri isə pravoslav kilsələri qurmuşlar. 1840-cı illərdən etibarən bir çox yunanlar da İsgəndəriyyədə məskunlaşdılar və orada pravoslavlıq yenidən çiçəklənməyə başladı, məktəblər və mətbəələr yaradıldı. Bir müddət, xüsusən də Misirdən kənarda bir qədər qarışıqlıq var idi. Digər yerlərdə olduğu kimi, pravoslav mühacirlər kilsə, məktəb, idman və mədəniyyət birlikləri ilə təmin etməyə çalışacaq bir etnik "icma" quracaqlar. Onlar köçdükləri yerdə icma üçün bir keşiş tutmağa çalışacaqdılar və bu kahinlərə hansı yepiskopların cavabdeh olduğu ilə bağlı müəyyən çaşqınlıq var idi. Nəhayət, 1920-ci illərdə Afrikadakı bütün pravoslav kilsələrinin İsgəndəriyyə Patriarxlığının yurisdiksiyası altında olacağı barədə razılıq əldə edildi və beləliklə Afrika Amerika və Avstraliya kimi yerlərdə hökm sürən yurisdiksiya qarışıqlığından qaça bildi.
XX əsrin sonu — XXI əsrin əvvəlləri
Son illərdə Papa VII Petros tərəfindən əhəmiyyətli bir missionerlik səyi qüvvəyə minmişdir. Patriarx olduğu yeddi il ərzində (1997–2004) o, ərəb xalqlarında və bütün Afrikada pravoslav xristian inancını yaymaq üçün yorulmadan çalışdı, yerli ruhaniləri yetişdirdi və kilsənin liturgik həyatında yerli dillərdən istifadəni təşviq etdi. Müsəlman ölkələrinə xristian ekspansiyasının təbiətinə xüsusi həssaslıqla yanaşaraq, o, pravoslav xristianlar və müsəlmanlar arasında qarşılıqlı anlaşma və hörməti təşviq etməyə çalışdı. O, həmçinin Kopt Pravoslav Kilsəsi ilə ekumenik münasibətləri yaxşılaşdırmaq üçün çalışdı, nikahlara icazə verən birgə bəyannamə imzaladı və iki qədim patriarxlıq arasında əlaqələrin yaxşılaşdırılması üçün zəmin yaratdı. Onun səyləri 2004-cü il sentyabrın 11-də Yunanıstan yaxınlığında Egey dənizində vertolyotun qəzaya uğraması nəticəsində onu və bir sıra digər ruhaniləri, o cümlədən dərin missioner vizyonu olan başqa bir yepiskop olan Madaqaskar yepiskopu Nektariosun ölümü ilə nəticələndi. Genişlənən bu kilsənin metropolitenləri və yepiskopları böyük əksəriyyəti yunan və ya kipr mənşəli olaraq qalırlar. Bu gün 300.000-ə yaxın Şərqi Pravoslav Xristian Misirdə İsgəndəriyyə Patriarxlığını təşkil edir ki, bu da Roma İmperiyasından bəri ən yüksək rəqəmdir. İsgəndəriyyə Yunan Kilsəsinin hazırkı primatı II Teodoros, Papa və İsgəndəriyyə və bütün Afrika Patriarxıdır.
2019 cu ildə Moskva ilə ayrılıq
27 dekabr 2019-cu ildə Rus Pravoslav Kilsəsi Moskvada yerləşən kilsə tərəfindən avtokefaliyadan imtina etdiyi Ukrayna Pravoslav Kilsəsini tanıması səbəbindən İsgəndəriyyədəki Şərqi Pravoslav Patriarxlığı ilə əlaqələri rəsmi olaraq kəsdi. Bu, II Teodorun Ukrayna kilsəsinə dəstək verdiyini elan etdikdən sonra edilib. Rus Pravoslav Kilsəsinin Müqəddəs Sinodunda qeyd edilib ki, o, II Teodorun qərarını rədd edən İsgəndəriyyə kilsəsinin din xadimləri ilə birlikdə qalır.
İstinadlar
- Николай Тальберг. История Церкви. 2021-07-31 at the Wayback Machine, стр. 10
- "Папа Чёрного континента: интервью с Патриархом Александрийским Петром VII (комментарий в русле истории) — Статьи — Церковно-Научный Центр «Православная Энциклопедия»". 2014-03-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-03-11.
- Pravoslavie.Ru / История Александрийской Православной Церкви 2010-07-15 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aleksandriya Pravoslav Kilsesi Misirde yerlesen avtokefal pravoslav kilse Kilse Afrikani ehate edir kilsenin indiki patriarxidir Aleksandriya Pravoslav KilsesiPatriarxeῖon Ἀle3andreias kaὶ pashs ἈfrikῆsDin serqi ortodoks xristianliqMerkezi IsgenderiyyeResmi dili yunan dilipatriarchateofalexandria com Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiPortrait de Marc III Isgenderiyye Patriarxliginin tarixine Kilsenin en boyuk ve en taninmis atalarindan bezileri xususen de muvafiq olaraq Nikea ve Efes ekumenik suralarinda Isgenderiyye patriarxlari olan Afanasius ve Kirilin tarixleri daxildir 451 ci ilde Xalkedon Surasinda siyasi ve Xristoloji mubahiseler neticesinde yaranan parcalanmada Isgenderiyye Kilsesi iki yere bolundu Yerli yeni Kopt ehalinin ekseriyyeti Serq Pravoslav Birliyinin Miafizit Xristologiyasina sadiq qalaraq Xalsedon Surasina qosulmadi ve Kopt Pravoslav Kilsesi kimi tanindi Isgenderiyye Kilsesinin kicik bir hissesi Kalsedon Xristologiyasini izledi ve bu Yunanistani liturgik dil olaraq istifade etdiyi ucun Isgenderiyye Yunan Pravoslav Kilsesi adlanir Bu Yunan Kalsedon mominleri Serqi Roma Imperatoruna sadiq idiler Bolgeni Bizans Imperiyasindan daimi olaraq ayiran VII esrde ereblerin Misiri zebt etmesinden sonra Yunan Kalsedonlari hetta xristianlar arasinda da bolgede tecrid olunmus azliga cevrildiler ve kilse esrler boyu kicik olaraq qaldi Bu Iskenderiyye Xristianlari adlarini diptiklerinde qeyd eden Konstantinopol Patriarxi ile hem de Roma Papasi ile kilse birliyinde qaldilar Eslinde Selib yurusleri zamani onlar da Roma ile parcalanmaya dair hec bir isare vermediler cunki Isgenderiyye Yunan Patriarxi Latin tacirleri ve mehbuslari ucun muqeddes birliyi idare etdi ve Latin kahinlerine oz ritual kitablarindan istifade etmeye icaze verdi Patriarx I Nikolay Latin ayinine kahin teyin etdi ve Dorduncu Lateran Surasina numayende gonderdi Parcalanmanin ilk qeyde alinmis elameti Roma yepiskopu terefinden 1310 cu ilde Isgenderiyyeye Latin Patriarxi teyin edilmesi idief gt Steven Runciman The Eastern Schism Oxford 1955 p 99 100 lt ref gt XIX esrde Diasporun boyumesi XIX esrde Afrikada pravoslavliq yeniden boyumeye basladi XIX esrde bunu deyisdiren bir sey pravoslav diasporasi idi Xususile Yunanistan Suriya ve Livandan olan insanlar Afrikanin muxtelif bolgelerine getmis bezileri ise pravoslav kilseleri qurmuslar 1840 ci illerden etibaren bir cox yunanlar da Isgenderiyyede meskunlasdilar ve orada pravoslavliq yeniden ciceklenmeye basladi mektebler ve metbeeler yaradildi Bir muddet xususen de Misirden kenarda bir qeder qarisiqliq var idi Diger yerlerde oldugu kimi pravoslav muhacirler kilse mekteb idman ve medeniyyet birlikleri ile temin etmeye calisacaq bir etnik icma quracaqlar Onlar kocdukleri yerde icma ucun bir kesis tutmaga calisacaqdilar ve bu kahinlere hansi yepiskoplarin cavabdeh oldugu ile bagli mueyyen casqinliq var idi Nehayet 1920 ci illerde Afrikadaki butun pravoslav kilselerinin Isgenderiyye Patriarxliginin yurisdiksiyasi altinda olacagi barede raziliq elde edildi ve belelikle Afrika Amerika ve Avstraliya kimi yerlerde hokm suren yurisdiksiya qarisiqligindan qaca bildi XX esrin sonu XXI esrin evvelleri Son illerde Papa VII Petros terefinden ehemiyyetli bir missionerlik seyi quvveye minmisdir Patriarx oldugu yeddi il erzinde 1997 2004 o ereb xalqlarinda ve butun Afrikada pravoslav xristian inancini yaymaq ucun yorulmadan calisdi yerli ruhanileri yetisdirdi ve kilsenin liturgik heyatinda yerli dillerden istifadeni tesviq etdi Muselman olkelerine xristian ekspansiyasinin tebietine xususi hessasliqla yanasaraq o pravoslav xristianlar ve muselmanlar arasinda qarsiliqli anlasma ve hormeti tesviq etmeye calisdi O hemcinin Kopt Pravoslav Kilsesi ile ekumenik munasibetleri yaxsilasdirmaq ucun calisdi nikahlara icaze veren birge beyanname imzaladi ve iki qedim patriarxliq arasinda elaqelerin yaxsilasdirilmasi ucun zemin yaratdi Onun seyleri 2004 cu il sentyabrin 11 de Yunanistan yaxinliginda Egey denizinde vertolyotun qezaya ugramasi neticesinde onu ve bir sira diger ruhanileri o cumleden derin missioner vizyonu olan basqa bir yepiskop olan Madaqaskar yepiskopu Nektariosun olumu ile neticelendi Genislenen bu kilsenin metropolitenleri ve yepiskoplari boyuk ekseriyyeti yunan ve ya kipr menseli olaraq qalirlar Bu gun 300 000 e yaxin Serqi Pravoslav Xristian Misirde Isgenderiyye Patriarxligini teskil edir ki bu da Roma Imperiyasindan beri en yuksek reqemdir Isgenderiyye Yunan Kilsesinin hazirki primati II Teodoros Papa ve Isgenderiyye ve butun Afrika Patriarxidir Qahirede Muqeddes Georgi kilsesi2019 cu ilde Moskva ile ayriliq 27 dekabr 2019 cu ilde Rus Pravoslav Kilsesi Moskvada yerlesen kilse terefinden avtokefaliyadan imtina etdiyi Ukrayna Pravoslav Kilsesini tanimasi sebebinden Isgenderiyyedeki Serqi Pravoslav Patriarxligi ile elaqeleri resmi olaraq kesdi Bu II Teodorun Ukrayna kilsesine destek verdiyini elan etdikden sonra edilib Rus Pravoslav Kilsesinin Muqeddes Sinodunda qeyd edilib ki o II Teodorun qerarini redd eden Isgenderiyye kilsesinin din xadimleri ile birlikde qalir IstinadlarNikolaj Talberg Istoriya Cerkvi 2021 07 31 at the Wayback Machine str 10 Papa Chyornogo kontinenta intervyu s Patriarhom Aleksandrijskim Petrom VII kommentarij v rusle istorii Stati Cerkovno Nauchnyj Centr Pravoslavnaya Enciklopediya 2014 03 11 tarixinde Istifade tarixi 2014 03 11 Pravoslavie Ru Istoriya Aleksandrijskoj Pravoslavnoj Cerkvi 2010 07 15 at the Wayback Machine