Aleksandr Vasilyeviç Şaverzaşvili (gürc. ალექსანდრე ვასილის ძე შავერზაშვილი; 8 iyul 1919, Tiflis – 2003) — Sovet və gürcü bəstəkarı, musiqi müəllimi, professor (1971-ci ildən). Sənətşünaslıq elmləri namizədi (1951), Gürcüstan SSR əməkdar artisti (1961), Abxaziya MSSR əməkdar artisti (1979), Gürcüstan SSR xalq artisti (1982), Gürcüstan Bəstəkarlar İttifaqının üzvü.
Aleksandr Vasilyeviç Şaverzaşvili | |
---|---|
gürc. ალექსანდრე ვასილის ძე შავერზაშვილი | |
Ümumi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 8 iyul 1919 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 2003 |
Vətəndaşlığı | |
Milliyyəti | gürcü |
Musiqiçi məlumatları | |
Fəaliyyəti | bəstəkar, musiqi pedaqoqu |
Təhsili |
|
Elmi dərəcəsi |
|
Mükafatları |
Həyatı
Aleksandr Şaverzaşvili 8 iyul 1919-cu ildə Tbilisi şəhərində anadan olmuşdur. O, ilk təhsilini elə bu şəhərdə almışdır. 1938-ci ildə A. Şaverzaşvili, 1943-cü ildə məzun olduğu Tiflis Konservatoriyasına daxil olmuşdur. Konservatoriyada Aleksandr Şaverzaşvili bəstəkarlıq fakültəsində əvvəl P. B. Ryazanovun kursunda, sonra isə Andrey Balançivadzenin kursunda təhsil alıb.
Şaverzaşvili aktiv pedaqoji fəaliyyətlə də məşğul olmuşdur. 1947-ci ildən mərkəzi Tbilisi musiqi məktəbində, 1955–1986-cı illərdə Tbilisi Konservatoriyasında dərs demişdir. Aleksandr Şaverzaşvili 1971-ci ildən — professor, 1968–1979-cu illərdə — bəstəkarlıq kafedrasının müdiri, 1972-ci ildən prorektor vəzifələrində çalışıb.
Onun tələbələri arasında Vaja Azaraşvili, Bidzina Kvernadze və D. K. Haup kimi bəstəkarlar olmuşdular.
Yaradıcılığı
Bəstələrində köhnə polifonik formalardan tez-tez istifadə edirdi. A. Şaverzaşvilinin yaradıcılığında inqilabi və hərbi-vətənpərvərlik mövzulu əsərlər mühüm yer tutur. Bundan əlavə onun musiqi fəaliyyətinə operalar, baletlər, operettalar, konsertlər, ansambllar, instrumental əsərlər, romanslar daxildir.
Aleksandr Şaverzaşvili dörd operanın müəllifidir. İlk operası "Marine" 1955-ci ildə Paliaşvili adına Tbilisi Opera və Balet Teatrında səhnələşdirilmişdir. Digər operalarından "Yeni Sahilə doğru" (1967-ci ildə səhnələşdirilmişdir), "Çar Edip" (1965-ci ildə konsert tamaşası şəklində, Tiflis Konservatoriyasının Böyük Zalında), "Knyaginya Maya" (1966-cı ildə yazılıb) göstərmək olar.
O, cümlədən onun yaradıcılığının əsas əsərləri arasında "Manevrlər" operettası (1958, Tbilisi Musiqili Komediya Teatrı) və "Elquca" baletini (1943) də fərqləndirmək olar.
Yaradıcılıq diapazonu geniş olan Aleksandr Şaverzaşvilinin yaratdığı musiqi əsərləri arasında klassik janrın bütün növləri daxildir.
- vokal və simfonik əsərlər, o cümlədən N. Barataşvilinin sözlərinə həsr olunmuş "Gizli səs" silsiləsi, (1977);
- orkestr üçün — 3 simfoniya (1945–1976);
- "Kajheti" simfonik poeması (1948),
- "Mktvari" simfonik əsər (1958);
- dramatik tamaşalar üçün musiqi və s.
- kamera instrumental ansamblları — skripka və fortepiano üçün: sonata (1950), sonata-fantaziya (1974), violonçel və fortepiano üçün sonatalar (1970), fleyta və fortepiano üçün (1979), 3 fortepiano triosu (1952, 1968, 1979), 2 simli kvartetlər (1954, 1960), fortepiano kvinteti (1955); fortepiano üçün — sonata (1975), 24 prelüd (1960); səs və fortepiano üçün — vokal dövrləri: "Dostlarım sərhədçilər" (sözləri İ. V. Laşkova), Müharibə haqqında şeirlər (sözləri A. İ. Bezimenski və V. S. Davidoviç; hamısı — 1970),
- Aleksandr Puşkinin, Mixail Lermontovun, Nikoloz Barataşvilinin, Aleksandr Kazbeqinin şeirlərinə həsr olunmuş romanslar.
Makafatları
- "Şərəf nişanı" ordeni
- Gürcüstan SSR əməkdar artisti (1961).
- Abxaziya MSSR əməkdar artisti (1979).
- Gürcüstan SSR xalq artisti (1982).
- A. V. Aleksandrov adına gümüş medalla təltif edilmişdir.
İstinadlar
- Музыкальная энциклопедия. Гл. ред. Ю. В. Келдыш. Т 1. А — Гонг. 1072 стб. с илл. М.: Советская энциклопедия, 1973
- "Шаверзашвили Александр Владимирович". 2021-10-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-24.
Ədəbiyyat
Б. С. Штейнпресс. Энциклопедический музыкальный словарь. — Москва, Советская энциклопедия, 1966. Театральная энциклопедия. Том 5/Глав. ред. П. А. Марков — М.: Советская энциклопедия, 1967.
Xarici keçidlər
- ალექსანდრე შავერზაშვილი (gürc.)
- Александр Шаверзашвили
- Шаверзашвили Александр Владимирович
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aleksandr Vasilyevic Saverzasvili gurc ალექსანდრე ვასილის ძე შავერზაშვილი 8 iyul 1919 Tiflis 2003 Sovet ve gurcu bestekari musiqi muellimi professor 1971 ci ilden Senetsunasliq elmleri namizedi 1951 Gurcustan SSR emekdar artisti 1961 Abxaziya MSSR emekdar artisti 1979 Gurcustan SSR xalq artisti 1982 Gurcustan Bestekarlar Ittifaqinin uzvu Aleksandr Vasilyevic Saverzasviligurc ალექსანდრე ვასილის ძე შავერზაშვილიUmumi melumatlarDogum tarixi 8 iyul 1919 1919 07 08 Dogum yeri Tiflis Tiflis qezasi Gurcustan Demokratik RespublikasiVefat tarixi 2003Vetendasligi SSRIGurcustanMilliyyeti gurcuMusiqici melumatlariFealiyyeti bestekar musiqi pedaqoquTehsili Tbilisi Dovlet Konservatoriyasi d Elmi derecesi senetsunasliq namizedi d MukafatlariHeyatiAleksandr Saverzasvili 8 iyul 1919 cu ilde Tbilisi seherinde anadan olmusdur O ilk tehsilini ele bu seherde almisdir 1938 ci ilde A Saverzasvili 1943 cu ilde mezun oldugu Tiflis Konservatoriyasina daxil olmusdur Konservatoriyada Aleksandr Saverzasvili bestekarliq fakultesinde evvel P B Ryazanovun kursunda sonra ise Andrey Balancivadzenin kursunda tehsil alib Saverzasvili aktiv pedaqoji fealiyyetle de mesgul olmusdur 1947 ci ilden merkezi Tbilisi musiqi mektebinde 1955 1986 ci illerde Tbilisi Konservatoriyasinda ders demisdir Aleksandr Saverzasvili 1971 ci ilden professor 1968 1979 cu illerde bestekarliq kafedrasinin mudiri 1972 ci ilden prorektor vezifelerinde calisib Onun telebeleri arasinda Vaja Azarasvili Bidzina Kvernadze ve D K Haup kimi bestekarlar olmusdular YaradiciligiBestelerinde kohne polifonik formalardan tez tez istifade edirdi A Saverzasvilinin yaradiciliginda inqilabi ve herbi vetenperverlik movzulu eserler muhum yer tutur Bundan elave onun musiqi fealiyyetine operalar baletler operettalar konsertler ansambllar instrumental eserler romanslar daxildir Aleksandr Saverzasvili dord operanin muellifidir Ilk operasi Marine 1955 ci ilde Paliasvili adina Tbilisi Opera ve Balet Teatrinda sehnelesdirilmisdir Diger operalarindan Yeni Sahile dogru 1967 ci ilde sehnelesdirilmisdir Car Edip 1965 ci ilde konsert tamasasi seklinde Tiflis Konservatoriyasinin Boyuk Zalinda Knyaginya Maya 1966 ci ilde yazilib gostermek olar O cumleden onun yaradiciliginin esas eserleri arasinda Manevrler operettasi 1958 Tbilisi Musiqili Komediya Teatri ve Elquca baletini 1943 de ferqlendirmek olar Yaradiciliq diapazonu genis olan Aleksandr Saverzasvilinin yaratdigi musiqi eserleri arasinda klassik janrin butun novleri daxildir vokal ve simfonik eserler o cumleden N Baratasvilinin sozlerine hesr olunmus Gizli ses silsilesi 1977 orkestr ucun 3 simfoniya 1945 1976 Kajheti simfonik poemasi 1948 Mktvari simfonik eser 1958 dramatik tamasalar ucun musiqi ve s kamera instrumental ansambllari skripka ve fortepiano ucun sonata 1950 sonata fantaziya 1974 violoncel ve fortepiano ucun sonatalar 1970 fleyta ve fortepiano ucun 1979 3 fortepiano triosu 1952 1968 1979 2 simli kvartetler 1954 1960 fortepiano kvinteti 1955 fortepiano ucun sonata 1975 24 prelud 1960 ses ve fortepiano ucun vokal dovrleri Dostlarim serhedciler sozleri I V Laskova Muharibe haqqinda seirler sozleri A I Bezimenski ve V S Davidovic hamisi 1970 Aleksandr Puskinin Mixail Lermontovun Nikoloz Baratasvilinin Aleksandr Kazbeqinin seirlerine hesr olunmus romanslar Makafatlari Seref nisani ordeni Gurcustan SSR emekdar artisti 1961 Abxaziya MSSR emekdar artisti 1979 Gurcustan SSR xalq artisti 1982 A V Aleksandrov adina gumus medalla teltif edilmisdir IstinadlarMuzykalnaya enciklopediya Gl red Yu V Keldysh T 1 A Gong 1072 stb s ill M Sovetskaya enciklopediya 1973 Shaverzashvili Aleksandr Vladimirovich 2021 10 26 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 24 EdebiyyatB S Shtejnpress Enciklopedicheskij muzykalnyj slovar Moskva Sovetskaya enciklopediya 1966 Teatralnaya enciklopediya Tom 5 Glav red P A Markov M Sovetskaya enciklopediya 1967 Xarici kecidlerალექსანდრე შავერზაშვილი gurc Aleksandr Shaverzashvili Shaverzashvili Aleksandr Vladimirovich