Alışan (lat. Dictamnus) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin sədokimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Alışan | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Alışan | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
Latınca "Dictamnus" adlanır. Lüğəti mənası Dikte — Krit dağlarının birinin adı, Thamnos isə "kol" deməkdir. Qaratikan kolları arasında bitən bu bitkinin yayın qızmar günlərində öz-özünə alışıb yandığı haqqında rəvayətlər gəzir. Elə buna görə də bitkiyə xalq arasında "alışdım-yandım" da deyirlər. "Alışdım-yandım" quraqlığadavamlı olmaqdan ötrü öz ətrafında efir yağı ilə zəngin atmosfer yaradır. Kibriti yandırıb bu bitkiyə yaxın tutduqda o ani olaraq alovlanır. Bu bitkinin tərkibində diktamin alkalloidi, saponin və 0,5%-ə qədər efir yağı vardır. Çində sarılıq, öd kisəsi iltihabı xəstəliklərinin müalicəsində, qaşların tökülməsində və keçəlləşmənin qarşısının alınmasında istifadə edilir. Azərbaycan florasında 1 növü - Qafqaz alışan növü geniş yayılmışdır. Nəsli kəsilməkdə olan bitki kimi qorunması və "Qırmızı Kitab"a düşməsi tövsiyə edilir.
Növləri
İstinadlar
- Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 180. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
- Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 383.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Alisan lat Dictamnus bitkiler aleminin sabunagacicicekliler destesinin sedokimiler fesilesine aid bitki cinsi AlisanElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste SabunagaciciceklilerFesile SedokimilerYarimfesile Cins AlisanBeynelxalq elmi adiDictamnus L 1753Sekil axtarisiITIS 500242NCBI 77005 Latinca Dictamnus adlanir Lugeti menasi Dikte Krit daglarinin birinin adi Thamnos ise kol demekdir Qaratikan kollari arasinda biten bu bitkinin yayin qizmar gunlerinde oz ozune alisib yandigi haqqinda revayetler gezir Ele buna gore de bitkiye xalq arasinda alisdim yandim da deyirler Alisdim yandim quraqligadavamli olmaqdan otru oz etrafinda efir yagi ile zengin atmosfer yaradir Kibriti yandirib bu bitkiye yaxin tutduqda o ani olaraq alovlanir Bu bitkinin terkibinde diktamin alkalloidi saponin ve 0 5 e qeder efir yagi vardir Cinde sariliq od kisesi iltihabi xesteliklerinin mualicesinde qaslarin tokulmesinde ve kecellesmenin qarsisinin alinmasinda istifade edilir Azerbaycan florasinda 1 novu Qafqaz alisan novu genis yayilmisdir Nesli kesilmekde olan bitki kimi qorunmasi ve Qirmizi Kitab a dusmesi tovsiye edilir NovleriDictamnus albus L IstinadlarLinney K Genera plantarum eorumque characteres naturales secundum numerum figuram situm amp proportionem omnium fructificationis partium 5 Stokholm 1754 S 180 doi 10 5962 BHL TITLE 746 Linnaeus C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 1 S 383 Hemcinin bax