Ajek (ubıx же (аже) — qar, к (куа) — oğul) — Rusiyanın Krasnodar diyarında şəlalə. Ajek şəlaləsi Ajek çayı üzərində, çayın Soçi çayına töküldüyü yerdə yerləşir. Şəlalə Xostinski rayonu daxildədir. Ajek şəlaləsi Soçi Milli Parkı ərazisi daxilində olub Orexovka kəndindən 6,5 km qərbdə yerləşir.
Ajek | |
---|---|
ubıx Аже́к | |
Ümumi məlumatlar | |
Hündürlüyü | 9,5 m |
Eni | 1,5 m |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Rusiya |
| |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Etimologiyası
Şəlalənin və çayın adı ubıx dilindən tərcümədə «qar oğlu» (же (аже) — qar, к (əsas söz куа) — oğul) və ya «qarla doğulan» deməkdir. Belə bir adın yaranmasına səbəb Saxarnoy dağının cənub yamacıdır. Məhs bu ərazidə olan qar papağının olmasıdır. Qış aylarında yağan yağntılar nəticəsində bu ərazidə qar örtüyü formalaşır. Qonşu zirvələrdə isə qar örtüyü tez əriyir.
Başqa bir ehtimala görə Ajek — «maral oğlu» deməkdir. Ubıx dilində же (аже) həm də «maral» və ya «maral balası» deməkdir. Yəni tərcümədə "maralların otladığı yer".
J N. Kokov hesab edir ki, şəlalənin adı kabarda dilindən tərcümədə «keçi tirəsi» deməkdir. Ş.D.İnal-İpa belə bir variant təklif edir: Ajek abxaz dilindən tərcümədə - Ажаква, «saqqal» deməkdir.
Ola bilsin ki, Ajek (Ажеко) şəxs adı olub bu ərazidə yaşayan nəsilin adıdır.
Ümumi məlumat
Şəlalə təxminən 40-50 min il əvvəl şistli süxurları üzərində əmələ gəlmişdir. Suyun geoloji işi nəticəsində süxurlar aşınmış və hündürlüyü 9,5 metr olan çıxıntı yaranmışdır. Şəlalənin eni təxminən — 1,5 metrdir.
Suyun töküldüyü yerdə diametri 7 metr olan göl formalaşıb. Su axınları sıldırım divarları at nalı (hündürlüyü 20 m-ə qədər) olan bir kanyon əmələ gətirib. Şəlalənin kənarlarında, qaya üzərində şümşad və sarmaşıqlar geniş yayılıb.
Günəş şüaları şəlalə ərazisinin tam işıqlandıra bilmir. Kanyonun yarısı həmişə kölgəli olur. Şəlalənin yerləşdiyi zona sanitar baxımdan yaxşı durumdadır. Buna səbəb şəlaləyə gedən yolun yetərincə çətin olmasıdır.
Xarici keçidlər
- Официальный сайт Сочинского национального парка
- Фотоальбом водопада Ажек
İstinadlar
- Язык убыхов. Лейпциг, 1928 (на немецком языке). С. 130
- Коков Дж. Н. Адыгская (черкесская) топонимия. Нальчик, 1974., с.135
- Инал-Ипа Ш. Д. Страницы исторической этнографии абхазов. Сухуми, 1971. С. 286
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ajek ubix zhe azhe qar k kua ogul Rusiyanin Krasnodar diyarinda selale Ajek selalesi Ajek cayi uzerinde cayin Soci cayina tokulduyu yerde yerlesir Selale Xostinski rayonu daxildedir Ajek selalesi Soci Milli Parki erazisi daxilinde olub Orexovka kendinden 6 5 km qerbde yerlesir Ajekubix Azhe kUmumi melumatlarHundurluyu 9 5 mEni 1 5 mYerlesmesi43 42 31 sm e 39 49 01 s u Olke RusiyaAjekAjek Vikianbarda elaqeli mediafayllarEtimologiyasiSelalenin ve cayin adi ubix dilinden tercumede qar oglu zhe azhe qar k esas soz kua ogul ve ya qarla dogulan demekdir Bele bir adin yaranmasina sebeb Saxarnoy daginin cenub yamacidir Mehs bu erazide olan qar papaginin olmasidir Qis aylarinda yagan yagntilar neticesinde bu erazide qar ortuyu formalasir Qonsu zirvelerde ise qar ortuyu tez eriyir Basqa bir ehtimala gore Ajek maral oglu demekdir Ubix dilinde zhe azhe hem de maral ve ya maral balasi demekdir Yeni tercumede marallarin otladigi yer J N Kokov hesab edir ki selalenin adi kabarda dilinden tercumede keci tiresi demekdir S D Inal Ipa bele bir variant teklif edir Ajek abxaz dilinden tercumede Azhakva saqqal demekdir Ola bilsin ki Ajek Azheko sexs adi olub bu erazide yasayan nesilin adidir Umumi melumatSelale texminen 40 50 min il evvel sistli suxurlari uzerinde emele gelmisdir Suyun geoloji isi neticesinde suxurlar asinmis ve hundurluyu 9 5 metr olan cixinti yaranmisdir Selalenin eni texminen 1 5 metrdir Suyun tokulduyu yerde diametri 7 metr olan gol formalasib Su axinlari sildirim divarlari at nali hundurluyu 20 m e qeder olan bir kanyon emele getirib Selalenin kenarlarinda qaya uzerinde sumsad ve sarmasiqlar genis yayilib Gunes sualari selale erazisinin tam isiqlandira bilmir Kanyonun yarisi hemise kolgeli olur Selalenin yerlesdiyi zona sanitar baximdan yaxsi durumdadir Buna sebeb selaleye geden yolun yeterince cetin olmasidir Xarici kecidlerOficialnyj sajt Sochinskogo nacionalnogo parka Fotoalbom vodopada AzhekIstinadlarYazyk ubyhov Lejpcig 1928 na nemeckom yazyke S 130 Kokov Dzh N Adygskaya cherkesskaya toponimiya Nalchik 1974 s 135 Inal Ipa Sh D Stranicy istoricheskoj etnografii abhazov Suhumi 1971 S 286