Bu məqalədə heç bir məlumatın mənbəsi . |
Bayramov Adilxan Hüseynəli oğlu (19 fevral 1949, Sadaxlı, Marneuli rayonu – 14 aprel 2021, Bakı) — azərbaycanlı tənqidçi, ədəbiyyatşünas, sənətşünas, publisist, tərcüməçi, filologiya elmləri doktoru.
Adilxan Bayramov | |
---|---|
Doğum tarixi | 19 fevral 1949 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 14 aprel 2021 (72 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | tənqidçi |
Üzvlüyü | |
Mükafatları | "Səməd Vurğun —90" fəxri xatirə diplomu "Səməd Vurğun mükafatı" "Fəxri Mədəniyyət İşçisi" döş nişani |
Həyatı
Adilxan Bayramov 1949-cu il 19 fevralda Gürcüstanın Marneuli rayonunun (Borçalı bölgəsi) Sadaxlı kəndində anadan olmuşdur. 1966-cı ildə Sadaxlı kənd orta məktəbini gümüş medalla bitirmişdir. 1966–1971-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki Bakı Dövlət Universiteti) Filologiya fakültəsində ali təhsil almışdır. 1971–1979-cu illərdə Sadaxlı 2 saylı kənd orta məktəbində tərbiyə işləri üzrə direktor müavini, Azərbaycan dili və ədəbiyyatı müəllimi, 1979–1980-ci illərdə Səməd Vurğunun ev-muzeyində elmi işçi, şöbə müdiri işləmişdir. 1980–2007-ci illərdə Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyində (indiki Mədəniyyət və Turizm Nazirliyində) böyük inspektor, aparıcı inspektor, baş inspektor, baş idarənin rəis müavini, baş idarənin rəisi, aparatın rəhbəri vəzifələrində çalışmışdır. 2007-ci ilin oktyabr ayında doktorluq dissertasiyası müdafiə etmiş və həmin vaxtdan Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi Mədəniyyətşünaslıq üzrə Elmi-Metodiki Mərkəzinin direktor müavini vəzifəsində çalışır.
Adilxan Bayramov elmi-tədqiqat işi ilə də fəal məşğul olur. Əsasən xalq şairi Səməd Vurğunun yaradıcılığını tədqiq edir. 1990-cı ildə "Səməd Vurğun yaradıcılığında xalqlar dostluğu" mövzusunda namizədlik, 2007-ci ildə "Səməd Vurğun yaradıcılığında insan: millilik və ümumbəşərilik" mövzusunda doktorluq dissertasiyaları müdafiə etmişdir. Səməd Vurğunun həyatı və fəaliyyəti ilə bağlı radio-televiziya verilişlərinin, çoxsaylı məqalələrin müəllifidir.
Poemaları əsasında bir neçə radio-tamaşa, "Hürmüz və Əhrimən" poeması əsasında pyes hazırlamış, "Muğan" poemasının motivləri üzrə "Ceyran" televiziya filminin ssenarisini yazmışdır. Səməd Vurğun haqqında yazılan "Yaşayan ömür" (1990), "Vurğun ocağı" (1997), "Səməd Vurğun yaradıcılığında insan: millilik və ümumbəşərilik" (1999), "Səməd Vurğun: milli və ümumbəşəri" (2006), "Səməd Vurğun: ömür yolu və yaradıcılığından səhifələr" (2015) kitablarının müəllifidir.
Ədəbi tənqid və ədəbiyyatşünaslıqla yanaşı, həm də muzey işi, teatr sənəti, təsviri incəsənət, etnoqrafiya və Azərbaycan xalçası ilə bağlı araşdırmalar aparır. "Heydər Əliyev və muzeylərimiz" (1999), "Bakı muzeyləri" (şərikli- 2006), "Tariximiz, yaddaşımız, sərvətimiz" (2007), "Sənət, sənət məbədləri, sənət fədailəri" (2015) kitablarının, "Ədəbi-xatirə muzeyləri", "Tarix-diyarşünaslıq muzeyləri", "Teatr sənətimizin inkişafında Tiflis Azərbaycan teatrının rolu (1900–1920-ci illər)" adlı metodiki vəsaitlərin müəllifi, Azərbaycan və rus dillərində bir neçə dəfə nəşr olunmuş "Üzeyir Hacvıbəyov ensiklopediyası"nın müəlliflərindən biridir.
Adilxan Bayramovun qələmindən çıxmış bu nəşrlər ali məktəblərin müvafiq fakültələrində dərs vəsaiti kimi istifadə olunur.
Adilxan Bayramov bədii tərcümə ilə də məşğul olur. Bir sıra səhnə əsərlərini, o cümlədən məşhur rus yazıçısı M. Bulqakovun "Morfi" hekayəsi əsasında səhnələşdirilmiş "Tövbə" pyesini rus dilindən Azərbaycan dilinə çevirmişdir. Bu tərcümələr Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən alınmış və səhnədə oynanılması teatrlara tövsiyə edilmişdir.
Çoxsaylı elmi və elmi-metodiki məqalələri, habelə bədii və bədii-publisistik yazıları çap olunmuşdur.
Mətbuatda vaxtaşırı "A. Byramqullu" və "A. Bayramquluoğlu" imzaları ilə bədii yazılarla çıxış edir.
Müxtəlif mətbuat orqanlarında Adilxan Bayramovun özü və araşdırmaları barədə bir sıra mütəxəssislərin məqalələri dərc olunmuş, radio-televiziya verilişləri səsləndirilmiş, "Elim-obam Sadaxlı" (Bakı, 2000), "Borçalı alimləri" (Bakı, 2000), "Azərbaycan yazıçıları" (Bakı, 2004), "Əlamətdar və tarixi günlər təqvim-2014", "Borçalının Sadaxlı dünyası" (2014) ensiklopedik-məlumat kitablarında, habelə "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası"nda (III cild, Bakı, 2011) və "Azərbaycan" saytında (müxtəlif dillərdə) biblioqrafik məlumat verilmişdir.
Azərbaycan Aşıqlar Birliyi İdarə Heyətinin, Beynəlxalq Muzeylər Şurası Azərbaycan Milli Komitəsi Rəyasət Heyətinin, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin, Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvü, "Müasir mədəniyyətşünaslıq" jurnalının baş redaktorunun müavini, "Qarapapaqlar" (Gürcüstan) dərgisi redaksiya heyətinin üzvüdür.
Müxtəlif vaxtlarda "Səməd Vurğun-90" fəxri xatirə diplomuna, "Səməd Vurğun mükafatı"na, digər fəxri fərman və mükafatlara layiq görülmüş, "Fəxri Mədəniyyət İşçisi" döş nişanı ilə təltif edilmişdir.
İki qızı, bir oğlu, dörd nəvəsi var. Böyük qızı Pərvanə hüquq elmləri namizədi, oğlu Tural Dövlət notariusudur. Kiçik qızı İlhamə də ali təhsillidir.
Adilxan Bayramov 14 aprel 2021-ci ildə Bakı şəhərində vəfat etmişdir.
Kitabları
- Yaşayan ömür. Bakı: İşıq, 1990, 90 səh.
- Vurğun ocağı. Bakı: AAMM, 1997, 73 səh.
- Heydər Əliyev və muzeylərimiz. Bakı: Şur, 1999, 90 səh.
- Səməd Vurğun yaradıcılığında insan: millilik və ümumbəşərilik. Bakı: Azərbaycan Universiteti, 1999, 309 səh.
- Səməd Vuğun: milli və ümumbəşəri. Bakı: Səda, 2006, 314 səh.
- Bakı muzeyləri (şərikli). Bakı: Beynəlxalq Muzeylər Şurasının Azərbaycan Milli Komitəsi, 2006, 123 səh.
- Tariximiz, yaddaşımız, sərvətmiz. Bakı: E. L., 2007, 140 səh.
- Sənət, sənət məbədləri, sənət fədailəri. Bakı: Vətənoğlu, 2015, 336 səh.
- Səməd Vurğun: ömür yolu və yaradıcılığından səhifələr. Bakı: Vətənoğlu, 2015, 300 256 səh.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalede hec bir melumatin menbesi gosterilmemisdir Lutfen etibarli menbeler elave etmekle meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Qerez yaradan menbesiz hisseler muzakiresiz siline biler Bayramov Adilxan Huseyneli oglu 19 fevral 1949 Sadaxli Marneuli rayonu 14 aprel 2021 Baki azerbaycanli tenqidci edebiyyatsunas senetsunas publisist tercumeci filologiya elmleri doktoru Adilxan BayramovDogum tarixi 19 fevral 1949 1949 02 19 Dogum yeri Sadaxli Marneuli rayonu Gurcustan SSR SSRIVefat tarixi 14 aprel 2021 2021 04 14 72 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanTehsili BDU Filologiya fakultesiFealiyyeti tenqidciUzvluyu Azerbaycan Jurnalistler Birliyi Azerbaycan Ressamlar Ittifaqi Azerbaycan Asiqlar BirliyiMukafatlari Semed Vurgun 90 fexri xatire diplomu Semed Vurgun mukafati Fexri Medeniyyet Iscisi dos nisaniHeyatiAdilxan Bayramov 1949 cu il 19 fevralda Gurcustanin Marneuli rayonunun Borcali bolgesi Sadaxli kendinde anadan olmusdur 1966 ci ilde Sadaxli kend orta mektebini gumus medalla bitirmisdir 1966 1971 ci illerde Azerbaycan Dovlet Universitetinin indiki Baki Dovlet Universiteti Filologiya fakultesinde ali tehsil almisdir 1971 1979 cu illerde Sadaxli 2 sayli kend orta mektebinde terbiye isleri uzre direktor muavini Azerbaycan dili ve edebiyyati muellimi 1979 1980 ci illerde Semed Vurgunun ev muzeyinde elmi isci sobe mudiri islemisdir 1980 2007 ci illerde Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyinde indiki Medeniyyet ve Turizm Nazirliyinde boyuk inspektor aparici inspektor bas inspektor bas idarenin reis muavini bas idarenin reisi aparatin rehberi vezifelerinde calismisdir 2007 ci ilin oktyabr ayinda doktorluq dissertasiyasi mudafie etmis ve hemin vaxtdan Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet ve Turizm Nazirliyi Medeniyyetsunasliq uzre Elmi Metodiki Merkezinin direktor muavini vezifesinde calisir Adilxan Bayramov elmi tedqiqat isi ile de feal mesgul olur Esasen xalq sairi Semed Vurgunun yaradiciligini tedqiq edir 1990 ci ilde Semed Vurgun yaradiciliginda xalqlar dostlugu movzusunda namizedlik 2007 ci ilde Semed Vurgun yaradiciliginda insan millilik ve umumbeserilik movzusunda doktorluq dissertasiyalari mudafie etmisdir Semed Vurgunun heyati ve fealiyyeti ile bagli radio televiziya verilislerinin coxsayli meqalelerin muellifidir Poemalari esasinda bir nece radio tamasa Hurmuz ve Ehrimen poemasi esasinda pyes hazirlamis Mugan poemasinin motivleri uzre Ceyran televiziya filminin ssenarisini yazmisdir Semed Vurgun haqqinda yazilan Yasayan omur 1990 Vurgun ocagi 1997 Semed Vurgun yaradiciliginda insan millilik ve umumbeserilik 1999 Semed Vurgun milli ve umumbeseri 2006 Semed Vurgun omur yolu ve yaradiciligindan sehifeler 2015 kitablarinin muellifidir Edebi tenqid ve edebiyyatsunasliqla yanasi hem de muzey isi teatr seneti tesviri incesenet etnoqrafiya ve Azerbaycan xalcasi ile bagli arasdirmalar aparir Heyder Eliyev ve muzeylerimiz 1999 Baki muzeyleri serikli 2006 Tariximiz yaddasimiz servetimiz 2007 Senet senet mebedleri senet fedaileri 2015 kitablarinin Edebi xatire muzeyleri Tarix diyarsunasliq muzeyleri Teatr senetimizin inkisafinda Tiflis Azerbaycan teatrinin rolu 1900 1920 ci iller adli metodiki vesaitlerin muellifi Azerbaycan ve rus dillerinde bir nece defe nesr olunmus Uzeyir Hacvibeyov ensiklopediyasi nin muelliflerinden biridir Adilxan Bayramovun qeleminden cixmis bu nesrler ali mekteblerin muvafiq fakultelerinde ders vesaiti kimi istifade olunur Adilxan Bayramov bedii tercume ile de mesgul olur Bir sira sehne eserlerini o cumleden meshur rus yazicisi M Bulqakovun Morfi hekayesi esasinda sehnelesdirilmis Tovbe pyesini rus dilinden Azerbaycan diline cevirmisdir Bu tercumeler Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet ve Turizm Nazirliyi terefinden alinmis ve sehnede oynanilmasi teatrlara tovsiye edilmisdir Coxsayli elmi ve elmi metodiki meqaleleri habele bedii ve bedii publisistik yazilari cap olunmusdur Metbuatda vaxtasiri A Byramqullu ve A Bayramquluoglu imzalari ile bedii yazilarla cixis edir Muxtelif metbuat orqanlarinda Adilxan Bayramovun ozu ve arasdirmalari barede bir sira mutexessislerin meqaleleri derc olunmus radio televiziya verilisleri seslendirilmis Elim obam Sadaxli Baki 2000 Borcali alimleri Baki 2000 Azerbaycan yazicilari Baki 2004 Elametdar ve tarixi gunler teqvim 2014 Borcalinin Sadaxli dunyasi 2014 ensiklopedik melumat kitablarinda habele Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi nda III cild Baki 2011 ve Azerbaycan saytinda muxtelif dillerde biblioqrafik melumat verilmisdir Azerbaycan Asiqlar Birliyi Idare Heyetinin Beynelxalq Muzeyler Surasi Azerbaycan Milli Komitesi Reyaset Heyetinin Azerbaycan Jurnalistler Birliyinin Azerbaycan Ressamlar Ittifaqinin uzvu Muasir medeniyyetsunasliq jurnalinin bas redaktorunun muavini Qarapapaqlar Gurcustan dergisi redaksiya heyetinin uzvudur Muxtelif vaxtlarda Semed Vurgun 90 fexri xatire diplomuna Semed Vurgun mukafati na diger fexri ferman ve mukafatlara layiq gorulmus Fexri Medeniyyet Iscisi dos nisani ile teltif edilmisdir Iki qizi bir oglu dord nevesi var Boyuk qizi Pervane huquq elmleri namizedi oglu Tural Dovlet notariusudur Kicik qizi Ilhame de ali tehsillidir Adilxan Bayramov 14 aprel 2021 ci ilde Baki seherinde vefat etmisdir KitablariYasayan omur Baki Isiq 1990 90 seh Vurgun ocagi Baki AAMM 1997 73 seh Heyder Eliyev ve muzeylerimiz Baki Sur 1999 90 seh Semed Vurgun yaradiciliginda insan millilik ve umumbeserilik Baki Azerbaycan Universiteti 1999 309 seh Semed Vugun milli ve umumbeseri Baki Seda 2006 314 seh Baki muzeyleri serikli Baki Beynelxalq Muzeyler Surasinin Azerbaycan Milli Komitesi 2006 123 seh Tariximiz yaddasimiz servetmiz Baki E L 2007 140 seh Senet senet mebedleri senet fedaileri Baki Vetenoglu 2015 336 seh Semed Vurgun omur yolu ve yaradiciligindan sehifeler Baki Vetenoglu 2015 300 256 seh Istinadlar