Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Adi küknar (lat. Picea abies) — bitkilər aləminin şöbəsinin i̇ynəyarpaqlılar sinfinin i̇ynəyarpaqlılar dəstəsinin şamkimilər fəsiləsinin küknar cinsinə aid bitki növü.
| Adi küknar | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Şöbə: Sinif: Yarımsinif: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Adi küknar | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Botaniki xarakteristikası
Adi küknar Şimal yarımkürəsində geniş ərazini əhatə edir. Bu növə bəzən Avropa küknarı da deyilir. Hündürlüyü 50 m-ə, diametri 1,5 m-ə çatan konusvarı, yaxud enli piramidal çətirli qırmızımtıl-boz qabıqlı ağacdır. İynəyarpaqları parıltılı, tünd-yaşıl, dördbucaqlı və itiucludur, uzunluğu 10-25 mm, eni 2-3 mm-ə çatır və yarpaq yastığı üzərində oturaq vəziyyətdə budağa birləşir. Qozaları uzunsov silindrvarıdır, uzunluğu 15 sm, qalınlığı 4 sm olur. 500 ilə qədər yaşayır. Tumurcuqları sarımtıl-boz rəngdə olur, çılpaq və ya az tükcüklü, yumurtavarıdır. Adi küknarın qozaları may-iyun aylarının əvvəllərində yetişir, açıq-boz rəngli olur. Toxumları uzunsov (4 mm), qəhvəyi, parıltılı sarımtıl (qırmızıyaçalan), qanadcıqlıdır. Toxum pulcuqları odunlaşmış, tərs yumurtavarı, azca qabarıq, kənarları batıq və ya dişlidir. Toxumların qozalardan tökülməsi mart-aprel aylarında başlayır və payıza kimi davam edir. Adi küknar toxumla çoxalır, lakin vegetativ üsulla da çoxaltmaq olur. Küknarın kök sistemi yaxşı inkişaf edir. Mil kökü zəif olduğundan küləyə davamsızdır və güclü küləklərin təsirindən asanlıqla yerə sərilir. Adi küknar istisevən, kölgəyədavamlı, torpağın münbitliyinə tələbkardır, qumsal və gillicəli, qələviləşmiş torpaqlarda yaxşı inkişaf edir. Toza, qaza qarşı davamsızdır. Oduncağı yüngül, yumşaq, ağ və ya açıq-qırmızımtıldır. Ondan kağız-sellüloz sənayesində, mebel istehsalında, musiqi alətləri hazırlanmasında və s. sahələrdə geniş istifadə edilir. Qabığında aşı maddəsi, skipidar (17%), kabifol (75 %-ə kimi) vardır, toxumları yağlı (30 %), iynəyarpaqları "A" və "C" vitaminləri ilə zəngindir. Tək-tək və qrup halında yaşıllıqların, canlı çəpərlərin salınmasında istifadə olunması məsləhətdir. Adi küknar Abşeron, Gəncə, Zaqatala və Gədəbəydə park və küçələrin yaşıllaşdırılmasında istifadə edilir.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Abies abies (L.) Druce
- Abies communis Lindl.
- Abies picea Mill.
- Pinus abies L.
- Pinus abies subsp. vulgaris Voss
- Pinus pyramidalis Salisb.
Yarımnövləri
- Picea abies var. abies
- Picea abies var. acuminata (Beck) Dallim. & A.B.Jacks.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Adi kuknar lat Picea abies bitkiler aleminin sobesinin i yneyarpaqlilar sinfinin i yneyarpaqlilar destesinin samkimiler fesilesinin kuknar cinsine aid bitki novu Adi kuknarElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Sobe Sinif IyneyarpaqlilarYarimsinif IyneyarpaqlilarDeste IyneyarpaqlilarFesile SamkimilerYarimfesile Cins KuknarNov Adi kuknarBeynelxalq elmi adiPicea abies H Karst 1881Sekil axtarisiITIS 183289NCBI 3329EOL 1061648Botaniki xarakteristikasiAdi kuknar Simal yarimkuresinde genis erazini ehate edir Bu nove bezen Avropa kuknari da deyilir Hundurluyu 50 m e diametri 1 5 m e catan konusvari yaxud enli piramidal cetirli qirmizimtil boz qabiqli agacdir Iyneyarpaqlari pariltili tund yasil dordbucaqli ve itiucludur uzunlugu 10 25 mm eni 2 3 mm e catir ve yarpaq yastigi uzerinde oturaq veziyyetde budaga birlesir Qozalari uzunsov silindrvaridir uzunlugu 15 sm qalinligi 4 sm olur 500 ile qeder yasayir Tumurcuqlari sarimtil boz rengde olur cilpaq ve ya az tukcuklu yumurtavaridir Adi kuknarin qozalari may iyun aylarinin evvellerinde yetisir aciq boz rengli olur Toxumlari uzunsov 4 mm qehveyi pariltili sarimtil qirmiziyacalan qanadciqlidir Toxum pulcuqlari odunlasmis ters yumurtavari azca qabariq kenarlari batiq ve ya dislidir Toxumlarin qozalardan tokulmesi mart aprel aylarinda baslayir ve payiza kimi davam edir Adi kuknar toxumla coxalir lakin vegetativ usulla da coxaltmaq olur Kuknarin kok sistemi yaxsi inkisaf edir Mil koku zeif oldugundan kuleye davamsizdir ve guclu kuleklerin tesirinden asanliqla yere serilir Adi kuknar istiseven kolgeyedavamli torpagin munbitliyine telebkardir qumsal ve gilliceli qelevilesmis torpaqlarda yaxsi inkisaf edir Toza qaza qarsi davamsizdir Oduncagi yungul yumsaq ag ve ya aciq qirmizimtildir Ondan kagiz selluloz senayesinde mebel istehsalinda musiqi aletleri hazirlanmasinda ve s sahelerde genis istifade edilir Qabiginda asi maddesi skipidar 17 kabifol 75 e kimi vardir toxumlari yagli 30 iyneyarpaqlari A ve C vitaminleri ile zengindir Tek tek ve qrup halinda yasilliqlarin canli ceperlerin salinmasinda istifade olunmasi meslehetdir Adi kuknar Abseron Gence Zaqatala ve Gedebeyde park ve kucelerin yasillasdirilmasinda istifade edilir SinonimleriHomotipik sinonimleri Abies abies L Druce Abies communis Lindl Abies picea Mill Pinus abies L Pinus abies subsp vulgaris Voss Pinus pyramidalis Salisb YarimnovleriPicea abies var abies Picea abies var acuminata Beck Dallim amp A B Jacks IstinadlarHemcinin bax