Adi boğazotu (lat. Prunella vulgaris) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin boğazotu cinsinə aid bitki növü.
Adi boğazotu | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Adi boğazotu | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Botaniki xarakteristikası
Hündürlüyü (3) 8-40 (60) sm, gövdəsi düzduran və yaxud əyilib qalxandır, çılpaq və ya nahamar tüklü, uzun sürünən kökümsovlu çoxillik ot bitkisidir. Yarpaqları saplaq üzərindədir, uzunluğu 2-6 sm, eni 1-3 sm-dir, yumurtaşəkilli və ya yumurtaşəkilli-uzunsov, adətən pazşəkilli olur, uc hissədə küt və ya sivritəhər, kənarları tamkənarlı və ya seyrək dişlidir. Çiçək qrupu başcıq və ya sünbülşəkilli, yumurtaşəkilli və ya uzunsov olub, onun əsasında bir cüt oturaq yarpaq yerləşir. Çiçək qrupunda çiçək köbəsi yığılmışdır. Tac bənövşəyi, bəzən isə ağ rəngdə olur, uzunluğu 8-12 mmdir, 1,5-2 dəfə kasacıqdan uzun və ya ondan az fərqlənir, tacın borucuğu düzdür. Fındıqcalar yumurtaşəkilli və ya ellipsvari, hamar, parlaq, bayır tərəfi yastı və uzunluğu 2 mm-ə qədərdir. May ayında çiçəkləyir, iyun-avqust aylarında meyvə verir.
Azərbaycanda yayılması
Azərbaycanın bütün rayonlarında, nadir halda Kür-Araz oval. Ovalıqdan subalp qurşağına qədər.
Yaşayış mühiti
Meşələrdə, meşə kənarənda və talalarda, kolluqlarda, çəmənlərdə, bağlarda, arxların kənarında, düyü əkilən sahələrdə, çınqıllı çayların kənarında, bulaqların yanında, yol kənarında rast gəlinir.
Təsərrüfat əhəmiyyəti
Yağlı bitki hesab olunur.
Sinonimləri
- () , Enum. Sperm. Jap. 1: 222 (1948). De hasta las .
- Prunella asiatica , Bot. Mag. (Tokyo) 44: 19 (1930).
- Prunella japonica Makino, Bot. Mag. (Tokyo) 28: 158 (1914).
- Prunella vulgaris subsp. estremadurensis , Nova Fl. Portugal 2: 567 (1984). De .
- (Benth.) , Kongl. Svenska Vetensk. Acad. Handl., IV, 13: 366 (1971). Sur de , Assam y centro sur de .
- Prunella hispida Benth. in Wall., Pl. Asiat. Rar. 1: 66 (1830).
- Prunella cinerea , New Fl. 2: 30 (1837).
- Prunella stolonifera & , Repert. Spec. Nov. Regni Veg. 12: 286 (1913).
- () Piper & , Fl. N.W. Coast: 311 (1915). De y del norte y sur de .
- Prunella pennsylvanica var. lanceolata W.P.C.Barton, Fl. Philadelph. Prodr.: 64 (1815).
- Prunella canadensis Mill., Gard. Dict. ed. 8: 4 (1768).
- Prunella caroliniana Mill., Gard. Dict. ed. 8: 6 (1768).
- Prunella parviflora , Fl. Lit. Inch. 1: 88 (1782), opus utique oppr.
- Prunella laciniata , Fl. Carol.: 163 (1788), nom. illeg.
- De , y , se cultiva en todo el mundo.
- Prunella officinalis , Stirp. Austr. Fasc., ed. 2, 4: 279 (1763).
- Prunella novae-angliae Mill., Gard. Dict. ed. 8: 7 (1768).
- Prunella latifolia , Hortus Cantabrig., ed. 2: 80 (1800).
- Prunella longifolia Pers., Syn. Pl. 2: 137 (1806).
- Prunella ovata Pers., Syn. Pl. 2: 137 (1806).
- Prunella parviflora , Fl. Spa 1: 35 (1811).
- Prunella pennsylvanica , Fl. Boston.: 144 (1814).
- Prunella pennsylvanica var. ovata , Fl. Philadelph. Prodr.: 64 (1815).
- Prunella aequinoctialis Kunth in , A.J.A.Bonpland & C.S.Kunth, Nov. Gen. Sp. 2: 323 (1818).
- Prunella hirta Bernh. ex Steud., Nomencl. Bot. 1: 661 (1821).
- Prunella incisa , Enum. Hort. Berol. Alt. 2: 121 (1822).
- Prunella reptans Dumort., Fl. Belg.: 44 (1827).
- Prunella surrecta Dumort., Fl. Belg.: 44 (1827).
- Prunella australasica ex , Bull. Bot. (Geneva) 1: 162 (1830).
- Prunella australis , Hort. Brit., ed. 2: 410 (1830).
- Prunella fischeriana Buch.-Ham., Bull. Bot. (Geneva) 1: 164 (1830).
- Prunella angustifolia , Schriften Ges. Beförd. Gesammten Naturwiss. Marburg 2: 258 (1831).
- Prunella dissecta Wender., Schriften Ges. Beförd. Gesammten Naturwiss. Marburg 2: 257 (1831).
- Prunella hirsuta Wender., Schriften Ges. Beförd. Gesammten Naturwiss. Marburg 2: 257 (1831).
- Prunella elongata ex Benth., Labiat. Gen. Spec.: 417 (1834).
- Prunella cordata , New Fl. 2: 31 (1837).
- Prunella heterophyla Raf., New Fl. 2: 31 (1837).
- Prunella mariquitensis Willd. ex Benth., Linnaea 11: 345 (1837).
- Prunella microphylla Raf., New Fl. 2: 29 (1837).
- Prunella obtusifolia Raf., New Fl. 2: 32 (1837).
- Prunella petiolaris Raf., New Fl. 2: 30 (1837).
- Prunella reticulata Raf., New Fl. 2: 31 (1837).
- Prunella rosea Raf., New Fl. 2: 31 (1837).
- Prunella sessilifolia Raf., New Fl. 2: 30 (1837).
- Prunella caerulea ex Ledeb., Fl. Ross. 3: 393 (1849).
- Prunella purpurea Gueldenst. ex Ledeb., Fl. Ross. 3: 393 (1849).
- Prunella browniana ex in , Suppl. Hort. Brit. 1: 597 (1850).
- Prunella alpina Schur, Verh. Mitth. Siebenbürg. Vereins Naturwiss. Hermannstadt 4: 59 (1853).
- Prunella algeriensis , Bull. Soc. Bot. France 2: 582 (1855).
- Prunella pratensis Schur, Enum. Pl. Transsilv.: 543 (1866).
- Prunella capitellata , Ann. K. K. Naturhist. Hofmus. 2: 146 (1887).
- Prunella scaberrima auct., Proc. Biol. Soc. Wash. 13: 206 (1900).
- Prunella gracillicaulia , Byull. Glavn. Bot. Sada 175: 54 (1997).
İstinadlar
- Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 600.
- "Prunella vulgaris subsp. vulgaris". 14 de bril de 2010.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Adi bogazotu lat Prunella vulgaris bitkiler aleminin dalamazcicekliler destesinin dalamazkimiler fesilesinin bogazotu cinsine aid bitki novu Adi bogazotuElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad AsteridsKlad Deste DalamazciceklilerFesile DalamazkimilerYarimfesile NepetoideaeTriba MentheaeCins BogazotuNov Adi bogazotuBeynelxalq elmi adiPrunella vulgaris L 1753Sekil axtarisiITIS 32381NCBI 39358EOL 579652Botaniki xarakteristikasiHundurluyu 3 8 40 60 sm govdesi duzduran ve yaxud eyilib qalxandir cilpaq ve ya nahamar tuklu uzun surunen kokumsovlu coxillik ot bitkisidir Yarpaqlari saplaq uzerindedir uzunlugu 2 6 sm eni 1 3 sm dir yumurtasekilli ve ya yumurtasekilli uzunsov adeten pazsekilli olur uc hissede kut ve ya sivriteher kenarlari tamkenarli ve ya seyrek dislidir Cicek qrupu basciq ve ya sunbulsekilli yumurtasekilli ve ya uzunsov olub onun esasinda bir cut oturaq yarpaq yerlesir Cicek qrupunda cicek kobesi yigilmisdir Tac benovseyi bezen ise ag rengde olur uzunlugu 8 12 mmdir 1 5 2 defe kasaciqdan uzun ve ya ondan az ferqlenir tacin borucugu duzdur Findiqcalar yumurtasekilli ve ya ellipsvari hamar parlaq bayir terefi yasti ve uzunlugu 2 mm e qederdir May ayinda cicekleyir iyun avqust aylarinda meyve verir Azerbaycanda yayilmasiAzerbaycanin butun rayonlarinda nadir halda Kur Araz oval Ovaliqdan subalp qursagina qeder Yasayis muhitiMeselerde mese kenarenda ve talalarda kolluqlarda cemenlerde baglarda arxlarin kenarinda duyu ekilen sahelerde cinqilli caylarin kenarinda bulaqlarin yaninda yol kenarinda rast gelinir Teserrufat ehemiyyetiYagli bitki hesab olunur Sinonimleri Enum Sperm Jap 1 222 1948 De hasta las Prunella asiatica Bot Mag Tokyo 44 19 1930 Prunella japonica Makino Bot Mag Tokyo 28 158 1914 Prunella vulgaris subsp estremadurensis Nova Fl Portugal 2 567 1984 De Benth Kongl Svenska Vetensk Acad Handl IV 13 366 1971 Sur de Assam y centro sur de Prunella hispida Benth in Wall Pl Asiat Rar 1 66 1830 Prunella cinerea New Fl 2 30 1837 Prunella stolonifera amp Repert Spec Nov Regni Veg 12 286 1913 Piper amp Fl N W Coast 311 1915 De y del norte y sur de Prunella pennsylvanica var lanceolata W P C Barton Fl Philadelph Prodr 64 1815 Prunella canadensis Mill Gard Dict ed 8 4 1768 Prunella caroliniana Mill Gard Dict ed 8 6 1768 Prunella parviflora Fl Lit Inch 1 88 1782 opus utique oppr Prunella laciniata Fl Carol 163 1788 nom illeg De y se cultiva en todo el mundo Prunella officinalis Stirp Austr Fasc ed 2 4 279 1763 Prunella novae angliae Mill Gard Dict ed 8 7 1768 Prunella latifolia Hortus Cantabrig ed 2 80 1800 Prunella longifolia Pers Syn Pl 2 137 1806 Prunella ovata Pers Syn Pl 2 137 1806 Prunella parviflora Fl Spa 1 35 1811 Prunella pennsylvanica Fl Boston 144 1814 Prunella pennsylvanica var ovata Fl Philadelph Prodr 64 1815 Prunella aequinoctialis Kunth in A J A Bonpland amp C S Kunth Nov Gen Sp 2 323 1818 Prunella hirta Bernh ex Steud Nomencl Bot 1 661 1821 Prunella incisa Enum Hort Berol Alt 2 121 1822 Prunella reptans Dumort Fl Belg 44 1827 Prunella surrecta Dumort Fl Belg 44 1827 Prunella australasica ex Bull Bot Geneva 1 162 1830 Prunella australis Hort Brit ed 2 410 1830 Prunella fischeriana Buch Ham Bull Bot Geneva 1 164 1830 Prunella angustifolia Schriften Ges Beford Gesammten Naturwiss Marburg 2 258 1831 Prunella dissecta Wender Schriften Ges Beford Gesammten Naturwiss Marburg 2 257 1831 Prunella hirsuta Wender Schriften Ges Beford Gesammten Naturwiss Marburg 2 257 1831 Prunella elongata ex Benth Labiat Gen Spec 417 1834 Prunella cordata New Fl 2 31 1837 Prunella heterophyla Raf New Fl 2 31 1837 Prunella mariquitensis Willd ex Benth Linnaea 11 345 1837 Prunella microphylla Raf New Fl 2 29 1837 Prunella obtusifolia Raf New Fl 2 32 1837 Prunella petiolaris Raf New Fl 2 30 1837 Prunella reticulata Raf New Fl 2 31 1837 Prunella rosea Raf New Fl 2 31 1837 Prunella sessilifolia Raf New Fl 2 30 1837 Prunella caerulea ex Ledeb Fl Ross 3 393 1849 Prunella purpurea Gueldenst ex Ledeb Fl Ross 3 393 1849 Prunella browniana ex in Suppl Hort Brit 1 597 1850 Prunella alpina Schur Verh Mitth Siebenburg Vereins Naturwiss Hermannstadt 4 59 1853 Prunella algeriensis Bull Soc Bot France 2 582 1855 Prunella pratensis Schur Enum Pl Transsilv 543 1866 Prunella capitellata Ann K K Naturhist Hofmus 2 146 1887 Prunella scaberrima auct Proc Biol Soc Wash 13 206 1900 Prunella gracillicaulia Byull Glavn Bot Sada 175 54 1997 IstinadlarLinnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 600 Prunella vulgaris subsp vulgaris 14 de bril de 2010 Hemcinin bax