Abdulxalıq hamamı – Hamamın tikilməsi 1890-cı illərə düşür. El arasında Abdixaha hamamı kimi tanınan bu hamamı dəllək Abdulxalıq tikdirmişdi.
Abdulxalıq hamamı | |
---|---|
Abdulxalıq hamamı | |
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Şəki |
Rayon | Şəki rayonu |
Yerləşir | M.Ə.Rəsulzadə prospekti 274 |
Memar | Usta Abbasqulu |
Sifarişçi | Abdulxalıq |
Tikilmə tarixi | XIX əsr |
Vəziyyəti | yararlıdır |
İstinad nöm. | 4974 |
Kateqoriya | Hamam |
Əhəmiyyəti | Ölkə əhəmiyyətli |
Haqqında
Abdulxalıq hamamı Hazıllar soyundan olan və Şəki şəhərində o dövrün çox imkanlı və geniş dünyagörüşlü şəxslərindən biri olan Abdulxalıq tərəfindən tikdirilmişdi. Əsl Şərq hamamı olan bu tikili, Şəkinin Gəncəli məhəlləsindən olan və Şərq hamamlarının tikintisi üzrə məşhur mütəxəssis kimi tanınan Usta Abbasqulu tərəfindən inşa edilmişdir. XIX əsrə aid olan Abdulxalıq hamamı, Şəki şəhərində yerləşən və yerli əhəmiyyətli memarlıq abidələrindən biri kimi tanınan bir tarixi irs nümunəsidir. Bu hamam, şəhərin mədəni və tarixi mənzərəsinin vacib elementlərindən biri olaraq, dövrün memarlıq xüsusiyyətlərini özündə əks etdirir.
Abdulxalıq hamamında işləyənlərin arasında dəqiq iş bölgüsü var idi. Onlardan biri hamama gələn müştərilərə çay paylayır, digəri kisə çəkir, üçüncüsü oğurluq olmasın deyə qadınların boxçalarını güdür, dördüncüsü isə təmizlik, səliqəsəhman yaradırdı. Hamam həftə ərzində dörd gün qadınlar üçün, üç gün isə kişilər üçün işləyirdi.
Abdulxalıqın qohumu, hamama bitişik evdə yaşayan, 1927-ci ildə anadan olmuş Qurbanəli Camal oğlu Salamovun dediklərindən. Anam söyləyərdi ki, mən bura gəlin gələndə hamam təzəcə istifadəyə verilmişdi. Bütün qonşulara hamamın işə düşəcəyi barədə xəbər verildi. Eyni zamanda hamı ora pulsuz çimməyə dəvət edildi, Hamamın qonşuluğunda yaşayan qadınlar, qızlar həmin gün yaxşıca yuyundular. Ancaq el arasında deyildiyi kimi, bəzi qadınlara hamam "dəydi" (isti hamamda ürək döyüntüsünün artması, ürəyin narahat olmasına bu cür, yaxud "ürəyi tasalandı" deyilir).
Hamamın tarixi və mədəni dəyərini göstərən xüsusiyyətlərdən biri isə giriş qapısında köhnə əlifba ilə həkk olunmuş kitabələrin olmasıdır. hamamda ailəsi ilə gələnlər üçün nəzərdə tutulmuş yeganə təkadamlıq nömrə mövcuddur. Hamam hal hazırda fəaliyyət göstərir, qadın və kişi günləri olaraq qrafik ayrılır.
Tikili yerli əhəmiyyətli tarixi-mədəniyyət abidəsi kimi 4974 saylı inventar nömrəsi ilə Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən qorunmaqdadır.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Şəki memarlıq üslubunun bariz elementləri, fasad və dam örtüyündə görünməkdədir. Tikilidə bölgə memarlığına aid materiallar istifadə olunub.
Hamamı isitmək üçün döşəmənin altında iki xəzinə tikilmişdi. Hər xəzinənin altında bir mis tiyan qoyulmuşdu. Həmin mis tiyanların altı ocaqlıqdı, bu ocaqlara odun, kötük atıb yandırardılar. İsinən tiyanlar həm xəzinədəki suyu isidirdi, həm də hamamın özünü. Qışda hamamın yeri elə isti olurdu ki, ayağını basanda yandırırdı. Bu hamamın tüstü ötürən bacaları var idi. Yanan ocağın tüstüsü ilanvari qıvrılan həmin bacalarla çıxırdı. Kərpicdən tikilən bu tüstü ötürücülərin üzərini iri lay daşlarla örtmüşdülər.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Dünya əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısı" (PDF). mct.gov.az. 28 oktyabr 2015. 23 oktyabr 2018 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 3 mart 2020.
- 'Mabudoğlu', 'Bəşirqızı', 'Adışirinov', 'Zəkəriyyə', 'Ulduz', 'Kamil'. ŞƏKİDƏ SİMƏHƏLLƏ ADLARI, = SOYLAR Və LƏQƏBLƏR (az.). Şəki: . '2009.
Xarici keçidlər
- archive.org
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Abdulxaliq hamami Hamamin tikilmesi 1890 ci illere dusur El arasinda Abdixaha hamami kimi taninan bu hamami dellek Abdulxaliq tikdirmisdi Abdulxaliq hamamiAbdulxaliq hamami41 12 32 sm e 47 10 44 s u Olke AzerbaycanSeher SekiRayon Seki rayonuYerlesir M E Resulzade prospekti 274Memar Usta AbbasquluSifarisci AbdulxaliqTikilme tarixi XIX esrVeziyyeti yararlidirAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 4974KateqoriyaHamamEhemiyyetiOlke ehemiyyetliHaqqindaAbdulxaliq hamami Hazillar soyundan olan ve Seki seherinde o dovrun cox imkanli ve genis dunyagoruslu sexslerinden biri olan Abdulxaliq terefinden tikdirilmisdi Esl Serq hamami olan bu tikili Sekinin Genceli mehellesinden olan ve Serq hamamlarinin tikintisi uzre meshur mutexessis kimi taninan Usta Abbasqulu terefinden insa edilmisdir XIX esre aid olan Abdulxaliq hamami Seki seherinde yerlesen ve yerli ehemiyyetli memarliq abidelerinden biri kimi taninan bir tarixi irs numunesidir Bu hamam seherin medeni ve tarixi menzeresinin vacib elementlerinden biri olaraq dovrun memarliq xususiyyetlerini ozunde eks etdirir Abdulxaliq hamaminda isleyenlerin arasinda deqiq is bolgusu var idi Onlardan biri hamama gelen musterilere cay paylayir digeri kise cekir ucuncusu ogurluq olmasin deye qadinlarin boxcalarini gudur dorduncusu ise temizlik seliqesehman yaradirdi Hamam hefte erzinde dord gun qadinlar ucun uc gun ise kisiler ucun isleyirdi Abdulxaliqin qohumu hamama bitisik evde yasayan 1927 ci ilde anadan olmus Qurbaneli Camal oglu Salamovun dediklerinden Anam soyleyerdi ki men bura gelin gelende hamam tezece istifadeye verilmisdi Butun qonsulara hamamin ise duseceyi barede xeber verildi Eyni zamanda hami ora pulsuz cimmeye devet edildi Hamamin qonsulugunda yasayan qadinlar qizlar hemin gun yaxsica yuyundular Ancaq el arasinda deyildiyi kimi bezi qadinlara hamam deydi isti hamamda urek doyuntusunun artmasi ureyin narahat olmasina bu cur yaxud ureyi tasalandi deyilir Hamamin tarixi ve medeni deyerini gosteren xususiyyetlerden biri ise giris qapisinda kohne elifba ile hekk olunmus kitabelerin olmasidir hamamda ailesi ile gelenler ucun nezerde tutulmus yegane tekadamliq nomre movcuddur Hamam hal hazirda fealiyyet gosterir qadin ve kisi gunleri olaraq qrafik ayrilir Tikili yerli ehemiyyetli tarixi medeniyyet abidesi kimi 4974 sayli inventar nomresi ile Medeniyyet Nazirliyi terefinden qorunmaqdadir Memarliq xususiyyetleriSeki memarliq uslubunun bariz elementleri fasad ve dam ortuyunde gorunmekdedir Tikilide bolge memarligina aid materiallar istifade olunub Hamami isitmek ucun dosemenin altinda iki xezine tikilmisdi Her xezinenin altinda bir mis tiyan qoyulmusdu Hemin mis tiyanlarin alti ocaqliqdi bu ocaqlara odun kotuk atib yandirardilar Isinen tiyanlar hem xezinedeki suyu isidirdi hem de hamamin ozunu Qisda hamamin yeri ele isti olurdu ki ayagini basanda yandirirdi Bu hamamin tustu oturen bacalari var idi Yanan ocagin tustusu ilanvari qivrilan hemin bacalarla cixirdi Kerpicden tikilen bu tustu oturuculerin uzerini iri lay daslarla ortmusduler Hemcinin baxYeralti hamam Seki Agvanlar hamamiIstinadlar Dunya ehemiyyetli dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin siyahisi PDF mct gov az 28 oktyabr 2015 23 oktyabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 3 mart 2020 Mabudoglu Besirqizi Adisirinov Zekeriyye Ulduz Kamil SEKIDE SIMEHELLE ADLARI SOYLAR Ve LEQEBLER az Seki 2009 Xarici kecidlerarchive org