Abdullah ibn Ümmü Məktum (bilinmir, Məkkə – 636, ərəb. عبد الله بن أم مكتوم) — Məhəmməd peyğəmbərin səhabələrindən biri, peyğəmbərin zövcəsi Xədicənin əmisi oğlu, İslam tarixində ikinci müəzzin ərəb xilafətinin dövlət xadimi və hərbi rəhbəri.
Abdullah ibn Ümmü Məktum | |
---|---|
ərəb. عبد الله بن أم مكتوم | |
Doğum tarixi | bilinmir |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 636 |
Fəaliyyəti | Müəzzin |
Bioqrafiya
Məkkədə doğulmuşdur. Qureyş qəbiləsindən oluşdur. Anadan kor döğulmuşdur. Atasının adı Qeys ibn Zeyd, anası isə Atika binti Abdullah idi, sonra ona Ümmü Məktum (korun anası) deyirdilər.
Məhəmmədin peyğəmbərlik missiyası başlayandan sonra İslamı ilk qəbul edənlərdən biri olmuşdur. Abdullah ibn Ümmü Məktumun adı “Əbəsə” surəsinin ayələrinin Məhəmməd peyğəmbərə nazil olması ilə bağlıdır. Bir dəfə Peyğəmbər Məkkəli zadəganlara İslamın əsaslarını izah etməyə çalışırdı və bu zaman Abdullah ona Qurandan ayələri oxumaq xahişi ilə yaxınlaşır. Peyğəmbər bundan narazılığını bildirdi, sonra ayələr nazil oldu:
“O qaşqabağını töküb üzünü çevirdi, Kor adam yanına gəldiyinə görə. Sən haradan bilirsən, bəlkə o (günahlardan) təmizlənəcəkdi. Yaxud öyüd alacaq və bu öyüd ona fayda verəcəkdi. Ancaq (öyüd-nəsihətə) ehtiyac duymayana gəldikdə, Sən ona yönəlirsən. Halbuki sən onun (günahlardan) təmizlənməməsindən məsul deyilsən. Sənin yanına qaça-qaça gələn, Allahdan qorxan kimsəyə gəldikdə, Sən onunla maraqlanmırsan.” |
Dinindən dolayı təqiblərə məruz qalırı, buna görə də digər müsəlmanlarla birlikdə Mədinəyə hicrət etməli olur.
Abdullah Quranı ən yaxşı bilənlərdən biri idi. Musab ibn Umeyr ilə birlikdə Mədinə əhli arasında təbliğat işi aparır. Məhəmməd peyğəmbər Abdullah və Bilalı müəzzin təyin edir. Tez-tez Bilal azan oxuyur, Abdullah isə iqamə verir. Ramazan ayında onlardan biri Mədinə müsəlmanlarını sübh açılmazdan əvvəl son yeməyini yeməyə, digəri isə oruc tutmağa çağırırdı.
O, kor olmasına baxmayaraq, müsəlmanlarla müşriklər arasında gedən əsas döyüşlərdə iştirak etmiş, əsgərlərə hər cür köməklik göstərmiş, bayraqdar olmuşdur. Rəvayətə görə, Abdullahla bağlı Nisa (Qadınlar) surəsinin 95-ci ayəsində belə bir açıqlama nazil edilmişdir:
“Möminlərdən – üzürlülər istisna olmaqla – (evdə) oturanlarla Allah yolunda öz malları və canları ilə cihad edənlər eyni olmazlar. Allah öz malları və canları ilə cihad edənləri (evdə) oturanlardan dərəcə etibarilə üstün etdi. Allah (onların) hamısına ən gözəl nemət vəd etmişdir. Allah mücahidləri (evdə) oturanlardan böyük bir mükafatla üstün etmişdir.” |
636-cı ildə müsəlman ordusunun farsları məğlub etdiyi Qadsiyyə döyüşündə bayraqdar kimi iştirak edir. Döyüş zamanı çoxlu sayda müsəlman həlak olur, onların arasında Abdullah ibn Ümmü Məktum da var idi.
İstinadlar
- Али-заде А. Абдуллах ибн Умм Мактум (rus.). // Исламский энциклопедический словарь Москва: Ансар, 2007.
- "О сподвижнике Пророка Мухаммада, мир Ему, 'Абдуллаhе Ибн Умм Мактуме". islam.net.ua. 2015-09-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-04-22.
- "Сподвижник Абдуллах ибн Умм Мактум". muhammad-mustafa.ru. 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-04-22.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Abdullah ibn Ummu Mektum bilinmir Mekke 636 ereb عبد الله بن أم مكتوم Mehemmed peygemberin sehabelerinden biri peygemberin zovcesi Xedicenin emisi oglu Islam tarixinde ikinci muezzin ereb xilafetinin dovlet xadimi ve herbi rehberi Abdullah ibn Ummu Mektumereb عبد الله بن أم مكتوم Dogum tarixi bilinmirDogum yeri Mekke Residi xilafetiVefat tarixi 636Fealiyyeti MuezzinBioqrafiyaMekkede dogulmusdur Qureys qebilesinden olusdur Anadan kor dogulmusdur Atasinin adi Qeys ibn Zeyd anasi ise Atika binti Abdullah idi sonra ona Ummu Mektum korun anasi deyirdiler Mehemmedin peygemberlik missiyasi baslayandan sonra Islami ilk qebul edenlerden biri olmusdur Abdullah ibn Ummu Mektumun adi Ebese suresinin ayelerinin Mehemmed peygembere nazil olmasi ile baglidir Bir defe Peygember Mekkeli zadeganlara Islamin esaslarini izah etmeye calisirdi ve bu zaman Abdullah ona Qurandan ayeleri oxumaq xahisi ile yaxinlasir Peygember bundan naraziligini bildirdi sonra ayeler nazil oldu O qasqabagini tokub uzunu cevirdi Kor adam yanina geldiyine gore Sen haradan bilirsen belke o gunahlardan temizlenecekdi Yaxud oyud alacaq ve bu oyud ona fayda verecekdi Ancaq oyud nesihete ehtiyac duymayana geldikde Sen ona yonelirsen Halbuki sen onun gunahlardan temizlenmemesinden mesul deyilsen Senin yanina qaca qaca gelen Allahdan qorxan kimseye geldikde Sen onunla maraqlanmirsan Dininden dolayi teqiblere meruz qaliri buna gore de diger muselmanlarla birlikde Medineye hicret etmeli olur Abdullah Qurani en yaxsi bilenlerden biri idi Musab ibn Umeyr ile birlikde Medine ehli arasinda tebligat isi aparir Mehemmed peygember Abdullah ve Bilali muezzin teyin edir Tez tez Bilal azan oxuyur Abdullah ise iqame verir Ramazan ayinda onlardan biri Medine muselmanlarini subh acilmazdan evvel son yemeyini yemeye digeri ise oruc tutmaga cagirirdi O kor olmasina baxmayaraq muselmanlarla musrikler arasinda geden esas doyuslerde istirak etmis esgerlere her cur komeklik gostermis bayraqdar olmusdur Revayete gore Abdullahla bagli Nisa Qadinlar suresinin 95 ci ayesinde bele bir aciqlama nazil edilmisdir Mominlerden uzurluler istisna olmaqla evde oturanlarla Allah yolunda oz mallari ve canlari ile cihad edenler eyni olmazlar Allah oz mallari ve canlari ile cihad edenleri evde oturanlardan derece etibarile ustun etdi Allah onlarin hamisina en gozel nemet ved etmisdir Allah mucahidleri evde oturanlardan boyuk bir mukafatla ustun etmisdir 636 ci ilde muselman ordusunun farslari meglub etdiyi Qadsiyye doyusunde bayraqdar kimi istirak edir Doyus zamani coxlu sayda muselman helak olur onlarin arasinda Abdullah ibn Ummu Mektum da var idi IstinadlarAli zade A Abdullah ibn Umm Maktum rus Islamskij enciklopedicheskij slovarMoskva Ansar 2007 ISBN 978 5 98443 025 8 O spodvizhnike Proroka Muhammada mir Emu Abdullahe Ibn Umm Maktume islam net ua 2015 09 20 tarixinde Istifade tarixi 2015 04 22 Spodvizhnik Abdullah ibn Umm Maktum muhammad mustafa ru 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2015 04 22