Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mustafa İzzət Baqi və yaxud da bilinən adı ilə Abdülbaqi Gölpınarlı (12 yanvar 1900, Konstantinopol – 25 avqust 1982, İstanbul) — Azərbaycan əsilli Türkiyə ədəbiyyat tarixçisi, tərcüməçi və alim. Xüsusən Sufizmi, divan ədəbiyyatını, İran ədəbiyyatını araşdırmışdır. Türkiyənin ən böyük sufizm araşdırmaçısı hesab edilir.
| Abdülbaqi Gölpınarlı | |
|---|---|
| Mustafa İzzət Baki | |
 Abdülbaki Gölpınarlı | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | (82 yaşında) |
| Vəfat yeri | İstanbul, Türkiyə |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı |  Türkiyə |
| Elm sahələri | İslam, Ədəbiyyat |
| Elmi dərəcəsi |
|
Yaşayışı
Atası Əhməd Agah Əfəndi əslən azərbaycanlı və Gəncənin kəndindən idi və anası Aliyə Şöhrət Xanım qafqaz əsilli olan ubıxlardan idi.
Jurnalist olan atası Əhməd Agah Əfəndi Mevlevi idi. Gelenbevi məktəbində son sinifdə olarkən atasını itirmişdir. Bundan sonra təhsilinə ara vermiş və işləməyə başlamışdır. İstanbuldakı Vezneçilərdə kitabçılıqla məşğul olmuşdur. Çorumun Alaca bölgəsindəki Mənbə-i İrfan ibtidai məktəbində müəllimlik və idarəçilik etmişdir. 1922-ci ildə İstanbula dönmüş, imtahanla son sinfinə girdiyi İstanbul kişi Müəllim Məktəbini, ardından da İstanbul Universiteti Ədəbiyyat fakültəsinin Türk dili və Ədəbiyyatı bitirmişdir. 1930-cu ildə Professor Köprülüzadə Fuad bəyin rəhbərliyində hazırladığı "Məlamilik və Məlamilər" mövzusunu müdafiə edərək məzun olmuşdur. Ədəbiyyat müəllimi olaraq Konya, Kayseri, Kastamonu, Balıkesir və İstanbul Heydərpaşa liseylərində işləmişdir. Ankara Universitetinin Dil və Tarix-Coğrafiya fakültəsində farscadan mühazirələr vermişdir. Doktorantura təhsilini aldıqdan sonra eyni fakültədə Mətinlər şərhindən mühazirə demişdir. İstanbul Universiteti Ədəbiyyat fakültəsində İslam-Türk Təsəvvüh tarixi və Ədəbiyyat fənnlərindən dərslər vermişdir. 1945-ci ildə Türk Cəza Qanununun 142-ci maddəsinə qarşı davrandığı iddiasıyla həbs edilmiş, 10 ay həbsdə qaldıqdan sonra bəraət almış və vəzifəsinə geri dönmüşdür. 1949-cu ildə öz istəyi ilə təqaüdə ayrılmışdır.
27 may 1960-cı ildəki hərbi çevrilişi nəticəsində universitetdən uzaqlaşdırılan və 147-lər adlanan alimlər arasında idi.
Əsərləri
1931-ci ildə nəşr etdirdiyi "Məlamilik və Məlamilər" adlı əsəriylə məşhurlaşan Gölpınarlı Türkiyyət məcmuası, İstanbul Universiteti İqtisadiyyat məcmuası ilə yanaşı müxtəlif jurnal və qəzetlərdə çox sayda elmi məqalələr yayımlamışdır. İslam Ensiklopediyası ilə müxtəlif maddələrini yazmışdır. Divan ədəbiyyatını tənqidi olmaqdan əlavə, ideoloji yanaşma ilə dəyərləndirdiyi irəli sürülən Divan ədəbiyyatı beyannıdadır adlı kitabı ilə böyük mübahisələrə səbəb olmuşdur.
A. Gölpinarlı M. Füzulinin "Səhhət və Mərəz" əsərini yenidən tərcümə etmiş, 1940-cı ildə fransız dilində yazılmış 4 səhifəlik xülasə ilə İstanbul Universitetinin Tibb Tarixi İnstitutunun Elmi məcmuəsində dərc etdirmişdir.
A. Gölpinarlı Türkiyənin təhsil sistemində bir neçə dərslik müəllifi kimi də tanınır. O, "İmtahan. Monoloq" (1925), "Mühasibati-Əxlaqiyyə" (1926–1927), "Yurd bilgisi" 4-cü sinif (1927), "Yurd bilgisi" –V sinif- (1927–1928), "Cümhuriyyət çocuğunun din dərsləri (Səbri Eşatlı ilə birlikdə)----III, IV, V siniflər-(1928) dərslikləri" və s. ilə türk məktəblilərinin təfəkkürünü və mütaliə dairəsini xeyli genişləndirmişdir.
Araşdırmaları
- Yunus Əmrə divanı (1943–1949)
- Füzuli divanı (1950)
- Nədim divanı (Nədim divanı)
- Mövlana Cəlaləddin (1951)
- Mövlanədən sonra Mevlevilik (1953)
- Xəyyam və rübailəri (1953)
- Rumelidə yürüklər, tatarlar və Övlad-i Fatihan (1957)
- Mənakib-i Hacı Bektaş Vəli (1963)
- Ələvi Bektaşi nəfəsləri (1963)
- Hafiz divanı (1968)
- 100 sualda təsəvvüf (1969)
- 100 sualda Türkiyədə məzhəblər və təriqətlər (1969)
- Simavna Kadısıoğlu Şeyx Bədrəddin (1966)
- Hürufilik mətinləri Kataloğu (1973)
- Tarix boyunca İslam məzhəbləri və şiəlik (1979)
- Təsəvvüfdən dilimizə keçən deyimlər və atalar sözləri (1978)
- Quran-i Kərim və tərcüməsi (1955)
İstinadlar
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118965107 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- "Oxford Index Search Results - Oxford Reference" (ingilis). İstifadə tarixi: 2019-02-02.
- "Abdulbaki GolpinarliYunus Emre. Life and Works". Sandro Teti Editore (ingilis). 2020-10-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-03-08.
- "Abdülbaki Gölpınarlı Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri". www.turkedebiyati.org. 2015-11-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-09-28.
- . www.derszamani.net (türk). 2013-05-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-09-28.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mustafa Izzet Baqi ve yaxud da bilinen adi ile Abdulbaqi Golpinarli 12 yanvar 1900 Konstantinopol 25 avqust 1982 Istanbul Azerbaycan esilli Turkiye edebiyyat tarixcisi tercumeci ve alim Xususen Sufizmi divan edebiyyatini Iran edebiyyatini arasdirmisdir Turkiyenin en boyuk sufizm arasdirmacisi hesab edilir Abdulbaqi GolpinarliMustafa Izzet BakiAbdulbaki GolpinarliDogum tarixi 12 yanvar 1900Dogum yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiVefat tarixi 25 oktyabr 1982 82 yasinda Vefat yeri Istanbul TurkiyeDefn yeri Qaracaehmed qebiristanligiVetendasligi TurkiyeElm saheleri Islam EdebiyyatElmi derecesi doktorluq derecesi d YasayisiAtasi Ehmed Agah Efendi eslen azerbaycanli ve Gencenin kendinden idi ve anasi Aliye Sohret Xanim qafqaz esilli olan ubixlardan idi Jurnalist olan atasi Ehmed Agah Efendi Mevlevi idi Gelenbevi mektebinde son sinifde olarken atasini itirmisdir Bundan sonra tehsiline ara vermis ve islemeye baslamisdir Istanbuldaki Veznecilerde kitabciliqla mesgul olmusdur Corumun Alaca bolgesindeki Menbe i Irfan ibtidai mektebinde muellimlik ve idarecilik etmisdir 1922 ci ilde Istanbula donmus imtahanla son sinfine girdiyi Istanbul kisi Muellim Mektebini ardindan da Istanbul Universiteti Edebiyyat fakultesinin Turk dili ve Edebiyyati bitirmisdir 1930 cu ilde Professor Kopruluzade Fuad beyin rehberliyinde hazirladigi Melamilik ve Melamiler movzusunu mudafie ederek mezun olmusdur Edebiyyat muellimi olaraq Konya Kayseri Kastamonu Balikesir ve Istanbul Heyderpasa liseylerinde islemisdir Ankara Universitetinin Dil ve Tarix Cografiya fakultesinde farscadan muhazireler vermisdir Doktorantura tehsilini aldiqdan sonra eyni fakultede Metinler serhinden muhazire demisdir Istanbul Universiteti Edebiyyat fakultesinde Islam Turk Tesevvuh tarixi ve Edebiyyat fennlerinden dersler vermisdir 1945 ci ilde Turk Ceza Qanununun 142 ci maddesine qarsi davrandigi iddiasiyla hebs edilmis 10 ay hebsde qaldiqdan sonra beraet almis ve vezifesine geri donmusdur 1949 cu ilde oz isteyi ile teqaude ayrilmisdir 27 may 1960 ci ildeki herbi cevrilisi neticesinde universitetden uzaqlasdirilan ve 147 ler adlanan alimler arasinda idi Eserleri1931 ci ilde nesr etdirdiyi Melamilik ve Melamiler adli eseriyle meshurlasan Golpinarli Turkiyyet mecmuasi Istanbul Universiteti Iqtisadiyyat mecmuasi ile yanasi muxtelif jurnal ve qezetlerde cox sayda elmi meqaleler yayimlamisdir Islam Ensiklopediyasi ile muxtelif maddelerini yazmisdir Divan edebiyyatini tenqidi olmaqdan elave ideoloji yanasma ile deyerlendirdiyi ireli surulen Divan edebiyyati beyannidadir adli kitabi ile boyuk mubahiselere sebeb olmusdur A Golpinarli M Fuzulinin Sehhet ve Merez eserini yeniden tercume etmis 1940 ci ilde fransiz dilinde yazilmis 4 sehifelik xulase ile Istanbul Universitetinin Tibb Tarixi Institutunun Elmi mecmuesinde derc etdirmisdir A Golpinarli Turkiyenin tehsil sisteminde bir nece derslik muellifi kimi de taninir O Imtahan Monoloq 1925 Muhasibati Exlaqiyye 1926 1927 Yurd bilgisi 4 cu sinif 1927 Yurd bilgisi V sinif 1927 1928 Cumhuriyyet cocugunun din dersleri Sebri Esatli ile birlikde III IV V sinifler 1928 derslikleri ve s ile turk mekteblilerinin tefekkurunu ve mutalie dairesini xeyli genislendirmisdir ArasdirmalariYunus Emre divani 1943 1949 Fuzuli divani 1950 Nedim divani Nedim divani Movlana Celaleddin 1951 Movlaneden sonra Mevlevilik 1953 Xeyyam ve rubaileri 1953 Rumelide yurukler tatarlar ve Ovlad i Fatihan 1957 Menakib i Haci Bektas Veli 1963 Elevi Bektasi nefesleri 1963 Hafiz divani 1968 100 sualda tesevvuf 1969 100 sualda Turkiyede mezhebler ve teriqetler 1969 Simavna Kadisioglu Seyx Bedreddin 1966 Hurufilik metinleri Katalogu 1973 Tarix boyunca Islam mezhebleri ve sielik 1979 Tesevvufden dilimize kecen deyimler ve atalar sozleri 1978 Quran i Kerim ve tercumesi 1955 IstinadlarDeutsche Nationalbibliothek Record 118965107 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Oxford Index Search Results Oxford Reference ingilis Istifade tarixi 2019 02 02 Abdulbaki GolpinarliYunus Emre Life and Works Sandro Teti Editore ingilis 2020 10 23 tarixinde Istifade tarixi 2019 03 08 Abdulbaki Golpinarli Hayati Edebi Kisiligi Eserleri www turkedebiyati org 2015 11 03 tarixinde Istifade tarixi 2019 09 28 www derszamani net turk 2013 05 15 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 09 28