Çimənkənd, Aşağı Qarabağlar — İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indi Vedi (Ararat) rayonunda kənd.
Çimənkənd | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Əsası qoyulub | 1873 |
Sahəsi |
|
Mərkəzin hündürlüyü | 1.075 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəsmi dili | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Çimənkənd rayon mərkəzindən 9 km şərqdə yerləşir. Əvvəllər mövcud olmuş Qarabağlar rayonuna aid olmuşdur və onun mərkəzi idi. Digər adı Aşağı Qarabağlar (yenə orada).
1948-49-cu illərdə Qarabağlar rayonunun ləğvi ilə əlaqədar Vedi rayonunun tabeliyinə verilmişdir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində Cmankənd formasında qeyd edilmişdir.
Əhalisi
Kənddə 1873 - cü ildə 756 nəfər, 1886-cı ildə 924 nəfər, 1897-ci ildə 1260 nəfər, 1904 - cü ildə 1725 nəfər, 1914 - cü ildə 1879 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. 1918-ci ildə azərbaycanlılar ermənilər tərəfindən qırılmış və sağ qalanlar zorla qovulmuşdur. 1919 - cu illərdə xaricdən, xüsusilə də Türkiyədən köçürülən ermənilər bu kənddə yerləşdirilmişdir. İndiki Ermənistanda sovet hakimiyyəti qurulandan sonra azərbaycanlılar öz kəndlərinə dönə bilmişdir. Burada 1922-ci ildə 880 nəfər azərbaycanlı, 210 erməni, 1926-cı ildə 690 nəfər azərbaycanlı, 141 erməni, 1931-ci ildə 663 nəfər azərbaycanlı, 178 erməni yaşamışdır. Sonrakı illərdə kəndin əhalisi ümumi şəkildə (ermənilərlə azərbaycanlılar birlikdə göstərilmişdir) qeyd edilmişdir. 1972-ci ildə burada 1917 nəfər əhali olmuşdur. Onun 90%i azərbaycanlılar idi. 1988-ci ilin noyabr-dekabr aylarında azərbaycanlılar Ermənistan dövləti torəfındən deportasiya edilmişdir. İndi burada yalnız ermənilər yaşayır.
Görkəmli şəxsiyyətləri
- Kərbəlayı İsmayıl - Qərbi Azərbaycanda bolşeviklərə qarşı dirəniş hərəkatının ən fəal üzvlərindən biridir. Həmin dövrdə Azərbaycanın, Ermənistanın və Gürcüstanın müxtəlif yerlərində xalq arasında hökumətə qarşı güclü müqavimət ruhu baş qaldırmışdı. O dövrdə Lənkəran ətrafinda gedən müqavimət hərəkatına Cankişi, Gəncədə və Gəncəbasarda Məmməd Qasım, Hacı Axund, Gürcüstanda (Qarayazıda) Qaçaq İsaxan başçılıq etmişlər.
Toponimiyası
Toponim çəmənlik, otluq mənası bildirən çimən (çəmən dialektlərimizdə çimən formasında işlənir) sözü ilə yaşayış məntəqəsi mənasında işlənən kənd sözünün birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Fitotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir.
Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 25.l.1978-ci il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Urcadzor qoyulub.
“Kitabi Dədə Qorqud”da Qazan xanın “Körkü (“görkəmli” mənasında, məsələn, I, III boylarda “Körkü Su”) çiməndə” otaq (xan alaçığı) tikdirməsi göstərilir (XI boy). Kəndin adı çəmən (çəmən, göy otlu, çiçəkli) və kənd sözlərindən ibarətdir. XVIII əsrə aid ermənicə mənbədə İrəvan əyalətinin Dərəçiçək mahalında Çimən-Qut kəndi (150, 362), XVII əsrə aid ermənicə mənbədə Şərqi Anadoluda Çimən-Bel dağ adı [91, 26] və Füzuli r-nunda Çimənkənd adı ilə mənaca eynidir.
Mənbə
- Əziz Ələkbərli, "Qədim türk-oğuz yurdu "Ermənistan"", Bakı, "Sabah", 1994.
- İbrahim Bayramov, "Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri", Bakı, "Elm", 2002.
- Həbib Rəhimoğlu. "Silinməz adlar, sağalmaz yaralar", Bakı, "Azərnəşr", 1997.
- B.Ə.Budaqov, Q.Ə.Qeybullayev. "Ermənistanda Azərbaycan mənşəli toponimlərin izahlı lüğəti". Bakı, "Oğuz eli", 1998.
- Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası, Bakı, "Gənclik", 1995.
İstinadlar
- https://www.cadastre.am/storage/files/pages/pg_8945925618_pg_907871769_HH_bnak._bar..pdf.
- Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
- B.Ə.Budaqov, Q.Ə.Qeybullayev Ermənistanda Azərbaycan mənşəli toponimlərin izahlı lüğəti
- Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карт Кавказского края, Тифлис, Типография К.П.Казловского, 1913, s.286 (rus.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Cimen Cimenkend Asagi Qarabaglar Irevan quberniyasinin Irevan qezasinda indi Vedi Ararat rayonunda kend Cimenkend39 54 45 sm e 44 49 03 s u Olke ErmenistanTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1873Sahesi 62 57 km Merkezin hundurluyu 1 075 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 2 587 nef 2011 Resmi dili ermeni diliXeriteni goster gizle Cimenkend Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiCimenkend rayon merkezinden 9 km serqde yerlesir Evveller movcud olmus Qarabaglar rayonuna aid olmusdur ve onun merkezi idi Diger adi Asagi Qarabaglar yene orada 1948 49 cu illerde Qarabaglar rayonunun legvi ile elaqedar Vedi rayonunun tabeliyine verilmisdir Qafqazin 5 verstlik xeritesinde Cmankend formasinda qeyd edilmisdir EhalisiKendde 1873 cu ilde 756 nefer 1886 ci ilde 924 nefer 1897 ci ilde 1260 nefer 1904 cu ilde 1725 nefer 1914 cu ilde 1879 nefer azerbaycanli yasamisdir 1918 ci ilde azerbaycanlilar ermeniler terefinden qirilmis ve sag qalanlar zorla qovulmusdur 1919 cu illerde xaricden xususile de Turkiyeden kocurulen ermeniler bu kendde yerlesdirilmisdir Indiki Ermenistanda sovet hakimiyyeti qurulandan sonra azerbaycanlilar oz kendlerine done bilmisdir Burada 1922 ci ilde 880 nefer azerbaycanli 210 ermeni 1926 ci ilde 690 nefer azerbaycanli 141 ermeni 1931 ci ilde 663 nefer azerbaycanli 178 ermeni yasamisdir Sonraki illerde kendin ehalisi umumi sekilde ermenilerle azerbaycanlilar birlikde gosterilmisdir qeyd edilmisdir 1972 ci ilde burada 1917 nefer ehali olmusdur Onun 90 i azerbaycanlilar idi 1988 ci ilin noyabr dekabr aylarinda azerbaycanlilar Ermenistan dovleti torefinden deportasiya edilmisdir Indi burada yalniz ermeniler yasayir Gorkemli sexsiyyetleri Kerbelayi Ismayil Qerbi Azerbaycanda bolseviklere qarsi direnis herekatinin en feal uzvlerinden biridir Hemin dovrde Azerbaycanin Ermenistanin ve Gurcustanin muxtelif yerlerinde xalq arasinda hokumete qarsi guclu muqavimet ruhu bas qaldirmisdi O dovrde Lenkeran etrafinda geden muqavimet herekatina Cankisi Gencede ve Gencebasarda Memmed Qasim Haci Axund Gurcustanda Qarayazida Qacaq Isaxan basciliq etmisler ToponimiyasiToponim cemenlik otluq menasi bildiren cimen cemen dialektlerimizde cimen formasinda islenir sozu ile yasayis menteqesi menasinda islenen kend sozunun birlesmesinden emele gelmisdir Fitotoponimdir Qurulusca murekkeb toponimdir Ermenistan SSR Ali Soveti Reyaset Heyetinin 25 l 1978 ci il fermani ile kendin adi deyisdirilib Urcadzor qoyulub Kitabi Dede Qorqud da Qazan xanin Korku gorkemli menasinda meselen I III boylarda Korku Su cimende otaq xan alacigi tikdirmesi gosterilir XI boy Kendin adi cemen cemen goy otlu cicekli ve kend sozlerinden ibaretdir XVIII esre aid ermenice menbede Irevan eyaletinin Derecicek mahalinda Cimen Qut kendi 150 362 XVII esre aid ermenice menbede Serqi Anadoluda Cimen Bel dag adi 91 26 ve Fuzuli r nunda Cimenkend adi ile menaca eynidir MenbeEziz Elekberli Qedim turk oguz yurdu Ermenistan Baki Sabah 1994 Ibrahim Bayramov Qerbi Azerbaycanin turk menseli toponimleri Baki Elm 2002 Hebib Rehimoglu Silinmez adlar sagalmaz yaralar Baki Azernesr 1997 B E Budaqov Q E Qeybullayev Ermenistanda Azerbaycan menseli toponimlerin izahli lugeti Baki Oguz eli 1998 Ermenistan azerbaycanlilarinin tarixi cografiyasi Baki Genclik 1995 Istinadlarhttps www cadastre am storage files pages pg 8945925618 pg 907871769 HH bnak bar pdf Հայաստանի 2011 թ մարդահամարի արդյունքները erm B E Budaqov Q E Qeybullayev Ermenistanda Azerbaycan menseli toponimlerin izahli lugeti Pagirev D D Alfavitnyj ukazatel k pyativerstnoj kart Kavkazskogo kraya Tiflis Tipografiya K P Kazlovskogo 1913 s 286 rus