Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İsrailin Buenos-Ayresdəki səfirliyinə hücum — 1992-ci il martın 17-də İsrailin Argentinanın paytaxtı Buenos-Ayresdə yerləşən səfirliyinin binasına edilmiş kamikadze hücumu. Hücum nəticəsində intiharçıdan əlavə 29 mülki şəxs həlak olub, daha 242 mülki şəxs yaralanıb.
| 1992 İsrailin Buenos-Ayresdəki səfirliyinin partladılması | |
|---|---|
  Hücum yeri | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Yeri | Buenos-Ayres, Argentina |
| Hücumun hədəfi | İsrail səfirliyi |
| Tarix |
|
| Hücum metodu | Bomba yüklü maşının partladılması |
| Ölü sayı | 30 (1 nəfər terrorçu daxil) |
| Yaralı sayı |
|
| Şübhəli(lər) | , Hizbullah, İmad Muğniyə |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Hücum
17 mart 1992-ci il saat 14:42-də (UTC−3) kamikadzenin idarə etdiyi və partlayıcılarla dolu yük maşını Arroyo və Suipaçan küçələrinin kəsişməsində yerləşən İsrail səfirliyinin önünə çırpıldı və partladı. Nəticədə səfirlik, katolik kilsəsi və yaxınlıqdakı məktəb binası dağıldı. Dörd israilli öldü, lakin qurbanların çoxu Argentinalı mülki vətəndaşlar, çox hissəsi isə uşaqlar idi. Partlayış nəticəsində 29 nəfər öldü, 242 nəfər yaralandı Bu, 1994-cü ildə Argentina-İsrail Birgə Assosiasiyasında partlayışa qədər Argentina ərazisində ən ölümcül terror hücumu idi və dünyada İsrail diplomatik missiyasına qarşı yönələn ən ölümcül hücum olaraq qalır.
Ölümlər
Keşiş Xuan Karlos Brumana kamikadzenin hücumu zamanı həlak olanlardan biri olub. O, səfirliyin qarşısındakı Mater Admirabilis katolik kilsəsində vəfat edib. Ölənlər arasında səfirliyin konsulunun və birinci katibinin arvadı daxil iki israilli qadın da var idi.
Məsuliyyət
İran və ehtimal ki, Hizbullahla əlaqəli olan təşkilatı adlı qrup məsuliyyəti öz üzərinə götürdü. Hücum üçün onların bəyan etdiyi motiv İsrailin 1992-ci ilin fevralında Hizbullahın baş katibi Seyid Abbas əl-Musəvini qətlə yetirməsi idi. İslami Cihad, həmçinin partlayışdan əvvəl müşahidə kameraları ilə çəkdikləri səfirliyin görüntülərini də yaydı.
Bombalamadan sonra İsrail dəlil toplamaq üçün Argentinaya müstəntiqlərini göndərdi. Onlar bombardmançıların hücumu Argentina, Paraqvay və Braziliya sərhədlərinin qovuşduğu və çox sayda müsəlman əhalisi olan Üçsərhəd bölgəsində planlaşdırdıqlarını müəyyən etdilər. Amerika Milli Təhlükəsizlik Agentliyi tərəfindən ələ keçirilən məlumatlar İranın gözlənilən hücum haqqında xəbərdar olduğunu, həmçinin Hizbullah əməliyyatçısı İmad Muğniyənin hadisədə iştirakını ortaya qoydu. Muğniyə rəsmi olaraq Argentina tərəfindən İsrail səfirliyinin bombalanmasında iştirak etməkdə ittiham olunub.
1998-ci ilin mayında Moşen Rabbani (1997-ci ilin dekabr ayına qədər İranın Argentinadakı səfirliyində mədəniyyət attaşesi) Almaniyada saxlanıldı və Argentina hökuməti İranın bombalamada iştirakına dair "inandırıcı sübut" olduğunu bildirərək, yeddi iranlı diplomatı ölkədən qovdu. Lakin şübhəlilərin heç biri cinayət məsuliyyətinə cəlb edilməyib. Hücum İran və Argentinanın nüvə əməkdaşlığının bərpasına ümid etdiyi vaxt baş verib, baxmayaraq ki, Argentina bombardmandan bir neçə ay əvvəl İrana nüvə materiallarının daşınmasını dayandırdığını elan etmişdi. Bir sıra mənbələr Hizbullahın bu hücumda Suriyanın köməyi ilə iştirakı barədə məlumat verir. Hizbullah bu iddiaları rədd edir.
1999-cu ildə Argentina hökuməti bu hücum və 1994-cü ildə Buenos-Ayresdə 85 nəfərin ölümü ilə nəticələnən AMIA partlayışı ilə əlaqədar İmad Muğniyənin həbsinə order verdi. Hər iki hücumun əlaqəli olduğu ehtimal edilir.
2023-cü ildə Birləşmiş Ştatlar bu hücumda və 1994-cü ildəki AMIA bombardmanında rolu olduğu üçün Latın Amerikasında on ildən artıq fəaliyyət göstərən Hizbullah əməliyyatçısı Əmir Mohamed Akil Radaya sanksiya tətbiq etdi.
Sonrası
Kirşnerin fəaliyyəti
Prezidentliyi dövründə Nestor Kirşner bəyan etdi ki, bu iki hadisənin baş verməsinə icazə verilməsi və heç bir real araşdırma aparılmaması "milli rüsvayçılığa" bərabərdir. O, hadisəyə dair faylları yenidən açdı və hakim tərəfindən oxunması üçün açıq saxladı. Eyni prosesdə Kirşner Argentinanın keçmiş kəşfiyyat zabitlərinin ifadə verməsi üçün qoyulmuş qadağanı aradan qaldıracağına ümid edirdi. Argentinanın keçmiş prezidenti, Nestor Kirşnerin arvadı Kristina Fernandes de Kirşner də işin kökünə çıxmaq istədiyini bildirdi. Argentinanın federal prokuroru Alberto Nisman partlayışı araşdırmaq üçün təyin edilmişdi, lakin onun tapıntılar barədə hesabat verməsinin nəzərdə tutulduğu tarixdən bir gün əvvəl o, 18 yanvar 2015-ci ildə evində ölü tapıldı.
Xatirəsi
-
![image]()
Bombalama qurbanlarının xatirəsinə ucaldılmış memorial -
![image]()
Bombalama qurbanlarının xatirəsinə ucaldılmış memorial
Həmçinin bax
İstinadlar
- Bergman, 171.
- "1992 Global Terrorism: The Year in Review". December 8, 2017 tarixində . İstifadə tarixi: May 18, 2016.
- Long, William R. "Islamic Jihad Says It Bombed Embassy; Toll 21". Los Angeles Times. 19 March 1992. 5 December 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 23 July 2012.
- "Interviews - Robert Baer - Terror And Tehran - FRONTLINE - PBS". PBS. May 2, 2002. May 26, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: May 18, 2016.
- Bergman, 172.
- Norton, Augustus Richard, Hezbollah: A Short History, Princeton University Press, 2007, p.79
- , Gareth Porter, 15 November 2006
- Ranstorp, Magnus. Hizb'allah in Lebanon: The Politics of the Western Hostage Crisis. New York: St. Martins Press. 1997. səh. 107. ISBN .
- "Lebanon.com Newswire - Local News March 20 2003". September 26, 2018 tarixində . İstifadə tarixi: May 18, 2016.
- "Treasury Designates Hizballah Operatives and Financial Facilitators in South America and Lebanon". U.S. Department of the Treasury. Office of Foreign Assets Control. 2023-09-12. 2023-09-14 tarixində . İstifadə tarixi: 14 September 2023.
- "Terror, død og diplomati". Dagbladet. 18 July 1994. 8 October 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 4 March 2013.
- Diaz, Shlomi. "In Argentina they have confirmed: Alberto Nisman's Death a Homicide" (ivrit). Israel Hayom. 28 December 2017. 19.
Mənbələr
- Berqman, Ronen . İranla Gizli Müharibə: Dünyanın Ən Təhlükəli Terrorist Gücünə Qarşı 30 İllik Gizli Mübarizə . Simon və Şuster, 2008.ISBN
Xarici keçidlər
- '17 mart 1992-ci il: İsrailin Buenos-Ayresdəki səfirliyi bombalandı, Hizbullah və İran sübutların olmamasına baxmayaraq ittiham olunur' konteksti də Archived</link> — History Commons
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Israilin Buenos Ayresdeki sefirliyine hucum 1992 ci il martin 17 de Israilin Argentinanin paytaxti Buenos Ayresde yerlesen sefirliyinin binasina edilmis kamikadze hucumu Hucum neticesinde intiharcidan elave 29 mulki sexs helak olub daha 242 mulki sexs yaralanib 1992 Israilin Buenos Ayresdeki sefirliyinin partladilmasiHucum yeriUmumi melumatlar34 35 30 c e 58 22 49 q u Yeri Buenos Ayres ArgentinaHucumun hedefi Israil sefirliyiTarix 17 mart 199214 42 UTC 3 Hucum metodu Bomba yuklu masinin partladilmasiOlu sayi 30 1 nefer terrorcu daxil Yarali sayi 242Subheli ler Hizbullah Imad Mugniye Vikianbarda elaqeli mediafayllarHucumKecmis Israil sefirliyi hucumdan evvel 17 mart 1992 ci il saat 14 42 de UTC 3 kamikadzenin idare etdiyi ve partlayicilarla dolu yuk masini Arroyo ve Suipacan kucelerinin kesismesinde yerlesen Israil sefirliyinin onune cirpildi ve partladi Neticede sefirlik katolik kilsesi ve yaxinliqdaki mekteb binasi dagildi Dord israilli oldu lakin qurbanlarin coxu Argentinali mulki vetendaslar cox hissesi ise usaqlar idi Partlayis neticesinde 29 nefer oldu 242 nefer yaralandi Bu 1994 cu ilde Argentina Israil Birge Assosiasiyasinda partlayisa qeder Argentina erazisinde en olumcul terror hucumu idi ve dunyada Israil diplomatik missiyasina qarsi yonelen en olumcul hucum olaraq qalir Olumler Kesis Xuan Karlos Brumana kamikadzenin hucumu zamani helak olanlardan biri olub O sefirliyin qarsisindaki Mater Admirabilis katolik kilsesinde vefat edib Olenler arasinda sefirliyin konsulunun ve birinci katibinin arvadi daxil iki israilli qadin da var idi MesuliyyetIran ve ehtimal ki Hizbullahla elaqeli olan teskilati adli qrup mesuliyyeti oz uzerine goturdu Hucum ucun onlarin beyan etdiyi motiv Israilin 1992 ci ilin fevralinda Hizbullahin bas katibi Seyid Abbas el Musevini qetle yetirmesi idi Islami Cihad hemcinin partlayisdan evvel musahide kameralari ile cekdikleri sefirliyin goruntulerini de yaydi Bombalamadan sonra Israil delil toplamaq ucun Argentinaya mustentiqlerini gonderdi Onlar bombardmancilarin hucumu Argentina Paraqvay ve Braziliya serhedlerinin qovusdugu ve cox sayda muselman ehalisi olan Ucserhed bolgesinde planlasdirdiqlarini mueyyen etdiler Amerika Milli Tehlukesizlik Agentliyi terefinden ele kecirilen melumatlar Iranin gozlenilen hucum haqqinda xeberdar oldugunu hemcinin Hizbullah emeliyyatcisi Imad Mugniyenin hadisede istirakini ortaya qoydu Mugniye resmi olaraq Argentina terefinden Israil sefirliyinin bombalanmasinda istirak etmekde ittiham olunub 1998 ci ilin mayinda Mosen Rabbani 1997 ci ilin dekabr ayina qeder Iranin Argentinadaki sefirliyinde medeniyyet attasesi Almaniyada saxlanildi ve Argentina hokumeti Iranin bombalamada istirakina dair inandirici subut oldugunu bildirerek yeddi iranli diplomati olkeden qovdu Lakin subhelilerin hec biri cinayet mesuliyyetine celb edilmeyib Hucum Iran ve Argentinanin nuve emekdasliginin berpasina umid etdiyi vaxt bas verib baxmayaraq ki Argentina bombardmandan bir nece ay evvel Irana nuve materiallarinin dasinmasini dayandirdigini elan etmisdi Bir sira menbeler Hizbullahin bu hucumda Suriyanin komeyi ile istiraki barede melumat verir Hizbullah bu iddialari redd edir 1999 cu ilde Argentina hokumeti bu hucum ve 1994 cu ilde Buenos Ayresde 85 neferin olumu ile neticelenen AMIA partlayisi ile elaqedar Imad Mugniyenin hebsine order verdi Her iki hucumun elaqeli oldugu ehtimal edilir 2023 cu ilde Birlesmis Statlar bu hucumda ve 1994 cu ildeki AMIA bombardmaninda rolu oldugu ucun Latin Amerikasinda on ilden artiq fealiyyet gosteren Hizbullah emeliyyatcisi Emir Mohamed Akil Radaya sanksiya tetbiq etdi SonrasiKirsnerin fealiyyeti Prezidentliyi dovrunde Nestor Kirsner beyan etdi ki bu iki hadisenin bas vermesine icaze verilmesi ve hec bir real arasdirma aparilmamasi milli rusvayciliga beraberdir O hadiseye dair fayllari yeniden acdi ve hakim terefinden oxunmasi ucun aciq saxladi Eyni prosesde Kirsner Argentinanin kecmis kesfiyyat zabitlerinin ifade vermesi ucun qoyulmus qadagani aradan qaldiracagina umid edirdi Argentinanin kecmis prezidenti Nestor Kirsnerin arvadi Kristina Fernandes de Kirsner de isin kokune cixmaq istediyini bildirdi Argentinanin federal prokuroru Alberto Nisman partlayisi arasdirmaq ucun teyin edilmisdi lakin onun tapintilar barede hesabat vermesinin nezerde tutuldugu tarixden bir gun evvel o 18 yanvar 2015 ci ilde evinde olu tapildi XatiresiBombalama qurbanlarinin xatiresine ucaldilmis memorial Bombalama qurbanlarinin xatiresine ucaldilmis memorialHemcinin baxIstinadlarBergman 171 1992 Global Terrorism The Year in Review December 8 2017 tarixinde Istifade tarixi May 18 2016 Long William R Islamic Jihad Says It Bombed Embassy Toll 21 Los Angeles Times 19 March 1992 5 December 2017 tarixinde Istifade tarixi 23 July 2012 Interviews Robert Baer Terror And Tehran FRONTLINE PBS PBS May 2 2002 May 26 2019 tarixinde Istifade tarixi May 18 2016 Bergman 172 Norton Augustus Richard Hezbollah A Short History Princeton University Press 2007 p 79 Gareth Porter 15 November 2006 Ranstorp Magnus Hizb allah in Lebanon The Politics of the Western Hostage Crisis New York St Martins Press 1997 seh 107 ISBN 0 312 16288 X Lebanon com Newswire Local News March 20 2003 September 26 2018 tarixinde Istifade tarixi May 18 2016 Treasury Designates Hizballah Operatives and Financial Facilitators in South America and Lebanon U S Department of the Treasury Office of Foreign Assets Control 2023 09 12 2023 09 14 tarixinde Istifade tarixi 14 September 2023 Terror dod og diplomati Dagbladet 18 July 1994 8 October 2012 tarixinde Istifade tarixi 4 March 2013 Diaz Shlomi In Argentina they have confirmed Alberto Nisman s Death a Homicide ivrit Israel Hayom 28 December 2017 19 MenbelerBerqman Ronen Iranla Gizli Muharibe Dunyanin En Tehlukeli Terrorist Gucune Qarsi 30 Illik Gizli Mubarize Simon ve Suster 2008 ISBN 1 4165 5839 X 1 4165 5839 XXarici kecidler 17 mart 1992 ci il Israilin Buenos Ayresdeki sefirliyi bombalandi Hizbullah ve Iran subutlarin olmamasina baxmayaraq ittiham olunur konteksti de Archived lt link gt History Commons