Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şeyx Kuleyni (fars. شیخ کلینی) və ya Əllamə Kuleyni — (tam adı: Əbu Cəfər Məhəmməd ibn Yaqub ibn İshaq əl-Kuleyni ər-Razi; d. M. 864, H.Q. 250, , Rey, Abbasilər xilafəti - ö. M. 941, H.Q. Şaban 329, Bağdad, Abbasilər xilafəti) - fars əsilli islam alimi. 9-10-cu əsrlərin Cəfəri məzhəbinin məşhur ilahiyyatçı alimi.
| Şeyx Kuleyni | |
|---|---|
| Əbu Cəfər Məhəmməd ibn Yəqub əl-Kuleyni ər-Razi | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | , Rey, İran, Abbasilər xilafəti |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Bağdad, İraq, Abbasilər xilafəti |
| Elm sahəsi | Hədis |
| Tanınır | Kuleyni, Siqatul-İslam |
Həyatı
Kuleyni M. 864, H.Q. 250-ci ildə indiki İran İslam Respublikasının Rey şəhərinin 38 km-liyindəki kəndində anadan olmuşdur. Təhsilini artırmaq üçün müxtəlif şəhərlərdə yaşadıqdan sonra Bağdada köçmüşdür. M. 941, H.Q. Şaban 329-cu ildə Bağdadda vəfat etmiş və oradakı Bab əl-Kufə məzarlığında dəfn edilmişdir. Cənazə namazını dövrün məşhur alimlərindən Əbu Kayrat Məhəmməd b. Cəfər əl-Həsən qılmışdır.
Təhsili
İlk dərslərini anasından, atasından və böyük dayısından almışdır. İbtidai təhsilini başa vurduqdan sonra Reyə köçmüşdür. Hədis toplamaq və bununla da İslamın inkişafına töhfə vermək qərarına gəlmiş və sonra hədis toplamağa başlamışdır. Hədis yazmağı böyük ustadı Əbül-Həsən Məhəmməd ibn Əsədi Kufidən öyrənmişdir. Öz dövrünün hadisələrinə də diqqət yetirmiş və zərdüşt qatqılı əqidəli Qərmətilərin şiəlik üzərinə iddialar irəli sürdüyü zaman şiəliyi müdafiə edən "Qərmətilərə cavab" kitabını yazmışdır.
Təhsilini artırmaq və hədis toplamaq üçün Reydən Quma köçmüşdür. Qumda Məhəmməd ibn İsa əl-Əşəri kimi 35 böyük alimdən bəhrələnir. Qumda təhsilini artırdıqdan sonra Kufəyə köçmüşdür. Burada məşhur zeydi-carudi hədis alimi İbn Əqddən təhsil alır və hədis öyrənir. Daha sonra Kufədən Bağdada köçür. Kuleyni Bağdada köçəndə artıq tanınmış və məşhur İslam alimi idi. Alim burada "Siqatul-İslam" ("İslamın etibarı") ləqəbini qazanır.
Müəllimləri
Bəziləri:
- Əbu Əli Əhməd b. İdris əl-Əşəri əl-Qummi
- Əhməd b. Abdullah b. Ümeyyə
- Əbul-Abbas Əhməd b. Məhəmməd b. Səid b. Əbdürrəhman əl-Həmədani
- Əbu Abdullah Əhməd b. Asim əl-Asimi əl-Küfi
- Əbu Cəfər Əhməd b. Məhəmməd b. İsa əl-Kufi
- Əhməd b. Mehran
- İshaq b. Yaqub
- Həsən b. Hafif
- Həsən b. Fəzl b. Yezid əl-Yəmani
- Hüseyn b. Həsən əl-Hüseyni əl-Əsvəd
- Hüseyn b. Əli əl-Ələvi
- Hüseyn b. Həsən əl-Hüseyni əl-Ələvi
Tələbələri
Bəziləri:
- Əbu Abdullah Əhməd b. İbrahim İbn-i Əbu Rafi əs-Simyəri
- Əbul-Hüseyn Əhməd b. Əhməd b. əl-Katib-i əl-Küfi
- Əbu Hüseyn Əhməd b. Əli b. Səid əl-Küfi
- Əbul-Hüseyn Əhməd b. Məhəmməd b. Əli b. əl-Kufi
- Əbu Qalib Əhməd b. Məhəmməd ər-Razi
- Əbul-Qasım Cəfər b. Məhəmməd b. Cəfər b. Musa b. Qavləveyh əl-Qummi
- Əbul-Həsən Əbdülkərim b. Abdullah b. Nəsr əl-Bəzzar ət-Təbyisi
- Əli b. Əhməd b. Musa əd-Dəkkak
- Məhəmməd b. Əhməd Sinani
- Məhəmməd b. Məhəmməd b. Asim əl-Kuleyni
Dini fəaliyyəti
Alim İslam/Hədis elmində ilk dəfə ravilərinin məşhur olması və kitabın həcmini kiçiltmək üçün iddət terminini yaradmış və ondan istifadə etmişdir. İddət hədisin rəvilərdən ibarət olan silsiləsinin əvəzinə sənəddə istifadə edilir.
Əsərləri
- Kitab əl-Kafi
- əl-Rəddu aləl-Qəramitə (Qərmətilərə rəddiyə)
- Yuxu yozmaları
- Rical
Haqqında deyilənlər
Əbu Hüreyrə Rəsulullah s.ə.ə.’ın belə buyurduğunu rəvayət etdi: “Allah-u Təala hər əsrin başında, dinini ihya edəcək və yüksəldəcək bir şəxs seçər”
İbni Əsir: ... Üçüncü yüzilliyin alimlərindən: imamiyyədən Əbu Cəfər Məhəmməd b. Yəqub ər-Razi.
Məhəmməd b. Yəqub Əbu Cəfər əl-Kuleyni ər-Razi, məşhur, fəzilətli Şeyx, şiələrin başçılarından və məzhəblərinin (əsər) müəlliflərindəndir.
Xətib (əl-Bağdadi) siqa (güvənilən) görmüşdür.
İstinadlar
- Nəcaşi, "Rical", səh. 267
- "Reyhantul-Ədəb, c. 5, səh. 80
- İbni Abdun deyir:
"Onun məzarını Suratut-Tayi'də gördüm. Məzar daşına özünün ve atasının adı yazılmışdı. Hicri dördüncü əsrin sonlarına doğru məzar daşındaki yazılar silinmişdi. Bugün məzarı Dəclə çayının şərq sahilindəki ərazidədir.
- İbni Əsir, “Camiul Usul”, c. 11, səh. 329
- Əz-Zəhəbi, “Tarix əl-İslam”, c. 24, səh. 249[ölü keçid]
Mənbə
- Kerim Uçar, "Şia alimleri biografisi", Berlin, 2007, 1. cild, Kuleyni (r.a.). islamkutuphanesi.com (türk.)
- Şeyx Kuleyni' (az.)
- Şeyx Kuleyni r.ə. (az.)
- Sigatu'l-İslâm Ebu Cafer Muhammed b. Yakub b. İshak el Kuleynî (öl. h. 329). islamkutuphanesi.com (türk.)
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Shaikh Mohammed bin Yaqoob bin Ishaq Kulaini. & Al Kafi 2019-11-02 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seyx Kuleyni fars شیخ کلینی ve ya Ellame Kuleyni tam adi Ebu Cefer Mehemmed ibn Yaqub ibn Ishaq el Kuleyni er Razi d M 864 H Q 250 Rey Abbasiler xilafeti o M 941 H Q Saban 329 Bagdad Abbasiler xilafeti fars esilli islam alimi 9 10 cu esrlerin Ceferi mezhebinin meshur ilahiyyatci alimi Seyx KuleyniEbu Cefer Mehemmed ibn Yequb el Kuleyni er RaziDogum tarixi 864Dogum yeri Rey Iran Abbasiler xilafetiVefat tarixi 941Vefat yeri Bagdad Iraq Abbasiler xilafetiElm sahesi HedisTaninir Kuleyni Siqatul IslamHeyatiKuleyni M 864 H Q 250 ci ilde indiki Iran Islam Respublikasinin Rey seherinin 38 km liyindeki kendinde anadan olmusdur Tehsilini artirmaq ucun muxtelif seherlerde yasadiqdan sonra Bagdada kocmusdur M 941 H Q Saban 329 cu ilde Bagdadda vefat etmis ve oradaki Bab el Kufe mezarliginda defn edilmisdir Cenaze namazini dovrun meshur alimlerinden Ebu Kayrat Mehemmed b Cefer el Hesen qilmisdir TehsiliIlk derslerini anasindan atasindan ve boyuk dayisindan almisdir Ibtidai tehsilini basa vurduqdan sonra Reye kocmusdur Hedis toplamaq ve bununla da Islamin inkisafina tohfe vermek qerarina gelmis ve sonra hedis toplamaga baslamisdir Hedis yazmagi boyuk ustadi Ebul Hesen Mehemmed ibn Esedi Kufiden oyrenmisdir Oz dovrunun hadiselerine de diqqet yetirmis ve zerdust qatqili eqideli Qermetilerin sielik uzerine iddialar ireli surduyu zaman sieliyi mudafie eden Qermetilere cavab kitabini yazmisdir Tehsilini artirmaq ve hedis toplamaq ucun Reyden Quma kocmusdur Qumda Mehemmed ibn Isa el Eseri kimi 35 boyuk alimden behrelenir Qumda tehsilini artirdiqdan sonra Kufeye kocmusdur Burada meshur zeydi carudi hedis alimi Ibn Eqdden tehsil alir ve hedis oyrenir Daha sonra Kufeden Bagdada kocur Kuleyni Bagdada kocende artiq taninmis ve meshur Islam alimi idi Alim burada Siqatul Islam Islamin etibari leqebini qazanir Muellimleri Bezileri Ebu Eli Ehmed b Idris el Eseri el Qummi Ehmed b Abdullah b Umeyye Ebul Abbas Ehmed b Mehemmed b Seid b Ebdurrehman el Hemedani Ebu Abdullah Ehmed b Asim el Asimi el Kufi Ebu Cefer Ehmed b Mehemmed b Isa el Kufi Ehmed b Mehran Ishaq b Yaqub Hesen b Hafif Hesen b Fezl b Yezid el Yemani Huseyn b Hesen el Huseyni el Esved Huseyn b Eli el Elevi Huseyn b Hesen el Huseyni el EleviTelebeleri Bezileri Ebu Abdullah Ehmed b Ibrahim Ibn i Ebu Rafi es Simyeri Ebul Huseyn Ehmed b Ehmed b el Katib i el Kufi Ebu Huseyn Ehmed b Eli b Seid el Kufi Ebul Huseyn Ehmed b Mehemmed b Eli b el Kufi Ebu Qalib Ehmed b Mehemmed er Razi Ebul Qasim Cefer b Mehemmed b Cefer b Musa b Qavleveyh el Qummi Ebul Hesen Ebdulkerim b Abdullah b Nesr el Bezzar et Tebyisi Eli b Ehmed b Musa ed Dekkak Mehemmed b Ehmed Sinani Mehemmed b Mehemmed b Asim el KuleyniDini fealiyyetiAlim Islam Hedis elminde ilk defe ravilerinin meshur olmasi ve kitabin hecmini kiciltmek ucun iddet terminini yaradmis ve ondan istifade etmisdir Iddet hedisin revilerden ibaret olan silsilesinin evezine senedde istifade edilir Eserleri Kitab el Kafi el Reddu alel Qeramite Qermetilere reddiye Yuxu yozmalari RicalHaqqinda deyilenlerEbu Hureyre Resulullah s e e in bele buyurdugunu revayet etdi Allah u Teala her esrin basinda dinini ihya edecek ve yukseldecek bir sexs secer Ibni Esir Ucuncu yuzilliyin alimlerinden imamiyyeden Ebu Cefer Mehemmed b Yequb er Razi Mehemmed b Yequb Ebu Cefer el Kuleyni er Razi meshur feziletli Seyx sielerin bascilarindan ve mezheblerinin eser muelliflerindendir Xetib el Bagdadi siqa guvenilen gormusdur IstinadlarNecasi Rical seh 267 Reyhantul Edeb c 5 seh 80 Ibni Abdun deyir Onun mezarini Suratut Tayi de gordum Mezar dasina ozunun ve atasinin adi yazilmisdi Hicri dorduncu esrin sonlarina dogru mezar dasindaki yazilar silinmisdi Bugun mezari Decle cayinin serq sahilindeki erazidedir Ibni Esir Camiul Usul c 11 seh 329 Ez Zehebi Tarix el Islam c 24 seh 249 olu kecid MenbeKerim Ucar Sia alimleri biografisi Berlin 2007 1 cild Kuleyni r a islamkutuphanesi com turk Seyx Kuleyni az Seyx Kuleyni r e az Sigatu l Islam Ebu Cafer Muhammed b Yakub b Ishak el Kuleyni ol h 329 islamkutuphanesi com turk Hemcinin baxSie mezhebinin alimleri siyahisi El KafiXarici kecidlerShaikh Mohammed bin Yaqoob bin Ishaq Kulaini amp Al Kafi 2019 11 02 at the Wayback Machine