Əlisgəndər Cəfərzadə (tam adı: Əlisgəndər Hacibaba oglu Cəfərzadə; 14 oktyabr 1875, Bakı – 28 yanvar 1941, Bakı) — görkəmli ictimai və maarif xadimi, naşir, mühərrir.
Əlisgəndər Cəfərzadə | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 14 oktyabr 1875 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 28 yanvar 1941 (65 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | müəllim, maarifçi, jurnalist, naşir |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Əlisgəndər Cəfərzadə 1875-ci ilin oktyabr ayının 14-də Bakı şəhərində anadan olmuşdur. 1887–90-cı illərdə Bakıda məhəllə və ilk xüsusi rus-müsəlman məktəbində oxumuşdur. 1897-ci ildə İmperator III Aleksandr kişi gimnaziyasında xüsusi komissiya qarşısında imtahan verərək Azərbaycan dili müəllimi hüququ almışdır.
Ailəsi
Əlisgəndər Cəfərzadə Məmməd Yusif Cəfərovun böyük qardaşıdir.
Fəaliyyəti
1895–1898-ci illərdə Nəriman Nərimanovun Bakida Ə.Cəfərzadənin evində təşkil etdiyi qiraətxanada müdir, 1897–1920-ci illərdə ikinci rus-müsəlman məktəbində Aleksey ali ibtidai məktəbində müəllim, 1906–1918-ci illərdə "Nəsri-maarif" cəmiyyətində katib, 1920–1924 Azərbaycan SSR Xalq Maarif Komissarlığında nəşriyyat şöbəsinin, "Azərnəşr"də uşaq ədəbiyyatı bölməsinin müdiri, istehsalat şöbəsinin müdir müavini, 1924–1932-ci illərdə texniki redaktor, 1932–1938-ci illərdə isə "Azərneft"də kadr şöbəsinin rəisi işləmişdir.
Cəfərzadə xalq maarifinin milli zəmində inkişafı sahəsində böyük xidmətlər göstərmiş, "Nəsri-maarif" cəmiyyətinin Bakı və onun kəndlərində açdığı ibtidai məktəblərin müəllim kadrları, dərslik və metodik vəsaitlərlə təmin olunması işinə rəhbərlik etmişdir. Azərbaycanda ana dilində müstəqil uşaq mətbuatının yaranması Cəfərzadənin adı ilə bağlıdır. O 1906–1908-ci illərdə "Dəbistan" adlı ilk pedaqoji jurnalın naşiri və mühərriridir. Qarşısına "türk milləti-nəcibəmizin balalarına bir xidmət göstərmək", onların "əql, zehin, əxlaqi-həsənə və hissiyyatlarını oyandırıb" inkişaf etdirməklə "zəhmətkeş, xadimi-din, millətpərəst və vətənpərəst cavanlar" yetirmək vəzifəsi qoyan Cəfərzadə əsrin görkəmli yazıçılarını ətrafına toplayaraq jurnalda mükəmməl proqram əsasında zəngin bədii və elmi-kütləvi ədəbiyyat nümunələri dərc etmişdir. O 1922-ci ildə "Maarif" adlı ilk Azərbaycan sovet uşaq jurnalının da üç redaktorundan biri olmuşdur. Cəfərzadə Azərbaycan dövri mətbuatı və kitab nəşrinin inkişafına, xüsusilə onun mürəttiblik kimi ağır sahəsinin dirçəlişinə böyük əmək sərf etmişdir. 1905–1906-ci illərdə "Həyat" qəzetinin baş mürəttibi, Rəşid bəy Əfəndiyevin 1902-ci ildə "Bəsirə-tül-ətfal" müntəxabatının, 1921-ci ildə "Füqəra füyuzatı" jurnalının, 1922-ci ildə M.Ə.Sabirin "Hophopnamə"sinin naşiri olmuşdur.
Cəfərzadə həmçinin bədii və elmi yaradıcılıqla da məşğul olmuşdur.
Məqalələri
Görkəmli adamların həyatına dair;
- "Əkbər şah"
- "Hacı Seyid Əzim Şirvani"
- "Müəllim Naci"
- "Əlişir Nəvai"
- "Əli bəy Hüseynzadə"
- "Həsən bəy Məlikov"
texnikaya və memarlığa dair isə məqalələri bunlar olmuşdur.
- "Tac-Mahal, yaxud Mümtaz Mahal"
- "Məşhur böyük binalar"
Hekayələri
Aşağıdakı hekayələri uşaqların fikri və mənəvi inkişafında böyük rol oynamışdır.
- "Balaca Firidun"
- "Ata və oğul"
- "Mərhəmətli Fatma"
- "Cəmilənin sərgüzəşti"
Dərslik
1900-cü ildə Sultanməcid Qənizadə ilə birgə aşağıdakı dərsliyin müəllifidir.
- "Kilidi-ədəbiyyat"
Elmi əsərləri
"Müsləhəddin Sədi Şirazinin tərcümeyi-halı ilə bərabər onun "Gülüstan" kitabına bir nəzər" adlı elmi əsərin müəllifidir.
İstinadlar
- Şahverdiyev, Akif. Azərbaycan mətbuatı tarixi (PDF). Bakı: Təhsil nəşriyyatı. 2006. səh. 92. 2019-07-12 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-10-13.
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, I cild, "Lider nəşriyyat", Bakı-2004, səh. 281–282
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Əlisgəndər Cəfərzadə
- CƏFƏRZADƏ Əlisgəndər Hacıbaba oğlu (14.10.1875
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Elisgender Ceferzade tam adi Elisgender Hacibaba oglu Ceferzade 14 oktyabr 1875 Baki 28 yanvar 1941 Baki gorkemli ictimai ve maarif xadimi nasir muherrir Elisgender CeferzadeSexsi melumatlarDogum tarixi 14 oktyabr 1875 1875 10 14 Dogum yeri Baki Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 28 yanvar 1941 1941 01 28 65 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIFealiyyeti muellim maarifci jurnalist nasir Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiE Ceferzade Azerbaycan ziyalilari arasinda Elisgender Ceferzade 1875 ci ilin oktyabr ayinin 14 de Baki seherinde anadan olmusdur 1887 90 ci illerde Bakida mehelle ve ilk xususi rus muselman mektebinde oxumusdur 1897 ci ilde Imperator III Aleksandr kisi gimnaziyasinda xususi komissiya qarsisinda imtahan vererek Azerbaycan dili muellimi huququ almisdir Ailesi Elisgender Ceferzade Memmed Yusif Ceferovun boyuk qardasidir Fealiyyeti1895 1898 ci illerde Neriman Nerimanovun Bakida E Ceferzadenin evinde teskil etdiyi qiraetxanada mudir 1897 1920 ci illerde ikinci rus muselman mektebinde Aleksey ali ibtidai mektebinde muellim 1906 1918 ci illerde Nesri maarif cemiyyetinde katib 1920 1924 Azerbaycan SSR Xalq Maarif Komissarliginda nesriyyat sobesinin Azernesr de usaq edebiyyati bolmesinin mudiri istehsalat sobesinin mudir muavini 1924 1932 ci illerde texniki redaktor 1932 1938 ci illerde ise Azerneft de kadr sobesinin reisi islemisdir Ceferzade xalq maarifinin milli zeminde inkisafi sahesinde boyuk xidmetler gostermis Nesri maarif cemiyyetinin Baki ve onun kendlerinde acdigi ibtidai mekteblerin muellim kadrlari derslik ve metodik vesaitlerle temin olunmasi isine rehberlik etmisdir Azerbaycanda ana dilinde musteqil usaq metbuatinin yaranmasi Ceferzadenin adi ile baglidir O 1906 1908 ci illerde Debistan adli ilk pedaqoji jurnalin nasiri ve muherriridir Qarsisina turk milleti necibemizin balalarina bir xidmet gostermek onlarin eql zehin exlaqi hesene ve hissiyyatlarini oyandirib inkisaf etdirmekle zehmetkes xadimi din milletperest ve vetenperest cavanlar yetirmek vezifesi qoyan Ceferzade esrin gorkemli yazicilarini etrafina toplayaraq jurnalda mukemmel proqram esasinda zengin bedii ve elmi kutlevi edebiyyat numuneleri derc etmisdir O 1922 ci ilde Maarif adli ilk Azerbaycan sovet usaq jurnalinin da uc redaktorundan biri olmusdur Ceferzade Azerbaycan dovri metbuati ve kitab nesrinin inkisafina xususile onun murettiblik kimi agir sahesinin dircelisine boyuk emek serf etmisdir 1905 1906 ci illerde Heyat qezetinin bas murettibi Resid bey Efendiyevin 1902 ci ilde Besire tul etfal muntexabatinin 1921 ci ilde Fuqera fuyuzati jurnalinin 1922 ci ilde M E Sabirin Hophopname sinin nasiri olmusdur Ceferzade hemcinin bedii ve elmi yaradiciliqla da mesgul olmusdur Meqaleleri Gorkemli adamlarin heyatina dair Ekber sah Haci Seyid Ezim Sirvani Muellim Naci Elisir Nevai Eli bey Huseynzade Hesen bey Melikov texnikaya ve memarliga dair ise meqaleleri bunlar olmusdur Tac Mahal yaxud Mumtaz Mahal Meshur boyuk binalar Hekayeleri Asagidaki hekayeleri usaqlarin fikri ve menevi inkisafinda boyuk rol oynamisdir Balaca Firidun Ata ve ogul Merhemetli Fatma Cemilenin serguzesti Derslik 1900 cu ilde Sultanmecid Qenizade ile birge asagidaki dersliyin muellifidir Kilidi edebiyyat Elmi eserleri Musleheddin Sedi Sirazinin tercumeyi hali ile beraber onun Gulustan kitabina bir nezer adli elmi eserin muellifidir IstinadlarSahverdiyev Akif Azerbaycan metbuati tarixi PDF Baki Tehsil nesriyyati 2006 seh 92 2019 07 12 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 10 13 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi I cild Lider nesriyyat Baki 2004 seh 281 282Hemcinin baxMemmed Yusif CeferovXarici kecidlerElisgender Ceferzade CEFERZADE Elisgender Hacibaba oglu 14 10 1875