Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1837-ci il Quba üsyanının mənəvi başçılarından, Şeyx Şamilin Azərbaycandakı müttəfiqlərindən və ruslara qarşı müqavimət hərəkatının üzvlərindən biri.
| Şeyx İbrahim əfəndi | |
|---|---|
 | |
| Digər adı | Gülhani İbrahim əfəndi |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Qələgah, Quba mahalı, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası |
| Dəfn yeri | Qələgah kəndi |
| Atası | İsmayıl əfəndi Musa əfəndi oğlu |
| Elm sahəsi | sufilik |
| Elmi rəhbəri | Şeyx Məhəmməd Nəbi |
| Tanınır | Əfəndi baba |
Şeyx İbrahim əfəndi Həmdulla əfəndi Əfəndizadənin babasıdır.
Həyatı
Xalq arasında Əfəndi baba olaraq tanınan Gülhani İbrahim əfəndinin (Gülhan - Qubanın qədim adlarından biri) soyu Məhəmməd peyğəmbərin əmisi Həmzə ibn Əbdülmüttəlibə gedib çıxır. İlk təhsilini öz atası İsmayıl əfəndidən alan Şeyx İbrahim əfəndi icazətini 21 il müridi olduğu şamaxılı Şeyx Məhəmməd Nəbidən (Dərviş baba) almışdır.
Fəaliyyəti
1837-ci il Quba üsyanının mənəvi başçılarından olan İbrahim əfəndi İslamın təbliği ilə yanaşı Azərbaycanı və Şimali Qafqazı işğal etmiş rus qəsbkarlara qarşı da mübarizə aparmış, xalq arasında işğalçılara qarşı təbliğat-təşviqat işləri görmüş, Şeyx Şamil ilə sıx dostluq və müttəfiqlik əlaqələri qurmuşdur (sonralar bu əlaqələr nəvəsi Həmdulla əfəndi Əfəndizadənin həbsində mühüm rol oynamışdır). Rus zülmünə qarşı mübarizə aparan İbrahim əfəndi polkovnik Gimbut tərəfindən dəfələrlə "Sibir"lə hədələnsə də öz mübarizəsindən vaz keçməmişdir. 1850-ci ildə (Hicri - 1267) sürgün edilən İbrahim əfəndi, ancaq 7 il sonra vətənə qayıda bilmişdir. Vətənə qayıdan Şeyx, axırıncı dəfə 1842-ci ildə görüşdüyü müttəfiqi Şeyx Şamil ilə olan əlaqələrini müridi Aqil üzərindən yenidən quraraq mübarizəsini davam etdirmişdir.
Tolerantlıq nümunəsi kimi
Fövqəladə şəkildə hamı tərəfindən sevilən Şeyx İbrahim əfəndi həm müsəlman əhali arasında, həm xristian və yəhudilər arasında, həm də qeyri-dinlərdən olanlar arasında böyük hörəmətə layiq bir şəxs olmuşdur. Belə ki, həm müsəlmanlar, həm də qeyri-müsəlmanlar and içərkən "Əfəndi baba haqqı", "Əfəndi babanın sarığına and olsun" deyərək and içərmişlər.
İstinadlar
- Dünyamalı, Kərim. Bir soyun taleyi (az.). Bakı. 2003.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
1837 ci il Quba usyaninin menevi bascilarindan Seyx Samilin Azerbaycandaki muttefiqlerinden ve ruslara qarsi muqavimet herekatinin uzvlerinden biri Seyx Ibrahim efendiDiger adi Gulhani Ibrahim efendiVefat tarixi 1870Vefat yeri Qelegah Quba mahali Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiDefn yeri Qelegah kendiAtasi Ismayil efendi Musa efendi ogluElm sahesi sufilikElmi rehberi Seyx Mehemmed NebiTaninir Efendi babaSeyx Ibrahim efendinin Qubadaki meqamiSeyx Ibrahim efendinin Qubadaki meqaminin melumat lovhesi Seyx Ibrahim efendi Hemdulla efendi Efendizadenin babasidir HeyatiSeyx Ibrahim efendinin Qelegah kendindeki mezari Xalq arasinda Efendi baba olaraq taninan Gulhani Ibrahim efendinin Gulhan Qubanin qedim adlarindan biri soyu Mehemmed peygemberin emisi Hemze ibn Ebdulmuttelibe gedib cixir Ilk tehsilini oz atasi Ismayil efendiden alan Seyx Ibrahim efendi icazetini 21 il muridi oldugu samaxili Seyx Mehemmed Nebiden Dervis baba almisdir Fealiyyeti1837 ci il Quba usyaninin menevi bascilarindan olan Ibrahim efendi Islamin tebligi ile yanasi Azerbaycani ve Simali Qafqazi isgal etmis rus qesbkarlara qarsi da mubarize aparmis xalq arasinda isgalcilara qarsi tebligat tesviqat isleri gormus Seyx Samil ile six dostluq ve muttefiqlik elaqeleri qurmusdur sonralar bu elaqeler nevesi Hemdulla efendi Efendizadenin hebsinde muhum rol oynamisdir Rus zulmune qarsi mubarize aparan Ibrahim efendi polkovnik Gimbut terefinden defelerle Sibir le hedelense de oz mubarizesinden vaz kecmemisdir 1850 ci ilde Hicri 1267 surgun edilen Ibrahim efendi ancaq 7 il sonra vetene qayida bilmisdir Vetene qayidan Seyx axirinci defe 1842 ci ilde gorusduyu muttefiqi Seyx Samil ile olan elaqelerini muridi Aqil uzerinden yeniden quraraq mubarizesini davam etdirmisdir Tolerantliq numunesi kimi Fovqelade sekilde hami terefinden sevilen Seyx Ibrahim efendi hem muselman ehali arasinda hem xristian ve yehudiler arasinda hem de qeyri dinlerden olanlar arasinda boyuk horemete layiq bir sexs olmusdur Bele ki hem muselmanlar hem de qeyri muselmanlar and icerken Efendi baba haqqi Efendi babanin sarigina and olsun deyerek and icermisler IstinadlarDunyamali Kerim Bir soyun taleyi az Baki 2003