Şaxəndan və ya Şahxəndan — Azərbaycanın Şamaxı şəhərinin cənub-qərb hissəsində yerləşən, şəhərdə qorunub saxlanan üç qədim qəbiristanlığının ən qədimi .XV əsrin məşhur şairi Nəsiminin qardaşı, şair Şahxəndan (Şah-i Xəndan) ehtimal ki, burada dəfn olunur və qəbiristanlıq onun adını daşıyır.
Qəbiristanlıq | |
Şaxəndan | |
---|---|
| |
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Şamaxı |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Təsviri və öyrənilməsi
Yerli sakinlərin dediklərinə görə, Şahxəndan (mənası yaraşıqlı, şən) Nəsiminin qardaşının ləqəbli idi və burada dəfn olunduğu üçün qəbiristanlıq onun adını daşıyır. Şaxəndanda səkkizbucaqlı bir məqbərənin qalıqları aşkar edilmişdir. Məqbərənin içərisində qəbir daşı yerə doğru bir qədər dərinləşən iki qəbir var. Atmosfer təsiri nəticəsində yazılar tamamilə silinib. Qəbir daşının arxa tərəfində XIV-XV əsrlərdə Azərbaycanın qəbir daşlarına xas bir təsvir var. Azərbaycan arxeoloqu Hüseyn Ciddi qeyd edir ki, bu, qəbir Şaxəndanın - Nəsiminin qardaşınındır. Ciddinin fikrincə bu doğrudursa, onda, XIV-XV əsrlərdə şəhərin qəbiristanlığı bu ərazidə yerləşirdi. Bunu qismən XV-XVI əsrlərə aid olan digər qəbirlər də təsdiqləyir. Qəbiristanlığın qədim qəbirüstü daşlarının çoxu itirilmiş, bəziləri isə yer altındadır. 2019-cu ildə Şahxəndanın türbəsinin ətrafında təmizlik və abadlıq işləri avstriyalı bərpaçı-memar Erik Pumerin rəhbərliyi ilə aparılıb.
1970-1971 - ci illərdə şəhərdə aparılan tikinti işləri zamanı. əvvəllər köhnə bazarın yerləşdiyi Şamaxanın qərb hissəsində və ətrafında çoxlu məzarlar tapılmışdır. Qəbir daşları üzərindəki Kufi kitabələrinə görə tədqiqatçılar bu qəbirlərin XI - XII əsrlərə aid olduğu qənaətinə gəlirlər. Bu qəbiristanlıq bir dəfə Şaxəndana qədər uzandı. Ciddinin fikrincə, orta əsrlərdə Şaxəndan Şamaxının əsas qəbiristanlığı olmuşdur. Tezliklə şəhərin genişlənməsi ilə əsas qəbiristanlıq “Yeddi Günbəz” və “Lalezar” qəbiristanlıqlarının yerləşdiyi təpəyə köçürüldü.
Şəkilləri
İstinadlar
- Джидди, 1981
- ASE, 1987
- "İlham Əliyev Şamaxıda Şahxəndan türbəsinin ətrafında aparılan abadlıq işləri ilə tanış olub". 2021-10-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-12-06.
Ədəbiyyat
- Шахәндан (азерб.) // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası/ C. Quiyevin red. — B.: ASE Baş Redaksiyası, 1987. — S. X. — S. 472.
- Ciddi H. А. Orta Əsrlərdə Şamaxı Şəhəri (IX—XVII əsrlər). — Б.: Elm, 1981. — 174 s.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Saxendan ve ya Sahxendan Azerbaycanin Samaxi seherinin cenub qerb hissesinde yerlesen seherde qorunub saxlanan uc qedim qebiristanliginin en qedimi XV esrin meshur sairi Nesiminin qardasi sair Sahxendan Sah i Xendan ehtimal ki burada defn olunur ve qebiristanliq onun adini dasiyir QebiristanliqSaxendanImadeddin Nesiminin qardasi Saxendanin turbesiOlke AzerbaycanSeher Samaxi40 36 sm e 48 39 s u Saxendan Vikianbarda elaqeli mediafayllarTesviri ve oyrenilmesiYerli sakinlerin dediklerine gore Sahxendan menasi yarasiqli sen Nesiminin qardasinin leqebli idi ve burada defn olundugu ucun qebiristanliq onun adini dasiyir Saxendanda sekkizbucaqli bir meqberenin qaliqlari askar edilmisdir Meqberenin icerisinde qebir dasi yere dogru bir qeder derinlesen iki qebir var Atmosfer tesiri neticesinde yazilar tamamile silinib Qebir dasinin arxa terefinde XIV XV esrlerde Azerbaycanin qebir daslarina xas bir tesvir var Azerbaycan arxeoloqu Huseyn Ciddi qeyd edir ki bu qebir Saxendanin Nesiminin qardasinindir Ciddinin fikrince bu dogrudursa onda XIV XV esrlerde seherin qebiristanligi bu erazide yerlesirdi Bunu qismen XV XVI esrlere aid olan diger qebirler de tesdiqleyir Qebiristanligin qedim qebirustu daslarinin coxu itirilmis bezileri ise yer altindadir 2019 cu ilde Sahxendanin turbesinin etrafinda temizlik ve abadliq isleri avstriyali berpaci memar Erik Pumerin rehberliyi ile aparilib 1970 1971 ci illerde seherde aparilan tikinti isleri zamani evveller kohne bazarin yerlesdiyi Samaxanin qerb hissesinde ve etrafinda coxlu mezarlar tapilmisdir Qebir daslari uzerindeki Kufi kitabelerine gore tedqiqatcilar bu qebirlerin XI XII esrlere aid oldugu qenaetine gelirler Bu qebiristanliq bir defe Saxendana qeder uzandi Ciddinin fikrince orta esrlerde Saxendan Samaxinin esas qebiristanligi olmusdur Tezlikle seherin genislenmesi ile esas qebiristanliq Yeddi Gunbez ve Lalezar qebiristanliqlarinin yerlesdiyi tepeye kocuruldu SekilleriIstinadlarDzhiddi 1981 ASE 1987 Ilham Eliyev Samaxida Sahxendan turbesinin etrafinda aparilan abadliq isleri ile tanis olub 2021 10 16 tarixinde Istifade tarixi 2019 12 06 EdebiyyatShahәndan azerb Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi C Quiyevin red B ASE Bas Redaksiyasi 1987 S X S 472 Ciddi H A Orta Esrlerde Samaxi Seheri IX XVII esrler B Elm 1981 174 s