İkrimə ibn Əbu Cəhl (ərəb. عكرمة بن أبي جهل) — Müsəlmanların sonuncu peyğəmbəri Məhəmməd peyğəmbərin səhabələrindən biri, Əbu Cəhlin oğlu olaraq İkrimə Məkkədə Məhəmməd peyğəmbərin əsas əleyhdarlarından biri idi. 630-cu ildə Məhəmmədin Məkkəni fəth etməsindən sonra İkrimə İslamı qəbul edir və gənc müsəlman dövlətinin görkəmli simalarından biri olur. Mürtədlərlə döyüşlər zamanı Əbu Bəkr İkriməni yalançı peyğəmbər Müseylimə əleyhinə Yəmamə göndərir. 636-cı ildə Yərmuq döyüşündə Suriyanın fəthi zamanı vəfat etmişdir.
İkrimə ibn Əbu Cəhl | |
---|---|
ərəb. عكرمة بن أبي جهل | |
Doğum tarixi | 598 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | ən tezi 15 avqust 636 və ən geci 20 avqust 636 |
Fəaliyyəti | hərbi lider[d] |
Bioqrafiyası
İkrimə Məhəmməd peyğəmbərin barışmaz rəqibi Əbu Cəhlin oğlu idi. Məhəmməd İkrim peyğəmbərliyin ilk illərində atası ilə birlikdə onu və Məkkə müsəlmanlarını təhqir edir, məsxərəyə qoyurdu. Bədr döyüşündə Əbu Cəhlin ölümündən sonra İkrimə düşmənçiliyi qisas xarakteri alır. O, Məhəmmədə və onun tərəfdarlarına zərər vermək üçün bütün səylərini cəm edir.
Məkkənin fəthi
İkrimə Məkkənin fəthi günü bir dəstə Məkkəli ilə Xalid ibn Vəlidin ordusuna qarşı vuruşur, lakin məğlub olur. Bir neçə nəfər öldür, qalanları, onların arasında İkrimə ibn Əbu Cəhl də döyüş meydanından qaçır. Peyğəmbərə edilən təhqirləri xatırlayaraq Yəmənə gedir. Onun ardınca həyat yoldaşı Ümmü Həkim də onu Məkkəyə qayıtmağa razı salmaq istəyir. Uzun axtarışlardan sonra o, İkriməni Tihama bölgəsində dəniz sahilində, onu digər tərəfə aparmaq üçün bir dənizçi ilə danışıqlar apararkən tapır. Ummu Həkim ərinə yaxınlaşaraq Məhəmməd peyğəmbərin ona təhlükəsizlik vəd etdiyini bildirir. Uzun sual və dəqiqləşdirmələrdən sonra Məkkəyə qayıtmağa razı olur.
İkrimə və zövcəsinin gəlişindən bir qədər əvvəl Məhəmməd peyğəmbər camaata bu sözlərlə müraciət edir: “Bir müddət sonra İkrimə ibn Əbu Cəhl mömin olaraq yanınıza gələcək və hicrət etmişdir. Atasını təhqir etməyin. Doğrudan da, ölüləri təhqir etmək diriləri incidir, amma bu dünyadan köçənlərə çatmaz. Bir müddətdən sonra İkrimə və Ümmət Hakim gəlir. Məhəmməd Peyğəmbər səhabələr arasında oturmuş və uzaqdan İkriməni görüb sevincindən yerindən sıçrayıb onu qarşılamağa tələsir və deyir: “Hicran edənə salam olsun!” İkrimə dedi: “Allahdan başqa ilah yoxdur və sən Onun Rəsulusan!” Sonra İkrimə dedi: “Mən o qədər dərd və pislik etdim. Mənim üçün dua et, mənim üçün Allahdan bağışlanma dilə!” Məhəmməd peyğəmbər əllərini qaldıraraq dua etdi: “Ey Uca Allah, İkrimə mənə və İslama qarşı hiss etdiyi inkarçılığı və düşmənçiliyini bağışla! Sənin nurunu söndürməyə çalışaraq keçdiyi bütün yollara görə onu bağışla! Dodaqlarından çıxan bütün təhqirləri bağışla! İkrimə ağlayaraq dedi: “Ey Allahın Rəsulu, Uca Allaha and olsun ki, mən İslamın ziyanına nə qədər güc və mal sərf etmişəm – indi onun yayılması yolunda ikiqat xərcləyəcəyəm!”.
Yərmuq döyüşü
Yərmuq döyüşündə müsəlmanlara Mahanın başçılıq etdiyi Bizans imperatoru Heraklinin qoşunları müqavimət göstərir. Döyüşlər çox ağır keçir və bir neçə dəfə düşmənin hücumu altında müsəlmanlar geri çəkilməli olur. Nə vaxtsa İkrimə atından düşüb düşmən sıralarının düşərgəsinə soxulmağa çalışır. Bunu görən Xalid ibn Vəlid onu çağırır və ondan bunu etməməyi xahiş edir. İkrimə deyir: “Məni burax, Xalid! Siz Peyğəmbərin yanında vuruşmusunuz və İslamın yayılması üçün çox işlər görmüsünüz. Rəsulullaha ən çox əziyyət verən mən və atam olduq. Mənə keçmişi geri qaytarmaq fürsəti ver!” Sonra İkrimə dedi: “Peyğəmbərə qarşı dəfələrlə vuruşmuşamsa, mən necə geri çəkilə bilərəm? Yox, belə olmayacaq!” Bundan sonra o, əsgərlərə səsləndi: “Ölməyə kim and içəcək?” Dörd yüzə yaxın əsgərin əhatəsində olan İkrimə ibn Əbu Cəhl Bizanslıların sıralarına soxulur. Yaralı İkrimə çadıra gətirilir. Ərinin ölümcül yaralarını görən Ümmü Hakim ağlamağa başlayır. İkrimə dedi: “Ağlama. Qələbə görməsəm, ölmərəm”. Bir müddət sonra müsəlmanların qələbəsi məlum olur və İkrimənin ağzından son nəfəsdə belə bir söz eşidilir: “Allahım, məni müsəlman olaraq bu həyatı tərk edib salehlərdən qərar ver!”.
Ədəbiyyat
- Gordon, Matthew S.; Robinson, Chase F.; Rowson, Everett K.; Fishbein, Michael, redaktorlar The Works of Ibn Wāḍiḥ al-Yaʿqūbī (Volume 3): An English Translation. E. J. Brill. 2018. ISBN .
- Lecker, Michael. Jews and Arabs in Pre- and Early Islamic Arabia. Ashgate Variorum. 1998. ISBN .
- Umari, Akram Diya. Madīnan Society at the Time of the Prophet, Volume II: The Jihād against the Mushrikūn. Huda Khattab tərəfindən tərcümə olunub. Herndon, Virginia: The International Institute of Islamic Thought. 1991. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ikrime ibn Ebu Cehl ereb عكرمة بن أبي جهل Muselmanlarin sonuncu peygemberi Mehemmed peygemberin sehabelerinden biri Ebu Cehlin oglu olaraq Ikrime Mekkede Mehemmed peygemberin esas eleyhdarlarindan biri idi 630 cu ilde Mehemmedin Mekkeni feth etmesinden sonra Ikrime Islami qebul edir ve genc muselman dovletinin gorkemli simalarindan biri olur Murtedlerle doyusler zamani Ebu Bekr Ikrimeni yalanci peygember Museylime eleyhine Yemame gonderir 636 ci ilde Yermuq doyusunde Suriyanin fethi zamani vefat etmisdir Ikrime ibn Ebu Cehlereb عكرمة بن أبي جهل Dogum tarixi 598Dogum yeri Mekke HicazVefat tarixi en tezi 15 avqust 636 ve en geci 20 avqust 636Fealiyyeti herbi lider d BioqrafiyasiIkrime Mehemmed peygemberin barismaz reqibi Ebu Cehlin oglu idi Mehemmed Ikrim peygemberliyin ilk illerinde atasi ile birlikde onu ve Mekke muselmanlarini tehqir edir mesxereye qoyurdu Bedr doyusunde Ebu Cehlin olumunden sonra Ikrime dusmenciliyi qisas xarakteri alir O Mehemmede ve onun terefdarlarina zerer vermek ucun butun seylerini cem edir Mekkenin fethiIkrime Mekkenin fethi gunu bir deste Mekkeli ile Xalid ibn Velidin ordusuna qarsi vurusur lakin meglub olur Bir nece nefer oldur qalanlari onlarin arasinda Ikrime ibn Ebu Cehl de doyus meydanindan qacir Peygembere edilen tehqirleri xatirlayaraq Yemene gedir Onun ardinca heyat yoldasi Ummu Hekim de onu Mekkeye qayitmaga razi salmaq isteyir Uzun axtarislardan sonra o Ikrimeni Tihama bolgesinde deniz sahilinde onu diger terefe aparmaq ucun bir denizci ile danisiqlar apararken tapir Ummu Hekim erine yaxinlasaraq Mehemmed peygemberin ona tehlukesizlik ved etdiyini bildirir Uzun sual ve deqiqlesdirmelerden sonra Mekkeye qayitmaga razi olur Ikrime ve zovcesinin gelisinden bir qeder evvel Mehemmed peygember camaata bu sozlerle muraciet edir Bir muddet sonra Ikrime ibn Ebu Cehl momin olaraq yaniniza gelecek ve hicret etmisdir Atasini tehqir etmeyin Dogrudan da oluleri tehqir etmek dirileri incidir amma bu dunyadan kocenlere catmaz Bir muddetden sonra Ikrime ve Ummet Hakim gelir Mehemmed Peygember sehabeler arasinda oturmus ve uzaqdan Ikrimeni gorub sevincinden yerinden sicrayib onu qarsilamaga telesir ve deyir Hicran edene salam olsun Ikrime dedi Allahdan basqa ilah yoxdur ve sen Onun Resulusan Sonra Ikrime dedi Men o qeder derd ve pislik etdim Menim ucun dua et menim ucun Allahdan bagislanma dile Mehemmed peygember ellerini qaldiraraq dua etdi Ey Uca Allah Ikrime mene ve Islama qarsi hiss etdiyi inkarciligi ve dusmenciliyini bagisla Senin nurunu sondurmeye calisaraq kecdiyi butun yollara gore onu bagisla Dodaqlarindan cixan butun tehqirleri bagisla Ikrime aglayaraq dedi Ey Allahin Resulu Uca Allaha and olsun ki men Islamin ziyanina ne qeder guc ve mal serf etmisem indi onun yayilmasi yolunda ikiqat xercleyeceyem Yermuq doyusuYermuq doyusunde muselmanlara Mahanin basciliq etdiyi Bizans imperatoru Heraklinin qosunlari muqavimet gosterir Doyusler cox agir kecir ve bir nece defe dusmenin hucumu altinda muselmanlar geri cekilmeli olur Ne vaxtsa Ikrime atindan dusub dusmen siralarinin dusergesine soxulmaga calisir Bunu goren Xalid ibn Velid onu cagirir ve ondan bunu etmemeyi xahis edir Ikrime deyir Meni burax Xalid Siz Peygemberin yaninda vurusmusunuz ve Islamin yayilmasi ucun cox isler gormusunuz Resulullaha en cox eziyyet veren men ve atam olduq Mene kecmisi geri qaytarmaq furseti ver Sonra Ikrime dedi Peygembere qarsi defelerle vurusmusamsa men nece geri cekile bilerem Yox bele olmayacaq Bundan sonra o esgerlere seslendi Olmeye kim and icecek Dord yuze yaxin esgerin ehatesinde olan Ikrime ibn Ebu Cehl Bizanslilarin siralarina soxulur Yarali Ikrime cadira getirilir Erinin olumcul yaralarini goren Ummu Hakim aglamaga baslayir Ikrime dedi Aglama Qelebe gormesem olmerem Bir muddet sonra muselmanlarin qelebesi melum olur ve Ikrimenin agzindan son nefesde bele bir soz esidilir Allahim meni muselman olaraq bu heyati terk edib salehlerden qerar ver EdebiyyatGordon Matthew S Robinson Chase F Rowson Everett K Fishbein Michael redaktorlar The Works of Ibn Waḍiḥ al Yaʿqubi Volume 3 An English Translation E J Brill 2018 ISBN 978 90 04 35621 4 Lecker Michael Jews and Arabs in Pre and Early Islamic Arabia Ashgate Variorum 1998 ISBN 0 86078 784 2 Umari Akram Diya Madinan Society at the Time of the Prophet Volume II The Jihad against the Mushrikun Huda Khattab terefinden tercume olunub Herndon Virginia The International Institute of Islamic Thought 1991 ISBN 0 912463 37 6