Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Belçika İkinci Dünya müharibəsinin başlanğıcından etibarən, 10 May 1940-cı il tarixində Almaniyanın onun ərazisinə işğalına qədər neytral qaldı. 28 may 1940-cı ildə Belçika silahlı qüvvələri Kral Leopold III əmri ilə həbs edildi. Daha sonra Belçika könüllülərindən iki SS şöbəsi (27-ci Flaman və 28-ci Valon) yaradılmışdır.
Alman işğalı
Tərəflərin qüvvələri və planları
Belçika komandanlığının planı, Lyej cənubundakı süvari və ovçu bölmələri tərəfindən müdafiə olunmasını təmin etdi. Antverpen-Lyej bölməsində, Albert-kanalı tank əleyhinə bir maneə olaraq istifadə edərək, 12 bölmə yerləşdirildi. Qalan 4 bölmə Antverpen və Löven arasında Dil çayı üzərində müdafiə mövqelərini ələ keçirdi. Lyej və Albert-kanalını davamlı müdafiə etməsi planlaşdırılmamışdı. Belçika müdafiə planları ingiltərə-fransız qoşunlarının əmri ilə əlaqələndirilməmişdir.
9 Britaniya bölmələrinin - Belçika - Fransız sərhəd yerləşən 1-ci ordu qrupu (28 bölmələrinin 2, mexanikləşdirilmiş 3, 5 süvari motorlu o cümlədən 4 qoşunları ibarətdir). Onların arxasında əsas komandanın ehtiyatı - 14 bölmə.
Hərbi əməliyyatlar
Alman əsgərləri 10 may 1940-cı ildə 5:35-də hücuma keçdi. 6:45-də Fransanın 1-ci Ordu Qrupu və İngilis Ekspedisiya Kolordu Belçikaya daxil olmağı əmr etdi.
Həm də 12-ci Ordu və tank qrupu uğurla gəldi. İlk gün onlar Lüksemburqdan keçərək Belçika sərhədində müdafiəni pozdular. İkinci gündə, qarşıdurmaya çalışan Fransız atəşkəsi rədd etdi. Üçüncü gün Almanlar Belçika-Fransa sərhədini keçərək Sedan şəhəri ələ keçirdi. Mayın 15-də Almanlar Namurdan Sedana qədər bir hissəni işğal edən Fransız 9-cu Orduya məğlub oldu. Mayın 27-də, saat 17:00-də millət vəkili Almaniyaya göndərilib və eyni gün 23:00-da 28 may 1940-cı il saat 4-dən qüvvəyə minən təslim sənədini imzalandı.
Belçika ordusunun itkiləri 6000 nəfər və 200 min məhkum olub. Belçikalıların Alman qoşunlarına zərər verdiyi məlum deyil.
Belçikanın işğalı
28 may 1940-ci ildə Belçika ordusu , təslim sonra Q. Pyerlo və K. Spaak Londona köçüb və Almaniyaya qarşı mübarizə davam etdirildiyini açıqladı.
İşğal zamanı Belçika ərazisində Belçikanın mülki idarəsi Brüsseldə Nazirlər Komitəsinin Baş Katiblərinə tabedir.
18 may 1940-ci sərəncamı ilə Belçika rayon Eupen, Malmedy və Sankt Vith Almaniya əlavə edildi. Sahil zonası Alman hərbi administrasiyasının (alm. Militärverwaltung) birbaşa idarəsinə köçürüldü. Bundan əlavə, Belçikaya 73 milyard belçika frankı ilə təzminat verildi.
Alman işğal idarəsi və Belçikanın digər Alman strukturlarının ümumi sayı 120 min nəfər təşkil edirdi, işğal idarəsinin davam etdirilməsi xərcləri isə Belçikaya verildi.
öz fəaliyyətində işğalçılardan yerli kollabortsionistov dəstəyi istinad etdi. Üçüncü Reich'ün ardıcıl tərəfdarları Leon Degrel və Flaman millətçi təşkilatları "Flaman Milli Birliyi" və "Alman-Flaman Əmək Birliyi" başçılıq edən rexistlər idi.
Beləliklə, 1940-cı il iyunun 6-da, Belçika İşçi Partiyasının lideri, sosialist Anri le Man partiyanın ləğvini elan etdi.
1943-cü ilin fevralında Almaniyada 31 min Belçikalını məcburi əməyə göndərildi. Alman işğalı ilə Belçika iqtisadiyyatına ümumi ziyan 400 milyard Belçika frankı idi.
Belçika könüllüləri SSRİ-də
Almaniyanın SSRİ əleyhinə müharibə başlamasından sonra, Belçikada, iki könüllü legion yaradıldı - flamanllar və vallonlar. Hər biri tabur səviyyəsində idi. 1941-ci ilin payızında Vallon legionu cəbhənin cənub seqmentinə (Rostov-na-Donu, daha sonra Şimali Qafqaz) Şərq cəbhəsinə və Flaman legionunu cəbhənin şimal hissəsinə, Leninqrad yaxınlığına göndərildi. Hər iki legion Qırmızı Ordu hissələrinə qarşı ağır döyüşlərdə iştirak etmiş və ağır itkilərə məruz qalıb.
3 Vallon və 1 Flamand, mükafatına layiq görüldü, 28-ci SS şöbəsinin komandiri Leon Deqrel, mükafatı verildi.
Belçika azad olunduqdan sonra
Belçikanın azad edilməsinə gəldikdə, sol qüvvələr müqavimət hərəkatında və əhalidə güclü mövqe tutdular. 16 noyabr 1944-cü ildə hökumətin siyasəti ilə razılaşmaması səbəbiylə Kommunistlər hökumətdən çəkildi. Bu hadisələr 1944-cü ilin dekabrında Ardennesdə Alman hücumuna qədər davam edən siyasi böhrana səbəb oldu.
1945-ci ilin fevralında Dvayt Eyzenhaverin hökuməti istefa verdi, yeni hökumətin başında, müqavimət hərəkatının üzvü, sosialist Van Aker oldu. Hökumət iki kommunistdən ibarət idi.
İstinadlar
- Антифашистское движение Сопротивления в странах Европы в годы второй мировой войны / ред. В. П. Бондаренко, П. И. Резонов. М., Соцэкгиз, 1962. стр.474
- Всемирная история / редколл., отв. ред. В. П. Курасов. том 10. М., «Мысль», 1965. стр.61
- В. Г. Овчинников, Ю. Н. Панков. Бельгия // Движение Сопротивления в Западной Европе, 1939—1945. Национальные особенности. М., «Наука», 1991. стр.158
- Погью Ф. С. Верховное командование. 2014-11-11 at the Wayback Machine — М.: Воениздат, 1959
- Антифашистское движение Сопротивления в странах Европы в годы второй мировой войны / ред. В. П. Бондаренко, П. И. Резонов. М., Соцэкгиз, 1962. стр.505
- Большая Советская Энциклопедия. / редколл., гл. ред. С. И. Вавилов. 2-е изд. том 4. М., Государственное научное издательство «Большая Советская энциклопедия», 1950. стр.560-561
Ədəbiyyat
- Жан-Поль Паллю. План «Гельб»: Блицкриг на Западе, 1940. М.: Эксмо, 2008 г. — 480 стр.: ил.
- BELGIUM The Official Account of What Happened 1939-1940
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Belcika Ikinci Dunya muharibesinin baslangicindan etibaren 10 May 1940 ci il tarixinde Almaniyanin onun erazisine isgalina qeder neytral qaldi 28 may 1940 ci ilde Belcika silahli quvveleri Kral Leopold III emri ile hebs edildi Daha sonra Belcika konullulerinden iki SS sobesi 27 ci Flaman ve 28 ci Valon yaradilmisdir Alman isgaliTereflerin quvveleri ve planlari Belcika komandanliginin plani Lyej cenubundaki suvari ve ovcu bolmeleri terefinden mudafie olunmasini temin etdi Antverpen Lyej bolmesinde Albert kanali tank eleyhine bir manee olaraq istifade ederek 12 bolme yerlesdirildi Qalan 4 bolme Antverpen ve Loven arasinda Dil cayi uzerinde mudafie movqelerini ele kecirdi Lyej ve Albert kanalini davamli mudafie etmesi planlasdirilmamisdi Belcika mudafie planlari ingiltere fransiz qosunlarinin emri ile elaqelendirilmemisdir 9 Britaniya bolmelerinin Belcika Fransiz serhed yerlesen 1 ci ordu qrupu 28 bolmelerinin 2 mexaniklesdirilmis 3 5 suvari motorlu o cumleden 4 qosunlari ibaretdir Onlarin arxasinda esas komandanin ehtiyati 14 bolme 1941 ci ilde Uelsde telimde Belcika esgerleri Herbi emeliyyatlar Alman esgerleri 10 may 1940 ci ilde 5 35 de hucuma kecdi 6 45 de Fransanin 1 ci Ordu Qrupu ve Ingilis Ekspedisiya Kolordu Belcikaya daxil olmagi emr etdi Hem de 12 ci Ordu ve tank qrupu ugurla geldi Ilk gun onlar Luksemburqdan kecerek Belcika serhedinde mudafieni pozdular Ikinci gunde qarsidurmaya calisan Fransiz ateskesi redd etdi Ucuncu gun Almanlar Belcika Fransa serhedini kecerek Sedan seheri ele kecirdi Mayin 15 de Almanlar Namurdan Sedana qeder bir hisseni isgal eden Fransiz 9 cu Orduya meglub oldu Mayin 27 de saat 17 00 de millet vekili Almaniyaya gonderilib ve eyni gun 23 00 da 28 may 1940 ci il saat 4 den quvveye minen teslim senedini imzalandi Belcika ordusunun itkileri 6000 nefer ve 200 min mehkum olub Belcikalilarin Alman qosunlarina zerer verdiyi melum deyil Belcikanin isgaliEsas meqale Belcikanin isgali 1940 28 may 1940 ci ilde Belcika ordusu teslim sonra Q Pyerlo ve K Spaak Londona kocub ve Almaniyaya qarsi mubarize davam etdirildiyini aciqladi Isgal zamani Belcika erazisinde Belcikanin mulki idaresi Brusselde Nazirler Komitesinin Bas Katiblerine tabedir 18 may 1940 ci serencami ile Belcika rayon Eupen Malmedy ve Sankt Vith Almaniya elave edildi Sahil zonasi Alman herbi administrasiyasinin alm Militarverwaltung birbasa idaresine kocuruldu Bundan elave Belcikaya 73 milyard belcika franki ile tezminat verildi Alman isgal idaresi ve Belcikanin diger Alman strukturlarinin umumi sayi 120 min nefer teskil edirdi isgal idaresinin davam etdirilmesi xercleri ise Belcikaya verildi oz fealiyyetinde isgalcilardan yerli kollabortsionistov desteyi istinad etdi Ucuncu Reich un ardicil terefdarlari Leon Degrel ve Flaman milletci teskilatlari Flaman Milli Birliyi ve Alman Flaman Emek Birliyi basciliq eden rexistler idi Belelikle 1940 ci il iyunun 6 da Belcika Isci Partiyasinin lideri sosialist Anri le Man partiyanin legvini elan etdi 1943 cu ilin fevralinda Almaniyada 31 min Belcikalini mecburi emeye gonderildi Alman isgali ile Belcika iqtisadiyyatina umumi ziyan 400 milyard Belcika franki idi Belcika konulluleri SSRI de Almaniyanin SSRI eleyhine muharibe baslamasindan sonra Belcikada iki konullu legion yaradildi flamanllar ve vallonlar Her biri tabur seviyyesinde idi 1941 ci ilin payizinda Vallon legionu cebhenin cenub seqmentine Rostov na Donu daha sonra Simali Qafqaz Serq cebhesine ve Flaman legionunu cebhenin simal hissesine Leninqrad yaxinligina gonderildi Her iki legion Qirmizi Ordu hisselerine qarsi agir doyuslerde istirak etmis ve agir itkilere meruz qalib 3 Vallon ve 1 Flamand mukafatina layiq goruldu 28 ci SS sobesinin komandiri Leon Deqrel mukafati verildi Belcika azad olunduqdan sonraBelcikanin azad edilmesine geldikde sol quvveler muqavimet herekatinda ve ehalide guclu movqe tutdular 16 noyabr 1944 cu ilde hokumetin siyaseti ile razilasmamasi sebebiyle Kommunistler hokumetden cekildi Bu hadiseler 1944 cu ilin dekabrinda Ardennesde Alman hucumuna qeder davam eden siyasi bohrana sebeb oldu 1945 ci ilin fevralinda Dvayt Eyzenhaverin hokumeti istefa verdi yeni hokumetin basinda muqavimet herekatinin uzvu sosialist Van Aker oldu Hokumet iki kommunistden ibaret idi IstinadlarAntifashistskoe dvizhenie Soprotivleniya v stranah Evropy v gody vtoroj mirovoj vojny red V P Bondarenko P I Rezonov M Socekgiz 1962 str 474 Vsemirnaya istoriya redkoll otv red V P Kurasov tom 10 M Mysl 1965 str 61 V G Ovchinnikov Yu N Pankov Belgiya Dvizhenie Soprotivleniya v Zapadnoj Evrope 1939 1945 Nacionalnye osobennosti M Nauka 1991 str 158 Pogyu F S Verhovnoe komandovanie 2014 11 11 at the Wayback Machine M Voenizdat 1959 Antifashistskoe dvizhenie Soprotivleniya v stranah Evropy v gody vtoroj mirovoj vojny red V P Bondarenko P I Rezonov M Socekgiz 1962 str 505 Bolshaya Sovetskaya Enciklopediya redkoll gl red S I Vavilov 2 e izd tom 4 M Gosudarstvennoe nauchnoe izdatelstvo Bolshaya Sovetskaya enciklopediya 1950 str 560 561EdebiyyatZhan Pol Pallyu Plan Gelb Blickrig na Zapade 1940 M Eksmo 2008 g 480 str il ISBN 978 5 699 24394 5 BELGIUM The Official Account of What Happened 1939 1940