ÇXR konstitusiyası Çinin hər bir vətəndaşı üçün din azadlığına zəmanət verir. Ölkədə dini işlər üçün xüsusi komitə fəaliyyət göstərir. Hökumət dini fəaliyyətə maneə olmamaqla etiqad azadlığını təmin edir. Çində kilsə və məbədlərin hüquqları qorunur və ateistlərin ictimai yerlərdə təbliğatı qadağandır. Bundan başqa, dövlət din xadimlərinə ölkənin siyasi həyatında iştirak etməyə icazə verir. Onların xalq toplantılarında təmsil olunmaq və siyasi məsləhət şuralarında dövlət işlərinin bütün səviyyələrinin müzakirəsində iştirak etmək hüquqları vardır.
Çin və Şanxay ictimai elmlər akademiyalarında buddizm, islam və xristianlıq bölmələri olmaqla dünyəvi dinləri tədqiq edən institutlar fəaliyyət göstərir. Bundan başqa, İslam teoloji institutu, Nankin birləşmiş teoloji seminariyası, Çin buddizmi institutu mövcuddur. Bu gün Çində 100 milyondan çox dindar yaşayır və onlar öz dini mərasimlərini sayı 85 mini ötən məbəd, məscid və başqa yerlərdə həyata keçirir. 3 mindən çox dini yönümlü təşkilat təsis edilib. Ölkədə bu təşkilatlar tərəfindən yaradılmış 74 ruhani-dini təhsil müəssisəsi fəaliyyət göstərir.
Çində dinin tarixi çox qədimlərə gedib çıxır. Əgər Hindistanda din hökmranlığı və hindlinin dini düşüncəsi metafizik təxəyyüllə dolmuş hesab edilirsə, Çində başqa tip dini görüşlər yaranıb.
Çində dinin əsas elementlərinə animizm və politeizm daxil olub. Çinlilər hesab edirdilər ki, dünya ruhlarla doludur. Şər ruhlar (quy) – xəstəlik və bədbəxtlik gətirir. Bu ruhlardan qorunmaq və ya qovmaq üçün isə müxtəlif tilsim və rituallardan istifadə edilirdi. Çinlilər dünyanın iki elementin – "in" və "yan"ın birləşməsindən yaranmasına inanırdılar. "İn"qaranlıq, qadın, şər hesab olunurdu. Bu keyfiyyətləri özündə cəmləşdirən şər ruh "quy" idi. "Yan" isə istilik, işıq, xeyir, kişi demək idi və özündə bu keyfiyyətləri təcəssüm etdirən şeylər "quy"dan müdafiə olunmaq üçün bu keyfiyyətlərdən istifadə edə bilərdi. Çinlinin təsəvvüründəki ruhlar və tanrılar aləmi oxşar hakimiyyət və nüfuza malik dövlət və insanlar aləminin surəti idi. Hər şəhərin öz tanrısı vardı. Kainat üzərində yerdəki imperatora uyğun gələn "tyan" – "səma" yüksəlirdi.
Çində ruhları və tanrıları olan bu dindən başqa daha beş əsas dini təlim: , daosizm, buddizm, islam və xristianlıq yayılmışdır.
Dindən çox etik-siyasi təlim olan konfutsizm e.ə. III əsrdən 1912-ci ildə respublika elan olunanadək dövlətin dəstəyindən istifadə edib. Konfutsi fəlsəfəsi özlüyündə ailə və əxlaq kodeksini birləşdirir. Daosizm din olaraq Çinə daha çox bağlı olsa da, buddizmin təsirini əks etdirir. Daosizmin məbədləri, allahlar panteonu və keçmiş mükafatları və cəzaları kimi gələcək haqqında təlimi vardır. Buddizm Hindistanda yaransa da, Çində geniş yayılıb və burada yüzlərlə buddist məbəd və monastrları tikilib. Müsəlmanlar Çinin hər yerində, xüsusilə, ölkənin şimal-qərb və cənub-qərb rayonlarında yaşayır.
Xristianlıq Çində Avropa və Amerika missionerləri vasitəsilə yayılmağa başlayıb. Bu proses XIX–XX əsrlərdə daha geniş yayılsa da, bu dinə etiqad edənlərin sayı əhalinin 1 faizini təşkil edir.
Çinli mövcudluq sirrləri, yaşam və ölüm problemləri barədə həddindən artıq az fikirləşsə də, hər zaman öz qarşısında xeyirxahlıq etalonu görməyi və ona oxşamağa çalışmağı müqəddəs borc hesab edir. Çinlilər üçün müqəddəs insan o biri dünyada zövq almağa və əzabdan qurtulmağa çalışanlar yox, qəbul edilmiş normalara uyğun və ləyaqətlə yaşamağa öyrəşənlər hesab olunur.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
CXR konstitusiyasi Cinin her bir vetendasi ucun din azadligina zemanet verir Olkede dini isler ucun xususi komite fealiyyet gosterir Hokumet dini fealiyyete manee olmamaqla etiqad azadligini temin edir Cinde kilse ve mebedlerin huquqlari qorunur ve ateistlerin ictimai yerlerde tebligati qadagandir Bundan basqa dovlet din xadimlerine olkenin siyasi heyatinda istirak etmeye icaze verir Onlarin xalq toplantilarinda temsil olunmaq ve siyasi meslehet suralarinda dovlet islerinin butun seviyyelerinin muzakiresinde istirak etmek huquqlari vardir Cin ve Sanxay ictimai elmler akademiyalarinda buddizm islam ve xristianliq bolmeleri olmaqla dunyevi dinleri tedqiq eden institutlar fealiyyet gosterir Bundan basqa Islam teoloji institutu Nankin birlesmis teoloji seminariyasi Cin buddizmi institutu movcuddur Bu gun Cinde 100 milyondan cox dindar yasayir ve onlar oz dini merasimlerini sayi 85 mini oten mebed mescid ve basqa yerlerde heyata kecirir 3 minden cox dini yonumlu teskilat tesis edilib Olkede bu teskilatlar terefinden yaradilmis 74 ruhani dini tehsil muessisesi fealiyyet gosterir Cinde dinin tarixi cox qedimlere gedib cixir Eger Hindistanda din hokmranligi ve hindlinin dini dusuncesi metafizik texeyyulle dolmus hesab edilirse Cinde basqa tip dini gorusler yaranib Cinde dinin esas elementlerine animizm ve politeizm daxil olub Cinliler hesab edirdiler ki dunya ruhlarla doludur Ser ruhlar quy xestelik ve bedbextlik getirir Bu ruhlardan qorunmaq ve ya qovmaq ucun ise muxtelif tilsim ve rituallardan istifade edilirdi Cinliler dunyanin iki elementin in ve yan in birlesmesinden yaranmasina inanirdilar In qaranliq qadin ser hesab olunurdu Bu keyfiyyetleri ozunde cemlesdiren ser ruh quy idi Yan ise istilik isiq xeyir kisi demek idi ve ozunde bu keyfiyyetleri tecessum etdiren seyler quy dan mudafie olunmaq ucun bu keyfiyyetlerden istifade ede bilerdi Cinlinin tesevvurundeki ruhlar ve tanrilar alemi oxsar hakimiyyet ve nufuza malik dovlet ve insanlar aleminin sureti idi Her seherin oz tanrisi vardi Kainat uzerinde yerdeki imperatora uygun gelen tyan sema yukselirdi Cinde ruhlari ve tanrilari olan bu dinden basqa daha bes esas dini telim daosizm buddizm islam ve xristianliq yayilmisdir Dinden cox etik siyasi telim olan konfutsizm e e III esrden 1912 ci ilde respublika elan olunanadek dovletin desteyinden istifade edib Konfutsi felsefesi ozluyunde aile ve exlaq kodeksini birlesdirir Daosizm din olaraq Cine daha cox bagli olsa da buddizmin tesirini eks etdirir Daosizmin mebedleri allahlar panteonu ve kecmis mukafatlari ve cezalari kimi gelecek haqqinda telimi vardir Buddizm Hindistanda yaransa da Cinde genis yayilib ve burada yuzlerle buddist mebed ve monastrlari tikilib Muselmanlar Cinin her yerinde xususile olkenin simal qerb ve cenub qerb rayonlarinda yasayir Xristianliq Cinde Avropa ve Amerika missionerleri vasitesile yayilmaga baslayib Bu proses XIX XX esrlerde daha genis yayilsa da bu dine etiqad edenlerin sayi ehalinin 1 faizini teskil edir Cinli movcudluq sirrleri yasam ve olum problemleri barede heddinden artiq az fikirlesse de her zaman oz qarsisinda xeyirxahliq etalonu gormeyi ve ona oxsamaga calismagi muqeddes borc hesab edir Cinliler ucun muqeddes insan o biri dunyada zovq almaga ve ezabdan qurtulmaga calisanlar yox qebul edilmis normalara uygun ve leyaqetle yasamaga oyresenler hesab olunur Xarici kecidler