Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əmir bəy Mosullu — Səfəvilər dövlətində hərbi və siyasi xadim. I Təhmasibin lələsi, əmir, Xorasanın bəylərbəyi.
| Əmir bəy Mosullu | |
|---|---|
| 1516 – 1522 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum yeri | Diyarbəkir |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Təbriz, Səfəvilər dövləti |
| Vəfat səbəbi | xəstəlik |
| Hərbi xidmət | |
| Mənsubiyyəti |  Səfəvilər dövləti |
Haqqında
Əmir bəy türkmanların mosullu tayfasındandır. Onun atası və babası Ağqoyunlular dövlətində yüksək vəzifələr tutublar. 1505-ci ildə Əlvənd Mirzə öldükdən sonra Diyarbəkir hakimi olub. Sonradan Dulqədiroğulları bəyliyi hökmdarı Əlaüddövlə Bozqurd bəyin qızı Diyarbəkir qalasını ələ keçirir.
1507-ci ildə Şah ismayıl Xətai Əlbistanı aldıqdan sonra Əmir bəy Diyarbəkirin açarını və bir çox zinət əşyalarını şaha gətirərək tayfasından olan əksəriyyət kimi o da, Səfəvilər dövlətinin xidmətinə keçir. Səfəvilər dövlətində tezliklə yüksəklərə doğru irəliləyir. Əvvəlcə o mərkəzi idarəetmədə möhrdar vəzifəsini tutur. 1510-cu ildə Xorasanı özbəklərdən almış orduya komandan təyin edilir. 1513-cü ildə isə Bəlx şəhərini tutmaq üçün göndərilir.
1516-cı ildə o, Şah İsmayılın ilk övladı I Təhmasibin lələsi və Xorasanın bəylərbəyi təyin edilir. Şahzadənin 2 yaşı olduğu üçün Əmir bəy həm taxtın varisini, həm də Səfəvilər dövlətinin əsas bölgələrindən birini idarə edirdi. Lakin müəyyən müddətdən sonra o, öz məqsədlərini güdməyə başlayır. Heratdan olan salnaməçi Qiyasəddin Xondəmirə görə Əmir bəy xalqı vergilərlə yükləyərək saraya getməkdən imtina edirdi. Eyni zamanda o, Xorasanda idarəetmə və maliyyə işlərində ən yüksək vəzifəyə təyin olunmuş heratlı məşhur ailənin üzvü olan Qiyasəddin Məhəmmədlə rəqabət aparmağa başlayır.
Qiyasəddin Məhəmmədin hakimiyyətinə qarşı etinasızlığı göstərən bir sıra ictimai hərəkətlərdən sonra, Əmir bəy 1521-ci ildə onu həbs edərək satqınlıqda ittiham edib edam edir. Bu hərəkətindən sonra o şahın etimadını itirir. Şah İsmayıl onu vəzifəsindən azad edərək Təhmasiblə birlikdə saraya gəlməsini əmr edir. Lakin yolda Əmir bəy ciddi xəstəlik tutur. İsmayıl ona tabe olan xidmətçiləri cəzalandırır. Lakin Əmir sarayda cəzaya məhkum edilməmiş 1522-ci ilin iyul ayında dünyasını dəyişir. Onun ölümündən sonra ona tabe olan xidmətçilər də bağışlanırlar.
İstinadlar
- Gündüz. səh. 87
- Gündüz. səh. 88
- Ghulam Sarwar. History of the Shah Ismail Safawi. : Muslim Universty. 1939. səh. 53. 2022-07-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-07-05.
- Tilmann Trausch. Representing Joint Rule as the Murshid-i Kāmil’s Will: Consensus-based Decision-making in Early Safavids. 2016. səh. 14. 2022-07-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-07-05.
- Tilmann Trausch. Representing Joint Rule as the Murshid-i Kāmil’s Will: Consensus-based Decision-making in Early Safavids. 2016. səh. 15. 2022-07-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-07-05.
Ədəbiyyat
- Tufan Gündüz. Son Kızılbaş: Şah İsmail. İstanbul: Yeditepe Yayinevi. 2010. 175. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Emir bey Mosullu Sefeviler dovletinde herbi ve siyasi xadim I Tehmasibin lelesi emir Xorasanin beylerbeyi Emir bey MosulluXorasan beylerbeyi1516 1522Sexsi melumatlarDogum yeri DiyarbekirVefat tarixi 1524Vefat yeri Tebriz Sefeviler dovletiVefat sebebi xestelikHerbi xidmetMensubiyyeti Sefeviler dovletiHaqqindaEmir bey turkmanlarin mosullu tayfasindandir Onun atasi ve babasi Agqoyunlular dovletinde yuksek vezifeler tutublar 1505 ci ilde Elvend Mirze oldukden sonra Diyarbekir hakimi olub Sonradan Dulqedirogullari beyliyi hokmdari Elauddovle Bozqurd beyin qizi Diyarbekir qalasini ele kecirir 1507 ci ilde Sah ismayil Xetai Elbistani aldiqdan sonra Emir bey Diyarbekirin acarini ve bir cox zinet esyalarini saha getirerek tayfasindan olan ekseriyyet kimi o da Sefeviler dovletinin xidmetine kecir Sefeviler dovletinde tezlikle yukseklere dogru irelileyir Evvelce o merkezi idareetmede mohrdar vezifesini tutur 1510 cu ilde Xorasani ozbeklerden almis orduya komandan teyin edilir 1513 cu ilde ise Belx seherini tutmaq ucun gonderilir 1516 ci ilde o Sah Ismayilin ilk ovladi I Tehmasibin lelesi ve Xorasanin beylerbeyi teyin edilir Sahzadenin 2 yasi oldugu ucun Emir bey hem taxtin varisini hem de Sefeviler dovletinin esas bolgelerinden birini idare edirdi Lakin mueyyen muddetden sonra o oz meqsedlerini gudmeye baslayir Heratdan olan salnameci Qiyaseddin Xondemire gore Emir bey xalqi vergilerle yukleyerek saraya getmekden imtina edirdi Eyni zamanda o Xorasanda idareetme ve maliyye islerinde en yuksek vezifeye teyin olunmus heratli meshur ailenin uzvu olan Qiyaseddin Mehemmedle reqabet aparmaga baslayir Qiyaseddin Mehemmedin hakimiyyetine qarsi etinasizligi gosteren bir sira ictimai hereketlerden sonra Emir bey 1521 ci ilde onu hebs ederek satqinliqda ittiham edib edam edir Bu hereketinden sonra o sahin etimadini itirir Sah Ismayil onu vezifesinden azad ederek Tehmasible birlikde saraya gelmesini emr edir Lakin yolda Emir bey ciddi xestelik tutur Ismayil ona tabe olan xidmetcileri cezalandirir Lakin Emir sarayda cezaya mehkum edilmemis 1522 ci ilin iyul ayinda dunyasini deyisir Onun olumunden sonra ona tabe olan xidmetciler de bagislanirlar IstinadlarGunduz seh 87 Gunduz seh 88 Ghulam Sarwar History of the Shah Ismail Safawi Muslim Universty 1939 seh 53 2022 07 05 tarixinde Istifade tarixi 2022 07 05 Tilmann Trausch Representing Joint Rule as the Murshid i Kamil s Will Consensus based Decision making in Early Safavids 2016 seh 14 2022 07 05 tarixinde Istifade tarixi 2022 07 05 Tilmann Trausch Representing Joint Rule as the Murshid i Kamil s Will Consensus based Decision making in Early Safavids 2016 seh 15 2022 07 05 tarixinde Istifade tarixi 2022 07 05 EdebiyyatTufan Gunduz Son Kizilbas Sah Ismail Istanbul Yeditepe Yayinevi 2010 175 ISBN 978 605 4052 49 3