Əlişir Musayev — AMEA-nın müxbir üzvü (2017), tibb elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Respublikası Əməkdar Elm Xadimi, direktoru.
Əlişir Musayev | |
---|---|
Əlişir Veys oğlu Musayev | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Qızılkilsə, Başkeçid, Gürcüstan |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Bakı |
Elm sahəsi | Tibb |
Elmi dərəcəsi | Tibb elmləri doktoru |
Elmi adı | professor |
İş yeri | direktoru |
Mükafatları | |
Həyatı
Əlişir Musayev 1949-cu ildə Gürcüstan Respublikasının Başkeçid rayonunun Qızılkilsə kəndində anadan olub. Bəy nəslindən olan atası Veys kişi ixtisasca müəllim idi. Əlişir səkkizvuğaşın ikincisi idi. Babası əsl-nəcabətinə görə repressiyaya məruz qalmışdı.
1966-cı ildə Əlişir Musayev Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun müalicə-profilaktika fakültəsinə daxil olur. Tələbə dövründə elmi konfranslarda çıxışlar edir. 1972-ci ildə ali məktəbi bitirir. İki il ordu sıralarında xidmət edir, ixtisasını nəzərə alaraq onu alay tibb məntəqəsinin rəisi təyin edirlər.
1974-cü ildə Moskva şəhərində, Ümumittifaq Mərkəzi Elmi-Tədqiqat Kurortologiya və Fizioterapiya İnstitutunda sinir xəstəlikləri ixtisası üzrə aspiranturaya daxil olur. 1978-ci ildə "Bel osteoxondrozunun nevroloji təzahürləri olan xəstələrdə müxtəlif konsepsiyalı radon vannalarının sinir-əzələ aparatına təsiri" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edir. Həmin il Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Kurortologiya və Fizioterapiya İnstitutunda kiçik elmi işçi təyin olunur. Üç il sonra müsabiqə yolu ilə baş elmi işçi vəzifəsinə seçilir. Görkəmli alim, 27 aprel 2020-ci ildə vəfat etmişdir.
Fəaliyyəti
Ə. Musayev 1982–1986-cı illərdə Moskva şəhərində Mərkəzi Elmi-Tədqiqat Kurortologiya və Fizioterapiya İnstitutunun sinir xəstəlikləri şöbəsinin doktorantı olur. 1987-ci ildə "Sinir sisteminin müxtəlif səviyyəli zədələnmələri olan xəstələrdə müalicəvi fiziki amillərin tətbiq edilməsinin kliniki neyrofizioloji əsasları" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə edi. 1988-ci ildə direktorun elmi işlər üzrə müavini, 1993-cü ildə direktor vəzifəsinə təyin edilir. 1994-cü ildən Azərbaycan Tibb Universitetinin fizioterapiya və kurortologiya kursuna, 2011-ci ildən fizioterapiya və idman təbabəti kafedrasına rəhbərlik edir. 1999-cu ildə Azərbaycan Respublikası Ali Attestasiya Komissiyasının qərarı ilə ona kurortologiya və fizioterapiya üzrə professor elmi adı verilir.
Elmi uğurları
Professor Musayevin elmi fəaliyyətinin əsas istiqamətlərini sinir sisteminin müxtəlif xəstəlikləri zamanı fiziki və kurort amillərinin orqanizmə müalicəvi təsirinin neyrofizioloji əsaslarının öyrənilməsinə həsr olunan tədqiqatlar təşkil edir. Onun rəhbərliyi altında yerinə yetirilmiş nevrologiya və kurortologiyanın ən aktual problemlərinin həllinə yönəldilmiş elmi işlərin nəticələri əsasında mərkəzi və periferik sinir sistemi xəstəliklərinin yeni müalicə üsulları yaradılır və reabilitasiya proqramı işlənib hazırlanır. Azərbaycanda, eləcə də MDB məkanında ilk dəfə olaraq periferik sinir sisteminin odlu silah yaralanmaları və döyüş travmalarının təsnifatı, diaqnostik meyarları və yeni müalicə üsulları araşdırılır. Bir çox nüfuzlu jurnallarda alimin vertebrogen nevroloji sindromların, o cümlədən "fəqərəarası disk yırtığı" səbəbindən operativ müdaxiləyə məruz qalan xəstələrin müalicə və reabilitasiya üsullarına həsr olunan onlarca elmi məqaləsi çapdan çıxır.
Professor Ə. Musayev baş beyinin və onurğa beyinin damar patologiyalarının fiziki amillərlə yeni müalicə üsullarının və reabilitasiya prinsiplərinin ən aktual problemlərinin həllinə yönələn və beynəlxalq səviyyədə qəbul edilən elmi işlərin müəllifidir. O, bu patologiyalar zamanı orqanizmin pozulmuş hərəki funksiyalarının bərpa mexanizmlərini aktivləşdirmək üçün baş və onurğa beyinin hərəki mərkəzlərinə desimetrli elektromaqnit dalğaları vasitəsilə istiqamətli təsirə əsaslanan, obyektiv neyrofizioloji tədqiqatlara söykənən orijinal elmi konsepsiya irəli sürmüşdür. Həmçinin işemik insultun müasir patogenetik mexanizmlərinə uyğun olaraq transserebral fizioterapiyanın müalicəvi üstünlükləri və kliniki neyrofizioloji mexanizmləri əsaslandırılmışdır.
Dünya şöhrəti
Əlişir Musayev Rusiyada, Türkiyədə, Çində, Avstriyada, İspaniyada, İsraildə, Böyük Britaniyada, Fransada və bir çox digər ölkələrdə keçirilən konqres və simpoziumlarda fiziki təbabət, reabilitasiya və nevrologiya mövzularında məruzələr edib. Rusiya Tibb Elmləri Akademiyasının fəxri doktoru, həqiqi üzvü, akademiki, akademiki, müxbir üzvüdür.
Ə. Musayevin rəhbərliyi altında ölkəmizin təbii müalicəvi amillərinin, xüsusilə, Naftalan neftinin, müalicəvi palçıqların, mineral suların öyrənilməsinə yönəldilmiş genişmiqyaslı tədqiqatlar Rusiya Elmlər Akademiyasının və AMEA-nın institutları ilə birgə aparılıb. Azərbaycan və Avropa patentləri ilə mühafizə olunan yeni müalicə üsulu yaradılıb. Musayevin rəhbərlik etdiyi institutun əməkdaşları Naftalan nefti əsasında yeni müalicə preparatı — Naftalan dimeksid emulsiyası (Avrasiya patenti) yaradılıb.
O, Elm və Texnika Komitəsinin sifarişi və qrantı əsasında kosmofiziki amillərin, xüsusilə, Günəş aktivliyinin demoqrafik göstəricilərə və insan sağlamlığına təsirini öAzərbaycanda birinci olaraq araşdırıb. AMEA-nın Kosmik Tədqiqatlar İnstitutu ilə birgə aparılan bu araşdırılmalarda əhəmiyyətli nəticələr əldə olunub. Milli Aviasiya Akademiyası ilə birlikdə Hava Hərəkəti İdarəsinin dispetçerlərinin funksional vəziyyətinin fiziki üsullarla nəzarət-korreksiya proqramını hazırlayıb. Professor Musayevin rəhbərliyi altında hazırlanmış kurortların inkişaf konsepsiyasının əsas müddəaları Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamı ilə təsdiq edilmiş "Azərbaycan Respublikasında 2009–2018-ci illərdə kurortların inkişafı Dövlət Proqramı"na daxil edilib.
Ə. Musayevin rəhbərliyi altında 2 doktorluq, 15 namizədlik dissertasiyası müdafiə edilib. Alimin elmi araşdırmalarının nəticələri 397 elmi əsərdə, o cümlədən 2 monoqrafiyada, sinir sisteminin yeni müalicə və reabilitasiya üsullarını təklif edən 12 ixtira və patentdə, 8 səmərələşdirici təklifdə, təbabətdə tətbiq olunan 15 metodik tövsiyəsində öz əksini tapıb. Məqalələrinin çoxu — 256-sı Rusiyanın və digər xarici ölkələrin nüfuzlu elmi jurnallarında dərc edilib. O, "Ümumi fizioterapiya" dərsliyinin və Türkiyədə həkimlər üçün nəşr olunmuş "Manual terapiya" tədris vəsaitinin müəllifidir. Azərbaycan Milli Ensiklopediyasında "Kurortologiya" bölməsinin müəllifidir.
Əlişir Musayev 1993–2006-cı illərdə Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin baş nevropotoloqu olub, nevrologiya üzrə həkimlərin attestasiya komissiyasına sədrlik edib. 1996–2002-ci illərdə ixtisaslaşdırılımış dissertasiya şurasının rəhbəri olub. O Azərbaycan Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının Tibb Elmləri üzrə ekspert şurasının sədridir.
Mükafatları
2000-ci ildə Azərbaycanda səhiyyənin inkişafındakı xidmətlərinə görə "Əməkdar elm xadimi" fəxri adına layiq görülüb. 2001-ci ildə Amerika Bioqrafiya Tədqiqatlar Mərkəzinin "Qold Rekord" medalı, 2008-ci ildə Türk Dünyası Elmləri Akademiyasının "Qızıl medalı", 2009-cu ildə BMT-nin İctimai Təltiflər Şurasının 1-ci dərəcəli "Hippokrat" ordeni ilə təltif olunub. Oun Rusiyada nəşr olunan bir çox nüfuzlu jurnalların redaksiya şurasının üzvüdür. Özünün təsis etdiyi "Azərbaycan kurortologiya, fizioterapiya və reabilitasiya" jurnalının baş redaktorudur.2017-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Cənab İlham Əliyevin sərəncamı ilə Tərəqqi medalı ilə təltif edilmişdir.
2019-cu ildə Azərbaycan Respublikasının ictimai-siyasi həyatında fəal iştirakına görə 3 cü dərəcəli "Əmək" ordeni ilə təltif edilib.
İki oğul atasıdır.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2016-03-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-08-24.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Elisir Musayev AMEA nin muxbir uzvu 2017 tibb elmleri doktoru professor Azerbaycan Respublikasi Emekdar Elm Xadimi direktoru Elisir MusayevElisir Veys oglu MusayevDogum tarixi 1949Dogum yeri Qizilkilse Baskecid GurcustanVefat tarixi 28 aprel 2020Vefat yeri BakiElm sahesi TibbElmi derecesi Tibb elmleri doktoruElmi adi professorIs yeri direktoruMukafatlari 2000 2019HeyatiElisir Musayev 1949 cu ilde Gurcustan Respublikasinin Baskecid rayonunun Qizilkilse kendinde anadan olub Bey neslinden olan atasi Veys kisi ixtisasca muellim idi Elisir sekkizvugasin ikincisi idi Babasi esl necabetine gore repressiyaya meruz qalmisdi 1966 ci ilde Elisir Musayev Azerbaycan Dovlet Tibb Institutunun mualice profilaktika fakultesine daxil olur Telebe dovrunde elmi konfranslarda cixislar edir 1972 ci ilde ali mektebi bitirir Iki il ordu siralarinda xidmet edir ixtisasini nezere alaraq onu alay tibb menteqesinin reisi teyin edirler 1974 cu ilde Moskva seherinde Umumittifaq Merkezi Elmi Tedqiqat Kurortologiya ve Fizioterapiya Institutunda sinir xestelikleri ixtisasi uzre aspiranturaya daxil olur 1978 ci ilde Bel osteoxondrozunun nevroloji tezahurleri olan xestelerde muxtelif konsepsiyali radon vannalarinin sinir ezele aparatina tesiri movzusunda namizedlik dissertasiyasi mudafie edir Hemin il Azerbaycan Elmi Tedqiqat Kurortologiya ve Fizioterapiya Institutunda kicik elmi isci teyin olunur Uc il sonra musabiqe yolu ile bas elmi isci vezifesine secilir Gorkemli alim 27 aprel 2020 ci ilde vefat etmisdir FealiyyetiE Musayev 1982 1986 ci illerde Moskva seherinde Merkezi Elmi Tedqiqat Kurortologiya ve Fizioterapiya Institutunun sinir xestelikleri sobesinin doktoranti olur 1987 ci ilde Sinir sisteminin muxtelif seviyyeli zedelenmeleri olan xestelerde mualicevi fiziki amillerin tetbiq edilmesinin kliniki neyrofizioloji esaslari movzusunda doktorluq dissertasiyasi mudafie edi 1988 ci ilde direktorun elmi isler uzre muavini 1993 cu ilde direktor vezifesine teyin edilir 1994 cu ilden Azerbaycan Tibb Universitetinin fizioterapiya ve kurortologiya kursuna 2011 ci ilden fizioterapiya ve idman tebabeti kafedrasina rehberlik edir 1999 cu ilde Azerbaycan Respublikasi Ali Attestasiya Komissiyasinin qerari ile ona kurortologiya ve fizioterapiya uzre professor elmi adi verilir Elmi ugurlariProfessor Musayevin elmi fealiyyetinin esas istiqametlerini sinir sisteminin muxtelif xestelikleri zamani fiziki ve kurort amillerinin orqanizme mualicevi tesirinin neyrofizioloji esaslarinin oyrenilmesine hesr olunan tedqiqatlar teskil edir Onun rehberliyi altinda yerine yetirilmis nevrologiya ve kurortologiyanin en aktual problemlerinin helline yoneldilmis elmi islerin neticeleri esasinda merkezi ve periferik sinir sistemi xesteliklerinin yeni mualice usullari yaradilir ve reabilitasiya proqrami islenib hazirlanir Azerbaycanda elece de MDB mekaninda ilk defe olaraq periferik sinir sisteminin odlu silah yaralanmalari ve doyus travmalarinin tesnifati diaqnostik meyarlari ve yeni mualice usullari arasdirilir Bir cox nufuzlu jurnallarda alimin vertebrogen nevroloji sindromlarin o cumleden feqerearasi disk yirtigi sebebinden operativ mudaxileye meruz qalan xestelerin mualice ve reabilitasiya usullarina hesr olunan onlarca elmi meqalesi capdan cixir Professor E Musayev bas beyinin ve onurga beyinin damar patologiyalarinin fiziki amillerle yeni mualice usullarinin ve reabilitasiya prinsiplerinin en aktual problemlerinin helline yonelen ve beynelxalq seviyyede qebul edilen elmi islerin muellifidir O bu patologiyalar zamani orqanizmin pozulmus hereki funksiyalarinin berpa mexanizmlerini aktivlesdirmek ucun bas ve onurga beyinin hereki merkezlerine desimetrli elektromaqnit dalgalari vasitesile istiqametli tesire esaslanan obyektiv neyrofizioloji tedqiqatlara soykenen orijinal elmi konsepsiya ireli surmusdur Hemcinin isemik insultun muasir patogenetik mexanizmlerine uygun olaraq transserebral fizioterapiyanin mualicevi ustunlukleri ve kliniki neyrofizioloji mexanizmleri esaslandirilmisdir Dunya sohretiElisir Musayev Rusiyada Turkiyede Cinde Avstriyada Ispaniyada Israilde Boyuk Britaniyada Fransada ve bir cox diger olkelerde kecirilen konqres ve simpoziumlarda fiziki tebabet reabilitasiya ve nevrologiya movzularinda meruzeler edib Rusiya Tibb Elmleri Akademiyasinin fexri doktoru heqiqi uzvu akademiki akademiki muxbir uzvudur E Musayevin rehberliyi altinda olkemizin tebii mualicevi amillerinin xususile Naftalan neftinin mualicevi palciqlarin mineral sularin oyrenilmesine yoneldilmis genismiqyasli tedqiqatlar Rusiya Elmler Akademiyasinin ve AMEA nin institutlari ile birge aparilib Azerbaycan ve Avropa patentleri ile muhafize olunan yeni mualice usulu yaradilib Musayevin rehberlik etdiyi institutun emekdaslari Naftalan nefti esasinda yeni mualice preparati Naftalan dimeksid emulsiyasi Avrasiya patenti yaradilib O Elm ve Texnika Komitesinin sifarisi ve qranti esasinda kosmofiziki amillerin xususile Gunes aktivliyinin demoqrafik gostericilere ve insan saglamligina tesirini oAzerbaycanda birinci olaraq arasdirib AMEA nin Kosmik Tedqiqatlar Institutu ile birge aparilan bu arasdirilmalarda ehemiyyetli neticeler elde olunub Milli Aviasiya Akademiyasi ile birlikde Hava Hereketi Idaresinin dispetcerlerinin funksional veziyyetinin fiziki usullarla nezaret korreksiya proqramini hazirlayib Professor Musayevin rehberliyi altinda hazirlanmis kurortlarin inkisaf konsepsiyasinin esas muddealari Azerbaycan Prezidenti Ilham Eliyevin serencami ile tesdiq edilmis Azerbaycan Respublikasinda 2009 2018 ci illerde kurortlarin inkisafi Dovlet Proqrami na daxil edilib E Musayevin rehberliyi altinda 2 doktorluq 15 namizedlik dissertasiyasi mudafie edilib Alimin elmi arasdirmalarinin neticeleri 397 elmi eserde o cumleden 2 monoqrafiyada sinir sisteminin yeni mualice ve reabilitasiya usullarini teklif eden 12 ixtira ve patentde 8 semerelesdirici teklifde tebabetde tetbiq olunan 15 metodik tovsiyesinde oz eksini tapib Meqalelerinin coxu 256 si Rusiyanin ve diger xarici olkelerin nufuzlu elmi jurnallarinda derc edilib O Umumi fizioterapiya dersliyinin ve Turkiyede hekimler ucun nesr olunmus Manual terapiya tedris vesaitinin muellifidir Azerbaycan Milli Ensiklopediyasinda Kurortologiya bolmesinin muellifidir Elisir Musayev 1993 2006 ci illerde Azerbaycan Respublikasi Sehiyye Nazirliyinin bas nevropotoloqu olub nevrologiya uzre hekimlerin attestasiya komissiyasina sedrlik edib 1996 2002 ci illerde ixtisaslasdirilimis dissertasiya surasinin rehberi olub O Azerbaycan Prezidenti yaninda Ali Attestasiya Komissiyasinin Tibb Elmleri uzre ekspert surasinin sedridir Mukafatlari2000 ci ilde Azerbaycanda sehiyyenin inkisafindaki xidmetlerine gore Emekdar elm xadimi fexri adina layiq gorulub 2001 ci ilde Amerika Bioqrafiya Tedqiqatlar Merkezinin Qold Rekord medali 2008 ci ilde Turk Dunyasi Elmleri Akademiyasinin Qizil medali 2009 cu ilde BMT nin Ictimai Teltifler Surasinin 1 ci dereceli Hippokrat ordeni ile teltif olunub Oun Rusiyada nesr olunan bir cox nufuzlu jurnallarin redaksiya surasinin uzvudur Ozunun tesis etdiyi Azerbaycan kurortologiya fizioterapiya ve reabilitasiya jurnalinin bas redaktorudur 2017 ci ilde Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Cenab Ilham Eliyevin serencami ile Tereqqi medali ile teltif edilmisdir 2019 cu ilde Azerbaycan Respublikasinin ictimai siyasi heyatinda feal istirakina gore 3 cu dereceli Emek ordeni ile teltif edilib Iki ogul atasidir Istinadlar Arxivlenmis suret 2016 03 05 tarixinde Istifade tarixi 2012 08 24