Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ələkbər Məmməd oğlu Quliyev (27 sentyabr 1911, Tiflis – 16 aprel 1983, Bakı) — Azərbaycan alimi və dövlət xadimi, akademik, biologiya elmləri doktoru (1950), professor (1952), Azərbaycan Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü (1967), Azərbaycan SSR kənd təsərrüfatı naziri (1961–1962).
| Ələkbər Quliyev | |
|---|---|
 | |
  | |
| 16 mart 1961 – 31 mart 1962 | |
| Əvvəlki | Möhsün Poladov |
| Sonrakı | Əsgər Orucov (kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalı və tədarükü naziri kimi) |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 27 sentyabr 1911 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 16 aprel 1983 (71 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Partiya | |
| Fəaliyyəti | botanik |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elm sahəsi | botanika |
| | |
| Təltifləri |   |
Həyatı
Ələkbər Quliyev 27 sentyabr 1911-ci ildə Gürcüstanın Tiflis şəhərində anadan olmuşdur. 1930-cu ildə orta məktəbi bitirən Quliyev elə həmin il Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutuna (indiki Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti) qəbul olunmuşdur. O, 1934-cü ildə həmin institutu əla qiymətlərlə bitirdiyinə görə institutun Botanika kafedrasında saxlanılmış, əvvəlcə assistent, daha sonra baş müəllim kimi fəaliyyət göstərmişdir.
Əmək fəaliyyəti
Ələkbər Quliyev uzun illər bir sıra tədris, elmi, dövlət və ictimai vəzifələrdə çalışmışdır. O, 1944–1960-cı illərdə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunun Aqronomluq fakültəsinin dekanı, Seleksiya və sistematika kafedrasının müdiri, 1955–1959-cu illərdə Tədris və elmi işlər üzrə prorektor kimi fəaliyyət göstərmişdir.
1959–1960-cı illərdə Həsən bəy Zərdabi adına Gəncə Pedaqoji İnstitutunun rektoru, Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Akademiyasının Birinci vitse-prezidenti, 1961-ci ildə isə Azərbaycan Respublikasının kənd təsərrüfatı naziri təyin edilmişdir. 1962–1970-ci illərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyası Genetika və Seleksiya İnstitutunun direktoru, 1962–1983-cü illərdə isə həmin İnstitutun Texniki və yem bitkiləri şöbəsinin müdiri vəzifəsini icra etmişdir.
Elmi fəaliyyəti
Ələkbər Quliyev akademik A.A.Qrossheymin rəhbərliyi ilə Gəncə və Göygöl rayonları ərazisində bal və tozverən bitki müxtəlifliyini öyrənmişdir. O, 1941-ci ildə "Kirovabad və Xanlar rayonlarının bal və tozverən bitkiləri" mövzusunda dissertasiya işini müdafiə edərək biologiya elmləri namizədi alimlik dərəcəsi almışdır. Daha sonra 1950-ci ildə Leninqradda EA-nın V.L.Komarov adına Botanika İnstitutunda "Azərbaycanın bal və tozverən bitkilərinin öyrənilmə məsələləri" mövzusu üzrə doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmiş və biologiya elmləri doktoru elmi dərəcəsi almışdır. Eyni zamanda 1952-ci ildə professor elmi adı verilmiş, 1967-ci ildə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının akademiki seçilmişdir.
Ələkbər Quliyev 11 monoqrafiyanın, 288-dən çox elmi əsərin, o cümlədən İtaliya, Bolqarıstan, Yaponiyada çap edilmiş 4 elmi məqalənin, 13 sortun (müəlliflik şəhadətnaməsi və patent alınmışdır) müəllifidir. Alimin təcrübəvi mutagenez, onun bioloji obyektlərdə istifadəsi metodlarının işlənib hazırlanması və tətbiqi sahəsində böyük rolu olmuşdur. Alimin bu sahədəki araşdırmaları bitkilərdə dəyişkənliyin fundamental əsaslarını müəyyən etməklə yanaşı, praktiki istifadəsi və son nəticə olaraq pambıq və başqa mədəni bitkilərin yeni, yüksək göstəricilərə malik sortlarının yaradılması ilə nəticələnmişdir.
Müəllifi olduğu və təcrübəvi mutagenez metodu ilə yaratdığı "Ağdaş-3" pambıq sortu uzun illərdir ki, yerli və xarici sortlarla rəqabətdə bütün təsərrüfat göstəricilərinə görə öz üstünlüyünü qoruyub saxlayır. Hazırda "Ağdaş-3" sortu respublikamızda pambığın əkin sahələrinin 60%-ni təşkil edir. Bundan başqa, o, rayonlaşmış "AZXİ-1" qarğıdalı və "Azərbaycan" yonca sortunun, DSS-na təqdim olunmuş 7 pambıq, 2 qarğıdalı və 1 yonca sortunun müəllifidir.
Vəfatı
Akademik Ələkbər Quliyev 1983-cü ildə Bakıda vəfat etmişdir.
Mükafatları
Ələkbər Quliyev elmi və ictimai fəaliyyətinə görə "Şərəf nişanı" ordeni və bir sıra medallarla, o cümlədən, "SSRİ Əməkdar ixtiraçısı" fəxri adı ilə təltif olunmuş, "Əməkdar elm xadimi" fəxri adına layiq görülmüşdür(1960).
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Quliyev Ələkbər Məmməd oğlu" (Azərbaycan). science.gov.az. 17-9-2021 tarixində .
- "Ələkbər Məmməd oğlu Quliyev" (Azərbaycan). genres.az. 3-7-2020 tarixində .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Elekber Memmed oglu Quliyev 27 sentyabr 1911 Tiflis 16 aprel 1983 Baki Azerbaycan alimi ve dovlet xadimi akademik biologiya elmleri doktoru 1950 professor 1952 Azerbaycan Elmler Akademiyasinin heqiqi uzvu 1967 Azerbaycan SSR kend teserrufati naziri 1961 1962 Elekber QuliyevAzerbaycan SSR kend teserrufati naziri16 mart 1961 31 mart 1962EvvelkiMohsun PoladovSonrakiEsger Orucov kend teserrufati mehsullari istehsali ve tedaruku naziri kimi Sexsi melumatlarDogum tarixi 27 sentyabr 1911 1911 09 27 Dogum yeri Tiflis Tiflis quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 16 aprel 1983 1983 04 16 71 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIPartiya Sovet Ittifaqi Kommunist PartiyasiFealiyyeti botanikElmi fealiyyetiElm sahesi botanikaTeltifleriHeyatiElekber Quliyev 27 sentyabr 1911 ci ilde Gurcustanin Tiflis seherinde anadan olmusdur 1930 cu ilde orta mektebi bitiren Quliyev ele hemin il Azerbaycan Kend Teserrufati Institutuna indiki Azerbaycan Dovlet Aqrar Universiteti qebul olunmusdur O 1934 cu ilde hemin institutu ela qiymetlerle bitirdiyine gore institutun Botanika kafedrasinda saxlanilmis evvelce assistent daha sonra bas muellim kimi fealiyyet gostermisdir Emek fealiyyetiElekber Quliyev uzun iller bir sira tedris elmi dovlet ve ictimai vezifelerde calismisdir O 1944 1960 ci illerde Azerbaycan Kend Teserrufati Institutunun Aqronomluq fakultesinin dekani Seleksiya ve sistematika kafedrasinin mudiri 1955 1959 cu illerde Tedris ve elmi isler uzre prorektor kimi fealiyyet gostermisdir 1959 1960 ci illerde Hesen bey Zerdabi adina Gence Pedaqoji Institutunun rektoru Azerbaycan Kend Teserrufati Akademiyasinin Birinci vitse prezidenti 1961 ci ilde ise Azerbaycan Respublikasinin kend teserrufati naziri teyin edilmisdir 1962 1970 ci illerde Azerbaycan Elmler Akademiyasi Genetika ve Seleksiya Institutunun direktoru 1962 1983 cu illerde ise hemin Institutun Texniki ve yem bitkileri sobesinin mudiri vezifesini icra etmisdir Elmi fealiyyetiElekber Quliyev akademik A A Qrossheymin rehberliyi ile Gence ve Goygol rayonlari erazisinde bal ve tozveren bitki muxtelifliyini oyrenmisdir O 1941 ci ilde Kirovabad ve Xanlar rayonlarinin bal ve tozveren bitkileri movzusunda dissertasiya isini mudafie ederek biologiya elmleri namizedi alimlik derecesi almisdir Daha sonra 1950 ci ilde Leninqradda EA nin V L Komarov adina Botanika Institutunda Azerbaycanin bal ve tozveren bitkilerinin oyrenilme meseleleri movzusu uzre doktorluq dissertasiyasini mudafie etmis ve biologiya elmleri doktoru elmi derecesi almisdir Eyni zamanda 1952 ci ilde professor elmi adi verilmis 1967 ci ilde Azerbaycan Elmler Akademiyasinin akademiki secilmisdir Elekber Quliyev 11 monoqrafiyanin 288 den cox elmi eserin o cumleden Italiya Bolqaristan Yaponiyada cap edilmis 4 elmi meqalenin 13 sortun muelliflik sehadetnamesi ve patent alinmisdir muellifidir Alimin tecrubevi mutagenez onun bioloji obyektlerde istifadesi metodlarinin islenib hazirlanmasi ve tetbiqi sahesinde boyuk rolu olmusdur Alimin bu sahedeki arasdirmalari bitkilerde deyiskenliyin fundamental esaslarini mueyyen etmekle yanasi praktiki istifadesi ve son netice olaraq pambiq ve basqa medeni bitkilerin yeni yuksek gostericilere malik sortlarinin yaradilmasi ile neticelenmisdir Muellifi oldugu ve tecrubevi mutagenez metodu ile yaratdigi Agdas 3 pambiq sortu uzun illerdir ki yerli ve xarici sortlarla reqabetde butun teserrufat gostericilerine gore oz ustunluyunu qoruyub saxlayir Hazirda Agdas 3 sortu respublikamizda pambigin ekin sahelerinin 60 ni teskil edir Bundan basqa o rayonlasmis AZXI 1 qargidali ve Azerbaycan yonca sortunun DSS na teqdim olunmus 7 pambiq 2 qargidali ve 1 yonca sortunun muellifidir VefatiAkademik Elekber Quliyev 1983 cu ilde Bakida vefat etmisdir MukafatlariElekber Quliyev elmi ve ictimai fealiyyetine gore Seref nisani ordeni ve bir sira medallarla o cumleden SSRI Emekdar ixtiracisi fexri adi ile teltif olunmus Emekdar elm xadimi fexri adina layiq gorulmusdur 1960 Hemcinin baxAzerbaycan kend teserrufati nazirlerinin siyahisiIstinadlar Quliyev Elekber Memmed oglu Azerbaycan science gov az 17 9 2021 tarixinde Elekber Memmed oglu Quliyev Azerbaycan genres az 3 7 2020 tarixinde