Şalğam (Brassica rapa subsp. rapa) köklü tərəvəz. Adətən dünyada mülayim iqlimlərdə onun ağ, soğanaqlı paya kökü üçün becərilir.
Şalğam | ||||
---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||
XƏTA: latin parametri doldurulmayıb. | ||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||
XƏTA HAQQINDA MƏLUMAT Bu parametr doldurulmayıb: latin | ||||
|
Haqqında
Şalğam bitkisi Avropa mənşəli, soyuğadavamlı, yüksək məhsuldar bitkidir. Başqa kökümeyvəlilərə nisbətən torpaq münbitliyinə az tələbkardır. Genetik tədqiqatlar göstərmişdir ki, bu bitki raps bitkisinə çox yaxındır. Bunların hər ikisi turpəng və yabanı turpun kələm növləri ilə öz-özünə çarpazlaşmasından yaranmış və xromosom sayı artmışdır. Şalğam ancaq mədəni halda məlumdur. Rusiya ərazisinə XVIII əsrin axırında Qərbi Avropadan gətirilmiş və tərəvəz bitkisi kimi geniş yayılmışdır. Şalğam və yem turpu (turneps) mədəni halda kartofdan əvvəl məlum olmuşdur. Şalğamın yem bitkisi kimi becərilməsinə bir qədər gec başlanmışdır. Əsas etibarı ilə Rusiyanın Avropa hissəsinin Qeyri-qaratorpaq zolağında becərilir. Ərzaq kimi şalğamın kökümeyvəsindən, yem kimi isə həm kökümeyvəsindən, həm də yarpaqlarından istifadə olunur. Yarpaqlarını siloslaşdırmaq və vitaminli ot unu hazırlamaq olar. Kökümeyvəsinin tərkibində 9-16% quru maddə, 5-10% şəkər, 1,0 - 1,5% zülal,0,7-1,6% kül olmaqla, askorbin turşusu ilə zəngindir. 100 kq kökümeyvəsində 1,0-1,2 kq, yarpaqlarında isə 1,5-1,6 kq həzm olunan protein vardır. Hektardan 800-1000 sentnerə qədər kökümeyvə məhsulu verə bilir. Orta məhsuldarlığı isə 400-450 s/ha-dır. Yarpaq məhsuldarlığı isə kökümeyvə məhsuldarlığının təxminən 1/3 qədərdir. Hektardan 10-15 sen. toxum verir.
İstinadlar
- Hümbətov H. S., Şabanov M. C., Verdiyeva R. C. Şirəli yem bitkiləri. Bakı: “Nurlan” nəşriyyat-poliqrafiya müəssisəsi 2013, s. 72-73
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Salgam Brassica rapa subsp rapa koklu terevez Adeten dunyada mulayim iqlimlerde onun ag soganaqli paya koku ucun becerilir SalgamElmi tesnifatXETA latin parametri doldurulmayib Beynelxalq elmi adiXETA HAQQINDA MELUMAT Bu parametr doldurulmayib latinSekil axtarisiHaqqindaSalgam bitkisi Avropa menseli soyugadavamli yuksek mehsuldar bitkidir Basqa kokumeyvelilere nisbeten torpaq munbitliyine az telebkardir Genetik tedqiqatlar gostermisdir ki bu bitki raps bitkisine cox yaxindir Bunlarin her ikisi turpeng ve yabani turpun kelem novleri ile oz ozune carpazlasmasindan yaranmis ve xromosom sayi artmisdir Salgam ancaq medeni halda melumdur Rusiya erazisine XVIII esrin axirinda Qerbi Avropadan getirilmis ve terevez bitkisi kimi genis yayilmisdir Salgam ve yem turpu turneps medeni halda kartofdan evvel melum olmusdur Salgamin yem bitkisi kimi becerilmesine bir qeder gec baslanmisdir Esas etibari ile Rusiyanin Avropa hissesinin Qeyri qaratorpaq zolaginda becerilir Erzaq kimi salgamin kokumeyvesinden yem kimi ise hem kokumeyvesinden hem de yarpaqlarindan istifade olunur Yarpaqlarini siloslasdirmaq ve vitaminli ot unu hazirlamaq olar Kokumeyvesinin terkibinde 9 16 quru madde 5 10 seker 1 0 1 5 zulal 0 7 1 6 kul olmaqla askorbin tursusu ile zengindir 100 kq kokumeyvesinde 1 0 1 2 kq yarpaqlarinda ise 1 5 1 6 kq hezm olunan protein vardir Hektardan 800 1000 sentnere qeder kokumeyve mehsulu vere bilir Orta mehsuldarligi ise 400 450 s ha dir Yarpaq mehsuldarligi ise kokumeyve mehsuldarliginin texminen 1 3 qederdir Hektardan 10 15 sen toxum verir IstinadlarHumbetov H S Sabanov M C Verdiyeva R C Sireli yem bitkileri Baki Nurlan nesriyyat poliqrafiya muessisesi 2013 s 72 73